Soạn bài Về bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng – Ngữ văn 6 Sách Chân trời sáng tạo

I - Phần 1: Trải nghiệm cùng văn bản - Kiến thức ngữ văn

Ở này, tác giả đã phân tích, cảm nhận về bài ca dao:

Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,

Đứng bền tê đồng ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông.

Thân em như chẽn lúa đòng đòng,

Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.

Với bố cục 3 phần chính như sau:

1. Giới thiệu, khái quát chung về bài ca dao:

- Ca dao, dân ca Việt Nam có những bài diễn tả tình yêu quê hương đất nước, con người bình dị, sâu sắc.

- Giới thiệu bài ca dao: "Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát"

2. Phân tích vẻ đẹp của bài ca dao

- Phân tích vẻ đẹp của thiên nhiên ở hai dòng ca dao đầu:

+Nghệ thuật: Lời ca dao đặc biêt, kéo dài tới mười hai tiếng; sử dụng nhiều biện pháp tu từ như đối xứng, điệp ngữ, điệp từ; các từ ngữ chỉ vị trí, địa điểm

+ Nội dung: Gợi ra vẻ đẹp cánh đồng lúa trù phú, tươi đẹp, mênh mông, đầy sức sống.

- Phân tích vẻ đẹp người thôn nữ qua hai dòng thơ cuối:

+ Hình ảnh so sánh độc đáo: Cô gái như "chẽn lúa đòng đòng..", từ láy phất phơ, đòng đòng

+Nội dung: Gợi sự trẻ trung, duyên dáng, mảnh mai, đáng yêu, đầy sức sống của cô thôn nữ

+ Hình ảnh cánh đồng và cô gái tạo nên thành một bức tranh đồng quê bình dị, tươi sáng, đẹp đẽ, đầy sức sống.

+Bài ca dao có nhiều tầng nghĩa: Có thể là lời của cô gái nhân buổi sáng thăm đồng lòng phơi phới ngắm nhìn cảnh đồng quê, nhưng cũng có thể là lời của chàng trai mở lời ngợi ca cánh đồng hay cũng có thể là ngợi ca cô gái mà anh thầm yêu.

3. Kết bài

Đánh giá, khái quát giá trị của bài ca dao

- Về nội dung: Không gian bao la, tươi đẹp, rộng lớn của cánh đồng quê hương cùng với hình ảnh cô thôn nữ trẻ trung đầy sức sống. Qua đó thể hiện cảm xúc tự hào người dân quê về vẻ đẹp quê hương.

- Về nghệ thuật: Thể thơ lục bát biến thể, với 4 dòng ngắn ngủi, gần với lời ăn tiếng nói dân dã, mộc mạc của mỗi miền quê.

Phần 2: Hướng dẫn soạn văn 6 - Phần Suy ngẫm và phản hồi - soạn bài 3: Về bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng – Sách Chân trời sáng tạo, trang 66

1. Theo Bùi Mạnh Nhi, những hình ảnh đặc sắc nào của quê hương đã được khắc họa qua bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng?

Trả lời:

- Theo tác giả, hai hình ảnh đặc sắc của quê hương đã được khắc họa đó là vẻ đẹp của thiên nhiên và của con người. Cụ thể:

+Vẻ đẹp của thiên nhiên: Cánh đồng lúa bao la, trù phú, tươi tốt, đầy sức sống

+ Vẻ đẹp của con người: Cô thôn nữ trẻ trung, xinh đẹp, mảnh mai, duyên dáng, đáng yêu và đầy sức sống.

- >Hai hình ảnh cánh đồng và cô gái đã tạo nên một bức tranh đồng quê đầy tươi sáng, đẹp đẽ, đầy sức sống.

2. Bài viết này đã đề cập đến những nét độc đáo nào của bài ca dao?

Trả lời:

Bài viết đề cập đến nét độc đáo của bài ca dao là:

- Bài viết phân tích hình thức nghệ thuật của bài ca dao. Đó là bài ca dao đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật độc đáo ở hai dòng thơ đầu được kéo dài tới 12 tiếng, sử dụng nhiều biện pháp tu từ như đối xứng (dòng trên cân đối, đối xứng vói dòng dưới vè số chữ, về nội dung, từ loại), điệp ngữ, điệp ngữ (ở dòng 1 và 2), ngôn ngữ mang màu sắc địa phương (ni, tê)

- Bài viết đã phân tích đầy đủ nội dung của bài ca dao: Vẻ đẹp của cánh đồng lúa ở 2 câu đầu và các cách hiểu nội dung ở hai dòng ca dao cuối (có thể là lời của cô gái nhân buổi sáng đi thăm đồng, lòng phơi phới ngắn nhìn cánh đồng quê tràn đầy sức sống; nhưng cũng có thể là lời của chàng trai vừa ngợi ca cánh đồng vừa ngợi ca cô gái mà anh thầm yêu thương). Ẩn sau tình cảm với cánh đồng lúa quê hương là tình cảm với người yêu thuong rất tế nhị, kín đáo.

3. Bài viết đã thể hiện cảm xúc gì của tác giả khi đọc bài ca dao? Nêu một số chi tiết trong văn bản làm căn cứ cho ý kiến của em.

Trả lời:

Bài viết đã thể hiện nhiều cảm xúc đẹp của tác giả. Đó là:

- Cảm xúc yêu mến ngợi ca, tự hào cánh đồng không chỉ rộng lớn, mênh mông mà còn rất đẹp, trù phú, đầy sức sống Chi tiết, dẫn chứng: Mênh mông bát ngát; cũng bát ngát mênh mông.

- Cảm xúc trân trọng, ngợi ca, tự hào vẻ đẹp của con người quê hương duyên dáng, đầy sức sống: Chẽn lúa đòng đòng, phất phơ, nắng hồng ban mai.

- Cảm xúc thích thú, thú vị, bất ngờ ở hình thức của bài thơ (2 dòng thơ đầu kép dài 12 tiếng; bài ca dao còn mang nhiều ý nghĩa, tình ý khác, tuỳ vào việc hiểu đó là lời ai nói, ai hát)..

- Đó là cảm xúc tự hào về vẻ đẹp của quê hương, đất nước, con người. Cảm xúc tin yêu vào cuộc sống, làm chủ thiên nhiên, làm chủ cuộc đời. Cảm xúc

Nội dung HOT bị ẩn:

Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem

Soạn Bài Thực Hành Tiếng Việt - Bài 3 Trang 67 - Ngữ Văn 6 Sách Chân Trời Sáng Tạo