Tiền điện tử đang trở thành một phần quan trọng của bối cảnh tài chính ngày nay. Với sự phát triển của công nghệ và internet, tiền điện tử đã trở thành một phương thức thanh toán và lưu trữ giá trị tiền tệ vô cùng tiện lợi và tiên tiến. Mặc dù đối mặt với một số thách thức, tiền điện tử vẫn mang lại nhiều lợi ích về tốc độ, bảo mật và linh hoạt trong giao dịch tài chính.

Tiền điện tử là gì?

Tiền điện tử hay còn gọi là tiền kỹ thuật số hoặc tiền ảo là tiền đã được mã hóa. Tiền điện tử là tiền được lưu trữ, quản lý và được giao dịch trên mạng internet. Nó không có hình thức vật lý như tiền mặt, và thay vào đó, nó được lưu trữ và truyền qua các công nghệ mã hóa và mạng điện toán phân tán như blockchain.


Tiền điện tử đã thu hút sự quan tâm và sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như thanh toán trực tuyến, đầu tư, giao dịch trực tuyến và giao dịch quốc tế. Tuy nhiên, nó cũng đối mặt với một số thách thức như tính không ổn định về giá trị và sự quan ngại về việc sử dụng bất hợp pháp.

Phân loại tiền điện tử?

Tiền điện tử có thể được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm cách hoạt động, mục đích sử dụng và công nghệ cơ bản. Dưới đây là một số phân loại phổ biến của tiền điện tử:

- Tiền pháp định dạng số: Là dạng tiền mặt đã được mã hóa, được lưu trữ trong thẻ phi vật lý, thẻ ATM, ví điện tử.. Bạn hoàn toàn có thể đổi từ từ tiền pháp định dạng số sang tiền tiền mặt bằng cách rút tiền qua ngân hàng, cây ATM để sử dụng hoặc giao dịch.


- Tiền ảo: Là tiền điện tử được doanh nghiệp hay công ty tự phát hành và quản lý dưới dạng xu hoặc coin trong các ứng dụng, game.. nhằm mục đích trao đổi và mua bán các vật phẩm có trong ứng dụng, trò chơi điện tử.. điểm đáng chú ý là các đồng xu này tùy vào cách quản lý của các công ty và doanh nghiệp mà tiền ảo có thể hoặc không thể quy đổi ra tiền mặt. Các dạng hình thức tiền ảo ví dụ như xu shopee, tiền ảo Pokecoins trong trò chơi Pokemon GO..

- Tiền kỹ thuật số: Là tiền được tạo ra bởi các thuật toán mã hóa phức tạp bằng công nghệ blockchain. Tiền kỹ thuật số chỉ được giao dịch, trao đổi hoàn toàn trên môi trường Internet và hiện nay với tính phi tập trung, tiền kỹ thuật số không chịu sự quản lý của bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào, tuy nhiên tiền có tính bảo mật cao.

Lợi ích của tiền điện tử?

Như đã nói, tiền điện tử là một phần quan trọng trong bối cảnh kỹ thuật số hiện đại ngày nay, vì vậy mà tiền điện tử cũng mang lại nhiều lợi ích đáng chú ý, bao gồm như:

- Tính tiện lợi: Tiền điện tử cho phép bạn thực hiện các giao dịch trực tuyến một cách nhanh chóng và dễ dàng từ bất kỳ đâu chỉ cần có kết nối internet. Bạn không cần phải mang theo tiền mặt hoặc sử dụng thẻ tín dụng, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh hoặc máy tính để thực hiện thanh toán.

- Tính bảo mật: Tiền điện tử sử dụng công nghệ mã hóa mạnh mẽ để bảo vệ giao dịch và tài sản của bạn. Mỗi giao dịch được ghi lại và xác nhận trên blockchain, một hệ thống ghi chú công khai và không thể thay đổi. Điều này giúp ngăn chặn gian lận và lừa đảo.


- Không có bên trung gian: Tiền kỹ thuật số cho phép bạn trực tiếp chuyển tiền và thực hiện giao dịch với người khác mà không cần thông qua bất kỳ bên trung gian nào như ngân hàng hoặc cơ quan tài chính. Điều này giúp giảm thiểu thời gian và chi phí liên quan đến việc sử dụng bên trung gian.

- Tiềm năng tăng giá trị: Một số tiền điện tử như Bitcoin đã tăng giá trị một cách nhanh chóng, mang lại cơ hội đầu tư và sinh lợi nhanh chóng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giá trị của tiền điện tử có thể biến đổi mạnh mẽ và đầu tư vào nó có thể có rủi ro cao.

- Khả năng quốc tế: Tiền kỹ thuật số không bị giới hạn bởi biên giới quốc gia, điều này cho phép bạn thực hiện giao dịch và chuyển tiền một cách dễ dàng và nhanh chóng với người dùng trên toàn thế giới mà không cần thông qua quy trình chuyển tiền truyền thống phức tạp.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tiền điện tử hay tiền kỹ thuật số cũng có nhược điểm và rủi ro đi kèm, bao gồm tính không ổn định về giá trị, sự quan ngại về bảo mật và về việc sử dụng tiền điện tử bất hợp pháp.

Nhược điểm của tiền điện tử?

- Tính không ổn định về giá trị: Giá trị của tiền điện tử có thể biến đổi một cách nhanh chóng và không dễ dự đoán. Sự biến động này có thể gây ra rủi ro cho người sử dụng và nhà đầu tư, đặc biệt khi đầu tư vào các loại tiền điện tử có tính chất rủi ro cao.


- Thiếu sự quy định: So với tiền tệ truyền thống, tiền điện tử chưa được quy định một cách rõ ràng. Điều này có thể tạo ra một môi trường kinh doanh không ổn định và mở cửa cho các hoạt động gian lận, rửa tiền và hoạt động tài chính phi pháp.

- Bảo mật và an ninh: Mặc dù tiền điện tử được mã hóa mạnh mẽ, nhưng nó vẫn đối mặt với các mối đe dọa về bảo mật và an ninh. Các hacker có thể tìm cách xâm nhập vào ví điện tử và đánh cắp tiền điện tử của bạn. Ngoài ra, cũng có nguy cơ mất mật khẩu hoặc quên mật khẩu, dẫn đến mất hoặc không thể truy cập vào tài sản tiền điện tử.

- Sự phụ thuộc vào công nghệ: Để sử dụng tiền điện tử, người dùng phải có kết nối internet và sử dụng các công nghệ điện tử như máy tính hoặc điện thoại thông minh. Điều này có nghĩa là nếu có sự cố với hệ thống mạng hoặc thiết bị của bạn, bạn có thể không thể truy cập hoặc sử dụng tiền điện tử của mình.

Vì vậy, việc sử dụng tiền điện tử cần được cẩn thận và hiểu rõ các rủi ro đi kèm.

Các quốc gia cho phép tiền điện tử?

Với nhiều lợi ích mà tiền điện tử mang lại, bên cạnh nhưng rủi ro đi kèm. Các quốc gia sau đây vẫn cho phép phát hành tiền điện tử một cách hợp pháp:

1. El Salvador

Vào tháng 9/2021, El Salvador chính thức trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới cho phép sử dụng tiền điện tử một cách hợp pháp. El Salvador còn công nhận Bitcoin là một loại tiền tệ hợp pháp ở đất nước này. Điều này có nghĩa là Bitcoin có thể được sử dụng như một phương tiện thanh toán chính thức trong quốc gia này.


Tuy nhiên, sau khi quyết định công nhận Bitcoin là phương tiện thanh toán hợp pháp, El Salvador đã gặp phải một số cuộc biểu tình và phản đối từ một số người dân trong nước. Lý do là bởi sự biến động giá của tiền điện tử có thể gây ra lo ngại cho người dân về việc sử dụng nó trong giao dịch hàng ngày. Người dân lo ngại rằng giá trị của tiền tệ của họ có thể bị ảnh hưởng bởi sự biến động của Bitcoin. Hay việc còn nhiều người dân thiếu kiến thức, không hiểu hoặc chưa sẵn sàng để sử dụng tiền điện tử, nên việc chấp nhận Bitcoin làm phương tiện thanh toán chính thức có thể tạo ra sự bất tiện và khó khăn cho những người không quen thuộc với công nghệ hiện đại.

Quyết định của El Salvador cho phép tiền điện tử đã gây ra nhiều tranh cãi và chia rẽ trong dư luận nội địa, và chính phủ đang phải đối mặt với nhiều thách thức để giải quyết các vấn đề và lo ngại của người dân. Tuy nhiên, cũng có một số người dân ủng hộ quyết định này và nhìn vào tiềm năng của tiền điện tử để nâng cao hiệu suất tài chính và giảm chi phí giao dịch.

2. Cộng hòa Trung Phi

Cộng hòa Trung Phi là quốc gia thứ thứ hai trên thế giới chấp nhận tiền điện tử là tiền tệ hợp pháp, sau sự mở đường đi trước của El Salvador. Cộng hòa Trung Phi đã nhất trí hợp pháp hóa đồng Bitcoin và các loại tiền điện tử khác ở đất nước này.


Cộng hòa Trung Phi tuy là quốc qua sở hữu rất nhiều lượng tài nguyên và khoáng sản kim cương, vàng quý nhưng lại một quốc gia nghèo, kém phát triển. Nhiều năm qua, đất nước này luôn chìm trong bạo loạn và có nền chính trị bất ổn. Việc hợp pháp hóa tiền điện tử được coi là giúp cải thiện tình trạng đất nước Công hòa Trung Phi. Bên cạnh những lời khen từ người dân chấp nhận tiền điện tử, đây là một bước tiến phát triển và công cuộc chấp nhận tiền điện tử chính thống. Thì bên cạnh đó, cũng có một số người phản đối, nhiều công cuộc biểu tình đã nổ ra và chịu nhiều sự chỉ trích từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Người dân và IFM lo ngại về những rủi ro mà tiền điện tử có thể gây ra cho sự ổn định tài chính của đất nước và trong việc bảo vệ người tiêu dùng.

3. Mỹ

Từ năm 2013, Bộ Tư pháp Mỹ đã công nhận Bitcoin là một hình thức tiền tệ và công nhận các hoạt động liên quan đến nó. Từ đó, đã có sự phát triển và tiếp cận rộng rãi của các loại tiền điện tử khác tại Mỹ. Mặc dù chưa có sự công nhận chính thức từ Ủy ban Dự trữ Liên bang Mỹ (Federal Reserve) hoặc chính phủ liên bang, các loại tiền điện tử vẫn được sử dụng và giao dịch phổ biến trong nền kinh tế Mỹ. Cho đến năm 2022, Mỹ mới chính thức làm rõ việc sử dụng và quy định về tiền điện tử, cho phép đồng tiền điện tử ở nước này là hợp pháp. Sau khi mở đường cho tiền điện tử, Mỹ công bố khuôn khổ mới cũng vào trong năm 2022 nhằm mở ra nhiều cơ hội hơn cho những quy định chặt chẽ hơn về tiền điện tử.


Có thể trong tương lai, các cơ quan quản lý của Hoa Kỳ sẽ đưa ra nhiều các biện pháp mạnh tay hơn trong việc quản lí tiền điện tử. Bởi vì, một vấn đề nhức nhối nhất của của tiền điện tử mang lại chính hoạt động tiền điện tử bất hợp pháp, khiến chính quyền Biden luôn tìm cách giải quyết một cách triệt để.

Mặc dù Mỹ đã cho phép tiền điện tử và đã có sự phát triển vượt bậc trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, việc quản lý và điều chỉnh tiền điện tử vẫn đang tiếp tục và cần sự chú ý và nỗ lực từ phía chính phủ và các cơ quan quản lý của Hoa Kỳ.

4. Nhật Bản

NHật Bản đã công nhận Bitcoin là phương tiện thanh toán hợp pháp từ năm 2017 và đã tạo ra một khung pháp lý cho các sàn giao dịch tiền điện tử trong nước. Một luật mới được thông qua, cho phép các sàn giao dịch tiền điện tử hoạt động trong phạm vi quy định và tuân thủ các quy tắc chống rửa tiền và chống khủng bố. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và sử dụng tiền điện tử tại Nhật Bản. Từ đó, Nhật Bản đã trở thành một trong những quốc gia hàng đầu thế giới về sự chấp nhận và sử dụng tiền điện tử, đặc biệt là Bitcoin.


Nhật Bản vẫn tiếp tục nghiên cứu về một số vấn đề liên quan đến quy định và thuế. Cho đến tháng 9/2022, chính phủ Nhật Bản chính thức đưa ra quy tắc chuyển tiền sớm để sớm ngăn cản các tội phạm sử dụng sàn giao dịch tiền điện tử cho việc rửa tiền, gian lận. Đạo luật ngăn chặn chuyển tiền hình sự sẽ được sửa đổi để thu thập thông tin khách hàng.

Quy định về tiền điện tử ở Việt Nam

Ở Việt Nam, tiền điện tử vẫn chưa công nhận là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Vì vậy, việc sử dụng tiền điện tử để thanh toán hàng hóa, dịch vụ là không được chấp nhận tại Việt Nam. Nếu người dân sử dụng phương thức tiền tệ không hợp pháp sẽ bị xử phạt hành chính từ 150 - 200 triệu đồng, hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015. Bên cạnh đó, việc các hoạt động quảng cáo tiền điện tử cũng không được pháp luật Việt Nam cho phép, Việt Nam cũng không có quy định chính thức về việc sử dụng tiền điện tử trong các hoạt động đầu tư, giao dịch chứng khoán, hay kinh doanh.


Ngoài ra, Bộ Tài chính yêu cầu các đơn vị phối hợp với Bộ Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước đề ra các cơ sở nhằm quản lý tiền điện tử phù hợp với thông lệ quốc tế, để tránh những rủi ro hoặc các vấn đề như trốn thuế, rửa tiền. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng quy định và quan điểm của chính phủ có thể thay đổi theo thời gian và tình hình thị trường tiền điện tử. Việc sử dụng và giao dịch tiền điện tử tại Việt Nam vẫn tồn tại nhưng không được công nhận và bảo vệ bởi pháp luật.

Đến năm 2021, Việt Nam cũng bắt đầu nghiên cứu, xây dựng và thí điểm sử dụng tiền điện tử dựa trên công nghệ blockchain, đâylà một trong những giải pháp để chính phủ thực hiện Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Mục tiêu của chiến lược này là xây dựng nền tảng công nghệ thông tin mạnh mẽ, tạo điều kiện cho phát triển tiền điện tử và ứng dụng công nghệ blockchain trong các lĩnh vực quản lý nhà nước, tài chính, bảo hiểm, giao dịch thương mại điện tử, và nhiều lĩnh vực khác.

Tuy nhiên, cần phải biết rằng việc sử dụng tiền điện tử và công nghệ blockchain vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và thí điểm, và chưa có quy định chính thức nào về việc sử dụng tiền điện tử như một phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam.

MTrang1102