Ngày nay, bùng nổ dân số vẫn là một trong những vấn đề cấp bách và mang tính toàn cầu. Sở dĩ vậy vì nó gắn liền với sự gia tăng tình trạng đói nghèo, bệnh tật, dốt nát, lạc hậu và các tệ nạn xã hội, trở thành gánh nặng không chỉ với mỗi gia đình mà còn đối với toàn xã hội. Bùng nổ dân số là dân số tăng nhanh và đột biến, xảy ra khi tỉ lệ gia tăng bình quân của dân số thế giới đạt 2, 1%, vượt quá điều kiện sống cho phép của xã hội. Có rất nhiều nguyên nhân chủ quan từ phía con người để dẫn đến thảm họa này. Thứ nhất, tư tưởng "trọng nam khinh nữ" theo kiểu "chồng chúa, vợ tôi", "xuất giá tòng phu", "mười gái không bằng một trai" vẫn còn tồn tại trong ý nghĩ của một bộ phận dân cư, nhất là ở các vùng ven biển, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bởi lẽ, họ quan niệm đàn ông có trách nhiệm nhiều hơn phụ nữ trong việc phụng dưỡng, chăm sóc cha mẹ khi về già và lo liệu ma chay, thờ cúng sau khi cha mẹ mất, trong khi phận con gái như cánh chim bay, lớn rồi sẽ về nhà chồng "nó là con của ngta rồi, có còn là con của hai thân già này nữa đâu"; từ đó xảy ra hiện tượng sinh cho bằng được một cậu con trai mới thôi. Thứ hai, hiểu biết của các cặp vợ chồng về việc sử dụng các biện pháp phòng tránh thai còn hạn chế, gây vỡ kế hoạch hóa gia đình, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống và các mối quan hệ gia đình, xã hội. Thứ ba, với sự phát triển của kinh tế, khoa học và công nghệ, tỉ lệ chết ngày càng giảm, dẫn đến tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên ngày càng tăng. Thứ tư, đời sống của một số gia đình ngày càng được nâng cao. Theo điều tra, vỡ kế hoạch hóa đã có xu hướng giảm dần ở nông thôn, vùng sâu vùng xa, nhưng lại gia tăng chủ yếu ở đối tượng công chức nhà nước và những gia đình có điều kiện. Có thể thấy, một số cặp vợ chồng đã sống hạnh phúc đầm ấm với hai con, nhưng do kinh tế khá giả, không phải chi li tính toán cơm áo gạo tiền, lo lắng chuyện ăn học của các con, nên họ muốn sinh thêm cho vui nhà vui cửa. Bên cạnh đó, pháp luật hiện nay đã nới lỏng kế hoạc hóa gia đình, không cấm đoán hay xử phạt nghiêm khắc việc sinh con thứ 3 đối với cán bộ, công chức, viên chức. Vậy là những Đảng viên phá lệ, không gương mẫu ấy đã gây ảnh hưởng, xao nhãng công tác tuyên truyền không sinh thêm con ở các địa phương. Không ai phủ nhận việc sinh thêm những đứa nhỏ sẽ khiến gia đình thêm vui vẻ, tràn ngập sức sống; nhưng nếu xét những hậu quả về lâu dài, việc sinh đẻ vỡ kế hoạch quả là ích kỉ và thiển cận. Dân số tăng nhanh, tỉ lệ thuận với xung đột về các nguồn tài nguyên đang cạn kiệt, với nguy cơ chiến tranh hay với tỉ lệ cạnh tranh công việc, đầu vào của các trường đại học. Thế hệ tương lai trở nên đại trà, không có điều kiện giáo dục bén nhọn. Môi trường bị tàn phá. Rừng phải nhường đất của cây cho người làm chỗ ở, đại dương nhường nước cho rác thải sinh hoạt, không khí sạch bị giằng xé rút cạn dần cho hơn 7 tỉ người sống chung. Bùng nổ dân số cũng đẻ ra rất nhiều vấn đề nan giải khác, như lạm phát và quá tải điều kiện y tế, giáo dục.. Hay đơn giản nhỏ nhặt nhất, trong bữa ăn của gia đình đông con, mâu thuẫn có thể rất dễ xảy đến khi người mẹ vô tình thiên vị đứa em một miếng cá trước những bát cơm chay của anh chị nó. Nhiều người rất khó khăn trong việc đưa ra quyết định nhường chỗ ngồi của mình trên tàu điện, xếp hàng tiếp hay bỏ về khi nhìn một dãy dài những người chờ thanh toán trước mình.. nhưng lại dễ dàng giơ tay ủng hộ, cất lời tán dương ng khác sinh thêm con. Nhiều người nhận thức được tính cấp bách và nguy hại của vấn đề bùng nổ dân số, nhưng lại không ý thức được trách nhiệm của bản thân. "Đừng để diện tích mỗi người chỉ còn là 1 hạt thóc." Nhận thấy vấn đề đang đè nặng trên đầu mỗi con người, ngay từ hôm nay, em sẽ là một tuyên truyền viên dân số nhỏ tuổi để góp phần kéo dân số thế giới không ùn ùn sang ô thứ 34 của bàn cờ trong Bài toán dân số. Vì tương lai của đất nước, hãy bình đẳng và nói "không" với việc sinh nhiều con.
