Bài viết: 1903 
1090
104
PHẦN I: ĐỌC HIỂU
Đọc bài thơ sau và thực hiện theo yêu cầu bên dưới:
MẸ!
Cả cuộc đời mẹ vất vả vì con
Từ thuở ấu thơ cho đến giờ khôn lớn
Khi bước chân con không còn chập chững
Gánh nước mỗi ngày mẹ như thấy nặng hơn.
**
Chẳng có gì so được tình thương
Của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống
Dẫu biển kia có sâu có rộng
Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
**
Dòng sữa ngọt ngào theo tháng năm con lớn lên
Mẹ chăm chút cho con từng miếng ăn giấc ngủ
Những lúc ngu ngơ con đâu có hiểu
Mẹ đã vì con mà thành túng thiếu
Chiếc áo vai sờn đạm bạc bữa cơm rau.
**
Con chưa bao giờ thức trọn một đêm thâu
Những sáng mùa đông con chưa một lần dậy sớm
Để nhìn thấy ngoài trời từng cơn gió lớn
Quẩy quang gánh hàng nặng lầm lũi mẹ đi.
**
Mỗi lần con lên tỉnh dự thi
Là đêm đó mẹ ở nhà thao thức
Dẫu trong cuộc sống nhiều lúc con làm mẹ buồn lòng đôi chút
Con biết rằng mẹ vẫn thương con.
**
Có tình thương nào có thể so sánh hơn
Và suốt đời như tình thương của mẹ
Nên dẫu trên đời này còn bao lời hay hơn thế
Con cũng chỉ một lời thầm gọi: Mẹ ơi!
(Theo Nguyễn Trung Kiên)
Câu 1 . Xác định thể loại và phương thức biểu đạt chính của văn bản?
Câu 2 . Nhân vật trữ tình trong văn bản là ai? Hãy nhận xét về tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong văn bản.
Câu 3 . Hãy tìm những từ ngữ thể hiện hình ảnh người mẹ, từ đó nêu ngắn gọn cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ.
Câu 4. Nêu chủ đề của văn bản
Nêu chủ đề của văn bản: Ca ngợi đức hi sinh, tình yêu thương bao la của mẹ dành cho con; lòng kính trọng, biết ơn chân thành, sâu sắc của con dành cho mẹ.
Câu 5 . Có thể thay từ "đạm bạc" bằng từ "thanh đạm" trong câu thơ "Chiếc áo vai sờn đạm bạc bữa cơm rau" sau được không? Nhận xét về giá trị biểu đạt của từ mà tác giả sử dụng.
Câu 6. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong khổ thơ sau:
Chẳng có gì so được tình thương
Của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống
Dẫu biển kia có sâu có rộng
Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
Câu 7 . Em có đồng ý với lời thơ sau của tác giả không? Vì sao?
Nên dẫu trên đời này còn bao lời hay hơn thế
Con cũng chỉ một lời thầm gọi: Mẹ ơi!
Câu 8 . Từ văn bản, em rút ra bài học gì cho bản thân mình?
Câu 9 . Từ văn bản, hãy viết đoạn văn nêu ý nghĩa của tình mẫu tử.
Trả lời:
bộ đề Ôn 9 vào 10, môn Ngữ văn, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống (KNTT)
Câu 1 . Xác định thể loại và phương thức biểu đạt chính của văn bản?
- Thể loại: Thơ tự do
- Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
Câu 2 . Nhân vật trữ tình trong văn bản là ai? Hãy nhận xét về tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong văn bản.
- Nhân vật trữ tình: Người con
- Người con luôn thấu hiểu, xót xa, thương cảm và chia sẻ với những vất vả, hy sinh của mẹ.
- Từ đó con rất hiếu thảo với mẹ; mãi trân trọng, ngợi ca, ghi nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục của mẹ.
Câu 3 . Hãy tìm những từ ngữ thể hiện hình ảnh người mẹ, từ đó nêu ngắn gọn cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ.
*Những từ ngữ thể hiện hình ảnh người mẹ: Cả cuộc đời mẹ vất vả, gánh nước mỗi ngày, mẹ tấm lòng tiên, dòng sữa ngọt ngào, mẹ chăm chút cho con, túng thiếu, Chiếc áo vai sờn, đạm bữa cơm rau, quẩy quang gánh hàng nặng, lầm lũi mẹ đi, đêm đó mẹ ở nhà thao thức, mẹ buồn lòng đôi chút, mẹ vẫn thương con.
* Cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ:
- Người mẹ trong bài thơ là người mẹ ở thôn quê nghèo, cuộc sống túng thiếu, khó khăn, vất vả, lam lũ, bữa ăn đạm bạc nhưng mẹ rất đảm đang, tần tảo, chịu thương, chịu khó; mẹ rất giàu đức hi sinh và luôn hết lòng thương yêu con, luôn dành cho con những điều tốt đẹp nhất.
Câu 4. Nêu chủ đề của văn bản
Nêu chủ đề của văn bản: Ca ngợi đức hi sinh, tình yêu thương bao la của mẹ dành cho con; lòng kính trọng, biết ơn chân thành, sâu sắc của con dành cho mẹ.
Câu 5 . Có thể thay từ "đạm bạc" bằng từ "thanh đạm" trong câu thơ "Chiếc áo vai sờn đạm bạc bữa cơm rau" sau được không? Nhận xét về giá trị biểu đạt của từ mà tác giả sử dụng.
- Không thể thay thế từ "đạm bạc" bằng từ "thanh đạm. Vì:
Đạm bạc: chỉ bữa cơm sơ sài, đơn giản thời còn khó khăn, cực nhọc -> gợi cuộc sống nghèo khó, thiếu thốn, vất vả của mẹ.
Thanh đạm: chỉ bữa cơm đơn giản, sơ sài; chỉ cuộc sống nghèo khó nhưng vẫn có chút gì đó thanh cao.
- > Từ thanh đạm không phù hợp trong ngữ cảnh này, vì không diễn tả được sự thiếu thốn, vất vả mà mẹ đã phải trải qua.
Câu 6 . Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong khổ thơ sau:
Chẳng có gì so được tình thương
Của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống
Dẫu biển kia có sâu có rộng
Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
- Biện pháp tu từ so sánh:" tình thương của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống; biển kia có sâu có rộng /Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
- Tác dụng:
[HIDETHANKS=1]+Để gây ấn tượng, giúp làm tăng sức gợi hình gợi cảm cho lời thơ; giúp lời thơ thêm sinh động, hấp dẫn, giàu hình cảnh cảm xúc.
+Giúp ta hình dung rõ hơn về sự quan trọng, sự nuôi dưỡng và sự hy sinh của mẹ dành cho con. Chính tình yêu thương của mẹ là nguồn sống, là nền tảng vững chắc nuôi dưỡng con cái.
+ Ca ngợi tấm lòng nhân hậu, bao dung cùng tình yêu thương vô bờ bến, bền vững và trường tồn, thiêng liêng, cao quý của mẹ dành cho con.
+ Thể hiện tấm lòng kính yêu, biết ơn sâu nặng của người con dành cho mẹ.
+Qua đó khẳng định tình mẫu tử vĩ đại, thiêng liêng, cao quý, bất diệt, không gì có thể so sánh bằng.[/HIDETHANKS]
Câu 7 . Em có đồng ý với lời thơ sau của tác giả không? Vì sao?
Nên dẫu trên đời này còn bao lời hay hơn thế
Con cũng chỉ một lời thầm gọi: Mẹ ơi!
- Đồng ý.
- Vì:
Đọc bài thơ sau và thực hiện theo yêu cầu bên dưới:
MẸ!
Cả cuộc đời mẹ vất vả vì con
Từ thuở ấu thơ cho đến giờ khôn lớn
Khi bước chân con không còn chập chững
Gánh nước mỗi ngày mẹ như thấy nặng hơn.
**
Chẳng có gì so được tình thương
Của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống
Dẫu biển kia có sâu có rộng
Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
**
Dòng sữa ngọt ngào theo tháng năm con lớn lên
Mẹ chăm chút cho con từng miếng ăn giấc ngủ
Những lúc ngu ngơ con đâu có hiểu
Mẹ đã vì con mà thành túng thiếu
Chiếc áo vai sờn đạm bạc bữa cơm rau.
**
Con chưa bao giờ thức trọn một đêm thâu
Những sáng mùa đông con chưa một lần dậy sớm
Để nhìn thấy ngoài trời từng cơn gió lớn
Quẩy quang gánh hàng nặng lầm lũi mẹ đi.
**
Mỗi lần con lên tỉnh dự thi
Là đêm đó mẹ ở nhà thao thức
Dẫu trong cuộc sống nhiều lúc con làm mẹ buồn lòng đôi chút
Con biết rằng mẹ vẫn thương con.
**
Có tình thương nào có thể so sánh hơn
Và suốt đời như tình thương của mẹ
Nên dẫu trên đời này còn bao lời hay hơn thế
Con cũng chỉ một lời thầm gọi: Mẹ ơi!
(Theo Nguyễn Trung Kiên)
Câu 1 . Xác định thể loại và phương thức biểu đạt chính của văn bản?
Câu 2 . Nhân vật trữ tình trong văn bản là ai? Hãy nhận xét về tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong văn bản.
Câu 3 . Hãy tìm những từ ngữ thể hiện hình ảnh người mẹ, từ đó nêu ngắn gọn cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ.
Câu 4. Nêu chủ đề của văn bản
Nêu chủ đề của văn bản: Ca ngợi đức hi sinh, tình yêu thương bao la của mẹ dành cho con; lòng kính trọng, biết ơn chân thành, sâu sắc của con dành cho mẹ.
Câu 5 . Có thể thay từ "đạm bạc" bằng từ "thanh đạm" trong câu thơ "Chiếc áo vai sờn đạm bạc bữa cơm rau" sau được không? Nhận xét về giá trị biểu đạt của từ mà tác giả sử dụng.
Câu 6. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong khổ thơ sau:
Chẳng có gì so được tình thương
Của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống
Dẫu biển kia có sâu có rộng
Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
Câu 7 . Em có đồng ý với lời thơ sau của tác giả không? Vì sao?
Nên dẫu trên đời này còn bao lời hay hơn thế
Con cũng chỉ một lời thầm gọi: Mẹ ơi!
Câu 8 . Từ văn bản, em rút ra bài học gì cho bản thân mình?
Câu 9 . Từ văn bản, hãy viết đoạn văn nêu ý nghĩa của tình mẫu tử.
Trả lời:
bộ đề Ôn 9 vào 10, môn Ngữ văn, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống (KNTT)
Câu 1 . Xác định thể loại và phương thức biểu đạt chính của văn bản?
- Thể loại: Thơ tự do
- Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
Câu 2 . Nhân vật trữ tình trong văn bản là ai? Hãy nhận xét về tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong văn bản.
- Nhân vật trữ tình: Người con
- Người con luôn thấu hiểu, xót xa, thương cảm và chia sẻ với những vất vả, hy sinh của mẹ.
- Từ đó con rất hiếu thảo với mẹ; mãi trân trọng, ngợi ca, ghi nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục của mẹ.
Câu 3 . Hãy tìm những từ ngữ thể hiện hình ảnh người mẹ, từ đó nêu ngắn gọn cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ.
*Những từ ngữ thể hiện hình ảnh người mẹ: Cả cuộc đời mẹ vất vả, gánh nước mỗi ngày, mẹ tấm lòng tiên, dòng sữa ngọt ngào, mẹ chăm chút cho con, túng thiếu, Chiếc áo vai sờn, đạm bữa cơm rau, quẩy quang gánh hàng nặng, lầm lũi mẹ đi, đêm đó mẹ ở nhà thao thức, mẹ buồn lòng đôi chút, mẹ vẫn thương con.
* Cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ:
- Người mẹ trong bài thơ là người mẹ ở thôn quê nghèo, cuộc sống túng thiếu, khó khăn, vất vả, lam lũ, bữa ăn đạm bạc nhưng mẹ rất đảm đang, tần tảo, chịu thương, chịu khó; mẹ rất giàu đức hi sinh và luôn hết lòng thương yêu con, luôn dành cho con những điều tốt đẹp nhất.
Câu 4. Nêu chủ đề của văn bản
Nêu chủ đề của văn bản: Ca ngợi đức hi sinh, tình yêu thương bao la của mẹ dành cho con; lòng kính trọng, biết ơn chân thành, sâu sắc của con dành cho mẹ.
Câu 5 . Có thể thay từ "đạm bạc" bằng từ "thanh đạm" trong câu thơ "Chiếc áo vai sờn đạm bạc bữa cơm rau" sau được không? Nhận xét về giá trị biểu đạt của từ mà tác giả sử dụng.
- Không thể thay thế từ "đạm bạc" bằng từ "thanh đạm. Vì:
Đạm bạc: chỉ bữa cơm sơ sài, đơn giản thời còn khó khăn, cực nhọc -> gợi cuộc sống nghèo khó, thiếu thốn, vất vả của mẹ.
Thanh đạm: chỉ bữa cơm đơn giản, sơ sài; chỉ cuộc sống nghèo khó nhưng vẫn có chút gì đó thanh cao.
- > Từ thanh đạm không phù hợp trong ngữ cảnh này, vì không diễn tả được sự thiếu thốn, vất vả mà mẹ đã phải trải qua.
Câu 6 . Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong khổ thơ sau:
Chẳng có gì so được tình thương
Của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống
Dẫu biển kia có sâu có rộng
Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
- Biện pháp tu từ so sánh:" tình thương của mẹ dành cho con như đất dành cho cây sự sống; biển kia có sâu có rộng /Sánh chi bằng ở mẹ tấm lòng tiên.
- Tác dụng:
[HIDETHANKS=1]+Để gây ấn tượng, giúp làm tăng sức gợi hình gợi cảm cho lời thơ; giúp lời thơ thêm sinh động, hấp dẫn, giàu hình cảnh cảm xúc.
+Giúp ta hình dung rõ hơn về sự quan trọng, sự nuôi dưỡng và sự hy sinh của mẹ dành cho con. Chính tình yêu thương của mẹ là nguồn sống, là nền tảng vững chắc nuôi dưỡng con cái.
+ Ca ngợi tấm lòng nhân hậu, bao dung cùng tình yêu thương vô bờ bến, bền vững và trường tồn, thiêng liêng, cao quý của mẹ dành cho con.
+ Thể hiện tấm lòng kính yêu, biết ơn sâu nặng của người con dành cho mẹ.
+Qua đó khẳng định tình mẫu tử vĩ đại, thiêng liêng, cao quý, bất diệt, không gì có thể so sánh bằng.[/HIDETHANKS]
Câu 7 . Em có đồng ý với lời thơ sau của tác giả không? Vì sao?
Nên dẫu trên đời này còn bao lời hay hơn thế
Con cũng chỉ một lời thầm gọi: Mẹ ơi!
- Đồng ý.
- Vì:
