Hẳn một ai từng ngồi trên ghế nhà trường đã ít nhiều tiếp cận đến với thi nhân Lâm Thị Mỹ DẠ. Chúng ta bắt gặp và yêu mến bà qua những vần thơ thật giản dị mà gần gũi, thân thương, đọc rồi sẽ nhớ mãi. Nay, sau một thời gian dài chống chọi với bệnh tật, con người với bao vần xúc cảm ấy đã chia tay cõi đời này mà vào cõi vĩnh hằng, khôn cùng của vũ trụ, của lòng bao độc giả mến thương bà. Sau đây, ta sẽ cùng về miền hồi ức, tìm lại nhừng khoảng nhớ thương qua những tác phẩm của thi nhân tài ba ấy: 1. Khoảng trời, hố bom: Chuyện kể rằng: Em, cô gái mở đường Ðể cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương Cho đoàn xe kịp giờ ra trận Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa Ðánh lạc hướng thù. Hứng lấy luồng bom.. Ðơn vị tôi hành quân qua con đường mòn Gặp hố bom nhắc chuyện người con gái Một nấm mộ, nắng ngời bao sắc đá Tình yêu thương bồi đắp cao lên.. Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ Ðất nước mình nhân hậu Có nước trời xoa dịu vết thương đau Em nằm dưới đất sâu Như khoảng trời đã nằm yên trong đất Ðêm đêm, tâm hồn em tỏa sáng Những vì sao ngời chói, lung linh Có phải thịt da em mềm mại, trắng trong Ðã hóa thành những làn mây trắng? Và ban ngày khoảng trời ngập nắng Ði qua khoảng trời em - Vầng dương thao thức Hỡi mặt trời, hay chính trái tim em trong ngực Soi cho tôi Ngày hôm nay bước tiếp quãng đường dài? Tên con đường là tên em gửi lại Cái chết em xanh khoảng-trời-con-gái Tôi soi lòng mình trong cuộc sống của em Gương mặt em, bạn bè tôi không biết Nên mỗi người có gương mặt em riêng! Trường Sơn, 10-1972 Bài thơ này nằm trong chùm thơ Lâm Thị Mỹ Dạ được giải nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1972-1973. Nguồn: 1. Thơ giải thưởng báo Văn nghệ 1972-1973, NXB Văn học, 1974 2. Văn chương một thời để nhớ, NXB Văn học, 2006 2. Truyện cổ nước mình: Tôi yêu truyện cổ nước tôi Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa Thương người rồi mới thương ta Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm Ở hiền thì lại gặp hiền Người ngay thì gặp người tiên độ trì Mang theo truyện cổ tôi đi Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa Vàng cơn nắng, trắng cơn mưa Con sông chảy có rặng dừa nghiêng soi Đời cha ông với đời tôi Như con sông với chân trời đã xa Chỉ còn truyện cổ thiết tha Cho tôi nhận mặt ông cha của mình Rất công bằng, rất thông minh Vừa độ lượng lại đa tình, đa mang. Thị thơm thì giấu người thơm Chăm làm thì được áo cơm cửa nhà Đẽo cày theo ý người ta Sẽ thành khúc gỗ chẳng ra việc gì Tôi nghe truyện cổ thầm thì Lời cha ông dạy cũng vì đời sau. Đậm đà cái tích trầu cau Miếng trầu đỏ thắm nặng sâu tình người. Sẽ đi qua cuộc đời tôi Bấy nhiêu thời nữa chuyển dời xa xôi. Nhưng bao truyện cổ trên đời Vẫn luôn mới mẻ rạng ngời lương tâm. 1979 Rút từ Bài thơ không năm tháng (NXB Tác phẩm mới, 1983). Nguồn: 1. SGK Tiếng Việt 5, tập 2, NXB Giáo dục, 2004 2. SGK Văn 5, tập 2, NXB Giáo dục, 1989
