Hướng dẫn liên hệ cho tác phẩm Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài

"Vợ chồng A Phủ" của Tô Hoài là một truyện ngắn rất hay nhận được "sư yêu mến" của Bộ giáo dục, vậy nên các em 2k6 năm nay cần phải quan tâm nhiều đến tác phẩm này. Mình xin giới thiệu với các bạn một vài cách để liên hệ mở rộng cho truyện ngắn.



1, Liên hệ với "Đời thừa" và "Chí Phèo" :

Hành động uống rượu của Mị gọi cho ta nhớ đến hành động uống rượu của Hộ trong "Đời thừa" hay Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của Nam Cao. Cả ba nhân vật này đều uống rượu khi thực tại mà họ phải đối diện quá bí bức, quá đau khổ. Họ uống rượu để cổ quên đi nhưng lại càng lún sâu vào chính nỗi đau của mình. Người ta uống rượu để quên nhưng họ càng uống lại càng tỉnh ra. Và tỉnh ra để rồi đau khổ. Tuy nhiên nếu như nhân vật của Nam cao cho thấy sự bế tắc và bất lực trước hoàn cảnh thì nhân vật Mị lại cho ta thấy dấu hiệu của ý thức phản kháng đang trỗi dậy. Điều này xuất phát từ sự khác biệt trong nhãn quan sáng tác của một nhà văn hiện thực phê phán và một nhà văn hiện thực cách mạng.

2, Liên hệ với các vấn đề lý luận văn học:

Không cần mạng kèn hay đánh bóng ngôn từ, chị cần những con chữ giản dị xuất phát từ lời ăn tiếng nói của nhân dân Tây Bắc ấy thôi nhưng tô hoài vẫn có thể truyền tải đầy đủ mọi cung bậc cảm xúc tinh vi, phong phú của nhân vật. Không chỉ riêng tôi hoài mà mỗi nhà văn, nếu muốn tác phẩm của mình chạm đến trái tim độc giả thì phải luôn khổ công, miệt mài với con chữ khiến nó trở thành những con chữ biết nói, biết nhảy múa theo từng nhịp đập con tim của nhân vật.

3, Liên hệ theo chủ đề, đề tài:

Sự thức tỉnh về ý thức phản cảm mãnh liệt của Mị gợi cho ta nhớ đến biết bao hình tượng nhân vật người lao động nghèo bị dồn tới bước đường cùng và cuối cùng phải tự đứng lên để bảo vệ và đấu tranh cho quyền làm người của chính mình. Mị có điểm chung với nhiều nhân vật trong tác phẩm viết về người lao động nghèo như chị Dậu trong "Tắt đèn", "Bước đường cùng".. Từ đó cho thấy được rằng, tác phẩm "Vợ chồng A Phủ" vừa có sự kế thừa vừa có sự sáng tạo trên nền những tác phẩm đi trước.

4, Liên hệ đến hình ảnh tương tự

Sau khi gả về làm dâu nhà thống lý Pá Tra, Mị dần trở nên khô kiệt sức sống. Tác giả đã dùng một hình ảnh để miêu tả Mị khi ấy là "lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa". "Con rùa" ấy chỉ quấn quanh ở một nơi, chị làm những việc mà ngày nào cũng làm lặp đi lặp lại đến mức tê mòn sức sống. Trong ca dao xưa cũng có xuất hiện hình ảnh con rùa:

"Thương thay thân phận con rùa

Lên đỉnh đội hạc xuống chùa đội bia"

Ở đây cô Mị không đội hạc cũng không đội bia nhưng cái cô phải gánh chịu là sức ép từ hai thế lực cường quyền lẫn thần quyền. Hai thể lực ấy kết hợp với nhau khiến cô Mị không còn đường để trốn thoát và phải sống kiếp sống như cái xác không hồn ở gia đình thống lý.