1466
48
Chuyện người con gái Nam Xương - Nguyễn Dữ
I. Tìm Hiểu Chung:
1. Tác giả:
- Nguyễn Dữ (? -)
- Quê: Hải Dương.
- Ông sống vào khoảng TK XVI, là thời kì nhà Lê khủng hoảng.
- Là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm.
- Sự nghiệp sáng tác: Truyền kì mạn lục - áng thiên cổ kì bút.
2. Tác phẩm:
- Ý nghĩa: Ghi lại tản mạn những chuyện kì lạ lưu truyền.
- Nguồn gốc:
+ Từ truyện cổ dân gian.
+ Từ truyền thuyết lịch sử, dã sự của Việt Nam.
- Hình thức:
+ Viết bằng chữ Hán.
+ Sáng tạo trên truyện dân gian.
- Nhân vật chính:
+ Những người phụ nữ xinh đẹp, đức hạnh nhưng bất hạnh.
+ Những người tri thức có tâm huyết, bất hạnh, nghèo.
3. Tác phẩm: "Chuyện người con gái Nam Xương" :
- Xuất xứ: 1 trong 20 truyện của Truyền kì mạn lục (Thứ 16).
- Thể loại: Truyền kì.
- Phương thức biểu đạt: Tự sự + Biểu cảm.
- Bố cục :3 phần:
+ Phần 1: Từ đầu đến "cha mẹ đẻ mình" : Vũ Nương lấy chống, Trương Sinh đi lính, cuộc sống của Vũ Nương sau khi lấy Trương Sinh.
+ Phần 2: Tiếp đến "trót đã qua rồi" : Trương Sinh đi lính về vu oan cho Vũ Nương.
+ Phần 3: Còn lại: Vũ Nương giải oan.
II. Đọc - Hiểu Văn Bản:
1. Nhân vật Vũ Nương.
a) Giới thiệu:
- Quê: Nam Xương.
- Tính tình: Thùy mị, nết na.
- Nhan sắc: Xinh đẹp.
- > Đẹp người đẹp nết.
b) Khi mới lấy chồng:
- Gìn giữ khuôn phép, chưa từng để vợ chồng bất hòa.
- Nàng cư xử đúng mực.
- > Khéo léo, dịu dàng.
c) Khi tiễn chồng đi lính:
- Lời dặn dò mang đậm tình nghĩa vợ chồng.
- Không mong danh vọng tiền tài, chỉ mong chồng trở về bình an.
- Cảm thông với khó khăn mà chồng sắp vượt qua.
- Khắc khoải nhớ nhung.
- > Là người vợ yêu thương, thấu hiểu chồng và có khát khao bình dị, yên ổn.
- Nghệ thuật: Ước lệ tượng trưng, câu văn biền ngẫu.
d) Cuộc sống khi xa chồng:
- Với mẹ chồng là người con dấu hiếu thảo.
- Với con: Yêu thương, chăm sóc con.
- Với chồng là người vợ thủy chung.
- > Là người phụ nữ biết lo toan chu toàn.
e) Khi chồng trở về:
- Vũ Nương bị Trương Sinh nghi oan.
- Nguyên nhân:
+ Trương sinh tin lời nói ngây thơ của bé Đản.
+ Do tính tình đa nghi, gia trưởng, hay ghen tuông, ích kỉ.
+ Chiến tranh phi nghĩa khiến vợ chồng xa cách.
- > Nỗi oan khuất do người thân gia đình gây ra.
- Lời thanh minh của Vũ Nương:
+ Lần 1: Trình bày hoàn cảnh để Trương Sinh hiểu rõ tấm lòng.
+ Lần 2: Cam chịu số phận.
+ Lần 3: Tìm đến cái chết để minh oan.
=> Cái chết vô lý, nực cười, bi thảm.
=> Đây là hành động quyết liệt của người Phụ nữ.
f) Cuộc sống của Vũ Nương ở thủy cung:
- Gặp lại Phan Lang ở buổi tiệc, đưa trâm vàng cho Phan Lang nhờ báo lại cho Trương Sinh.
- Nàng xuất hiện trên kiệu hoa ở bến Hoàng Giang, nói lời từ biệt rồi từ từ biến mất.
=> Là người phụ nữ xinh đẹp, đức hạnh nhưng có số phận bi thảm, éo le và là nạn nhân của chế độ nam quyền.
2. Nhân vật Trương Sinh.
- Tính hay ghen tuông mờ mắt, vô lý, gia trưởng, coi thường người phụ nữ.
- Ích kỉ, bảo thủ, nông nổi, hồ đồ, nóng nảy, không biết suy nghĩ.
- > Đại diện cho bọn gia trưởng, có tiền vô học trong xã hội nam quyền.
3. Hình ảnh Cái bóng.
- Với Vũ Nương: Để dỗ con, làm nguôi ngoai nỗi nhớ chồng, là nguyên nhân gây ra cái chết của Vũ Nương.
- Với bé Đản là "người cha" khi Trương Sinh đi lính.
- Với Trương Sinh:
+ Lần 1: Bằng chứng kết tội vợ.
+ Lần 2: Bằng chứng để minh oan cho vợ.
=> Thắt nút và mở nút cho toàn bộ câu chuyện.
III. Tổng Kết:
1. Nghệ thuật.
- Kết hợp hiện thực và kì ảo.
- Khắc họa, miêu tả nhân vật rõ ràng, kết hợp tự sự và trữ tình.
- Cách dựng truyện linh hoạt.
2. Nội dung.
Ghi nhớ sgk trang 51.
IV. Một Số Câu Hỏi Liên Quan:
Mong những câu hỏi này có thể giúp cho cậu hiểu thêm về bài Chuyện người con gái Nam xương - Nguyễn Dữ.
1. Nêu những phẩm chất của Vũ Nương.
2. Giá trị của yếu tố kì ảo trong Chuyện người con gái Nam Xương.
3. Hãy phân tích ý nghĩa hình tượng của cái bóng.
Tạm biệt, hẹn gặp lại!
Tôn Nữ
Tôn Nữ
