[Thùy Minh]

Sông Hồng đã để lại dấu ấn của mình trên biết bao trang sách, riêng trong cảm nhận của Lưu Quang Vũ, [COLOR=rgb(0, 0, 0) ]sông Hồng có vai trò quan trọng trong việc bồi đắp cho con người Việt Nam những giá trị vật chất và tinh thần lớn lao: Sông Hồng trở thành cảm hứng sáng tác của thơ ca, để lại cho văn học dân tộc những trang thơ bất hủ; Sông Hồng bồi đắp nên sự sống của con người: Làm nên xóm thôn, hoa trái, những ngôi nhà; Sông Hồng còn góp phần tạo nên bản sắc văn hóa Việt Nam. Khi nhắc đến những giá trị phi vật chất như màu áo, màu cây, tiếng Việt, nhà thơ muốn đi đến sự khái quát những giá trị văn hóa tinh thần mà sông Hồng để lại. Sông Hồng vì thế còn được coi là dòng sông văn hiến, dòng sông tượng trưng cho những trầm tích văn hóa của người Việt cần được gìn giữ và phát huy.

Bài thơ có ý nghĩa nhắc nhở về trách nhiệm của mỗi con người trong việc gìn giữ những giá trị văn hóa của đất nước. Dòng sông đã đi qua những thăng trầm của lịch sử, đi qua những tháng ngày đau khổ và vinh quang, mang đến cho chúng ta sự sống của hiện tại. Dòng sông ấy như hóa thân trong mỗi con người, trong dòng máu đỏ sắc sông Hồng, gắn bó với nỗi buồn vui của con người. Dòng sông là cội nguồn, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa của dân tộc ta. Vì vậy, mỗi người cần nhận thức được trách nhiệm của mình đối với đất nước, phải trân trọng, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.[/COLOR]

Bài thơ: Sông Hồng

Tác giả: Lưu Quang Vũ​

một con sông chảy qua thời gian
chảy qua lịch sử
chảy qua triệu triệu cuộc đời
chảy qua mỗi trái tim người
khi êm đềm khi hung dữ
một con sông rì rầm sóng vỗ
trong muôn vàn trang thơ
làm nên xóm thôn, hoa trái, những ngôi nhà
tạo sắc áo, màu cây và tiếng Việt
một giống nòi sinh tự một dòng sông
trăm đứa con xuống biển lên rừng
ở lại Phong Châu, người con thứ nhất
vua Hùng Vương thứ nhất nước Văn Lang
sóng và phù sa – khái niệm đầu tiên
nước và đất để nay thành Đất Nước
một con sông dịu dàng như lục bát
một con sông phập phồng muôn bắp thịt
một con sông đỏ rực
nhuộm hồng nâu da người.
ôi Sông Hồng, mẹ của ta ơi
người chứa chất trong lòng
bao điều bí mật
bao kho vàng cổ tích
bao tiếng rên nhọc nhằn
bao xoáy nước réo sôi trong ngực rộng của người
bao doi cát ngầm trong lòng người phiêu bạt
người quằn quại dưới mưa dầm nắng gắt
cho ban mai chim nhạn báo tin xuân
cho đơn sơ hạt gạo trắng ngần
cả nhành dâu bé xanh
người cũng cho nhựa ấm

một dòng sông với những thuyền những bến
những thân đê uốn lượn lưng rồng
hoa gạo đỏ bờ sông những đền miếu phố phường
mái rạ bờ tre hoàng hôn khói bếp
một dòng sông như dòng đời mãnh liệt
nhấn chìm bao thuyền giặc
và xoá nhoà dấu vết các triều vua...
sóng rập rờn quanh bè gỗ tuổi thơ
nước sông chảy trên vai em lấp loáng
ta đi qua những bến phà tan nát
một ngàn ngày xa cách
một ngàn đêm sông Hồng
trên chùm sao bánh lái
trong câu hò đồng đội
trong ráng mây cuồn cuộn căng buồm...
máu ta mang sắc đỏ sông Hồng
nỗi khổ và niềm vui bất tận
luôn luôn mới đến, luôn luôn ra đi
luôn già nhất và luôn trẻ nhất
sông để lại trước khi về với biển
không phải máu đen độc ác của quân thù
không phải gươm đao ngàn năm chiến trận
không phải nghẹn ngào tiếng nấc
sau sụp lở hưng vong sau thù hận sóng trào
là bãi mới của sông xanh ngát
là đất đai lấn dần ra biển
là tâm hồn đằm thắm phù sa
dâng yêu thương đỏ rực đôi bờ.

Nguồn: Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi, Lưu Quang Vũ, NXB Hội nhà văn 2018