Soạn bài Thiên nhiên - Mẹ của muôn loài Ngữ Văn 6 , sách Chân trời sáng tạo

^^Kiến thức Ngữ văn

-Sapo:

+ Vị trí: Là phần tiêu đề phụ (Secondary title) nằm ở phía dưới nhan đề, trên dầu bài viết

+Hình thức: Sapo thường được in đậm nhằm thu hút người đọc.

+Tác dụng: Sapo giúp nêu bật chủ đề bài viết mà nó còn giúp cho người viết có thể tóm tắt được những nội dung mà người viết muốn chia sẻ; khiến người đọc muốn khám phá nội dung chi tiết; góp phần thể hiện phong cách của tác giả

- -Nhan đề:

+ Nhan đề còn gọi là đầu đề, là tên, là cái "tít" chung của một văn bản, một tác phẩm. Nó như gương mặt của một con người.

+Đặc điểm của nhan đề: Nhan đề phải khái quát ở mức cao về nội dung tư tưởng của văn bản, của tác phẩm; phải nói cô đọng được cái "thần", cái "hồn" của tác phẩm.

+Tác dụng: Nó là cái nổi bật nhất để phân biệt tác phẩm này với tác phẩm khác. Do đó, nhan đề giữ vị trí quan trọng đối với không chỉ người sáng tác mà đối với cả người tiếp nhận.

^^ Kiến thức Văn học

- Tác giả: Trịnh Xuân Thuận.

- Xuất xứ văn bản: Trích từ bài Nguồn gốc - nỗi hoài niệm về những thuở ban đầu, 2006.

- Thể loại: Văn bản thông tin.

- Tóm tắt văn bản: Trái Đất là một hành tinh trong Hệ Mặt Trời là nơi sự sống đã được đánh thức. Trên trái đất, các hoạt động địa chất xảy ra không ngừng, khiến các sinh vật thích nghi để sống sót và thúc đẩy phát triển, tiến hóa. Bên cạnh đó, Trái Đất còn là một người mẹ nuôi dưỡng sự sống của con người và muôn loài. Lịch sử sự sống trên trái đất vô cùng dài, càng ngày càng tăng tốc, tiến hóa nhanh chóng. Trái Đất- mẹ thiên nhiên nuôi dưỡng sự sống với sự bao dung và lòng kiên nhẫn.

- Bố cục: 2 phần

+Phần 1: Đoạn 1 (Trình bày sự sống đa dạng, phong phú trên Trái Đất)

- Phần 2: Đoạn 2 (Trình bày tiến trình hình thành và phát triển của Trái Đất)

- Giá trị nội dung: Văn bản cung cấp thông tin khoa học, lịch sử, địa lý giúp ta thấy sự quan trọng của thiên nhiên với sự hình thành, nuôi dưỡng sự sống của vạn vật và con người.

- Nghệ thuật: Tri thức khách quan, tiêu biểu, hữu ích; đề mục, sapo rõ ràng giúp cho bài viết thêm chân thực hơn.

- Thông điệp của văn bản: Bảo vệ Mẹ Trái Đất chính là bảo vệ sự sống của muôn loài, trong đó có con người.



Hướng dẫn Soạn bài: Thiên nhiên - mẹ của muôn loài Ngữ Văn 6, sách Chân trời sáng tạo

Chuẩn bị đọc

Em cảm nhận thế nào về thiên nhiên quanh em? Vì sao Trái Đất - người Mẹ Thiên Nhiên của chúng ta được mệnh danh là hành tinh xanh?

Trả lời:

- Em cảm nhận thế nào về thiên nhiên quanh em ":

+Thiên nhiên xung quanh em rất rộng lớn, phong phú và đa dạng.

+Thiên nhiên có vai trò quan trọng giúp duy trì sự sống của con người.

+ Hiện nay thiên nhiên đang bị tàn phá nghiêm trọng, môi trường bị ô nhiễm nặng nề, hiện tượng biến đổi khí hậu gây ra nhiều hậu quả cho con người.

- Trái Đất – người Mẹ Thiên Nhiên của chúng ta được mệnh danh là hành tinh xanh vì:

- Nghĩa đen: Trái đất được chủ yếu bao đọc bởi rừng, cây xanh (chiếm hơn nửa trái đất của chúng ta)

- Nghĩa ẩn dụ: Trái đất là hành tinh duy nhất trong vũ trụ có sự sống của con người, các loài động thực vật phát triển phong phú.

- >Cụm từ" hành tinh xanh "dùng để chỉ thái độ, tình cảm trân trọng, tự hào của tác giả khi nói về Trái Đất.

^^^ Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. Trong đoạn 1, những chi tiết nào cho biết Trái Đất là hành tinh có sự sống đa dạng và phong phú?

Trả lời:

Những chi tiết nào cho biết Trái Đất là hành tinh có sự sống đa dạng và phong phú là:

+Là nơi nương thân của chúng ta và muôn loài khác.

+ Những hoạt động địa chất đánh thức và nuôi dưỡng sự sống muôn loài.

+ Các sinh vật có thể thích nghi, sống sót và phát triển, tiến hóa

+ Trái đất có 3/4 bề mặt là nước.

+ Là nơi trú ngụ duy nhất của sự sống có ý thức – con người.

- >Nhân xét: Trái đất là hành tinh có sự sống đa dạng và phong phú vì các sinh vật có thể sông sót và thích nghi, phát triển, tiến hóa.

Câu 2. Hãy điền vào bảng sau những chi tiết trong đoạn 2 thể hiện sự tiến hóa của sự sống trên Trái Đất theo thời gian:

Trả lời:

Mốc thời gian và thông tin tương ứng là:

- Cách nay 140 triệu năm: Có vô số các loài tảo, bọt biển, rêu, nấm, sâu, bọ, tôm, cua; có thể thấy vô số hoa bướm, thấy tiếng chim, ong hay các loài khủng long khổng lồ và các loài thằn lằn tiền sử khác.

- Cách nay khoảng 6 triệu năm: Tiền nhân của loài người xuất hiện (vượn người)

- Cách nay khoảng 30 000 đến 40 000 năm: Người tinh khôn đầu tiên xuất hiện – lịch sử của sự sống bắt đầu tiến hóa nhảy vọt

Câu 3. Cách trình bày chữ viết trong nhan đề, sapo và các đề mục có gì khác với các đoạn khác trong văn bản? Nêu tác dụng của cách trình bày đó.

Trả lời:

- Nhận xét cách trình bày chữ viết trong nhan đề, sapo và các đề mục: Được in đậm, đánh dấu và gạch ngang chú thích.

- Tác dụng của cách trình bày này:

+ Giúp bài viết được logic hợp lí, chặt chẽ, thuyết phục, dễ hiểu

+Để tạo ấn tượng cho người đọc.

+Giúp người đọc dễ dàng hiểu nội dung, thông tin theo từng phần cũng như thông điệp của bài viết.

Câu 4. Các hình ảnh, số liệu trong bài này có tác dụng gì đối với việc thể hiện nội dung văn bản?

Trả lời:

- Tác dụng của các hình ảnh, số liệu trong bài:

+Là bằng chứng cho các lí lẽ tác giả đưa ra giúp nội dung hiện lên đầy đủ, thuyết phục hơn.

+Giúp làm sáng tỏ đối tượng, chủ đề, nội dung văn bản.

Câu 5. Tại sao thiên nhiên lại được xem là" mẹ nuôi dưỡng muôn loài "?

Trả lời:

Thiên nhiên lại được xem là" mẹ nuôi dưỡng muôn loài ". Vì:

- Thiên nhiên là tự nhiên, thế giới vật chất vũ trụ, là toàn bộ những gì vố có, tồn tại xung quanh con người như không khí, các kiểu khí hậu, nguồn nước, các nguồn tài nguyên thiên nhiên, hệ thống động thực vật, toàn bộ các yếu tố địa lý, địa hình..

- Vì thiên nhiên chính là nơi nảy sinh sự sống của vạn vật, trong đó có con người; cũng như cung cấp cho đời sống con người những nguồn tài nguyên quan trọng để phát triển cuộc sống. Nói cách khác, sự sống của tất cả muôn loài, kể cả con người đều được nảy sinh trong thiên nhiên; được thiên nhiên nuôi dưỡng trong hàng triệu năm để có được như bây giờ.

- >Vì thế thiên nhiên có vai trò như chính người mẹ vậy.

Câu 6. Chúng ta cần làm gì để giữ cho Trái Đất mãi là" hành tinh xanh "?

Trả lời:

Để giữ cho Trái Đất mãi là" hành tinh xanh ", chúng ta cần thực hiện ít nhất 9 biện pháp thiết thực là:

Nội dung HOT bị ẩn:

Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem

>>> Soạn Bài: Động Phong Nha - Quà Tặng Của Thiên Nhiên, Ngữ Văn 6, Chân Trời Sáng Tạo