Sắc lá phong rực vàng lên lần cuối

Trái mùa thu chín vội trước khi xa

Như ngọn đèn lửa bùng lên rực rỡ

Ánh hoàng hôn rực cháy trước hiên nhà

Cũng có thể mùa thu chưa hết

Vẫn còn đang lưu luyến khách đi qua

Cũng có thể là tôi đến chậm

Thấy màu mây rừng lá tưởng còn thu


Xuân Quỳnh

Ý nghĩa bài thơ Không Đề - Xuân Quỳnh​

Bài thơ Không đề của Xuân Quỳnh là một bức tranh nhỏ về mùa thu, nhưng ẩn trong đó là nhiều lớp nghĩa tinh tế. Chỉ với vài khổ thơ ngắn, nhà thơ đã gợi ra không gian rực rỡ và chợt tàn của thiên nhiên: lá phong vàng lên lần cuối, trái mùa thu chín vội, ánh hoàng hôn bùng rực trước hiên nhà. Tất cả đều gợi một cảm giác vừa đẹp đẽ, vừa mong manh, như khoảnh khắc cuối cùng của một mùa trước khi nhường chỗ cho đổi thay.

Điều thú vị là Xuân Quỳnh không chỉ miêu tả cảnh, mà còn lồng vào đó tâm trạng của người đứng trước thiên nhiên. Nhà thơ đặt ra sự phân vân: liệu mùa thu đã thật sự sắp qua, hay chỉ là do người đến muộn nên thấy mùa như đang chực rời đi? Chính sự mơ hồ này tạo nên dư ba, khiến người đọc ngẫm nghĩ về thời gian, về sự chậm trễ và nỗi tiếc nuối trong cuộc đời.

Có thể nói, bài thơ Không đề tuy giản dị nhưng giàu sức gợi. Nó không chỉ là một lời tạm biệt mùa thu, mà còn là lời nhắc nhở về cái đẹp thường đến trong khoảnh khắc ngắn ngủi. Người đọc vì thế dễ bắt gặp chính mình trong tâm trạng lưu luyến, vừa muốn giữ, vừa biết không thể níu mùa trôi.

Phân tích bài thơ Không Đề - Xuân Quỳnh​

Nếu nhìn bài thơ Không đề của Xuân Quỳnh bằng ánh mắt của một kẻ đang say mùa thu, ta sẽ thấy đây không chỉ là mấy câu vần điệu về lá, về mây. Nó giống như một cuộc hẹn muộn màng với mùa. Người đọc đứng giữa khoảng khắc vàng son cuối cùng của thiên nhiên mà chợt thấy lòng mình bâng khuâng. Lá phong bùng lên rực rỡ, trái chín vội vàng, ánh hoàng hôn đỏ rực hiên nhà – tất cả như một bữa tiệc chia tay, vừa nồng nàn vừa vội vã.

Với người yêu mùa thu, từng chi tiết trong bài thơ chính là lời thì thầm của mùa dành cho ta: Thu chưa đi hẳn đâu, chỉ là khoác lên chiếc áo lộng lẫy lần cuối để người kịp nhớ. Nhưng cũng có thể, ta đến muộn quá, để rồi chỉ kịp giữ chút dư âm trong màu lá, trong vạt mây. Ở đó vừa có nỗi tiếc nuối, vừa có sự trân trọng cái đẹp ngắn ngủi.

Chính cái khoảng giữa mong manh ấy khiến người đọc rung động. Nó như tình cảm trong đời – có lúc đến, có lúc đi, có thể bất chợt gặp, cũng có thể muộn màng mà hóa ra dang dở. Và mùa thu của Xuân Quỳnh, qua con mắt người yêu mùa, trở thành một khúc nhạc dịu buồn, mời ta vừa nâng niu vừa ngậm ngùi trước những điều quý giá nhưng không thể giữ mãi.

Khi đặt bài thơ Không đề bên cạnh những sáng tác khác của Xuân Quỳnh, ta thấy rõ một nét quen thuộc: Sự nhạy cảm trước những điều mong manh, ngắn ngủi của đời sống. Xuân Quỳnh vốn nổi tiếng với giọng thơ vừa dịu dàng, vừa nồng nàn, luôn khao khát tình yêu và sự gắn bó. Trong nhiều bài thơ, chị thường gửi gắm tâm trạng qua hình ảnh thiên nhiên – khi là sóng biển dạt dào, khi là cỏ cây, trời đất, và ở đây là mùa thu đang dần khép lại.

Không đề không chỉ là vài dòng tả cảnh, mà chính là tiếng lòng của một tâm hồn luôn sợ sự muộn màng, sợ cái đẹp vụt mất khi chưa kịp giữ gìn. Từ đó, ta thấy Xuân Quỳnh vẫn luôn trung thành với lối viết vừa trực cảm, vừa tha thiết, luôn hướng về con người và cảm xúc của họ trước thời gian. Chính sự đồng điệu ấy khiến thơ chị dễ đi vào lòng người, để ai cũng thấy mình trong những nỗi niềm tưởng chừng riêng tư mà hóa ra rất chung.