[nguyen hoang tu anh]

Trong dòng chảy văn học thế giới về chiến tranh và thảm họa diệt chủng, Chú Bé Mang Pyjama Sọc của nhà văn Ireland John Boyne là một trong những tác phẩm đặc biệt nhất. Xuất bản lần đầu năm 2006, cuốn sách nhanh chóng trở thành hiện tượng toàn cầu, được dịch ra hơn 40 ngôn ngữ, chuyển thể thành phim và để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả. Đây không chỉ là một câu chuyện hư cấu về Thế chiến II, mà còn là một bản cáo trạng nhân văn về sự tàn khốc của chiến tranh và sức mạnh của tình bạn.

Tóm tắt nội dung​

Nhân vật trung tâm là Bruno, một cậu bé 9 tuổi, con trai của một sĩ quan Đức quốc xã. Khi cha cậu được bổ nhiệm làm chỉ huy tại một trại tập trung, cả gia đình phải rời Berlin đến sống gần doanh trại. Ngôi nhà mới u ám, buồn tẻ, khiến Bruno cô đơn và khát khao khám phá.

Trong một lần đi dọc hàng rào kẽm gai, Bruno tình cờ gặp Shmuel – một cậu bé Do Thái bằng tuổi, đang bị giam giữ trong trại, mặc bộ "pyjama sọc" đặc trưng. Từ sự tò mò ban đầu, hai đứa trẻ đã nảy sinh một tình bạn ngây thơ, trong sáng, bí mật.

Bruno không thể hiểu vì sao Shmuel lại khổ sở đến thế, cũng chẳng hiểu được ý nghĩa của hàng rào chia cách. Tình bạn ấy ngày càng sâu đậm, để rồi một ngày, Bruno quyết định chui qua hàng rào, mặc bộ pyjama sọc giống Shmuel để đi tìm cha cậu bạn. Bi kịch ập đến khi cả hai bị cuốn vào đám tù nhân và cùng bước vào lò khí độc, chết trong vòng tay nhau – trong sự ngây thơ đến phút cuối.

Thông điệp và giá trị nhân văn​

Tác phẩm mang đến nhiều thông điệp mạnh mẽ:

Chiến tranh và hận thù làm mất đi nhân tính, hủy diệt không chỉ kẻ thù mà cả chính những người gây ra nó.

Sự ngây thơ trẻ thơ chính là tấm gương phản chiếu sự phi lý của thế giới người lớn. Bruno nhìn mọi thứ chỉ bằng sự tò mò, không hề phân biệt chủng tộc hay giai cấp.

Tình bạn vượt ranh giới: Bất chấp hàng rào kẽm gai, bất chấp thân phận, Bruno và Shmuel vẫn tìm thấy ở nhau sự đồng cảm và sẻ chia.

Cái chết của Bruno khiến độc giả bàng hoàng: Chiến tranh không tha một ai, ngay cả con cái của kẻ cầm quyền. Đây là một bi kịch kép, vừa cho thấy sự bất công, vừa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh nhân loại.

Giá trị nghệ thuật​

Góc nhìn trẻ thơ: John Boyne kể chuyện bằng đôi mắt ngây ngô của Bruno, để chính sự hồn nhiên làm bật lên nỗi đau.

Biểu tượng xuyên suốt: Bộ pyjama sọc tượng trưng cho thân phận bị áp bức, còn hàng rào kẽm gai vừa ngăn cách vừa cho thấy sự mong manh của ranh giới con người.

Ngôn ngữ giản dị: Không có nhiều cảnh đẫm máu, nhưng sự day dứt lại càng thấm thía.

Cảm nhận cá nhân​

Khi đọc Chú Bé Mang Pyjama Sọc, tôi vừa xúc động vừa ám ảnh. Tình bạn giữa Bruno và Shmuel thật đẹp nhưng cũng thật ngắn ngủi. Những trang cuối khiến tôi lặng người, bởi cái chết đến quá bất ngờ mà cũng quá hiển nhiên – như một sự thật đau lòng của chiến tranh.

Đây là một cuốn sách không chỉ dành cho thiếu nhi. Người lớn đọc sẽ càng cảm thấy day dứt, bởi nó nhắc ta nhớ: nếu thế giới người lớn giữ lại được sự hồn nhiên của trẻ thơ, có lẽ những thảm họa như Holocaust đã không xảy ra.

Thông tin xuất bản & sản phẩm​

Tác giả: John Boyne

Dịch giả: Lê Nguyễn Lê

Nhà xuất bản: NXB Hội Nhà Văn (phát hành bởi Nhã Nam)

Năm xuất bản bản tiếng Việt: nhiều lần tái bản (gần đây nhất 2022)

Số trang: 253 trang

Kích thước: khoảng 13 × 20 cm (bản bìa mềm)

Giá bán tham khảo:

Khoảng 67.000 – 79.000đ (tùy nhà phát hành, giảm giá hoặc tái bản)

Có bán phổ biến tại các sàn Tiki, Shopee, Fahasa, Nhã Nam Bookstore..