Đề bài: Phân tích nhân vật Chí Phèo chứng tỏ phát hiện mới mẻ của Nam Cao "Phát hiện ra bản chất lương thiện của người nông dân ngay cả khi tưởng như họ đã bị hủy hoại cả nhân hình lẫn nhân tính". Giai đoạn 1930-1945 là giai đoạn hoàn tất của văn học hiện đại đã ghi danh nhiều tác giả với những tác phẩm tiêu biểu. Trong số đó, phải kể đến Nam Cao một trong những nhà văn xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Nam cao có nhiều tác phẩm nhưng tiêu biểu phải kể đến "Chí Phèo" truyện ngắn kinh điển được mệnh danh là kiệt tác của văn xuôi hiện đại. Chí Phèo vốn là một nhân vật tiêu biểu cho một bộ phận nông dân trong xã hội bị đẩy vào con đường tha hóa, lưu manh hóa. Trong đoạn trích trên, ta thấy được tâm trạng xúc động, ngạc nhiên của Chí Phèo khi lần đầu cảm nhận được tình thương giữa người với người. Nam Cao tên thật là Nguyễn Hữu Tri sinh trưởng trong một gia đình nông dân ở làng Đại Hoàng. Cuộc sống của ông có nhiều chật vật, khó khăn, vất vả. Nam Cao mang ngoại hình lạnh lùng, ít nói, vụng về và có cái mặt "Tự nhận không chơi được" nhưng đời sống nội tâm lại phong phú, sôi động có khi căng thẳng. Trước cách mạng Nam Cao sáng tác chủ yếu ở hai chủ đề chính là người trí thức nghèo và người nông dân. Trong đề tài người nông dân, "Chí Phèo" là tác phẩm truyện ngắn tiêu biểu của ông viết về cuộc đời của một người nông dân gắn với một chuỗi các bi kịch. Đoạn trích trên là tâm trạng của Chí Phèo sau đêm gặp Thị Nở được Thị Nở quan tâm, chăm sóc, mang cháo hành đến cho ăn khi bị ốm. Chí ngạc nhiên khi được Thị Nở mang cháo đến cho ăn. Chí xúc động cảm thấy mắt mình ươn ướt bởi lẽ đây là lần đầu tiên Chí được một người đàn bà cho. Từ xưa đến nay, khi làm tay sai cho Bá Kiến Chí nhiều lần làm hại người dân nên mọi người ai cũng sợ Chí, coi hắn là một con quỷ. Chẳng ai muốn cho hắn bất cứ thứ gì chỉ có để hắn phải dọa nạt, cướp bóc mới đưa. Mọi người ai cũng sợ Chí nên khi được Thị Nở cho bát cháo hành Chí cảm thấy buâng khuâng vừa vui vừa buồn. Bát cháo hành là nguyên nhân trực tiếp tác động đến con người Chí. Chính bát cháo hành đã giúp Chí cảm nhận được tình yêu giữa người với người. Bát cháo hành là hình ảnh chân thực, độc đáo, giàu giá trị biểu cảm. Bát cháo hành đã tác động đến tâm lí khiến cho Chí có nhiều suy nghĩ. Chí cảm nhận được tình yêu thương của con người để từ đó ăn năn về những tội ác mình đã làm. Chí ăn năn về tội lỗi khi mình còn là một tên chỉ biết đâm thuê chém mướn đã làm hại nhiều người dân vô tội đập vỡ bao hạnh phúc gia đình, làm đổ máu và nước mắt của bao nhiêu người dân vô tội. Người ta thường hối hận về tội ác khi không còn sức mà ác nữa. Hắn cũng vậy Chí Phèo đã ngoài bốn mươi tuổi ở cái dốc bên kia của cuộc đời rồi sẽ có ngày không còn có thể dọa nạt, cướp bóc được nữa. Chí cầm bát cháo hành của Thị Nở đưa lên miệng, chỉ khói sông vào mũi cũng làm người nhẹ nhõm. Chí húp một húp cháo và thấy cháo hành tất ngon. Hắn nghĩ rằng "Những người suốt đời không ăn cháo hành không biết rằng cháo hành ăn rất ngon". Nhưng hắn lại nghĩ rằng sao đến tận bây giờ hắn mới nếm mùi vị cháo hành. Bởi lẽ, không có ai nấu cháo cho Chí ăn mà còn ai nữa để nấu cho hắn ăn. Chí là một đứa trẻ mồ côi bị bỏ rơi trong cái lò gạch cũ. Chi tiết trên đã xoáy sâu vào bi kịch cuộc đời Chí - bi kịch của đứa con hoang bị bỏ rơi. Bát cháo hành của Thị Nở là một chi tiết đặc sắc chính nhờ bát cháo hành này mà Chí mới thực sự tỉnh ngộ để rồi hối hận mong muốn quay đầu, thèm khát lương thiện. Bát cháo hành vừa tô đậm khát khao yêu thương nhưng lại xoáy sâu vào tấn bi kich cuộc đời Chí Phèo sau này. Đoạn trích trên đã cho ta thấy được tâm trạng ngạc nhiên, xúc động của Chí Phèo khi lần đầu được một người đàn bà quan tâm, chăm sóc, lần đầu cảm nhận được tình thương của con người. Nhờ sự quan tâm của Thị mà hắn từ tỉnh rượu đã tới tỉnh ngộ. Thị Nở đã cho Chí cảm nhận được tình yêu thương giữa người với người mà nguyên nhân trực tiếp là bát cháo hành. Bát cháo hành là hình ảnh đặc sắc giàu giá trị biểu cảm, Khi nhận được sự quan tâm từ Thị Nở, chí đã tỉnh ngộ dần có được những cảm xúc của con người, cảm nhận được lại cuộc sống. Chí thèm lương thiện, muốn làn hòa muốn sống lương thiện với mọi người có thể thấy bản tính lương thiện này vẫn luôn có trong con người chí nhưng do cuộc sống đã bị dùi dập mất đi. Giờ đây, nhờ có Thị Nở mà Chí có thể thức tỉnh và dần hồi sinh. Điều đó cho thấy dù Chí là người nông dân lương thiện đã bị tha hóa vùi dập cả nhân hình lẫn nhân tính nhưng vẫn có vẻ lương thiện ẩn sâu bên trong. Thông qua nhân vật này, Nam Cao đã thể hiện tư tưởng sâu sắc mới mẻ. Phát hiện những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân ngay cả khi tưởng như họ đã bị xã hội thực dân nửa phong kiến biến thành quỷ dữ. Rồi sau này không được mọi người chaos nhận quay trở về xã hội loài người. Chí đã quyết định lựa chọm cái chết để giải thoát bản tha kết thúc kiếp người đau thương chứ không quay về cuộc sống cũ "là người nhưng không được làm người". Ta thấy Chí Phèo có nết tương đồng với nhân vật "Lão Hạc" trong một tác phẩm khác của Nam Cao. Lão Hạc cũng lựa chọn cái chết để bảo toàn sự trong sạch của bản thân để bản thân không vì nghèo đói mà làm chuyện xấu xa. Còn Chí Phèo chọ cái chết vì biết mình không còn cơ hội quay đầu, chết để không quay lại với con đường cũ. Trong truyện ngắn, Nam Cao đã xây dựng thành công được những nhân vật điển hình. Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vậy tinh tế, đặt tâm lí nhân vật làm trung tâm. Ngôn ngữ điêu luyện, giọng văn biến đổi linh hoạt. Kết cấu truyện mới mẻ, cốt truyện hấp dẫn, tình tiết giàu kịch tính và luôn biến hóa. Truyện ngắn"Chí Phèo có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc. Nam Cao đã kết tội đanh thép xã hội tàn ác đã tàn phá cả thể xác hủy diệt cả tâm hồn người nông dân, đồng thời khẳng định bản chất lương thiện của họ ngay cả khi tưởng như họ đã bị vùi dập cả nhân hình lẫn nhân tính. Tác phẩm còn cho thấy khả năng viết truyện bậc thầy của Nam Cao. Xây dựng những nhân vật tiêu biểu bất hủ.
