- Mẹ cha con quỷ cái, con hồ ly tinh. Bố mẹ nó đẻ nó ra mà không dạy dỗ được nó, để nó làm hại
con trai người ta thế này đây!
- Kìa mẹ, mẹ lại thế nữa rồi..
- Tao còn chửi, chửi nữa đấy! Tao chửi nó cho đến khi nào mày chịu lấy vợ thì thôi, con ạ!
- Thì là tại con, sao mẹ lại..
- Thế mày ra nông nỗi này chẳng phải tại nó hay sao? Chẳng phải tại con quỷ cái đấy đánh cắp trái tim con trai nhà người ta rồi bỏ đi lấy chồng hay sao?
Bà Hường đấm ngực thằng con trai thùm thụp. Hai hàm răng rít vào nhau sau mỗi lời nói của bà. Mắt bà long sòng sọc. Sự
giận dữ trên gương mặt bà không giấu được vào đâu. Nhưng cũng không biết trút giận vào ai. Cứ vài ba bữa, bà lại gào lên chửi rủa cái đứa con gái chết tiệt khiến cho đứa con trai duy nhất của bà đã qua tuổi ba mươi mấy năm rồi mà vẫn chưa lấy vợ để bà có dâu, có cháu.
Mỗi lần như vậy, Tú chỉ dám xoa dịu bà Hường bằng một hai câu thanh minh yếu ớt, rồi lại lặng thinh để mẹ mặc sức trút cơn giận dữ lên mình. Đợi đến khi bà Hường ngồi phịch xuống, thở không ra hơi vì mệt, anh mới dám ôm chặt mẹ rồi gục đầu vào vai bà và khẽ thì thầm: "Con.. xin lỗi mẹ.."
Chiều. Tú chậm rãi đi về phía con đê sau làng. Cuối thu rồi, cả bầu trời và mặt đất như rộng hơn, mênh mông hơn, xa xôi hơn khiến con người cảm thấy như bản thân mình bé nhỏ hơn. Trên cao, lẻ loi ánh trăng chiều giữa bầu trời thăm thẳm. Giữa cánh đồng làng chỉ còn trơ gốc rạ, lẻ loi một bóng chim sáo lạc bầy. Và, giữa con đường đê dài tít tắp, là Tú đang đếm từng bước lẻ loi. Anh vô hồn bước về những ngày yêu dấu cũ. Cũng nơi đây, tại nơi này. Cũng
dòng sông sóng vỗ êm đềm. Cũng màu
hoa tím anh thương da diết. Cũng triền đê cỏ mướt xanh điểm những chấm hoa vàng.. Có cô bé anh yêu, yêu lắm..
Tú gặp lại mình năm Tú tuổi hai mươi. Một chàng trai cao lớn, mạnh khỏe, hiền lành, chất phác. Hết cấp ba, Tú không vào đại học mà theo học trường cao đẳng nghề trên thị trấn. Tú học nghề xây. Sau hai năm theo học, nhờ siêng năng học hỏi cộng với hoa tay sẵn có, Tú được rất nhiều ông thầu chào đón. Những tháng nông nhàn, Tú theo chủ thầu đi xây dựng các công trình khắp chốn. Mùa màng đến, anh tranh thủ về quê giúp bố mẹ gặt hái, cấy cày. Những hôm nhàn rỗi, Tú thường cùng mấy thanh niên thong thả đuổi trâu ra bờ đê. Trời chiều nắng dịu, gió mát như ru. Những thanh niên đang tuổi yêu đời chuyện trò rôm rả. Tiếng cười nói của họ thảnh thơi, trong trẻo như tiếng sáo diều vang khắp cánh đồng quê hương lúa ngạt ngào.
Tú cũng như bao chàng trai quê khác. Hai mươi tuổi, sức sống tràn trề, trái tim ấp ủ bao hoài bão. Có lẽ, cũng chẳng lớn lao đến độ như vá trời lấp bể hay hiển hách vinh quy. Chàng trai mộc mạc, chân chất ấy mong muốn việc làm luôn ổn định, xây lại cho bố mẹ ngôi nhà, mua thêm được cái tivi, xe máy.. Và, thầm kín nhất nhưng cũng mãnh liệt nhất, Tú mơ mộng đến một tình yêu đẹp. Cô gái anh thương cũng sẽ thương anh như vậy. Anh sẽ dắt tay nàng qua những cánh đồng, sẽ cùng nàng đi dọc con đê làng dài tít tắp, sẽ cùng nàng tâm sự dưới đêm trăng..
Đám trai làng vẫn thường trò chuyện hàng đêm, gán ghép cho nhau cô Nụ, cô Hiền, cô Nga, cô Ánh.. Tú chỉ lắng nghe và cười sau mỗi lần tên anh bị chúng bạn đùa trêu. Chúng nói, Tú hiền lành, nhút nhát như thế thì chắc là phải đợi cô nào đến tán anh mới có vợ. Tú chỉ cười. Nụ cười hiền khô như lột tả hết được con người, tính cách của anh. Chẳng bao giờ Tú nói cho ai những ước mong anh ôm ấp trong lòng. Đố ai biết được anh đang thương thầm cô Nga hay cô Nụ?
Tú chẳng thương thầm cô Nga hay cô Nụ. Tú cũng chưa từng đặt ra tiêu chuẩn chọn người yêu. Tú luôn tin rằng, chẳng cần vội vàng gì, cô gái anh thương sẽ đến bên anh như duyên phận. Tú chẳng ngu dại gì mà không nhận ra được sự quan tâm của một vài cô hàng xóm. Nhưng Tú lại chưa nhận thấy sự rung động của trái tim mình. Hai mươi tuổi, Tú chân chất sống như đồng ruộng. Năm nối năm, mùa tiếp mùa không hoài phí một ngày nào vô ích, không ngày nào thiếu đi sự hối hả, tươi vui.
Và rồi, như duyên phận, Tú nhận ra con tim anh rung động bởi một người con gái. Chẳng phải cô Nga, cô Nụ, cô Hiền. Chẳng phải cô hàng xóm nào vẫn quan tâm anh từ trước. Cũng chẳng phải cô gái đảm đang, nhanh nhẹn nhất làng mà mẹ anh từng ngỏ ý hỏi dò anh..