Tại sao cây Phượng nở vào mùa hè? Hình 1. Hàng hoa phượng đẹp nao lòng ở Lấp Vò. (Báo thanh niên) Cây phượng, loài hoa gắn liền với tuổi học trò và những mùa chia tay, thường bắt đầu nở rộ vào những tháng hè, nhất là từ tháng 5 đến tháng 7. Việc cây phượng nở vào mùa hè không chỉ đơn thuần là sự trùng hợp với thời điểm nghỉ hè của học sinh, mà còn là kết quả của những điều kiện sinh học và môi trường phù hợp giúp cây phát triển và ra hoa. Về mặt sinh học, cây phượng thuộc nhóm cây ưa sáng và ưa khí hậu nhiệt đới. Khi mùa hè đến, ánh sáng mặt trời kéo dài hơn và cường độ ánh sáng cũng mạnh hơn, tạo điều kiện lý tưởng cho quá trình quang hợp diễn ra hiệu quả. Nhờ đó, cây tích lũy đủ năng lượng để bước vào giai đoạn sinh sản, tức là ra hoa. Bên cạnh đó, nhiệt độ mùa hè cao và lượng mưa tương đối ổn định cũng là yếu tố thuận lợi giúp cây ra hoa đều và nhiều. Không giống như mùa xuân khi cây cối đâm chồi nảy lộc, mùa hè lại là thời điểm cây phượng đã hoàn tất quá trình phát triển lá và thân, sẵn sàng chuyển sang giai đoạn ra hoa. Những đóa hoa phượng đỏ rực cũng là dấu hiệu cho thấy cây đã trưởng thành và đủ sức sinh sản, báo hiệu một chu kỳ sinh học mới. Ngoài ra, cây phượng thường được trồng nhiều trong sân trường, ven đường hay công viên đều là những nơi có không gian thoáng đãng, đầy nắng. Những vị trí này giúp cây nhận được nhiều ánh sáng mặt trời hơn so với cây mọc trong rừng hoặc nơi râm mát, từ đó thúc đẩy quá trình ra hoa vào đúng thời điểm mùa hè. Vì vậy, việc cây phượng nở vào mùa hè là một sự kết hợp hài hòa giữa điều kiện thời tiết, ánh sáng, nhiệt độ và đặc điểm sinh học của loài cây này. Qua năm tháng, hình ảnh hoa phượng đỏ rực mỗi độ hè sang đã trở thành biểu tượng cho tuổi học trò, cho những kỷ niệm trong sáng và những cuộc chia ly đầy lưu luyến. Tại sao phượng ra hoa sớm hoặc muộn hơn? Thông thường, cây phượng bắt đầu nở rộ vào khoảng tháng 5. Đây là thời điểm mùa hè đến gần và cũng là lúc học sinh sắp bước vào kỳ nghỉ. Tuy nhiên, không phải năm nào phượng cũng nở đúng thời điểm ấy. Có những năm, hoa phượng nở sớm hơn, thậm chí từ tháng 4, và cũng có năm hoa lại nở muộn, tận giữa hoặc cuối tháng 6. Sự thay đổi này không ngẫu nhiên mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố môi trường và sinh học. Hình 2. Chi tiết hoa phượng. (Vườn Ngọc Tân) Yếu tố quan trọng nhất là thời tiết. Nếu năm đó mùa xuân đến sớm, nắng ấm kéo dài, ít mưa lạnh hoặc không có những đợt gió mùa đông cuối mùa kéo dài thì cây phượng có thể bắt đầu ra nụ và nở hoa sớm hơn thường lệ. Ngược lại, nếu thời tiết mát mẻ kéo dài, nhiều mưa hoặc rét muộn, quá trình sinh trưởng của cây sẽ chậm lại, khiến hoa nở muộn hơn. Nhiệt độ và ánh sáng cũng đóng vai trò quan trọng. Cây phượng là loài cây ưa sáng và chịu nhiệt tốt. Những ngày đầu hè nắng nhiều, ánh sáng mạnh sẽ thúc đẩy quá trình quang hợp, giúp cây tích lũy năng lượng để ra hoa. Nếu ánh sáng yếu, trời âm u kéo dài, cây sẽ chậm bước vào giai đoạn sinh sản, khiến hoa nở trễ. Lượng mưa và độ ẩm cũng ảnh hưởng đến thời điểm ra hoa. Cây phượng không thích hợp với môi trường quá ẩm hoặc ngập úng. Nếu vào mùa xuân hoặc đầu hè có nhiều mưa lớn, đất ẩm kéo dài có thể khiến rễ cây khó hô hấp và ảnh hưởng đến quá trình hình thành nụ hoa. Ngược lại, khi điều kiện đất và khí hậu khô ráo, ổn định, hoa sẽ dễ dàng nở đúng thời điểm hoặc sớm hơn. Ngoài ra, tình trạng sinh trưởng và sức khỏe của cây cũng là yếu tố cần xét đến. Những cây phượng già cỗi, yếu sức, thiếu dinh dưỡng hoặc bị sâu bệnh thường ra hoa muộn hơn, hoa ít hoặc không đều. Trong khi đó, cây được chăm sóc tốt, đất màu mỡ, được cắt tỉa hợp lý lại có thể ra hoa sớm, thậm chí nở hoa rực rỡ và kéo dài hơn bình thường. Vì thế, thời điểm cây phượng ra hoa không cố định mà phụ thuộc vào sự kết hợp của thời tiết, ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm cũng như sức khỏe của cây. Mỗi lần phượng nở sớm hay muộn đều mang theo một nét riêng, đôi khi khiến lòng người xao xuyến và gợi nhớ về những mùa hè năm nào đã trôi qua cùng màu hoa đỏ rực. Hoa phượng có ý nghĩa và công dụng gì? Hoa phượng, với sắc đỏ rực rỡ và thời điểm nở trùng với mùa hè, đã trở thành biểu tượng không thể thiếu trong ký ức của biết bao thế hệ học trò. Không chỉ là loài hoa làm đẹp cho đời, hoa phượng còn mang trong mình nhiều ý nghĩa sâu sắc và một vài công dụng thiết thực trong đời sống. Về mặt ý nghĩa, hoa phượng từ lâu đã gắn liền với tuổi học trò, mùa chia tay và những kỷ niệm thời áo trắng. Khi những chùm hoa phượng nở đỏ cả góc sân trường, cũng là lúc trống trường ngân lên những hồi cuối cùng của năm học. Bởi vậy, hoa phượng thường được ví như dấu hiệu báo hè, báo hiệu những cuộc chia xa đầy lưu luyến giữa bạn bè, thầy cô. Sắc đỏ của phượng còn gợi lên sự nồng nhiệt, sôi nổi của tuổi trẻ, mang theo khát vọng, hoài bão và cả những rung động đầu đời trong sáng. Trong văn học và âm nhạc, hoa phượng xuất hiện như một biểu tượng của hoài niệm và tình cảm học trò, từ những trang thơ đến những bản nhạc da diết như "Phượng hồng", "Mùa hoa phượng nở". Hình ảnh cánh phượng ép trong trang vở hay chiếc lá phượng gấp hình con bướm từng là món quà vô giá của những mối tình học trò ngây ngô, trong trẻo. Về mặt công dụng, tuy không phải là loài cây có giá trị kinh tế cao, nhưng phượng vẫn có những đóng góp đáng kể. Cây phượng được trồng phổ biến trong sân trường, công viên, ven đường.. như một loài cây bóng mát, giúp điều hòa không khí, tạo không gian mát mẻ, trong lành. Tán lá rộng và rậm của cây phượng còn giúp giảm bụi, giảm tiếng ồn, làm dịu cái nắng gắt của mùa hè ở đô thị. Một số bộ phận của cây phượng – như vỏ cây, lá trong dân gian từng được dùng để chữa một số bệnh thông thường, dù chưa phổ biến rộng rãi trong y học hiện đại. Ngoài ra, gỗ cây phượng tuy không thuộc loại quý, nhưng vẫn có thể dùng làm củi hoặc vật liệu đơn giản trong sinh hoạt. Tóm lại, ý nghĩa của hoa phượng vượt xa vẻ đẹp bên ngoài. Nó không chỉ làm đẹp cho cảnh vật mà còn làm giàu cho tâm hồn con người, đặc biệt là trong những năm tháng học trò. Mỗi mùa hoa nở lại gợi về những ký ức không thể quên, nhắc nhở ta trân trọng tuổi trẻ, tình bạn và những ngày tháng ngây thơ đã từng đi qua. Cảm ơn các bạn đã ghé xem bài viết, chúc các bạn có một mùa hè thật vui vẻ nha.
