99
0
Có những người viết truyện như đánh đố thiên hạ, rồi tự phong mình là thiên tài bị hiểu lầm..
Thật ra, không ai ghét những người viết dở. Ai cũng từng viết dở cả.
Nhưng người ta mệt ở chỗ: Viết dở mà không chịu biết mình dở.
Cứ ai góp ý là giãy nảy, cứ ai không hiểu thì gán cho họ nhãn "nông cạn". Nghe mà thương, vì đôi khi "thiên tài bị hiểu lầm" chỉ là người bình thường chưa học nổi cách viết một câu cho ra hồn.
Có người nghĩ rằng viết mơ hồ là có chiều sâu, viết khó hiểu là triết lý.
Nhưng thật ra, đa phần những đoạn văn "cao siêu" ấy chỉ là sự lộn xộn được bọc trong vẻ trầm ngâm.
Ví dụ:
"Anh nhìn cô, trong mắt là cả dải ngân hà gãy vỡ."
Nghe thì tưởng sâu, chứ thật ra là không biết đang nói gì. Nếu ngân hà gãy vỡ thì anh nên đi bệnh viện mắt chứ đừng làm nhân vật chính.
Nhưng điều kỳ diệu là, mỗi khi ai nói "tôi không hiểu", tác giả lập tức hất cằm:
"Bạn không đủ tầm để cảm nhận."
Không đâu, chỉ là chúng tôi đủ tỉnh táo để phân biệt giữa cảm xúc và lộn xộn.
Có những trang văn, đọc xong không thấy nhân vật, chỉ thấy tác giả đang tự soi mình. Câu nào cũng cố chứng minh "tôi khác biệt, tôi nghệ thuật", mà quên mất: Văn chương không phải cuộc thi "ai bí ẩn hơn ai".
Độc giả không đến để bái lạy trí tuệ của bạn, họ đến để tìm một câu chuyện có thể khiến họ tin. Và khi người viết chỉ chăm chăm vào việc trưng ra "chiều sâu nội tâm", chữ sẽ chết, nhân vật sẽ cứng. Chỉ còn lại cái bóng của người viết, lấp lánh một cách rất cô đơn.
Một tác phẩm thực sự hay không cần giải mã mới thấy hay.
Nó khiến người ta rung động, dù không hiểu hết tầng nghĩa. Còn ở đây, thứ rung động duy nhất còn lại là nỗi khó chịu khi bị tác giả xem thường.
Không ai phủ nhận nỗ lực: Ý tưởng, bối cảnh, biểu tượng đều có tham vọng.
Nhưng tham vọng không thay thế được kỹ năng. Và kiêu ngạo, trong văn chương, chính là con dao hai lưỡi.
Khi anh nghĩ người khác không hiểu mình, có khi là vì anh chưa biết cách viết để người ta muốn hiểu. Người đọc không cần "hiểu" nhân vật, họ chỉ cần cảm thấy hắn sống thật. Mà nếu điều đó mất đi, dù anh có đắp bao nhiêu lớp ẩn dụ, cũng chỉ là băng tuyết phủ trên trang giấy lạnh.
Nhiều người sợ góp ý, không phải vì sợ sai, mà vì sợ chạm vào "thiên tài tự xưng".
Góp ý một câu, họ sẵn sàng giãy lên:
"Cảm xúc của tôi không dành cho người tầm thường."
Câu đó nghe xong, chỉ thấy.. Tầm thường thật, nhưng ở chỗ khác.
Không ai cấm bạn viết theo bản sắc của riêng bạn. Nhưng hãy viết sao cho người ta suy nghĩ, chứ đừng viết để khiến họ bỏ đi.
Và nếu một ngày, không ai hiểu bạn, hãy thử nghĩ xem: Có khi không phải vì bạn sâu sắc đâu, mà vì bạn chưa biết cách làm cho người ta muốn lắng nghe.
Văn chương không cần người viết thông minh hơn độc giả. Văn chương chỉ cần người viết thành thật hơn chính mình.
Trăm nghìn lần có thiện ý muốn góp vì quan tâm, trăm nghìn lần đều bị tạt nước lạnh bằng thái độ ngạo mạn. Vậy thì thôi: Người không muốn hiểu, nói thêm cũng chỉ phí chữ.
Thật ra, không ai ghét những người viết dở. Ai cũng từng viết dở cả.
Nhưng người ta mệt ở chỗ: Viết dở mà không chịu biết mình dở.
Cứ ai góp ý là giãy nảy, cứ ai không hiểu thì gán cho họ nhãn "nông cạn". Nghe mà thương, vì đôi khi "thiên tài bị hiểu lầm" chỉ là người bình thường chưa học nổi cách viết một câu cho ra hồn.
Có người nghĩ rằng viết mơ hồ là có chiều sâu, viết khó hiểu là triết lý.
Nhưng thật ra, đa phần những đoạn văn "cao siêu" ấy chỉ là sự lộn xộn được bọc trong vẻ trầm ngâm.
Ví dụ:
"Anh nhìn cô, trong mắt là cả dải ngân hà gãy vỡ."
Nghe thì tưởng sâu, chứ thật ra là không biết đang nói gì. Nếu ngân hà gãy vỡ thì anh nên đi bệnh viện mắt chứ đừng làm nhân vật chính.
Nhưng điều kỳ diệu là, mỗi khi ai nói "tôi không hiểu", tác giả lập tức hất cằm:
"Bạn không đủ tầm để cảm nhận."
Không đâu, chỉ là chúng tôi đủ tỉnh táo để phân biệt giữa cảm xúc và lộn xộn.
Có những trang văn, đọc xong không thấy nhân vật, chỉ thấy tác giả đang tự soi mình. Câu nào cũng cố chứng minh "tôi khác biệt, tôi nghệ thuật", mà quên mất: Văn chương không phải cuộc thi "ai bí ẩn hơn ai".
Độc giả không đến để bái lạy trí tuệ của bạn, họ đến để tìm một câu chuyện có thể khiến họ tin. Và khi người viết chỉ chăm chăm vào việc trưng ra "chiều sâu nội tâm", chữ sẽ chết, nhân vật sẽ cứng. Chỉ còn lại cái bóng của người viết, lấp lánh một cách rất cô đơn.
Một tác phẩm thực sự hay không cần giải mã mới thấy hay.
Nó khiến người ta rung động, dù không hiểu hết tầng nghĩa. Còn ở đây, thứ rung động duy nhất còn lại là nỗi khó chịu khi bị tác giả xem thường.
Không ai phủ nhận nỗ lực: Ý tưởng, bối cảnh, biểu tượng đều có tham vọng.
Nhưng tham vọng không thay thế được kỹ năng. Và kiêu ngạo, trong văn chương, chính là con dao hai lưỡi.
Khi anh nghĩ người khác không hiểu mình, có khi là vì anh chưa biết cách viết để người ta muốn hiểu. Người đọc không cần "hiểu" nhân vật, họ chỉ cần cảm thấy hắn sống thật. Mà nếu điều đó mất đi, dù anh có đắp bao nhiêu lớp ẩn dụ, cũng chỉ là băng tuyết phủ trên trang giấy lạnh.
Nhiều người sợ góp ý, không phải vì sợ sai, mà vì sợ chạm vào "thiên tài tự xưng".
Góp ý một câu, họ sẵn sàng giãy lên:
"Cảm xúc của tôi không dành cho người tầm thường."
Câu đó nghe xong, chỉ thấy.. Tầm thường thật, nhưng ở chỗ khác.
Không ai cấm bạn viết theo bản sắc của riêng bạn. Nhưng hãy viết sao cho người ta suy nghĩ, chứ đừng viết để khiến họ bỏ đi.
Và nếu một ngày, không ai hiểu bạn, hãy thử nghĩ xem: Có khi không phải vì bạn sâu sắc đâu, mà vì bạn chưa biết cách làm cho người ta muốn lắng nghe.
Văn chương không cần người viết thông minh hơn độc giả. Văn chương chỉ cần người viết thành thật hơn chính mình.
Trăm nghìn lần có thiện ý muốn góp vì quan tâm, trăm nghìn lần đều bị tạt nước lạnh bằng thái độ ngạo mạn. Vậy thì thôi: Người không muốn hiểu, nói thêm cũng chỉ phí chữ.
