Bài viết: 1903 
4368
742
Đề số 1
Đề bài: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Những rủi ro lớn và lâu ta gọi là nghịch cảnh; mà nghịch cảnh thường giữ một chức vụ quan trọng trong sự thành công.
Bệnh tật liên miên là một nghịch cảnh phải không bạn?
Nhưng nếu Voltaire không đau vặt, về già phải nằm trên giường quanh năm thì chắc gì ông đã sáng tác được nhiều như vậy?
Ông Ben Fortson bị tai nạn xe hơi, cụt cả hai chân mà không cho như vậy là 11ghịch cảnh, còn mừng là diễm phúc vì nằm liệt một chỗ, ông đọc được rất nhiều sách về chính trị, kinh tế, xã hội, thành một nhà bác học có tài hùng biện rồi được bầu làm thống đốc một tiểu bang ở Mĩ.
Nếu không bị lòa chưa chắc Milton đã thành một thi hào của muôn thuở và nhạc sĩ Beethoven nếu không bị điếc thì tài nghệ của ông chắc gì đã tới mức tuyệt đích?
Charles Darwin nhờ tàn tật mà lập nên sự nghiệp. Ông nói: "Nếu thân tôi không là cái xác vô dụng, chưa chắc tôi đã có đủ sức mạnh tinh thần để biểu minh lí thuyết của tôi".
Bà Helen Keller hồi hai tuổi bị bệnh nặng, hóa đui, điếc, lớn lên lại nghèo tới nỗi có hồi phải ngủ trong một nhà xác. Vậy mà bà thắng được nghịch cảnh, học rộng, viết bảy cuốn sách, đi diễn thuyết khắp châu Mỹ và châu Âu, được Mark Twain cho là một người lạ lùng nhất, ngang hàng với Nã Phá Luân ở thế kỉ XIX.
Nhiều bạn trẻ thường phàn nàn với tôi vì cảnh nhà nghèo túng, học không được lâu và làm ăn cũng không được. Nghèo túng là một nghịch cảnh thật, nhưng biết lợi dụng nó thì nó lại là một tay sai đắc lực giúp ta thành công. Chính vì nghèo khổ, người ta mới ham tự học, thấy cần phải tự học.
J. J. Rousseau trên mười tuổi đã phải đi lang thang khắp nơi, làm đủ các nghề để kiếm ăn, nhờ có chí, biết tự học trong lúc rảnh mà nổi danh là một triết gia, ảnh hưởng lớn đến thế giới. Một người hỏi ông: "Ông học tại những trường nào mà giỏi như vậy?". Ông đáp: "Học trong trường nghịch cảnh". Elihu Burrit mười sáu tuổi tập nghề thợ rèn, mỗi ngày đập sắt mười một giờ mà còn có thì giờ học ngoại ngữ, sau ông thông 18 sinh ngữ và 32 thổ ngữ, thiên hạ gọi là "nhà bác học thợ rèn". Những người không chịu học, đọc chuyện ông chắc phải mắc cỡ.
Trên đường doanh nghiệp, cảnh nghèo thường kích thích i1oạt động chứ không phải luôn luôn là một trở ngại.
Hầu hết những ông vua thép, vua báo, vua dầu lửa, vua xe hơi ở Âu – Mĩ đều xuất thân hàn vi hơn bạn và tôi. Họ đã phải bán báo, đánh giày, lượn rác, làm bồi phòng.. chỉ nhờ hai bàn tay trắng mà làm nên sự nghiệp.
Cổ nhân đã nhận xét đúng: "Không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời", vì hễ nghèo thì bị tủi nhục, bị hiếp đáp nên người ta quyết tâm thắng nó, tận lực cải thiện đời sống, đem cả tâm trí ra phấn đấu đến cùng, và sớm muộn gì người ta cũng thắng, cũng hóa giàu.
Vả lại, có nghèo người ta mới dám mạo hiểm để làm lớn, không sợ thất bại, thắng thì được tất cả mà thua thì chẳng mất gì. Giàu có sinh nhút nhát, lười biếng nên một người Pháp đã nói: "Những con ngựa mập không chạy đưỢC nhanh" và một nhà doanh nghiệp nọ phàn nàn với bạn như vầy: "Tôi biết thằng con tôi, nó có nhiều đức tính lắm, song nó có một cái bất lợi rất lớn là nó sinh trong một nhà giàu".
(Nguyễn Hiến Lê, Rèn nghị lực để lập thân, dẫn theo Wattpad - Where stories live )
Câu hỏi:
Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích
Câu 2. Nêu nội dung chính của đoạn trích.
Câu 3: Tại sao tác giả cho rằng: Nghèo túng là một nghịch cảnh thật, nhưng biết lợi dụng nó thì nó lại là một tay sai đắc lực giúp ta thành công?
Câu 4. Tác giả nêu các câu chuyện về các nhân vật nào? Hãy chỉ ra điểm tương đồng của các cá nhân được nhắc đến trong đoạn trích? Việc nêu lên những tên tuổi cụ thể của các cá nhân trong đoạn trích nhằm mục đích gì?
Câu 5. Em có đồng tình với nhận định của tác giả: Nghịch cảnh thường giữ một chức vụ quan trọng trong sự thành công? Vì sao? Tìm câu tục ngữ có nội dung tương đồng.
Câu 6. Đọc đoạn trích, em rút ra được những bài học gì?
Câu 7. Từ đoạn trích, hãy viết đoạn văn khoảng 200 chữ nêu suy nghĩ về ý kiến trong đoạn trích: "Nghèo túng là một nghịch cảnh thật, nhưng biết lợi dụng nó thì nó lại là một tay sai đắc lực giúp ta thành công".
Trả lời:
Bộ kiểm tra môn ngữ văn, đọc hiểu văn bản – Rèn nghị lực vượt lên nghịch cảnh
Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích
- Nghị luận
Câu 2. Nêu nội dung chính của đoạn trích.
Nghịch cảnh là những rủi ro, khó khăn, thử thách, nhưng nghịch cảnh còn giữ một chức vụ quan trọng trong sự thành công của con người.
Câu 3. Tại sao tác giả cho rằng: Nghèo túng là một nghịch cảnh thật, nhưng biết lợi dụng nó thì nó lại là một tay sai đắc lực giúp ta thành công?
Giải thích:
- Nghèo túng là một nghịch cảnh bởi vì: Nghèo túng làm con người không có đủ vật chất để đáp ứng những nhu cầu thiết yếu hằng ngày ; không có đủ sức để lo cho người thân; nhiều khi sẽ không nghĩ sáng suốt về hành động của mình; sẽ cản trở con người tiến đến thành công.
- Nhưng biết lợi dụng nghịch cảnh đó thì nó lại là một tay sai đắc lực giúp ta thành công: Vì nghịch cảnh nghèo túng được coi như là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh. Nó sẽ là công cụ đắc lực để con người bộc lộ và phát huy những phẩm chất và năng lực tiềm tàng như không ngại khó ngại khổ, bản lĩnh, kiên cường, nỗ lực học hỏi, quyết tâm phấn đấu hết mình để thoát khỏi cái nghèo, từ đó sẽ đạt thành công lớn. Như thế, chính hoàn cảnh nghèo túng là động lực để con người đạt được thành công lớn.
Câu 4. Tác giả nêu các câu chuyện về các nhân vật nào? Hãy chỉ ra điểm tương đồng của các cá nhân được nhắc đến trong đoạn trích? Việc nêu lên những tên tuổi cụ thể của các cá nhân trong đoạn trích nhằm mục đích gì?
- Tác giả nêu câu chuyện về các nhân vật: Voltaire, Ben Fortson, Milton, Beethoven, Charles Darwin, Helen Keller, J. J. Rousseau, Elihu Burrit
- Điểm tương đồng của các nhân vật trong đoạn trích: Đây là các nhân vật rất thành công trong sự nghiệp và nổi tiếng cả thế giới. Tuy nhiên để có được thành công đó, các vị đó đều đã có nghịch cảnh éo le nhưng họ đã rèn ý chí nghị lực vượt qua thử thách của số phận để có sự nghiệp cực kì thành công và nổi tiếng cả thế giới.
- Việc nêu lên những tên tuổi cụ thể trong đoạn trích nhằm mục đích: Để đưa ra những dẫn chứng tiêu biểu, xác thực, phong phú ở mọi lĩnh vực đời sống nhằm làm sáng tỏ vấn đề nghị luận.
Câu 5. Em có đồng tình với nhận định của tác giả: Nghịch cảnh thường giữ một chức vụ quan trọng trong sự thành công? Vì sao? Tìm câu tục ngữ có nội dung tương đồng.
- Đồng tình. Vì:
+ "Nghịch cảnh" là những khó khăn, thử thách, trắc trở, rủi ro, không may mắn, không suôn sẻ xảy ra trong cuộc sống của mỗi người mà bản thân không hề mong muốn.
+ Trong nghịch cảnh, con người sẽ
[HIDETHANKS=1]Bộc lộ sự thông minh, trình độ, hiểu biết, năng lực và bản lĩnh, nghị lực và cách xử lý khéo léo để giúp con người vững vàng trước nghịch cảnh, vượt qua nghịch cảnh để đi đến đích cuối cùng.
*Câu tục ngữ tương tự:
"Lửa thử vàng, gian nan thử sức".
Câu 6. Đọc đoạn trích, em rút ra được những bài học gì?
- Không nên tự ti, nhụt chí, đầu hàng, buông xuôi khi ở vào hoàn cảnh nghèo khó, bất lợi mà cần lạc quan, nỗ lực, cố gắng hết mình.
- Không nên dựa dẫm, ỷ lại vào người khác mà phải tự lập, tự chủ, tự mình tạo dựng cuộc sống riêng.
- Coi nghịch cảnh là điều kiện, là công cụ đắc lực để bộc lộ trí tuệ, tài năng, năng lực để đi tới thành công,
Câu 7. Từ đoạn trích, hãy viết đoạn văn khoảng 200 chữ nêu suy nghĩ về ý kiến trong đoạn trích: "Nghèo túng là một nghịch cảnh thật, nhưng biết lợi dụng nó thì nó lại là một tay sai đắc lực giúp ta thành công".
Định hướng:
* Dẫn dắt, nêu vấn đề: Nghịch cảnh của cuộc sống là điều mà không ai mong muốn có. Nhưng nghịch cảnh lại có giá trị riêng. Bởi thế, có kí kiến cho rằng "Nghèo túng là một nghịch cảnh thật, nhưng biết lợi dụng nó thì nó lại là một tay sai đắc lực giúp ta thành công".
*Giải thích vấn đề:
- Nghịch cảnh là những khó khăn, thử thách, trắc trở, rủi ro, không may mắn, không suôn sẻ xảy ra, đến một cách bất ngờ.
- Nghèo túng là một nghịch cảnh: Nghèo túng làm con người không có đủ vật chất để đáp ứng những nhu cầu thiết yếu hằng ngày ; không có đủ sức để lo cho người thân; nhiều khi sẽ không nghĩ sáng suốt về hành động của mình; sẽ cản trở con người tiến đến thành công.
- Biết lợi dụng nghịch cảnh nghèo túng thì sẽ là một tay sai đắc lực giúp ta thành công: Biến hoàn cảnh nghèo túng làm động lực để bản thân bộc lộ và phát huy những phẩm chất và năng lực tiềm tàng, không ngại khó ngại khổ để thành công.
*Bàn luận, chứng minh:
- Biết lợi dụng nghịch cảnh sẽ giúp ta biếtdũng cảm đối mặt với thực tại, mạnh dạn nhìn thẳng vấn đề, xem xét và tìm ra cách tốt nhất.
- Qua nghịch cảnh nghèo khó, ta hiểu thêm về trái tim mình và trái tim người để sống tốt hơn
- Đối diện và vượt qua nghịch cảnh nghèo túng sẽ giúp mỗi người chứng tỏ được tầm vóc của trí tuệ và bản lĩnh của mình.
- Giúp ta vững vàng và trưởng thành hơn, thay đổi số phận của mình để có cuộc sống thành công hơn,
- Thực tế cuộc sống đã chứng minh, có rất nhiều tấm gương vượt qua nghịch cảnh nghèo khó, vươn lên, trở thành người đỗ đạt cao, thành đạt, được cả đất nước ngợi ca.. dẫn chứng trạng nguyên Nguyễn Hiền.
*Bài học:
- Con người cần kiên cường trước những nghịch cảnh
– Tự làm giàu cho tâm hồn và trí tuệ để có đủ sức mạnh vượt qua nghịch cảnh."Thất bại chỉ là cách chúng ta học hỏi qua phương pháp thử và sai. Chúng ta kh
- Không ngừng làm đầy khoảng trống tâm hồn, tình cảm và rèn luyện, trau dồi trí tuệ sáng suốt, bản lĩnh kiên cường.
*Khẳng định vai trò của hoàn cảnh nghèo khó đối với việc rèn luyện bản lĩnh và tạo dựng thành công cho con người[/HIDETHANKS]
