Bỏ Chồng Chương 10 Chiều hôm sau, cô Lý đi dạy về, cô nhận được một phong thơ của phắc - tơ đem đến nhà mà phát. Cô mở ra đọc như vầy: Chị Lý ơi, Tôi xin chị tha lỗi cho tôi, vì tôi đã hứa với chị mà trong vài giờ đồng hồ kế sau đó, thì tôi lại bội ước. Tôi chắc chị hiểu được tâm hồn của tôi hồi hôm nay thì chị sẽ sẵn lòng tha lỗi cho tôi liền. Như theo lời tôi hẹn ước với chị và hứa với con tôi, nên hồi hôm, tối chín giờ, thiệt tôi có trở về nhà tôi. Mà khi bước nhè nhẹ vô gần tới cửa thì tay chân tôi bủn rủn, lòng tôi rối loạn, tôi không còn nghị lực mà xô cánh cửa để vô nhà. Tôi đứng ngoài, tôi lén vạch một góc màn cửa sổ mà xem tôi thấy chị ngồi bên con Yến còn chồng tôi thì ngồi cái ghế để dựa vách. Chị Lý ơi, tôi vừa thấy mặt chồng tôi, thì sự hổ thẹn rùng rùng kéo tới, bao phủ cả mặt mày, cả thân thể tôi, nó làm cho tôi run rẩy, buồn tủi, sợ sệt, không dám ngó chồng tôi nữa. Tôi bước lại đứng núp trong góc tối, dường như tôi sợ, người đi ngoài đường ngó thấy hình dạng tôi rồi tôi càng mắc cỡ thêm nữa vậy. Lúc ấy tôi nghe chồng tôi nói: "Con thì phải thương mẹ, phải kính mẹ song mẹ phải giữ trọn đạo mẹ mới được. Hễ mẹ trái đạo mẹ rồi, thì con cần gì phải thương, phải kính nữa làm gì!" Trời ơi! Mấy lời ấy chính đáng biết chừng nào! Mẹ mà không biết giữ trọn đạo mẹ, thì sao còn mong cho con nó thương, nó kính! Tôi đã không đư trọn đạo làm vợ mà cũng lỗi đạo làm mẹ, thế thì tôi còn can đảm nào mà dám bước đến trước mặt để xin lỗi với chồng, và nâng niu con! Nghe mấy lời của chồng tôi nói, thì tôi líu ríu bước ra đường mà đi liền, đi mau lắm, không biết đi đâu đi như người mất hồn. Đi một hồi tới Cầu Kiệu, tôi đứng dựa lan can cầu mà ngó trông, tôi ngó lại cái đường dĩ vãng rồi tôi ngó tới cái đường tương lai của tôi thì tôi càng thêm đau đớn hổ thẹn, nên tôi kêu xe kéo trở về chỗ tôi trú ngụ rồi tôi viết thơ này mà xin lỗi với chị. Chị Lý ôi, tôi hư hỏng lắm, tôi khốn nạn lắm! Làm vợ không giữ được tiết với chồng, làm mẹ không biết thương yêu con. Cái đời của tôi là cái đời của con đàn bà nhơ nhuốc. Xin chị không nên thương xót, an ủi nữa. Chị hãy bỏ quách đi, cũng như bỏ cái quả chuối thối, trôi đến đâu thì trôi, đừng tính vớt làm gì. Chị Lý ơi, kể từ bữa nay, chị sẽ hết gặp mặt tôi nữa. Vậy trước khi từ biệt nhau, tôi xin phép tỏ ít lời cuối cùng này với chị và mong chị, nếu thiệt chị có lòng bác ái thì xin chị hãy nhận lời cầu của tôi. Tôi xin chị hai điều: Thứ nhất - Tôi nhớ lại lúc tôi hư rồi, mà tôi chưa biết hổ thẹn, tôi còn cái óc đê tiện đến nỗi nói với chị những lời đắng cay, có thể phạm tới danh giá của chị. Ngày nay tôi hiểu rõ chị trong sạch, cao thượng, chứ không phải nhơ nhuốc, thấp hèn như tôi vậy. Tôi kính, tôi nể chị lắm, mà tôi cũng ăn năn cái tội của tôi nhiều lắm. Vậy tôi cúi đầu xin chị tha thứ cho tôi. Thứ hai - Tôi không thể thấy mặt chồng tôi mà tôi cũng không được phép gần con tôi nữa. May tôi được biết chị thương phận tôi, thương con tôi, và tội nghiệp cho thân chồng tôi. Vậy tôi chấp tay khẩn cầu chị, hễ có thương thì thương cho trót, chị làm ơn thay thế giùm cho tôi mà kéo đứng dậy cái gia đình tôi đã xô ngã, chị khuyên giải cho chồng tôi hết buồn rầu, chị gây một cái hạnh phúc khác cho chồng tôi vui hưởng mà quên những nỗi đau đớn, chán ngán, và mong chị dưỡng nuôi, dạy dỗ giùm con tôi, để ngày sau nó lớn khôn, nó khỏi sa ngã như tôi vậy. Chị Lý ơi, những lời tôi nói đây là lời từ tận đáy lòng, chứ không phải lời đắng cay như trước đâu. Xin chị thương mà nghe lời trối cuối cùng của kẻ bạc mạng này. Tôi hết sức trông cậy nơi chị, xin chị chớ phụ lòng tôi. Trước khi dứt lời, tôi còn xin chị một điều này nữa: Chị làm ơn dạy dỗ con tôi thế nào mà chừng nó khôn lớn, nó không khinh bỉ mẹ thân sinh của nó, là người tuy nhơ nhuốc, song biết hổ thẹn, biết ăn năn. Oanh bái thơ " Cô Lý đọc hết bức thơ rồi cô ngồi tư lự, vừa tội nghiệp cho thân phận của cô Oanh, vừa ái ngại về sự cô nhờ cậy. Cô Oanh xin điều thứ nhẩ thì dễ, nên cô sẵn lòng nhận lời liền không dụ dự chút nào hết. Còn điều thứ hai thì khó quá, cần phải suy nghĩ lại, không thể đồng ý liền được. Cứu chữa một người mang chứng bệnh về ái tình, có phải dễ đâu. Huống chi mình chưa biết người bệnh có chịu để cho mình cứu hay không, mà mình dám nhận trách nhiệm đó. Cô Lý suy nghĩ một hồi rồi cô xếp thơ lại, đem bỏ vô tủ mà cất. Cô bước qua thăm con Yến. Con nhỏ hỏi:" Hôm qua má con nói đi một chút rồi trở về, mà sao đi mất. Cô có gặp má con hay không? " Cô Lư bối rối hết sức, song phải ráng mà đáp dối: - Cô không gặp. Chắc là má cháu mắc việc gì đó nên chưa về được. Cháu ráng uống thuốc cho khoẻ đi, rồi má cháu về. - Bữa nay con khoẻ rồi. - Cháu còn yếu lắm chưa khoẻ đâu. Cháu muốn uống sữa hay không? - Con mới uống hồi nãy, con không muốn uống nữa. - Thôi, cháu nằm nghỉ rồi tối sẽ ăn cơm. Cô đắp mền cho con Yến rồi cô trở về nhà. Ăn cơm xong, cô nằm suy nghĩ hoài, lo cho cô Oanh buồn trí rồi tự tử. Cô muốn đưa bức thư cho thầy Thiện coi và xin thầy đi kiếm vợ để cứu giùm sinh mạng của một người có lỗi mà đã biết tự hối. Ngặt vì trong bức thư ấy có đoạn sau không nên cho thầy Thiện biết, vì vậy mà cô bối rối, không biết liệu lẽ nào. Đêm đó cô cũng qua nói chuyện chơi với thầy Thiện, song cô ái ngại, không dám nhắc tới cô Oanh. Tối bữa sau, ăn cơm rồi cô nằm trên ván suy nghĩ việc cô Oanh. Thầy Thiện đi làm về, thầy không về nhà, lại đi thẳng vô nhà cô Lý, đưa tờ nhật trình cho cô và nói:" Cô đọc bài đàn bà rửa nhục ở chương đầu đó, rồi lát nữa ăn cơm, tôi sẽ trở qua mà nói chuyện. Thiệt là khốn nạn! " Thầy nói dứt lời rồi quay ngoắt đi về. Cô Lý mở tờ nhật trình ra, cô đọc: " Ông Hội đồng Đ.. ở Chợ Quán, mới cưới vợ mấy bữa nay. Chiều hôm qua, tối 5 giờ, vợ chồng ông ngồi xe hơi đi dạo ngoài Sài Gòn. Xe ngừng lại đường Catinat, ông dắt bà bước xuống tính đi bộ đặng xem đồ trong mấy nhà hàng chơi. Cô O.. trước kia là vợ của M TH.. làm việc trong một hãng lớn ở Sài Gòn. Cô ngồi xe kéo đi ngang qua, vừa thấy ông Hội đồng Đ.. thì biểu xa phu ngừng lại rồi cô bước xuống chặn ông Hội đồng Đ.. mà mắng nhiều tiếng nặng nề, không thể biên lại đây được. Ông Hội đồng Đ.. hổ thẹn với bà vợ mới, lại cũng hổ thẹn với nhiều người khác tựu coi đông đúc, nên ông biểu sớp - phơ chạy đi kêu một thầy đội Tuần cảnh để bắt người làm nhục ông giữa đường, trước mặt công chúng. Vừa nghe biểu kêu đội Tuần cảnh, thì cô Oanh càng giận thêm, nên la lớn: À, mày đã làm cho tao nhơ danh xú tiết, mà mày không biết ăn năn rồi bây giờ mày muốn hại cho tao ở tù nữa hả? - Cô vừa nói vừa mở bóp lấy ra một ve nước phỏng rồi mở nút tạt hết ve thuốc đó vào mặt ông nọ. Vì cô làm lẹ làng quá, Hội đồng Đ.. không dè mà đề phòng, nên nước thuốc trúng phỏng mặt ông hết phân nửa. Thầy đội Tuần cảnh lại tới thấy công chuyện như vậy liền dạy sớp - phơ chở ông Hội đồng lại nhà thương, và bản thân bắt cô O.. mà dắt về bót. Trước mặt ông, cô O.. khai bẳn bẹ rằng, vì năm ngoái Hội đồng Đ.. khuyến dụ làm cho cô bỏ chồng, bỏ con mà theo ông, rồi bây giờ ông lại bỏ cô mà cưới vợ khác, cô lấy làm uất ức trong lòng không thể chịu được, nên cô phải trả thù rửa nhục, dẫu quan trên định tội thế nào cô cũng cúi đầu ưng chịu hết thảy. Ông lấy khai, lập vi bằng theo phép. Nghe nói sớm mơi này đã giải nội vụ đến quan Biện lý rồi ". Cô Lý đọc hết bài nhật trình rồi cô chặc lưỡi thở dài, não nề cho thân phận của cô Oanh. Cô cứ cầm tờ nhật trình ngồi trơ trơ, cho đến chừng thầy Thiện dùng cơm rồi bước qua cô, cô mới lật đật đứng dậy nhắc ghế mời thầy ngồi. Thầy hỏi cô: - Cô nghĩ thử coi, cô O.. trong bài nhật trình đó phải là vợ tôi hay không? - Chắc là chị rồi chớ ai! Tội nghiệp quá! Đã ăn năn sầu não, mà còn sanh chuyện làm chi cho phải chịu tù tội vậy không biết! - Hễ gieo cái nhân chẳng lành, thì cái quả hung dữ như vậy chứ sao. - Bây giờ anh tính phải làm sao? - Tôi có tính làm sao đâu. Tôi với người đó có dính dấp gì nữa. Tình vợ chồng đã đoạn rồi, mà người ta đoạn chứ không phải tôi. Ấy vậy bây giờ người ta chết cũng mặc kệ chẳng luận là ở tù. - Anh không thương con Yến hay sao? - Cô khéo hỏi dữ không! Con tôi sao lại không thương. - Nếu anh thương con Yến, thì anh phải thương giùm mẹ nó nữa chớ. Chị Oanh có lỗi với anh thì anh giận đã đành còn con Yến có lỗi gì đâu, mà tôi coi nó thương nhớ má nó lung lắm, sao anh nỡ tuyệt tình mẫu tử của nó. Thầy Thiện ngồi chống tay lên trán mà suy nghĩ, nước mắt tuôn ra có giọt. Cô Lý thấy vậy thì nói tiếp:" Em xin tỏ thiệt với anh, chiều hôm kia em có gặp chị Oanh. Chị đứng gần cửa trường học, tính đón mà thăm con Yến. Chị nói chuyện thì em hiểu là chị ăn năn lắm và muốn tự tử nên quyết thấy mặt con một lần cuối rồi chết. Nghe nói con Yến đau, chị mới lén anh, về nhà thăm nó. Mẹ con gặp nhau khóc lóc lắm em tưởng nếu anh thấy cảnh đó thì không thể nào anh không dung thứ để mẹ con sum vầy. Em khuyên chị ở đợi anh về rồi năn nỉ xin anh tha lỗi cho. Chị hổ thẹn không dám ở, song ra đi có hứa chừng tám, chín giờ sẽ trở lại. Đêm hôm đó em qua nhà anh ngồi chơi khuya là có đợi chị Oanh về, té ra chờ tới mười một giờ mà không thấy. Chiều hôm qua em có tiếp được thư của chị nói rằng đêm đó chị có về, nhưng vì chị hổ thẹn quá, không dám thấy mặt anh, nên chị đứng ngoài cửa một hồi rồi chị lén đi nữa, không dám vô. Theo lời than thở trong thư đó thì em sợ chị cuồng trí, nản lòng rồi chị tự vẫn, em không dè chị quyết làm dữ với kẻ gạt gẫm báo hại chị như vậy. Thầy Thiện lau nước mắt và nói: "Có về hèn chi đêm đó con Yến nghe đồng hồ gỏ chín giờ thì nó hỏi sao má nó chưa về. Nó nói như vậy mà tôi không hiểu, cứ tưởng nó mơ mộng.. Còn gởi thư cho cô nói làm sao đâu, cô cho tôi coi thử, được hay không?" Cô Lý không muốn cho coi thư nên cô phải kiếm cớ nói dối: - Em bỏ quên trong trường học, chứ không có để ở nhà. Trong thư không có nói gì lạ, duy có than thở, chị nói ăn năn lắm, bây giờ biết kính chồng thương con, mà vì hổ thẹn nên không thể trở về được. - Phải. Trở về làm sao được. - Xin anh bớt giận, kẻo tội nghiệp con Yến. - Cô cũng biết hồi trước tôi cũng thương vợ tôi lắm, vì thương nhiều nên bây giờ phiền mới sâu, không thể lấp nổi. - Thấy con Yến, hễ nghe nhắc tới má nó thì nó buồn hiu, nên tôi thương quá. - Đàn bà có chồng rồi mà gian dâm thì tội nặng lắm, không thể nào dung thứ được. Nếu đàn ông yếu trí dung thứ như vậy, thì nền phong hóa luân lư lật ngược hết còn gì. Hơn một năm nay, tôi suy xét đã kỹ lưỡng lắm rồi. Ái tình về hình thức mỏng mảnh lắm, phải ái tình về tinh thần kìa, mới bền chặt. Mà tôi biết như vậy thì đă muộn rồi. Vì trải qua một lần thí nghiệm, phải chịu đau đớn nhiều quá, nên bây giờ tình của tôi đă cạn khô. Có lẽ tại tình của tôi đă trút sạch cả rồi, nên tôi hết thương vợ tôi nữa. Thôi, để tôi ráng an ủi con Yến cho nó nguôi ngoai tình mẫu tử chứ biết làm sao bây giờ. Cô Lý hết biết dùng lời gì mà khuyên giải nữa được. Thầy Thiện lấy tờ nhật trình rồi từ cô Lý mà về. Còn Tiếp.
Bỏ Chồng Chương 11 Một tháng sau. Con Yến đã khoẻ, nó theo cô Lý đi học, nhưng nó vẫn yếu lắm nên thầy Thiện phải lo cho nó ăn, cho nó uống thuốc bổ để lấy lại sức. Một đêm, thầy Thiện ăn cơm xong thì có đứa ở của nhà cô Lý mời thầy qua nhà nói chuyện. Thầy vừa bước vào thì cô Lý nói nho nhỏ: - Người ta đã xử chị Oanh rồi. - Sao cô biết? - Em hỏi thăm, em hay tới nơi người ta xử vụ án, nên em có xin phép nghỉ dạy một buổi để đi nghe xử lý. Em không muốn để con Yến biết chuyện này nên mới mời anh qua đây để nói chuyện riêng. Thầy Thiện kéo ghế ra ngồi rồi mới hỏi: - Người ta lên án định tội bao lâu? - Sáu tháng tù, song được hưởng án treo. - Có thuê luật sư hay không? - Có. Ông luật sư công kích Hội đồng Đàng dữ quá. Ổng chỉ trích thói hèn hạ, kinh tởm của thằng cha đó, ổng kêu hắn là dồ phá hoại gia đình của người khác, là quân đánh đổ luân lý của xã hội. Chừng tóm lai ổng nói chị Oanh bị lừa phải bỏ gia đình, hư danh hại tiết, néu chị là người có sức mạnh như đàn ông có lẽ chị đã giết chết tên bợm bãi đó. Bởi chị là đàn bà yếu đuối nên phải dùng thuốc phỏng mà trừng trị hắn một bài học thôi, chứ không hại tới tính mạng. Ông luật sư cãi lẽ làm ông Hội đồng Đàng hổ thẹn hết sức. - Vợ tôi làm như vậy cho đã nư giận, chứ bề nào cũng không rửa sạch cái nhơ của nó. - Phải lắm tấm gương đã vỡ thì làm sao ráp lại cho lành. Tuy vậy người làm vỡ tấm gương đó thì mình phải phạt nó chứ. - Anh là đàn ông nên bênh phe đàn ông. Hồi sớm em thấy mặt ông Hộng đồng Đàng hơn phân nửa là sẹo, em ưng bụng quá. Chỗ ta ai cũng ghét thằng cha đấy hết, không biết nó đã chừa hay chưa. - Dù nó chừa, nó chừa cái thói phá hoại gia đình của người ta, thì còn thằng khác thế cho nó: Ở đời nầy, thiếu gì người như vậy, nào phải có một mình nó hay sao. - Hồi sớm nay, người ta tha chị Oanh rồi, em có gặp chị nữa. Chị từ biệt em mà chị khóc, chị nhờ em xin anh đừng phiền chị nữa. Chị nói chị không dám gặp mặt anh, chị sẽ đi xứ khác mà ở cho biệt tích. Tội nghiệp, nói tới con Yến chị khóc dữ quá. Cô Lý nói tới đó rồi cô liếc mắt để coi phản ứng của thầy Thiện thế nào. Thầy ngồi im lìm một hồi mới nói: "Nhờ có con Yến tôi mới còn sống được đây. Mà cũng nhờ nó nên tôi mới có thể nghe cô thuật chuyện vợ tôi được. Thôi, bây giờ đời tôi chỉ còn vui với một chút con đó. Tôi phải lo cho nó, hơn một năm nay, cô lấy tình anh em mà giúp tôi trong sự nuôi dưỡng, dạy dỗ nó, thiệt ơn của cô nặng không biết chừng nào. Nếu cô sẵn lòng giúp tôi như vậy cho tới chừng con Yến lớn khôn thì dẫu nó không có mẹ cũng chẳng hại gì". Cô Lý muốn đổi câu chuyện, nên cô nói: - Người ta nói trên Đà Lạt phong thổ tốt lắm, ai lên đó ở ít ngày thì cũng mập mạp, khỏe mạnh, con Yến ốm quá, vậy anh coi lúc nào rảnh anh xin phép nghỉ một tháng rồi đem cháu lên Đà Lạt ở thử coi nó lấy sức lại được hay không. - Phải. Lên Đà Lạt ở thì chắc tốt lắm. Thôi, để đợi tới bãi trường rồi tôi sẽ xin phép mà đưa nó đi, có lẽ cô đi với cha con tôi cũng tiện. - Bãi trường thì tôi rảnh, nhưng còn tới năm, sáu tháng nữa, sợ lâu quá. - Đến tháng đó phong thổ trên Đà Lạt mới tốt, chứ tháng khác lạnh quá, hoặc mưa quá nên không hợp với sức mình. - Thôi, để rồi sẽ tính. Thầy Thiện tạm biệt mà về để biểu con Sáu giũ mùng cho con Yến ngủ . Còn Tiếp.
Bỏ Chồng Chương 12 Trong tiết tháng giêng An Nam, trên Đà Lạt đã bớt lạnh mà lại cũng không có mưa. Những người vinh sanh mưu lợi, có tiền dư được ít nhiều, mà vì cạnh tranh nhau nên phải mệt trí mỏi sức, kẻ thì đáp xe lửa, người thì dùng xe hơi, tứ phương tụ tập lên đó trú ngụ, để bồi dưỡng thân thể, hoặc tịnh dưỡng tinh thần một ít lâu, ngỏ hầu lấy sức lại mà tranh danh trục lợi, ngậm đắng nuốt cay với đời nữa. Thầy Thiện với cô Lý cùng con Yến đã ở trên Đà Lạt được nửa tháng rồi. Một bữa sớm mai, đương ngồi ăn lót dạ tại nhà hàng, cô Lý trong mình khỏe khoắn vui vẻ nên kiếm chuyện mà nói chuyện cho con Yến cười, con nhỏ bữa nay đã đỏ da thắm thịt, hết ốm mét chằng như mấy tháng trước vậy nữa; nó cũng nói nói cười cười, lộ sắc mạnh trong mình, vui trong trí. Thầy Thiện thấy vậy thì hỏi con: - Con có nhớ nhà, hay muốn về hay không? - Không. Con muốn ở hoài trên này. - Tại sao vậy? - Tại trên nầy có núi, có rừng, con thấy con thích quá. Cô Lý nghe mấy lời thì cô ngó thầy Thiện mà nói: - Mới bây lớn mà đã có cái tâm hồn yêu nhàn thanh tịnh. - Có lẽ tại sự phiền não làm cho nó chán ngán, nên chỗ của nó thích không giống với của con nít khác. - Anh nói như vậy thì đúng. Còn phần anh, bây giờ tâm hồn anh thế nào, anh thích thanh tịnh hay là đô hội. - Ồ! Tâm hồn của tôi, cô đã thấu hiểu rồi mà. Bây giờ mà tôi thích chỗ đô hội, nếu tôi phải chen mình vào chốn chộn rộn như vậy ấy là tại cuộc sanh nhai buộc tôi phải lẩn quẩn trong đó mà thôi chớ. - Hỏi thử mà thôi chứ em cũng biết như vậy. - Mà tôi chắc tâm hồn của cô cũng như của tôi. Cô Lý cười, rồi bắt chuyện khác hỏi. - Bữa nay anh tính dắt em với con Yến đi phía nào? - Mấy nơi thắng cảnh xung quanh đây mình thưởng thức đã sắp hết rồi. Mình lên Dankia, đã đi Tour de Points de Vie, đã lên núi Lang Bian, đă đi mấy lần Tour de Chasse khi xem nai ăn cỏ dưới cội thông già, khi xem nước biếc trong Hồ Than Thở đã lên chơi Nhà dù Robinson, đã vô suối Cam Ly, bây giờ còn biết đi đâu nữa. Cô muốn đi đâu tự ý cô. - Em nghe nói qua khỏi suối Cam Ly một khúc, hễ hết cái dóc rồi thì có một đường nhỏ tẻ ngang qua cụm rừng Bois - des Amours, An Nam mình gọi là "Ái Tình Lâm" Tại sao lại đặt tên chỗ ấy là "Ái Tình Lâm"? Em muốn đến đó xem phong cảnh, coi có hợp với tên hay không. - Ái tình của tôi đã chết rồi, vào Rừng Ái Tình chắc tôi không cảm xúc một chút nào hết. Tuy vậy mà cô muốn đi thì tôi cũng dắt cô đi cho biết. Thầy Thiện mướn một con ngựa với một cỗ xe kéo, rồi thầy cưỡi ngựa, cô Lý với con Yến ngồi xe mà đi. Sớm mơi khí trời mát lạnh, lại thấy hàng thông trồng hai bên đường thở ra mùi thơm tho nhẹ nhàng làm cho con người khỏe khoắn vô cùng. Cái biệt thự trong châu thành, chỗ nào cũng vậy, từ trước sân cho tới chung quanh vườn, bông hoa đua nở, đủ thứ màu, làm cho phong cảnh đẹp, mà lại còn thêm đẹp nữa. Tới đầu đường vô Ái Tình Lâm, thầy Thiện xuống ngựa buộc dây cương vào gốc cây, cậy anh xa phu coi chừng giùm rồi mới dắt cô Lý và con Yến vô Rừng. Đường đi sạch sẽ song quanh lộn không ngay, lại khi lên dốc, khi đổ xuống làm cho khách nhàn du hồi hộp, phải cảm cảnh động tình. Đã vậy mà chung quanh cây lố nhố đủ thứ, cây nào gốc cũng lớn, ngọn cũng cao, còn tàng rậm rạp giáp nhau mà bao phủ không cho nắng lọt xuống đất được. Cô Lý ngó cây đá rồi hỏi thầy Thiện: - Hổm nay mình đi chơi thì chỗ nào cũng có một thứ cây thông mà thôi. Sao rừng nầy lại có cây sao, cây gơ như vầy? - Có lẽ đây gần suối Cam Ly, nhờ nước suối rịn xuống đất luôn luôn nên cây sao, cây gơ mới sống được. Đi hơn mười lăm phút đồng hồ, gặp một cái nhà dù của người ta cất dưới một cảnh rất xinh đẹp, để cho du khách ngồi nghỉ chơn. Cô Lư với thầy Thiện ghé vào đó mà ngồi, còn con Yến thấy hoa rừng trổ bông dưới gốc cây thì ham, nên đi lựa mấy thứ hoa đẹp mà chơi. Cô Lư nói: "Thiệt, cụm rừng nầy u ẩn, thanh tịnh, chẳng có đâu bằng. Người ta đặt tên là Ái Tình Lâm nghĩ phải lắm". Cô liếc thấy thầy Thiện chau mày song không nói chi hết, cô mới hỏi: - Anh coi con Yến bữa nay phải nó khá nhiều hay không anh? - Phải, nó hết ốm, lại hai g̣ má ửng đỏ. Tôi ở luôn một tháng đặng cho nó có ngày giờ mà tiếp dưỡng sức lực cho thiệt mạnh. - Chiều hôm qua anh ở nhà, nó đi chơi với em, thình lình nó hỏi em vậy chớ biết má nó ở đâu hay không. - Cũng còn nhắc má hoài! Thiệt không biết làm sao cho nó quên bây giờ. - Con thì tự nhiên thương mẹ, làm sao mà ép nó quên được. - Mẹ như vậy mà thương nỗi gì. - Hễ về tình thì không thể luận phải quấy được. Thầy Thiện ngồi ngẫm nghĩ một hồi rất lâu rồi nói: "Bữa nay tôi mới tỏ thiệt với cô, nếu vợ tôi có trở về xin lỗi để ở với tôi và gần con nó, thì tha lỗi cho nó được, chứ ở lại với tôi thì không thể nào được. May nó biết hổ, nó không dám gặp mặt tôi, lại không dám gần con nó, thái độ của nó như vậy thì phải lắm. Việc vợ của tôi đã dứt rồi, ngặt con Yến nó không chịu quên má nó, nên tôi còn phải lo xa chỗ đó. Gần hai năm nay cô thấy gia đạo của tôi xào xáo, cô đem ái truất cô theo an ủi tôi, cô săn sóc con tôi, ơn nghĩa của cô không biết chừng nào. Có khi tôi tính năn nỉ cậy cô thay thế mà làm mẹ con Yến để săn sóc dạy dỗ nó giùm cho tôi, chứ nó là con gái, khó cho tôi rèn tập tánh tình nó được. Mà rồi tôi nghĩ lửa tình của tôi đã tắt, nếu tôi cưới cô làm vợ, mà tôi không có tình chút nào hết, thì đời của cô lạt lẽo, vô vị quá, tội nghiệp cho cô. Vì vậy mà gần hai năm nay, tôi không dám hở môi. Bữa nay, ngồi giữa Ái Tình Lâm nầy, tôi xin hỏi cô: Ví như đôi ta đừng thèm kết tình vợ chồng, chỉ kết tình bằng hữu mà thôi, để đàm luận, giúp đỡ dìu dắt nhau, cô nghĩ thử coi thế được hay không?". Cô Lý cười mà đáp: - Được lắm chứ em cũng muốn như vậy, ngặt vì anh không có vợ, còn em thuở nay chưa có chồng, nếu chúng ta gần nhau quá, sợ e chẳng khỏi thiên hạ dị nghị. - Mình biết mình thì thôi, kể thiên hạ làm gì. Đời nầy thiên hạ hay ho gì đó, mà sợ đời họ bình phẩm. - Việc anh tính đó thuở nay chưa thấy ai làm. Tuy vậy mà mình cũng bạo gan trái đời thử coi kết quả làm sao rồi sẽ liệu định. - Cám ơn cô. Tôi cầu xin thần thánh chốn Ái Tình Lâm này chứng chiếu tình bằng hữu của đôi ta. Con Yến cầm một nắm bông đem lại khoe với cô Lý. Cô ôm nó mà hôn rồi đứng dậy kêu thầy Thiện đi về. Sáng bữa nay, thầy Thiện dắt đi dạo phía Y viện Pastetur, cô Lý với con Yến cùng ngồi xe kéo, còn thầy đi bộ chớ không muốn cưỡi ngựa nữa. Đứng trước y viện có một cái đường rẽ theo triền núi coi đẹp lắm. Hỏi thăm người ta thì họ nói đường ấy đi xuống Sở Tía. Con Yến muốn đi vô đường đó mà chơi nên xin cô Lư xuống xe, rồi ba người thủng thẳng đi bộ mà xem cỏ cây rừng núi. Đường xẻ theo núi, bên phía tay mặt thì một núi cao sừng sững có một đám rừng thông bao phủ, gió thổi lá thông reo véo vắt; bên phía tay trái thì một cái hố sâu, dài lại rộng lớn và cũng rừng thông lúp xúp mọc đều. Cảnh mỗi chỗ có cái đẹp khác, làm cho thầy Thiện với cô Lý càng thêm khen tạo khéo sắp đặt nhiều nơi u ẩn mà than văn, để cho loài người chế sửa để chung hưởng với nhau. Đi một khúc xa, cái hố bên trái đã hết rồi, bây giở tới đám rừng thông rậm rạp, bằng phẳng, lại có khe nước chảy ro re, dựa khe nước có một túp liều tranh, dựa liều tranh lại có một khoảng vườn trồng bông, trồng cải, trồng đậu, coi rất tươi tốt. Một người đàn bà An Nam đang lum khum cắt bông, gần đó có một người mọi già đang cuốc đất. Con Yến đứng lại mà ngó rồi nắm tay thầy Thiện mà nói: - Má kia ba! - Không phải đâu con. Má tía gì ở trên này. Cô Lý ngó người đàn bà trong vườn thì thấy mặc đồ vải đen mà ngoài có choàng một cái áo ấm, tướng mạo tuy lam lũ, song giống hệt cô Oanh. Cô khuyên thầy Thiện ghé xem bông chơi, rồi dắt nhau vô vườn. Người đàn bà ấy ngước mặt lên, thiệt quả là cô Oanh. Cô Oanh buông bó bông, đứng trân trân. Cô Lý với thầy Thiện cũng chưng hững nên đứng đó mà ngó, không nói được. Con Yến kêu "Má", rồi chạy a lại ôm mẹ nó. Cô Oanh chảy nước mắt, tay sờ đầu con, mà ngó chồng lộ sắc sợ sệt. Thầy Thiện động lòng nên nói "Tôi cho phép mình hôn con đấy, hôn đi!" Cô Oanh ngồi xuống rồi ôm con Yến hôn lấy hôn để, mẹ con đều khóc, nước nắt choàm ngoàm. Cô Lý ngó thầy Thiện mà hỏi: "Anh thấy hay chưa? Tội nghiệp lắm đó!". Thầy Thiện cảm xúc nhiều lắm, không còn nghị lực cứng cỏi nữa, nên thầy ứa nước mắt mà nói: "Mình đã biết tự hối vậy tôi tha lỗi hết cho mình. Thôi, về mà nuôi con.. Mà tôi nói trước, mình đã làm cho tình tôi khô rồi, nên về ở nuôi con mà thôi chứ không có vợ chồng gì nữa". Cô Oanh đứng vậy ngó cô Lý. Cô Lý hiểu ư nên nói: "Chị nhờ điều thứ nhất trong thư đó tôi không thể làm trọn được. Tôi chỉ có tình bằng hữu với anh Thiện mà thôi. Vậy xin chị hãy về mà nuôi con, đừng ái ngại chi hết". Cô Oanh lắc đầu thở ra mà đáp: "Có tội thì lo ăn năn mà đền tội, không trốn tránh. Nhơ nhuốc thì phải kiếm chỗ mà ẩn thân mà tắm gội, không nên trèo leo chốn sạch mà lây nhơ cho người khác. Nếu chị thiệt thương tôi thì xin chị làm ơn chị nhận cái lời yêu cầu trong thư, được như vậy thì tôi chẳng còn gì lo việc gì ở thế gian này nữa hết". Cô lại day qua nhìn con rồi ngó chồng vừa nói vừa khóc: "Thấy thân tôi, mình động lòng nên mình tha tội cho tôi.. Tôi cám ơn mình nhiều lắm. Nhưng vì tôi tự xét, tôi biết tội của tôi lớn lắm, tôi không thể gần chồng con.. Thôi, tôi xin mình ráng quên tôi đi, bảo con Yến cũng kể như tôi đã chết rồi.. làm như vậy là phải hơn hết". Cô nói mấy lời rồi nước mắt tuôn dầm dề, không thể nói được nữa. Cô liền xoay lưng bỏ đi vô rừng. Con Yến kêu "Má", tiếng dội trong rừng, nghe rất thảm thiết, mà cô Oanh cứ bươn bả đi riết, không trả lời, mà cũng không ngó lại. Thầy Thiện với cô Lý lấy làm thương xót, song không biết làm sao, nên phải dỗ con Yến mà dắt trở về nhà hàng. Từ ấy, mỗi ngày đều có trở vô túp lều tranh đó mà kiếm cô Oanh. Mà bữa nào cũng không thấy tăm hơi, duy có người mọi già lẩn thẩn một mình cuốc đất, hoặc hái rau, cứ nói cô Oanh đi biệt mất, không có trở về. Ở Đà Lạt một tháng rồi thầy Thiện phải trở về Sài Gòn với cô Lý và con Yến, không gặp được vợ nữa. Tình bằng hữu của thầy Thiện với cô Lý vẫn còn bền vững, song mỗi người điều lo ngại lâu ngày chày tháng rồi nghĩa đổi ra tình, mà phải hỏng việc "làm trái đời" đã định giữa Ái Tình Lâm Vĩnh Hội, Octobre 1938. Hết.
