Bài viết: 1903 



Đề bài:
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các câu hỏi bên dưới:
Chuyện xảy ra tại một trường trung học.
Thầy giáo giơ cao một tờ giấy trắng, trên đó có một vết mực đen và đặt câu hỏi với học sinh:
- Các em có thấy gì không?
Cả phòng học vang lên câu trả lời: - Đó là một vết mực đen.
Thầy giáo nhận xét:
- Các em không trả lời sai. Nhưng không ai nhận ra đây là một tờ giấy trắng ư?
Và thầy kết luận:
- Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ. Khi đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều khoảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời. Đáng gì một chấm đen, một vệt đen mà bỏ đi cả trang giấy trắng quý giá.
Trong số các học sinh ngồi trong lớp có một cậu bé tên là Cô-phi. Cậu bé Cô-phi năm nào nay chính là Cô-phi An-nan, người đã trở thành tổng thư ký Liên hiệp quốc và là một sứ giả thiện chí trong các cuộc đàm phán, một nhà hòa giải nổi tiếng thế giới từng được trao tặng giải Noben Hòa bình. Khi được hỏi về bí quyết dẫn đến những thành công trong cuộc sống và trong sự nghiệp chính trị, Kôphi An-nan đều kể lại câu chuyện vết mực đen trên tờ giấy trắng.
(Trích Bức thư của người thầy, theo Trích Quà tặng cuộc sống - NXB Văn hóa thông tin, 2005)
Câu hỏi:
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.
Câu 2: Hãy khái quát nội dung chính của văn bản trên?
Câu 3: Trong lời khuyên của thầy giáo: "Thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời", hình ảnh vết đen và tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch tượng trưng cho điều gì?
Câu 4. Em hiểu thế nào về câu nói: "Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ"?
Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn:
- Con người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ. Khi đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều khoảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời. Đáng gì một chấm đen, một vết đen mà bỏ đi cả trang giấy trắng quý giá.
Câu 6, Đọc đoạn trích trên, em rút ra những bài học gì?
Câu 7. Hãy viết 1 đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của e về lời khuyên của thầy giáo trong văn bản ở phần Đọc - hiểu: "Khi phải đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời".
Trả lời:
Bộ đề kiểm tra môn ngữ văn, phần đọc hiểu văn bản văn học – Quà tặng cuộc sống – Chủ đề đánh giá một con người
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.
- Tự sự
Câu 2: Hãy khái quát nội dung chính của văn bản trên.
- Từ cuộc trò chuyện của thầy và học trò về một tờ giấy trắng có vết chấm đen, thầy đưa ra lời khuyên về cách nhìn nhận, đánh giá một sự việc, một con người mang tính nhân văn.
Câu 3: Trong lời khuyên của thầy giáo: "Thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời", hình ảnh vết đen và tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch tượng trưng cho điều gì?
+ hình ảnh "vết đen" : Ẩn dụ cho những lỗi lầm, thiếu sót, khuyết điểm, hạn chế nhỏ.. của con người.
+ hình ảnh tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch: Ẩn dụ cho những phẩm chất chốt, ưu điểm và khía cạnh tốt của con người.
Câu 4. Em hiểu thế nào về câu nói: "Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ"?
- "Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác" : Phản ánh thái độ nhìn nhận, đánh giá phiếm diện, khắt khe, chủ quan của rất nhiều người trong cuộc sống. Đây là một hiện thực trong cuộc sống.
- "Mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ" : Những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác dễ làm ta nhớ dai và có cái nhìn áp đặt, thiếu công tâm, công bằng, khách quan, và quên đi rằng họ có rất nhiều phẩm chất tốt đẹp khác. Đây là một cách đánh giá sai.
-> Cách đánh giá này sẽ làm ta không thể có được cái nhìn đầy đủ, đúng đắn về một con người.
Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn:
- Con người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ. Khi đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều khoảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời. Đáng gì một chấm đen, một vết đen mà bỏ đi cả trang giấy trắng quý giá.
- Ẩn dụ: "Vết đen" chỉ những thiếu sót, khuyết điểm, hạn chế nhỏ.. của con người; tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch: Những phẩm chất tốt, ưu điểm nổi trội của con người
- Đối lập:
[HIDETHANKS=1]đen – trắng
- Tác dụng:
+Gây ấn tượng
+Để lôi cuốn người đọc, người nghe
+Nhấn mạnh sai lầm trong thói quen đánh giá phiếm diện, chủ quan, khắt khe của con người, đề cao cách đánh giá khách quan, tổng thể, toàn diện và trân trọng những mặt tốt của con người.
+Ca ngợi lối sống nhân văn, đánh giá người khác bằng đôi mắt của tình thương yêu, lòng nhân ái, tạo động lực cho mỗi người cơ hội làm được nhiều điều tốt đẹp hơn.
Câu 6, Đọc đoạn trích trên, em rút ra những bài học gì?
- Không nên đánh giá, nhìn nhận con người chỉ trên những khía cạnh tiêu cực
- Hãy biết trân trọng những điều tốt đẹp của người khác để tạo cơ hội và động lực cho họ càng làm được nhiều điều có ích hơn.
- Cần đánh giá vấn đề và con người một cách toàn diện và tổng quan và vị tha, nhân ái.
- Chúng ta biết sống nhân ái, yêu thương, đồng cảm, vị tha.
Câu 7. Hãy viết 1 đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của e về lời khuyên của thầy giáo trong văn bản ở phần Đọc - hiểu: "Khi phải đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời".
Định hướng:
- Dẫn dắt, nêu vấn đề về lời khuyên của thầy giáo với học sinh "Khi phải đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời".
- Giải thích
+đánh giá: Phê bình, nhận xét, nhận định, bình luận, xem xét giá trị và ý nghĩa của đối tượng
+ "vết đen" : Những lỗi lầm, thiếu sót, khuyết điểm, hạn chế nhỏ.. của con người;
+tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch: Những phẩm chất tốt, ưu điểm; những khoảng trống trong tâm hồn một người có thể tạo dựng vun đắp để tạo nên những điều tốt đẹp
=> Ý kiến của thầy giáo là một lời khuyên vô cùng đúng đắn, giàu tính nhân văn. Đừng quá chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà cần b iết trân trọng những điều tốt đẹp ở họ để tạo cơ hội và động lực cho họ càng làm được nhiều điều có ích hơn.
- Bình luận, chứng minh về ý nghĩa gợi ra từ câu chuyện:
+ Vì con người không ai là hoàn hảo; nên nếu chỉ nhìn vào lỗi lầm của người khác thì sẽ có đánh giá khắt khe, thiếu toàn diện, đầy đủ, đúng đắn về một con người.
+ b iết trân trọng những điều tốt đẹp ở người khác sẽ giúp chúng ta biết sống nhân ái, yêu thương, đồng cảm, rộng lượng và bao dung hơn
+ Sẽ tạo cơ hội và nièm tin cho họ vươn lên hoàn thiện bản thân hơn, và làm được nhiều điều có ích hơn.
+Giúp cho mối quan hệ giữa người với người trở nên tốt đẹp hơn.
+ Tạo động lực giúp tất cả mọi người ngày càng nỗ lực để tạo ra những thành quả có ý nghĩa cho bản thân và xã hội.
- Phê phán những người sống cứng nhắc, dập khuôn, bảo thủ; có cái nhìn quá khắt khe với người khác; đánh giá ngưuòi khác chủ quan, phiếm diện, ích kỉ.
- Bài học:
+đề cao cách đánh giá người khác đầy tình thương và nhân ái
+ Quan sát và suy xét thấu đáo vấn đề trước khi đưa ra đánh giá.
+ Biết trân trọng những phẩm chất tốt đẹp của con người sẽ tạo cơ hội cho mỗi người sửa chữa sai lầm, cơ hội hoàn thiện bản thân.[/HIDETHANKS]
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các câu hỏi bên dưới:
Chuyện xảy ra tại một trường trung học.
Thầy giáo giơ cao một tờ giấy trắng, trên đó có một vết mực đen và đặt câu hỏi với học sinh:
- Các em có thấy gì không?
Cả phòng học vang lên câu trả lời: - Đó là một vết mực đen.
Thầy giáo nhận xét:
- Các em không trả lời sai. Nhưng không ai nhận ra đây là một tờ giấy trắng ư?
Và thầy kết luận:
- Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ. Khi đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều khoảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời. Đáng gì một chấm đen, một vệt đen mà bỏ đi cả trang giấy trắng quý giá.
Trong số các học sinh ngồi trong lớp có một cậu bé tên là Cô-phi. Cậu bé Cô-phi năm nào nay chính là Cô-phi An-nan, người đã trở thành tổng thư ký Liên hiệp quốc và là một sứ giả thiện chí trong các cuộc đàm phán, một nhà hòa giải nổi tiếng thế giới từng được trao tặng giải Noben Hòa bình. Khi được hỏi về bí quyết dẫn đến những thành công trong cuộc sống và trong sự nghiệp chính trị, Kôphi An-nan đều kể lại câu chuyện vết mực đen trên tờ giấy trắng.
(Trích Bức thư của người thầy, theo Trích Quà tặng cuộc sống - NXB Văn hóa thông tin, 2005)

Câu hỏi:
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.
Câu 2: Hãy khái quát nội dung chính của văn bản trên?
Câu 3: Trong lời khuyên của thầy giáo: "Thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời", hình ảnh vết đen và tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch tượng trưng cho điều gì?
Câu 4. Em hiểu thế nào về câu nói: "Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ"?
Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn:
- Con người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ. Khi đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều khoảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời. Đáng gì một chấm đen, một vết đen mà bỏ đi cả trang giấy trắng quý giá.
Câu 6, Đọc đoạn trích trên, em rút ra những bài học gì?
Câu 7. Hãy viết 1 đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của e về lời khuyên của thầy giáo trong văn bản ở phần Đọc - hiểu: "Khi phải đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời".
Trả lời:
Bộ đề kiểm tra môn ngữ văn, phần đọc hiểu văn bản văn học – Quà tặng cuộc sống – Chủ đề đánh giá một con người
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.
- Tự sự
Câu 2: Hãy khái quát nội dung chính của văn bản trên.
- Từ cuộc trò chuyện của thầy và học trò về một tờ giấy trắng có vết chấm đen, thầy đưa ra lời khuyên về cách nhìn nhận, đánh giá một sự việc, một con người mang tính nhân văn.
Câu 3: Trong lời khuyên của thầy giáo: "Thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời", hình ảnh vết đen và tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch tượng trưng cho điều gì?
+ hình ảnh "vết đen" : Ẩn dụ cho những lỗi lầm, thiếu sót, khuyết điểm, hạn chế nhỏ.. của con người.
+ hình ảnh tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch: Ẩn dụ cho những phẩm chất chốt, ưu điểm và khía cạnh tốt của con người.
Câu 4. Em hiểu thế nào về câu nói: "Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ"?
- "Có người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác" : Phản ánh thái độ nhìn nhận, đánh giá phiếm diện, khắt khe, chủ quan của rất nhiều người trong cuộc sống. Đây là một hiện thực trong cuộc sống.
- "Mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ" : Những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác dễ làm ta nhớ dai và có cái nhìn áp đặt, thiếu công tâm, công bằng, khách quan, và quên đi rằng họ có rất nhiều phẩm chất tốt đẹp khác. Đây là một cách đánh giá sai.
-> Cách đánh giá này sẽ làm ta không thể có được cái nhìn đầy đủ, đúng đắn về một con người.
Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn:
- Con người thường chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà quên đi những phẩm chất tốt đẹp của họ. Khi đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều khoảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời. Đáng gì một chấm đen, một vết đen mà bỏ đi cả trang giấy trắng quý giá.
- Ẩn dụ: "Vết đen" chỉ những thiếu sót, khuyết điểm, hạn chế nhỏ.. của con người; tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch: Những phẩm chất tốt, ưu điểm nổi trội của con người
- Đối lập:
[HIDETHANKS=1]đen – trắng
- Tác dụng:
+Gây ấn tượng
+Để lôi cuốn người đọc, người nghe
+Nhấn mạnh sai lầm trong thói quen đánh giá phiếm diện, chủ quan, khắt khe của con người, đề cao cách đánh giá khách quan, tổng thể, toàn diện và trân trọng những mặt tốt của con người.
+Ca ngợi lối sống nhân văn, đánh giá người khác bằng đôi mắt của tình thương yêu, lòng nhân ái, tạo động lực cho mỗi người cơ hội làm được nhiều điều tốt đẹp hơn.
Câu 6, Đọc đoạn trích trên, em rút ra những bài học gì?
- Không nên đánh giá, nhìn nhận con người chỉ trên những khía cạnh tiêu cực
- Hãy biết trân trọng những điều tốt đẹp của người khác để tạo cơ hội và động lực cho họ càng làm được nhiều điều có ích hơn.
- Cần đánh giá vấn đề và con người một cách toàn diện và tổng quan và vị tha, nhân ái.
- Chúng ta biết sống nhân ái, yêu thương, đồng cảm, vị tha.
Câu 7. Hãy viết 1 đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của e về lời khuyên của thầy giáo trong văn bản ở phần Đọc - hiểu: "Khi phải đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời".
Định hướng:
- Dẫn dắt, nêu vấn đề về lời khuyên của thầy giáo với học sinh "Khi phải đánh giá một sự việc hay một con người, thầy mong các em đừng quá chú trọng vào vết đen mà hãy nhìn ra tờ giấy trắng với nhiều mảng sạch mà ta có thể viết lên đó những điều có ích cho đời".
- Giải thích
+đánh giá: Phê bình, nhận xét, nhận định, bình luận, xem xét giá trị và ý nghĩa của đối tượng
+ "vết đen" : Những lỗi lầm, thiếu sót, khuyết điểm, hạn chế nhỏ.. của con người;
+tờ giấy trắng có nhiều mảng sạch: Những phẩm chất tốt, ưu điểm; những khoảng trống trong tâm hồn một người có thể tạo dựng vun đắp để tạo nên những điều tốt đẹp
=> Ý kiến của thầy giáo là một lời khuyên vô cùng đúng đắn, giàu tính nhân văn. Đừng quá chú tâm đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác mà cần b iết trân trọng những điều tốt đẹp ở họ để tạo cơ hội và động lực cho họ càng làm được nhiều điều có ích hơn.
- Bình luận, chứng minh về ý nghĩa gợi ra từ câu chuyện:
+ Vì con người không ai là hoàn hảo; nên nếu chỉ nhìn vào lỗi lầm của người khác thì sẽ có đánh giá khắt khe, thiếu toàn diện, đầy đủ, đúng đắn về một con người.
+ b iết trân trọng những điều tốt đẹp ở người khác sẽ giúp chúng ta biết sống nhân ái, yêu thương, đồng cảm, rộng lượng và bao dung hơn
+ Sẽ tạo cơ hội và nièm tin cho họ vươn lên hoàn thiện bản thân hơn, và làm được nhiều điều có ích hơn.
+Giúp cho mối quan hệ giữa người với người trở nên tốt đẹp hơn.
+ Tạo động lực giúp tất cả mọi người ngày càng nỗ lực để tạo ra những thành quả có ý nghĩa cho bản thân và xã hội.
- Phê phán những người sống cứng nhắc, dập khuôn, bảo thủ; có cái nhìn quá khắt khe với người khác; đánh giá ngưuòi khác chủ quan, phiếm diện, ích kỉ.
- Bài học:
+đề cao cách đánh giá người khác đầy tình thương và nhân ái
+ Quan sát và suy xét thấu đáo vấn đề trước khi đưa ra đánh giá.
+ Biết trân trọng những phẩm chất tốt đẹp của con người sẽ tạo cơ hội cho mỗi người sửa chữa sai lầm, cơ hội hoàn thiện bản thân.[/HIDETHANKS]