Ngày Xưa Các Bác Ăn Vặt Bằng Gì? Tác giả: Gà Ri Thể loại: Tự truyện Thằng cháu làm khóa luận về thị trường đồ ăn nhanh có hỏi: Hổi nhỏ các bác hay ăn vặt bằng gì? Ổi và lá dứa. Tôi trả lời mà không cần quay đầu cũng biết thằng bé đang há mồm kinh ngạc vì những thứ đó không có trong danh mục snack foods của bất kỳ thực đơn nào trên thế giới. Trẻ em là tuổi ăn tuổi lớn nên chuyện ăn uống luôn được đặt lên hàng đầu. Ở thế kỷ 21 khi khái niệm ăn cho no không phải là tiêu chí hàng đầu mà phải là ngon, bổ và sang chảnh. Ngay như ở nhà tôi, các con được ăn 3 bữa chính no căng diều nhưng vẫn cứ 15 phút lại thấy cánh cửa tủ lạnh được đóng vào mở ra phành phành. Khi thì làm quả táo, lúc thì cốc sữa chua; chiều ngủ dậy nhạt mồm lại đá thêm gói bim bim hay dăm ba cái biscuit.. Nghĩa là ăn cả ngày, buồn ăn, vui ăn thậm chí bí giải toám cũng ăn. Nghĩ thế lại thương cho lũ trẻ thời kinh tế bao cấp ngày xưa khi mà hàng hóa luôn khan hiếm khiến chúng luôn ở trong tình trạng đói kinh niên, lúc nào cũng có cảm giác thèm ăn. Cho nên ngoài những bữa chính trong ngày, lúc nào chúng cũng sục sạo tìm những nguồn thực phẩm khác để thỏa mãn sức nhai. Tất cả những thứ gì có vị ngòn ngọt, chua chua đều nằm trong danh sách tìm kiếm. Đó là các loại quả như khế, ổi, táo, dứa, khế, me.. vv hoặc khi hết mùa trái cây là các loại lá lẩm như lá me, lá quẫy, thậm chí cả lá dứa. Nhà tôi ở vùng trung du Bắc Bộ nơi đồng ruộng và những quả đồi đất nằm xen kẽ nhau như bát úp. Với diện tích chỉ khoảng vài sào Bắc bộ nhưng trên đó được trồng đủ thứ cây ăn quả như dứa, mít, hồng xiêm, khế, táo, ổi mà nhiều nhất là ổi với khoảng 20 gốc đủ chủng loại từ ổi bát, ổi trâu, ổi mỡ, ổi đào tới ổi thóc nằm rải rác khắp vườn và ven bờ ao. Ổi là loại cây cho trái quanh năm mà nhiều nhất là vào mùa hè. Từ khi những cây ổi bắt đầu có quả, bọn trẻ ranh đã bắt đầu thèm thuồng quan sát chúng hàng ngày và không không ngần ngại đưa tay lên bấm vào những quả còn xanh lè để kiểm tra xem đã có thể ăn được chưa. Ổi xanh vốn cứng như đá, nhưng chỉ cần chúng hơi ương ương một chút là móng tay đã có thể ăn sâu vào. Thế là những quả ở tầm thấp bao giờ cũng bị dính chi chít những vết móng tay hằn lên da thịt trước khi bị vặt xuống, nhai nuốt một cách dã man. Ổi là loại trái cây có hạt rắn chắc, rất khó tiêu hóa ngay cả khi đã chín. Chính vì vậy mà những trái ổi xanh đã khiến bọn trẻ chúng tôi nhiều phen khốn khổ vì táo bón đến độ phải nhờ đến phụ huynh sử dụng xà phòng để thực hiện các thao tác thông tắc bể phốt. Những quả ổi chín luôn có sức hút mạnh mẽ (Ảnh sưu tầm trên Internet) Cuối cùng, chỉ những quả trên cao hoặc ở ngoài xa thì mới có cơ hội phát triển đầy đủ và khi chúng chín thì cũng là lúc lũ nhóc hay gặp tai họa do gẫy cành ngã xuống đất cứng hoặc rơi xuống ao đầy nước. Nhẹ thì chỉ xước sát chân tay, rách quần; nặng thì có thể què chân, sai khớp hoặc uống no nước ao. Biết vậy, nhưng những quả ổi chín luôn có một sức hút mạnh mẽ khiến lũ trẻ đói sẵn sàng bất chấp mọi rủi ro để chinh phục cho bằng được. Vẫn chưa hết, ngay cả khi không còn quả cây ổi vẫn mang lại niềm vui nho nhỏ cho lũ con nít nghịch ngợm bằng cách ứa ra những dòng nhựa ngòn ngọt sau những nhát dao chém để cho những cái mồm đói khát có cơ hội liếm láp chút đỉnh. Còn để ăn được lá dứa bọn trẻ chúng tôi phải bỏ phần răng cưa, sau đó kẹp lá vào nách tuốt đi lớp phấn rồi xé ra từng miếng cỡ vài đốt tay. Sau khi bỏ thêm vài hạt muối, gói cuộn lại là đã có thể bỏm bẻm nhai như nhai trầu. Tùy theo đó là buổi chiều hay sáng mà lá dứa sẽ cho vị ngọt hoặc chua khác nhau giúp phần nào đẩy lùi cơn đói trên đường đi học về. Đặc điểm nhận dạng chung cho những kẻ ăn lá dứa là nách áo đứa nào cũng có 1 lớp bột trắng toát, lâu lâu tích tụ dần trở thành 1 họa tiết không thể phai mờ của chiếc áo học trò. Món ngon thường được nhớ lâu, nhất lại được ăn trong lúc đói. Nhưng đó đã là quá khứ. Các đồ ăn cây nhà lá vườn bây giờ đã bị gạt ra khỏi danh mục ưa thích của giới trẻ bởi không thể cạnh tranh nổi với những thực phẩm thời thượng vừa thơm ngon, bổ dưỡng lại chẳng phải hao tâm tổn sức để có được. Dù vậy, với nhiều người, ký ức tuổi thơ vẫn là một cái gì đó thật thiêng liêng. Ngoài dòng sông, ruộng lúa, nương dâu.. chắc chắn vẫn còn một góc nhỏ dành cho các món ăn giản dị, đơn sơ nhưng lại mang đến những cảm xúc không hề thua kém những snack-foods sang chảnh thời nay. Gà Ri
