Trào lưu Triết học Ánh sáng là gì? * * * "Triết học có vai trò quan trọng trong việc hình thành nhận thức về quyền con người. Quan niệm triết học về quyền con người được ươm mầm từ thời Cổ đại, được nuôi dưỡng và bổ sung trong suốt chiều dài lịch sử và trở thành học thuyết vào thời kỳ Phục hưng và kỷ Ánh sáng." Một cuộc cách mạng tiền đề trong lĩnh vực tư tưởng với tên gọi trào lưu Triết học Ánh sáng đã xuất hiện vào thế kỉ XVIII ở Pháp. Thế trào lưu Triết học Ánh sáng là gì? Đầu tiên, "trào lưu" ở đây có nghĩa là một làn sóng. Vậy "Trào lưu triết học" chính là làn sóng với rất những nhà triết học, nhà xã hội học và những nhà chính trị đưa ra những tư tưởng mới. Những tư tưởng ấy được gọi là "ánh sáng" nhưng "ánh sáng" ở đây là chỉ tự nhiên để phân biệt với ánh sáng siêu nhiên được gắn liền với thần học. Một trong những ngọn cờ tư tưởng của thế kỉ Ánh sáng Pháp có ảnh hưởng lớn tiêu biểu như: - Mông-te-xki-ơ (C. De Montesquieu) : Ông nổi tiếng với "lý thuyết tam quyền phân lập" - Vôn-te (Voltaire) : Tác phẩm lớn nhất của ông để lại là "Dictionnaire philosophique" (Từ điển Triết học). - Rút-xô (J. J. Rousseau) : Tác phẩm "Bàn về sự bất bình đẳng" và "Các quan hệ xã hội" là những tác phẩm kinh điển về tư duy chính trị và tư duy xã hội hiện đại.. Họ là những người đã kịch liệt phê phán sự mục nát, lỗi thời của chế độ phong kiến và giáo hội. Một số đặc trưng của trào lưu Triết học Ánh sáng như: - Đa dạng về quan điểm nghĩa là các nhà Triết học Ánh sáng đã có một quan niệm khác về con người. - Đa dạng về tác giả, trường phái. - Đa dạng về phản ánh quyền lợi giữa các giai cấp, tầng lớp trong xã hội. - Thống nhất một quan điểm đó là tấn công vào chế độ phong kiến chuyên chế và đòi hỏi phải thay chế độ này thành một chế độ xã hội mới. - Đây là tiền đề của một cuộc cách mạng xã hội. Với tinh thần nhân đạo và triết sâu sắc, trào lưu Triết học Ánh sáng ở thế kỷ XVIII đã góp phần làm phong phú tư duy lý luận, là vũ khí tư tưởng cho cách mạng tư sản Pháp, những quan điểm tiến bộ của Triết học Ánh sáng đã tấn công vào hệ tư tưởng của chế độ phong kiến, dọn đường cho cuộc cách mạng xã hội bùng nổ. Tài liệu tham khảo: 1. Nền tảng của quyển con người trong triết học phương Tây. (TS. Nguyễn Văn Quân) 2. Tư tưởng về quyền con người trong triết học khai sáng Pháp thế kỷ XVIII với vấn đề bảo vệ và phát huy quyền con người ở Việt Nam hiện nay 3. Diễn đàn học mai
