Triết lý của chủ nghĩa khắc kỷ

Thảo luận trong 'Cuộc Sống' bắt đầu bởi Roxance77, 6 Tháng chín 2023.

  1. Roxance77

    Bài viết:
    39
    Triết lý của chủ nghĩa khắc kỷ

    Bạn bị mắc kẹt cách quê nhà cả ngàn dặm mà không có lấy một đồng xu hay của cải. Tình thế gay go vậy sẽ làm nhiều người đau khổ và chửi rủa cái số phận tồi tệ của họ. Nhưng với Zeno của Cyprus, nó đã trở thành nền móng cho sự nghiệp và di sản của ông. Mottj gã thương nhân một thời giàu có đã mất hết tất cả khi ông bị đắm tàu ở Athens vào khoảng năm 300 trước công nguyên. Không có gì khác để làm, ông ta lang thang vào một tiệm sách, trở nên hứng thú khi đọc về Socrates, và bắt đầu tìm hiểu cũng như học hỏi cùng những triết gia nổi tiếng trong thành phố. Khi Zeno bắt đầu dạy các học trò của mình, ông đã sáng lập ra một triết lý được biết đến với cái tên chủ nghĩa Khắc Kỷ, những lời giáo huấn về đức hạnh, bao dung, và sự tự chủ đã truyền cảm hứng cho biết bao thế hệ các nhà tư tưởng và lãnh đạo.

    Cái tên Stocicism bắt nguồn từ Stoa Poikile, là hành lang sơn màu nơi Zeno và các môn đệ của mình tập hợp cho các cuộc thảo luận. Ngày nay, theo thông tục chúng ta sử dụng chữ "stoic" - người khắc kỷ để chỉ một ai đó có khả năng giữ được sự bình tĩnh trước áp lực và không bộc lộ những cảm xúc cực đoan. Nhưng mặc dù điều đó diễn đạt được các khía cạnh quan trọng của sự khắc kỷ, triết lý ban đầu chứa đựng nhiều hơn là chỉ một thái độ.

    [​IMG]

    Người khắc kỷ tin rằng mọi thứ xung quanh ta hoạt động theo một mạng lưới của nguyên nhân và kết quả, dẫn đến một cấu trúc phải lẽ của vũ trụ, cái mà họ gọi là thần ngôn. Và dù không phải lúc nào ta cũng kiểm soát được những sự kiện ảnh hưởng mình, ta vẫn có thể tự quyết định được cái cách mà ta tiếp cận mọi thứ. Thay vì hình dung đến một xã hội lý tưởng, người khắc kỷ cố gắng đối phó với thế giới theo đúng bản chất của nó trong lúc theo đuổi sự cải tiến thông qua bốn đức tính căn bản:

    1. Sự khôn ngoan thực tiễn

    Khả năng định hướng những tình huống phức tạp một cách hợp lý, am hiểu và điềm tĩnh

    2. Sự điều độ

    Việc rèn luyện của sự tự chủ và tiết độ trong mọi khía cạnh của cuộc sống

    3. Sự công bằng

    Đối xử với người khác một cách công bằng ngay cả khi họ đã làm điều sai trái

    4. Lòng dũng cảm

    Không chỉ trong nghịch cảnh mà còn trong công việc thường ngày, với sự rõ ràng và liêm chính

    Theo Seneca, một trong những nhà khắc kỷ La Mã nổi tiếng đã viết, "Đôi khi, chỉ sống thôi cũng là một cử chỉ của lòng dũng cảm." Nhưng mặc dù sự khắc kỷ tập trung vào sự tự cải thiện bản thân, nó không phải là một triết lý tự xoay quanh mình. Vào thời điểm mà luật pháp La Mã coi nô lệ như một vật sở hữu, Seneca đã kêu gọi sự đối xử nhân đạo cho họ và nhấn mạnh rằng chúng ta đều có chung một lòng nhân đạo cơ bản. Sự khắc kỷ cũng không khuyến khích tính thụ động. Quan niệm đó nằm ở việc chỉ những ai đã tu dưỡng đức hạnh và sự tự chủ mới có thể mang đến sự thay đổi tích cực cho người khác.

    Một trong số Stoic trứ danh nhất cũng là một trong các hoàng đế vĩ đại nhất La Mã, trong suốt 19 năm trị vì của ông, sự khắc kỷ đã cho Marcus Aurelius ý chí để lãnh đạo đế quốc qua hai cuộc chiến lớn, trong lúc phải đối phó với cái chết của những đứa con mình. Hàng thế kỷ sau, nhật ký của Marcus đã dẫn đường và khuyên giải Nelson Mandela xuyên suốt 27 năm bị cầm tù của ông trong suốt cuộc đấu tranh đòi bình đẳng sắc tộc ở Nam Phi. Sau khi ra tù và cuối cùng là thắng lợi, Mandela đã nhấn mạnh hòa bình và hòa giải, ông tin rằng mặc dù sự bất công trong quá khứ không thể bị thay đổi, người dân của ông có thể đối diện với nó trong ngày nay và tìm cách xây dựng một tương lai tốt đẹp và công bằng hơn.

    Sự khắc kỷ đã từng là một trường phái triết học hoạt động trong vài thế kỷ ở Hy Lạp và La Mã. Với tư cách là một cựu thể chế, nó đã biến mất, nhưng ảnh hưởng của nó vẫn còn lưu truyền đến ngày nay. Những nhà thần học Cơ-đốc, điển hình như Thomas Aquinas, đã thán phục và làm theo sự tập trung của nó lên những đức hạnh, và có những sự tương đồng giữa Stoic Ataraxia, hay sự tĩnh tâm và khái niệm về "Nirvana" - cõi niết bàn của đạo Phật.

    Một nhà khắc kỷ có ảnh hưởng đặc biệt là triết gia Epictetus người đã viết rằng sự đau khổ nảy sinh không phải từ những sự kiện trong cuộc đời ta nhưng từ cách nhìn của ta về nó. Điều này đã ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý học hiện đại và phong trào tự lực. Một ví dụ là liệu pháp hành vi cảm xúc hợp lý tập trung vào việc thay đổi thái độ tự chuốc lấy thất bại mà con người tự tạo nên về hoàn cảnh cuộc sống của họ. Ngoài ra còn có liệu pháp ý nghĩa của Viktor Frankl, được bắt nguồn từ chính khoảng thời gian Frankl làm tù nhân ở một trại tập trung, liệu pháp ý nghĩa được dựa trên nguyên lý của sự khắc kỷ cho rằng chúng ta có thể khai thác ý chí của mình đế làm cho cuộc sống có ý nghĩa, ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất
     
    LieuDuong thích bài này.
  2. Đăng ký Binance
Trả lời qua Facebook
Đang tải...