72
0
Đề: Anh chị hãy viết bài văn khoảng 800 chữ phân tích, đánh giá về đặc sắc nội dung và nghệ thuật truyện ngắn "Hoa muộn" của nhà văn Phan Thị Vàng Anh
Bài làm tham khảo
Phan Thị Vàng Anh là một cây bút nữ tài năng của văn xuôi đương đại Việt Nam. Các tác phẩm của bà có đề tài viết về những người trẻ giữa đời thường luôn mang suy nghĩ "Khi người ta trẻ" hoặc viết về mối quan hệ của con người trong gia đình hiện đại. Đó là những câu chuyện gần gũi với cuộc sống đời thường nhưng mang nhiều thông điệp ý nghĩa sâu sắc. Một trong những tác phẩm làm nên tên tuổi của người nghệ sĩ ấy là "Hoa muộn" - một truyện ngắn hay và đặc sắc về nội dung và nghệ thuật, tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Phan Thị Vàng Anh.
Truyện được viết năm 1992 với đề tài về người trẻ trong cuộc sống hiện đại. Đó là nhân vật Hạc - một cô gái khi còn trẻ có nhiều người theo đuổi, yêu mến. Truyện viết về chủ đề tình yêu và tuổi trẻ của người con gái và sự lỡ làng về duyên phận. Truyện ngắn kể về Hạc - một cô gái xinh đẹp có nhiều người theo đuổi. Nhà cô có một vườn mai mà năm nào cũng có "chú nhỏ" đến nhặt lá nhưng năm nay lại chẳng có ai, vì không được nhặt lá nên mai không nở đúng đợt Tết. Hạc cảm thấy Tết nhàm chán chẳng khác gì ngày chủ nhật. Cô cũng bắt đầu có tuổi, cũng có suy ngẫm về cuộc đời, duyên phận lỡ làng của mình. Cảm hứng tư tưởng của truyện ngắn là vạn vật đều vận động theo tư tưởng nhất định (hoa mai phải được nhặt lá mới nở đúng dịp Tết) và cũng giống như mùa xuân, tình yêu của người con gái cũng có hạn. Tuổi trẻ ngắn ngủi, cuộc đời người con gái khi tuổi xuân qua đi mà chưa tìm được hạnh phúc là xót xa, tiếc nuối khó bù đắp được. Cảm hứng tư tưởng được thể hiện qua số phận của nhân vật Hạc. Khi còn xuân sắc, cô có nhiều người theo đuổi, những người ấy mượn cớ đến nhà nhặt lá mai để được dịp gặp gỡ, trò chuyện với Hạc nhưng cô đã đã bỏ qua những chàng trai ấy. Cô mặc kệ, dửng dưng không nhận ra mỗi lần hoa mai nở là một lần xuân qua đi. Đến Tết năm nay không có ai đến nhặt lá, khiến mai nở muộn không đúng dịp, Hạc mới giật mình nhận ra mình đã qua tuổi xuân thì.
Yếu tố nghệ thuật cũng góp phần làm nên sự thành công của tác phẩm. Truyện sử dụng hình ảnh đa nghĩa trong nhan đề và hình tượng "Hoa muộn". Ở đây, ta có thể hiểu đó là hoa mai trong vườn nhà Hạc nở muộn vì không có người nhặt lá như mọi năm. Và những người trẻ trong gia đình Hạc cũng bảo nhau mặc kệ không nhặt lá. Chỉ đến khi sau Tết, bà cụ - người cao tuổi nhất trong nhà vì thương hoa, tiếc hoa nên cặm cụi ra vườn nhặt lá thì lúc ấy hoa mới nở nhưng khi ấy Tết đã qua đi rồi. Hoa mai là biểu tượng cho vẻ đẹp đầy sức sống của mùa xuân, cho niềm vui sum vầy, hội họp của dịp Tết nhưng chính sự vô tâm, thờ ơ, lười biếng của những người trẻ mà hoa mai không có cơ hội khoe sắc đúng độ. Do vậy, Tết ở nhà Hạc có phần không trọn vẹn bởi thiếu đi sắc màu của hoa mai và Hạc cũng mang tâm trạng buồn chán, tẻ nhạt, cằn cỗi, trong lòng không chút hứng thú với không khí Tết. Hình ảnh hoa mai nở trái với quy luật của tự nhiên cũng dự báo những điều bất thường, nghịch lí trong cuộc đời, số phận của nhân vật. Bên cạnh đó, hoa muộn cũng báo hiệu tình duyên muộn màng, lỡ dở của Hạc. Trong quá khứ, vào mỗi dịp cuối năm, vườn nhà Hạc luôn rộn rã tiếng cười nói vui đùa của những "chú nhỏ" - những chàng trai đến giúp nhặt lá mai. Họ "tay lăm lăm kéo, đứng chông chênh giữa cái ghế gỗ", còn Hạc thì "lúc tựa gốc mít, lúc đi quanh chú nhỏ, nói chuyện ngụ ngôn", khung cảnh vừa thân quen, ngây ngô, vừa chứa đựng hương vị tuổi trẻ. Nhưng nay, mọi thứ đã khác "Tuyên lấy vợ, Nhật xuất cảnh, Chức chở một đứa con gái bé như cái kẹo". Không còn ai đến nhặt lá, cây mai vì thế mà cũng không kịp nở hoa đúng độ, và Tết trong lòng Hạc cũng vì thế mà trống vắng, nhạt nhòa "Mùng một, mùng hai Tết, không có mai, Hạc thấy Tết giống như một ngày chủ nhật", câu văn trần thuật giản dị nhưng lại ẩn chứa nỗi buồn sâu thẳm. Không chỉ là nỗi buồn thiếu sắc hoa, mà còn là nỗi cô đơn của người con gái khi nhận ra mình không còn được ai chờ đợi, không còn ai cùng đón Tết khi người thân, bạn bè bận rộn với niềm vui riêng. Hạc chỉ còn biết nằm đọc báo xuân rồi buông tiếng thở dài "Năm nay mình đã bao nhiêu tuổi? Vì sao những ngày lễ tết mình luôn phải nằm nhà?". Đó là tiếng lòng của người con gái đi qua tuổi xuân, chợt thấy mình dường như bị bỏ lại giữa dòng đời hối hả. Đến lúc bà cụ lụi cụi nhặt lá, mai mới nở nhưng nở muộn cũng giống như đời người đã muộn. Dù sắc vàng vẫn rực rỡ, hương mai vẫn nồng nàn song vẫn chẳng thể cữu vãn sự trễ nhịp của lòng người. Hạc dắt người khách lạ ra vườn và khẽ thốt "Có mai rồi đấy, mà vẫn không thành Tết", đó vừa là những lời tiếc nuối cho những điều đã qua, vừa là sự tự nhận thức đầy cay đắng về duyên phận muộn màng của mình. Hoa nay đã nở, nhưng niềm vui không còn trọn vẹn, bởi sắc vàng rực rỡ kia chỉ càng làm đậm thêm nỗi buồn cô đơn, lặng lẽ trong lòng người. Hoa ấy, tình ấy, tuổi ấy đều đã bỏ lỡ mùa xuân đẹp nhất của mình.
Nhà văn đã đặt Hạc vào tình huống tâm trạng để làm nổi bật những suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật khi Tết đến. Tết năm nay không còn những chàng trai đến nhặt lá, không còn những ánh nhìn e ấp, lời nói bông đùa - tất cả sự sôi nổi, háo hức của tuổi trẻ đã lùi xa, để lại một khoảng trống cô quạnh trong lòng người thiếu nữ. Hạc buồn bã nghĩ tới "Năm nay mình đã bao nhiêu tuổi? Vì sao những ngày lễ tết mình luôn nằm nhà?", đặt câu hỏi như vậy, có lẽ Hạc hiểu rõ mình không còn trẻ, không còn người theo đuổi và chẳng còn cơ hội để lựa chọn. Trong sự trống trải, chán chường ấy, Hạc phải miễn cưỡng tiếp đón một người đàn ông chậm chạp, chán ngắt, người không thể mang đến cho cô niềm vui hay sự rung động, người mà chưa từng là hình mẫu người yêu lí tưởng, Hạc thấy phận mình thật đắng cay. Cao trào của tâm trạng ấy là khi Hạc dẫn khách ra vườn, cô xót xa nghĩ "Có mai rồi đấy, mà vẫn không thành Tết". Câu nói tưởng như nhẹ tênh mà trĩu nặng bao điều tiếc nuối, là tiếng thở dài cho một thời xuân sắc đã bước sang dốc bên kia của thanh xuân.
Truyện được viết năm 1992 với đề tài về người trẻ trong cuộc sống hiện đại. Đó là nhân vật Hạc - một cô gái khi còn trẻ có nhiều người theo đuổi, yêu mến. Truyện viết về chủ đề tình yêu và tuổi trẻ của người con gái và sự lỡ làng về duyên phận. Truyện ngắn kể về Hạc - một cô gái xinh đẹp có nhiều người theo đuổi. Nhà cô có một vườn mai mà năm nào cũng có "chú nhỏ" đến nhặt lá nhưng năm nay lại chẳng có ai, vì không được nhặt lá nên mai không nở đúng đợt Tết. Hạc cảm thấy Tết nhàm chán chẳng khác gì ngày chủ nhật. Cô cũng bắt đầu có tuổi, cũng có suy ngẫm về cuộc đời, duyên phận lỡ làng của mình. Cảm hứng tư tưởng của truyện ngắn là vạn vật đều vận động theo tư tưởng nhất định (hoa mai phải được nhặt lá mới nở đúng dịp Tết) và cũng giống như mùa xuân, tình yêu của người con gái cũng có hạn. Tuổi trẻ ngắn ngủi, cuộc đời người con gái khi tuổi xuân qua đi mà chưa tìm được hạnh phúc là xót xa, tiếc nuối khó bù đắp được. Cảm hứng tư tưởng được thể hiện qua số phận của nhân vật Hạc. Khi còn xuân sắc, cô có nhiều người theo đuổi, những người ấy mượn cớ đến nhà nhặt lá mai để được dịp gặp gỡ, trò chuyện với Hạc nhưng cô đã đã bỏ qua những chàng trai ấy. Cô mặc kệ, dửng dưng không nhận ra mỗi lần hoa mai nở là một lần xuân qua đi. Đến Tết năm nay không có ai đến nhặt lá, khiến mai nở muộn không đúng dịp, Hạc mới giật mình nhận ra mình đã qua tuổi xuân thì.
Yếu tố nghệ thuật cũng góp phần làm nên sự thành công của tác phẩm. Truyện sử dụng hình ảnh đa nghĩa trong nhan đề và hình tượng "Hoa muộn". Ở đây, ta có thể hiểu đó là hoa mai trong vườn nhà Hạc nở muộn vì không có người nhặt lá như mọi năm. Và những người trẻ trong gia đình Hạc cũng bảo nhau mặc kệ không nhặt lá. Chỉ đến khi sau Tết, bà cụ - người cao tuổi nhất trong nhà vì thương hoa, tiếc hoa nên cặm cụi ra vườn nhặt lá thì lúc ấy hoa mới nở nhưng khi ấy Tết đã qua đi rồi. Hoa mai là biểu tượng cho vẻ đẹp đầy sức sống của mùa xuân, cho niềm vui sum vầy, hội họp của dịp Tết nhưng chính sự vô tâm, thờ ơ, lười biếng của những người trẻ mà hoa mai không có cơ hội khoe sắc đúng độ. Do vậy, Tết ở nhà Hạc có phần không trọn vẹn bởi thiếu đi sắc màu của hoa mai và Hạc cũng mang tâm trạng buồn chán, tẻ nhạt, cằn cỗi, trong lòng không chút hứng thú với không khí Tết. Hình ảnh hoa mai nở trái với quy luật của tự nhiên cũng dự báo những điều bất thường, nghịch lí trong cuộc đời, số phận của nhân vật. Bên cạnh đó, hoa muộn cũng báo hiệu tình duyên muộn màng, lỡ dở của Hạc. Trong quá khứ, vào mỗi dịp cuối năm, vườn nhà Hạc luôn rộn rã tiếng cười nói vui đùa của những "chú nhỏ" - những chàng trai đến giúp nhặt lá mai. Họ "tay lăm lăm kéo, đứng chông chênh giữa cái ghế gỗ", còn Hạc thì "lúc tựa gốc mít, lúc đi quanh chú nhỏ, nói chuyện ngụ ngôn", khung cảnh vừa thân quen, ngây ngô, vừa chứa đựng hương vị tuổi trẻ. Nhưng nay, mọi thứ đã khác "Tuyên lấy vợ, Nhật xuất cảnh, Chức chở một đứa con gái bé như cái kẹo". Không còn ai đến nhặt lá, cây mai vì thế mà cũng không kịp nở hoa đúng độ, và Tết trong lòng Hạc cũng vì thế mà trống vắng, nhạt nhòa "Mùng một, mùng hai Tết, không có mai, Hạc thấy Tết giống như một ngày chủ nhật", câu văn trần thuật giản dị nhưng lại ẩn chứa nỗi buồn sâu thẳm. Không chỉ là nỗi buồn thiếu sắc hoa, mà còn là nỗi cô đơn của người con gái khi nhận ra mình không còn được ai chờ đợi, không còn ai cùng đón Tết khi người thân, bạn bè bận rộn với niềm vui riêng. Hạc chỉ còn biết nằm đọc báo xuân rồi buông tiếng thở dài "Năm nay mình đã bao nhiêu tuổi? Vì sao những ngày lễ tết mình luôn phải nằm nhà?". Đó là tiếng lòng của người con gái đi qua tuổi xuân, chợt thấy mình dường như bị bỏ lại giữa dòng đời hối hả. Đến lúc bà cụ lụi cụi nhặt lá, mai mới nở nhưng nở muộn cũng giống như đời người đã muộn. Dù sắc vàng vẫn rực rỡ, hương mai vẫn nồng nàn song vẫn chẳng thể cữu vãn sự trễ nhịp của lòng người. Hạc dắt người khách lạ ra vườn và khẽ thốt "Có mai rồi đấy, mà vẫn không thành Tết", đó vừa là những lời tiếc nuối cho những điều đã qua, vừa là sự tự nhận thức đầy cay đắng về duyên phận muộn màng của mình. Hoa nay đã nở, nhưng niềm vui không còn trọn vẹn, bởi sắc vàng rực rỡ kia chỉ càng làm đậm thêm nỗi buồn cô đơn, lặng lẽ trong lòng người. Hoa ấy, tình ấy, tuổi ấy đều đã bỏ lỡ mùa xuân đẹp nhất của mình.
Nhà văn đã đặt Hạc vào tình huống tâm trạng để làm nổi bật những suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật khi Tết đến. Tết năm nay không còn những chàng trai đến nhặt lá, không còn những ánh nhìn e ấp, lời nói bông đùa - tất cả sự sôi nổi, háo hức của tuổi trẻ đã lùi xa, để lại một khoảng trống cô quạnh trong lòng người thiếu nữ. Hạc buồn bã nghĩ tới "Năm nay mình đã bao nhiêu tuổi? Vì sao những ngày lễ tết mình luôn nằm nhà?", đặt câu hỏi như vậy, có lẽ Hạc hiểu rõ mình không còn trẻ, không còn người theo đuổi và chẳng còn cơ hội để lựa chọn. Trong sự trống trải, chán chường ấy, Hạc phải miễn cưỡng tiếp đón một người đàn ông chậm chạp, chán ngắt, người không thể mang đến cho cô niềm vui hay sự rung động, người mà chưa từng là hình mẫu người yêu lí tưởng, Hạc thấy phận mình thật đắng cay. Cao trào của tâm trạng ấy là khi Hạc dẫn khách ra vườn, cô xót xa nghĩ "Có mai rồi đấy, mà vẫn không thành Tết". Câu nói tưởng như nhẹ tênh mà trĩu nặng bao điều tiếc nuối, là tiếng thở dài cho một thời xuân sắc đã bước sang dốc bên kia của thanh xuân.
Tóm lại, "Hoa muộn" của nhà văn Phan Thị Vàng Anh thể hiện tài năng tinh tế của người chắp bút trong sáng tác truyện ngắn, đặc biệt là ở cách xây dựng tâm trạng nhân vật, sử dụng hình tượng biểu tượng và khai thác tình huống nội tâm ở nhân vật. Tác phẩm không chỉ giàu giá trị nhân văn mà còn để lại cảm xúc đồng cảm, xót xa và suy ngẫm nơi người đọc về tuổi trẻ, tình cảm, thời gian, khiến mỗi người đọc phải dừng lại để suy ngẫm về khoảnh khắc quý giá trong đời mình.
