3 típ để học tập hiệu quả "Forgeting is the friend of learing" - Robert Bjork- Trong quá trình đào tạo, các bác sĩ nội trú phải học vô số kỹ thuật, ca phẫu thuật và phương pháp mà sau này họ sẽ sử dụng để cứu người. Việc có thể ghi nhớ được hết những kiến thức này quả đúng là một vấn đề sinh tử. Nhận thức được vấn đề này, một nghiên cứu vào năm 2006 đã tuyển chọn một nhóm bác sĩ phẫu thuật nội trú đang học cách khâu động mạch và chia họ thành 2 nhóm. Mỗi nhóm đều nhận tài liệu học giống nhau, nhưng có một nhóm có sự thay đổi đôi chút trong cách nghiên cứu tài liệu. Và khi kiểm tra lại vào một tháng sau đó, nhóm này thực hiện các ca phẫu thuật tốt hơn rất nhiều so với nhóm còn lại. Chúng ta sẽ tìm hiểu về bí quyết thành công của nhóm này, cùng với 2 kĩ thuật học tập hiệu quả cao khác có thể áp dụng cả trong và ngoài lớp học. Nhưng để hiểu tại sao các phương pháp này hiệu quả, trước tiên hãy giải mã cách bộ não học và lưu trữ thông tin. Giả sử bạn đang cố ghi nhớ cấu trúc giải phẫu của tim. Khi tiếp xúc với một khái niệm mới, trí nhớ sẽ tạm thời được mã hóa thành các nhóm tế bào thần kinh ở vùng não được gọi là hồi hãi mã. Khi bạn tiếp tục tìm hiểu về cách hoạt động của tim ở lớp hoặc nghiên cứu về các buồng tim cho bài thi, bạn sẽ tái kích hoạt chính các tế bào thần kinh này. Việc kích hoạt lặp đi lặp lại này sẽ củng cố các liên kết giữa các tế bào, giúp ổn định trí nhớ. Dần dần, những kiến thức về giải phẫu tim sẽ được lưu trữ dài hạn trong một vùng não khác được gọi là tân vỏ não. Cách thông tin được chuyển từ bộ nhớ ngắn hạn sang dài hạn vẫn chưa có lời giải rõ ràng, nhưng người ta cho rằng việc này xảy ra giữa các buổi học và có lẽ quan trọng nhất là trong giấc ngủ. Lúc này, kiến thức mới được tích hợp với các khái niệm liên quan khác bạn đã biết, ví dụ như cách đo nhịp tim hay cấu trúc giải phẫu của các cơ quan khác. Và quá trình này không chỉ dừng lại ở đó. Mỗi lần nhớ lại cấu trúc giải phẫu tim, bạn tái kích hoạt trí nhớ dài hạn, khiến trí nhớ có thể dễ bị thay đổi. Kiến thức có thể được cập nhật, củng cố và tái tích hợp với các thông tin khác. Đây là lúc kĩ thuật học tập đầu tiên được xuất hiện: Dùng thẻ nhớ và câu đố để tự kiểm tra buộc bạn phải chủ động nhớ lại kiến thức, giúp cập nhật và củng cố trí nhớ . Học sinh thường thích các phương pháp học tập khác, như đọc lại giáo trình và tô màu các ghi chú. Nhưng những cách này có thể khiến ta lầm tưởng rằng mình đã hiểu rõ bài, vì mọi thông tin đều có sẵn ngay trước mặt. Tuy nhiên việc tự kiểm tra cho phép bạn đánh giá kiến thức thực tế chính xác hơn. Nhưng lỡ, trong lúc làm thế, ban vẫn không nhớ nổi câu trả lời thì sao? Đừng lo lắng, việc mắc lỗi thực sự có thể giúp cải thiện việc học về lâu dài. Có giả thuyết cho rằng khi vắt óc tìm câu trả lời, bạn sẽ kích hoạt được những kiến thức có liên quan. Sau đó, khi đã biết được câu trả lời chính xác, bộ não có thể tích hợp thông tin này với kiến thức bạn có sẵn hiệu quả hơn. Kỹ thuật thứ hai được xây dựng dựa trên kỹ thuật thứ nhất: Khi dùng thẻ nhớ để học, tốt nhất nên trộn đa dạng các chủ đề với nhau. Việc xen kẽ hay kết hợp các khái niệm bạn chú trọng trong một lần học có thể giúp bạn ghi nhớ tốt hơn so với việc học từng kĩ năng hay chủ đề riêng lẻ. Một giả thuyết về lý do tại sao cách này có hiệu quả, đó là vì nó tương tự như bài kiểm tra, việc di chuyển qua lại giữa các chủ đề khác nhau buộc não bộ tạm thời quên đi, rồi lại nhớ lại thông tin, giúp bạn củng cố trí nhớ tốt hơn. Bạn cũng có thể tìm ra mối liên hệ giữa các chủ đề, và hiểu rõ hơn các điểm khác biệt giữa chúng. Bây giờ bạn đã biết phương pháp và nội dung để học, kỹ thuật cuối cùng liên quan đến thời điểm học Phân bố các buổi ôn bài trải đều trong ngày giúp bạn cân đối được thời gian nghỉ ngơi và ngủ giữa các buổi học. Khi "ngoại tuyến", bộ não vẫn tích cực hoạt động, lưu trữ và tích hợp kiến thức trong tân vỏ não. Mặc dù việc học nhồi nhét vào đêm trước kì thi nghe có vẻ hợp lý bởi chẳng phải thông tin vẫn còn rất mới trong não bạn sao? Sự thật là lượng thông tin đó sẽ không được lưu trữ trong thời gian dài. Giờ hãy quay lại với các bác sĩ nội trú của chúng ta, cả 2 nhóm nghiên cứu phẫu thuật trong thời lượng giống nhau, nhưng trong khi thời lượng đào tạo của một nhóm bị dồn vào một ngày duy nhất, thì nhóm thành công hơn lại có thời lượng đào tạo được trải đều trọng 4 tuần. Lý do cả 3 kỹ thuật học tập này hiệu quả là vì chúng được tạo nên dựa trên nền tảng não bộ. Chúng bổ sung và củng cố cách hoạt động phi thường của bộ não, phân loại và lưu trữ lượng thông tin dồi dào mà não tiếp nhận ngày qua ngày. (Nguồn tham khảo)
