

Tác giả:
- Tố Hữu (1920 - 2002)
- Thời thơ ấu: Sinh ra và lớn lên trong gia đình Nho học ở Huế, vùng đất cố đô thơ mộng còn lưu giữ nhiều nét văn hóa dân gian.
- Thời thanh niên: Sớm giác ngộ cách mạng, hăng say hoạt động và đấu tranh cách mạng, trải qua nhiều lần tù ngục.
- Sau đó, Tố Hữu liên tục giữ nhiều chức vụ quan trọng trong bộ máy lãnh đạo của đất nước, đặc trách mặt trận văn hóa văn nghệ.
Những tác phẩm tiêu biểu nhất của Tố Hữu: Tập thơ Từ ấy (1946), Tập thơ Việt Bắc (1954), Tập thơ Gió Lộng (1961), Tập thơ Ra trận (1972), Tập thơ Máu và Hoa (1977), Tập thơ Một tiếng đờn (1992), Tập thơ ta với ta (1999)
Cảm nhận về bài thơ: "Một nhành xuân"
"Một nhành xuân" là bài thơ Tố Hữu dành tặng cho Đảng nhân kỉ niệm tròn 50 tuổi. Những câu thơ là những lời kể đầy tình cảm, chứa chan tình yêu thương dành cho quê hương, đất nước và con người Việt Nam. Trải qua những năm tháng nhọc nhằn, vất vả, đầy gian khó tác giả có cái nhìn sâu sắc, đầy tình yêu thương dành cho Đảng, nhân dân, trân quý thành quả cách mạng, bày tỏ tấm lòng biết ơn sâu sắc đến nhân dân, anh hùng đã dũng cảm đối mặt, đương đầu và vượt qua những khó khăn, nghịch cảm giành lấy sự sống, bình yên, vẻ vang cho đất nước. Niềm tin, hy vọng, tình yêu thương to lớn chính là nguồn sức mạnh giúp mọi người giữ vững ý chí, nghị lực, kiên cường vươn lên giải phóng đất nước mang lại hòa bình cho toàn dân tộc. Đọc những dòng thơ, ta cảm nhận được tinh thần nhiệt huyết, tình cảm chân thành tác giả dành cho Đảng. Tác giả sử dụng nhiều dấu ba chấm trong bài thơ nhằm tăng sức biểu cảm, giúp người đọc cảm nhận được sự nghẹn ngào, xúc động, có lúc không sao diễn tả, nói lên thành lời. Dấu ba chấm mang ý nghĩa như những giọt nước mắt, ngậm ngùi, xót xa khi tác giả hồi tưởng lại khoảng thời gian đầy gian khổ nhân dân ta trong cuộc chiến đấu chống Mỹ cứu nước.
Một Nhành Xuân
Tác giả: Tố Hữu
(Tặng Đảng thân yêu tròn 50 tuổi)
Vâng, xin kể cùng Xuân đồng chí
Chuyện riêng chung, một cuộc đời bình dị
Năm 20 của thế kỷ 20
Tôi sinh ra. Nhưng chưa được làm người
Nước đã mất. Cha đã làm nô lệ.
Ôi những ngày xưa.. Mưa xứ Huế
Mưa sao buồn vậy, quê hương ơi!
Ngẩng đầu lên, không thấy mặt trời
Đất lai láng những là nước mắt..
Có lẽ vậy thôi.. Tôi đã trôi như con thuyền lay lắt
Trên dòng sông mù sương
Tôi đã khô như cây sậy bên đường
Đâu dám ước làm hoa thơm trái ngọt
Tôi đã chết, lặng im, như con chim không bao giờ được hót
Một tiếng ca lảnh lót cho đời
Nếu chậm mùa xuân ấy, em ơi!
Từ vô vọng, mênh mông đêm tối
Người đã đến. Chói chang nắng dội
Trong lòng tôi. Ôi Đảng thân yêu
Sống lại rồi. Hạnh phúc biết bao nhiêu!
Xóm thợ đói nghèo cùng tôi kết bạn
Leo lét đèn khuya. Sáng từng chữ Tuyên ngôn Cộng sản
Bàng hoàng nghe Mác gọi xung thiên
Sang sảng Lê-nin.. Giành lấy chính quyền!
Tưng bừng trái đất hồi sinh
Mở bình minh
Dáng Liên Xô lồng lộng.
Và nhân loại dần dần chuyển động
Tất cả đòi giải phóng
Việt Nam ơi!
Đến cùng tôi, rọi sáng chân trời
Những anh chị rất hiền, giản dị
Ôm hôn tôi, và gọi tôi "đồng chí"
Cái hôn say hơn mọi tình yêu
Nâng hồn tôi như gió nâng diều
Tên gọi mới của con người đứng thẳng
Tiếng chào mới của con người quyết thắng
Hết nỗi buồn cay đắng, từ đây..
Mẹ của con! Hơi ấm những ngày
Thuở bé thơ, mẹ hằng chăm chút
Con sẽ đem cho những em côi cút
Cho những ai khao khát tình thương
Cho những ai vất vưởng, thiếu quê hương
Cùng ngọn lửa của niềm tin, hy vọng.
A! Cuộc sống thật là đáng sống
Đời yêu tôi. Tôi lại yêu đời
Tất cả cùng tôi. Tôi với muôn người
Chỉ là một. Nên cũng là vô số!
Dậy lên, hỡi đồng bào đau khổ!
Đất nước này phải thơm lúa thơm hoa
Dân tộc này sẽ là một bài ca
Của nhân nghĩa bốn nghìn năm tỏa rộng.
Tôi hát lớn. Và trái tim sôi nóng
Đẩy tôi đi cùng sóng người đi
Cờ đỏ bay cao. Sức mạnh thần kỳ
Qua lửa máu. Không thể gì ngăn nổi.
Nhớ làm sao bao nhiêu đèo suối
Kể làm chi, mấy tuổi đường đời
Có ai đo được sức trẻ hai mươi
Có ai tính được lòng người đầu bạc?
Chỉ biết vậy, từ khi ta có Bác
Đảng cùng ta, như cội liền cành
Là mùa xuân vô tận, lá tươi xanh
Một lá rụng, lại trăm mầm lộc mới
Trong bão táp, vẫn hiên ngang, phơi phới
Chúng ta đi. Nhìn tới tương lai..
Đến hôm nay. Trời rộng biển dài
Ta lại ngắm núi sông ta hùng vĩ
Rũ sạch máu và bùn dơ giặc Mỹ
Dáng thanh xuân hồng nắng Thái Bình Dương
Mà rưng rưng muôn nhớ ngàn thương..
Ôi Tổ Quốc!
Tự hào thay ngọn đuốc
Của lương tâm
Đời đời cháy sáng.
Xin dâng tấm lòng ta ơn Đảng
50 năm
Đêm hóa trăng rằm
Tỏ mặt người, mặt đất.
Mặc chúng nó, lũ sói beo bầm gan tím mật
Nanh vuốt bay sẽ đào huyệt chôn bay
Chắc tay cày và chắc súng trong tay
Thép xây dựng cũng là gươm giữ nước.
Vững thế trận, ta lên phía trước
50 triệu nhân dân
50 triệu anh hùng
Như hôm nào, dáng Bác vẫn ung dung
Đường hoàng, tiến bước!
Lạ lùng chưa
Ta sống thật đây, gian khổ đêm ngày
Mà cứ tưởng bay trong mơ ước.
Bữa cơm khoai, ít cá nhiều rau
Mà ngăn sông làm điện, khoan biển làm dầu
Chân dép lố
Mà lên tàu vũ trụ.
Đời vui thế khi ta làm chủ
Anh em ơi, đồng chí mình ơi!
Trẻ lại rồi thế kỷ 20
Và trẻ mãi, mỗi người
Một nhành xuân, của Đảng.
(17-1-1980)
Nguồn: Tố Hữu, Một tiếng đờn, NXB Văn học, 1992
Xem thêm: Bộ Đề Đọc Hiểu Một Nhành Xuân - Tố Hữu
- Tố Hữu (1920 - 2002)
- Thời thơ ấu: Sinh ra và lớn lên trong gia đình Nho học ở Huế, vùng đất cố đô thơ mộng còn lưu giữ nhiều nét văn hóa dân gian.
- Thời thanh niên: Sớm giác ngộ cách mạng, hăng say hoạt động và đấu tranh cách mạng, trải qua nhiều lần tù ngục.
- Sau đó, Tố Hữu liên tục giữ nhiều chức vụ quan trọng trong bộ máy lãnh đạo của đất nước, đặc trách mặt trận văn hóa văn nghệ.
Những tác phẩm tiêu biểu nhất của Tố Hữu: Tập thơ Từ ấy (1946), Tập thơ Việt Bắc (1954), Tập thơ Gió Lộng (1961), Tập thơ Ra trận (1972), Tập thơ Máu và Hoa (1977), Tập thơ Một tiếng đờn (1992), Tập thơ ta với ta (1999)
Cảm nhận về bài thơ: "Một nhành xuân"
"Một nhành xuân" là bài thơ Tố Hữu dành tặng cho Đảng nhân kỉ niệm tròn 50 tuổi. Những câu thơ là những lời kể đầy tình cảm, chứa chan tình yêu thương dành cho quê hương, đất nước và con người Việt Nam. Trải qua những năm tháng nhọc nhằn, vất vả, đầy gian khó tác giả có cái nhìn sâu sắc, đầy tình yêu thương dành cho Đảng, nhân dân, trân quý thành quả cách mạng, bày tỏ tấm lòng biết ơn sâu sắc đến nhân dân, anh hùng đã dũng cảm đối mặt, đương đầu và vượt qua những khó khăn, nghịch cảm giành lấy sự sống, bình yên, vẻ vang cho đất nước. Niềm tin, hy vọng, tình yêu thương to lớn chính là nguồn sức mạnh giúp mọi người giữ vững ý chí, nghị lực, kiên cường vươn lên giải phóng đất nước mang lại hòa bình cho toàn dân tộc. Đọc những dòng thơ, ta cảm nhận được tinh thần nhiệt huyết, tình cảm chân thành tác giả dành cho Đảng. Tác giả sử dụng nhiều dấu ba chấm trong bài thơ nhằm tăng sức biểu cảm, giúp người đọc cảm nhận được sự nghẹn ngào, xúc động, có lúc không sao diễn tả, nói lên thành lời. Dấu ba chấm mang ý nghĩa như những giọt nước mắt, ngậm ngùi, xót xa khi tác giả hồi tưởng lại khoảng thời gian đầy gian khổ nhân dân ta trong cuộc chiến đấu chống Mỹ cứu nước.

Một Nhành Xuân
Tác giả: Tố Hữu
(Tặng Đảng thân yêu tròn 50 tuổi)
Vâng, xin kể cùng Xuân đồng chí
Chuyện riêng chung, một cuộc đời bình dị
Năm 20 của thế kỷ 20
Tôi sinh ra. Nhưng chưa được làm người
Nước đã mất. Cha đã làm nô lệ.
Ôi những ngày xưa.. Mưa xứ Huế
Mưa sao buồn vậy, quê hương ơi!
Ngẩng đầu lên, không thấy mặt trời
Đất lai láng những là nước mắt..
Có lẽ vậy thôi.. Tôi đã trôi như con thuyền lay lắt
Trên dòng sông mù sương
Tôi đã khô như cây sậy bên đường
Đâu dám ước làm hoa thơm trái ngọt
Tôi đã chết, lặng im, như con chim không bao giờ được hót
Một tiếng ca lảnh lót cho đời
Nếu chậm mùa xuân ấy, em ơi!
Từ vô vọng, mênh mông đêm tối
Người đã đến. Chói chang nắng dội
Trong lòng tôi. Ôi Đảng thân yêu
Sống lại rồi. Hạnh phúc biết bao nhiêu!
Xóm thợ đói nghèo cùng tôi kết bạn
Leo lét đèn khuya. Sáng từng chữ Tuyên ngôn Cộng sản
Bàng hoàng nghe Mác gọi xung thiên
Sang sảng Lê-nin.. Giành lấy chính quyền!
Tưng bừng trái đất hồi sinh
Mở bình minh
Dáng Liên Xô lồng lộng.
Và nhân loại dần dần chuyển động
Tất cả đòi giải phóng
Việt Nam ơi!
Đến cùng tôi, rọi sáng chân trời
Những anh chị rất hiền, giản dị
Ôm hôn tôi, và gọi tôi "đồng chí"
Cái hôn say hơn mọi tình yêu
Nâng hồn tôi như gió nâng diều
Tên gọi mới của con người đứng thẳng
Tiếng chào mới của con người quyết thắng
Hết nỗi buồn cay đắng, từ đây..
Mẹ của con! Hơi ấm những ngày
Thuở bé thơ, mẹ hằng chăm chút
Con sẽ đem cho những em côi cút
Cho những ai khao khát tình thương
Cho những ai vất vưởng, thiếu quê hương
Cùng ngọn lửa của niềm tin, hy vọng.
A! Cuộc sống thật là đáng sống
Đời yêu tôi. Tôi lại yêu đời
Tất cả cùng tôi. Tôi với muôn người
Chỉ là một. Nên cũng là vô số!
Dậy lên, hỡi đồng bào đau khổ!
Đất nước này phải thơm lúa thơm hoa
Dân tộc này sẽ là một bài ca
Của nhân nghĩa bốn nghìn năm tỏa rộng.
Tôi hát lớn. Và trái tim sôi nóng
Đẩy tôi đi cùng sóng người đi
Cờ đỏ bay cao. Sức mạnh thần kỳ
Qua lửa máu. Không thể gì ngăn nổi.
Nhớ làm sao bao nhiêu đèo suối
Kể làm chi, mấy tuổi đường đời
Có ai đo được sức trẻ hai mươi
Có ai tính được lòng người đầu bạc?
Chỉ biết vậy, từ khi ta có Bác
Đảng cùng ta, như cội liền cành
Là mùa xuân vô tận, lá tươi xanh
Một lá rụng, lại trăm mầm lộc mới
Trong bão táp, vẫn hiên ngang, phơi phới
Chúng ta đi. Nhìn tới tương lai..
Đến hôm nay. Trời rộng biển dài
Ta lại ngắm núi sông ta hùng vĩ
Rũ sạch máu và bùn dơ giặc Mỹ
Dáng thanh xuân hồng nắng Thái Bình Dương
Mà rưng rưng muôn nhớ ngàn thương..
Ôi Tổ Quốc!
Tự hào thay ngọn đuốc
Của lương tâm
Đời đời cháy sáng.
Xin dâng tấm lòng ta ơn Đảng
50 năm
Đêm hóa trăng rằm
Tỏ mặt người, mặt đất.
Mặc chúng nó, lũ sói beo bầm gan tím mật
Nanh vuốt bay sẽ đào huyệt chôn bay
Chắc tay cày và chắc súng trong tay
Thép xây dựng cũng là gươm giữ nước.
Vững thế trận, ta lên phía trước
50 triệu nhân dân
50 triệu anh hùng
Như hôm nào, dáng Bác vẫn ung dung
Đường hoàng, tiến bước!
Lạ lùng chưa
Ta sống thật đây, gian khổ đêm ngày
Mà cứ tưởng bay trong mơ ước.
Bữa cơm khoai, ít cá nhiều rau
Mà ngăn sông làm điện, khoan biển làm dầu
Chân dép lố
Mà lên tàu vũ trụ.
Đời vui thế khi ta làm chủ
Anh em ơi, đồng chí mình ơi!
Trẻ lại rồi thế kỷ 20
Và trẻ mãi, mỗi người
Một nhành xuân, của Đảng.
(17-1-1980)
Nguồn: Tố Hữu, Một tiếng đờn, NXB Văn học, 1992
Xem thêm: Bộ Đề Đọc Hiểu Một Nhành Xuân - Tố Hữu
Chỉnh sửa cuối: