[Ột Éc]

Bài thơ "Ở nghĩa trang Văn Điển" do tác giả Trần Đăng Khoa sáng tác với bao nỗi niềm, tâm trạng đầy suy tư, trăn trở về kiếp sống có hạn của con người. Những con người nằm xuống dù cao sang, quyền quý hay nghèo khó, bần hàn một khi về với đất mẹ cũng đều ngang như nhau. Tác giả chứng kiến những bia mộ có cả trẻ nhỏ và người lớn an nghỉ với bao xót xa, ngẫm nghĩ về đời người vốn dĩ thật ngắn ngủi, vô thường. Trần Đăng Khoa chợt nhận ra, thứ duy nhất còn lại trên đời này chính là tình yêu thương và muốn gửi thông điệp đến độc giả, hãy đối xử với nhau tử tế, yêu thương nhau chân thành bởi cuộc đời luôn hữu hạn.

Ở Nghĩa Trang Văn Điển

Tác giả: Trần Đăng Khoa​

Nhớ Diệu Hương

Người nổi tiếng và người không nổi tiếng

Đều gặp nhau trắng toát ở nơi này

Đều dài rộng như nhau vuông cỏ biếc

Đều ấm lạnh như nhau trong hơi gió heo may

Ôi thiên nhiên, cám ơn người nhân hậu

Những so le, người kéo lại cho bằng

Ít nhất cũng là khi nằm xuống

Trong mảnh gỗ rừng, dưới một vành trăng..

Những bia mộ thẳng hàng im lặng quá

Ai hay đâu mang hồn của bao người

Với bời bời nỗi niềm tâm sự

Đến bây giờ có lẽ cũng chưa nguôi..

Em bé nào đây vài tháng tuổi

Tưởng còn nghe tiếng em khóc oa oa

Một cái với tay giữa lưng chừng trời đất

Cõi đời này, thôi thế đã đi qua

Và em gái xinh tươi mười chín tuổi

Bao trái ngọt chín vì em, em có nhận được gì

Tấm áo hoa chờ em vào tiệc cưới

Có ai ngờ thành áo liệm lúc em đi..

Và cụ, và ông, và cô, và bác

Thương nỗi gian nan theo suốt một đời người

Nên bia mộ quanh năm vẫn ấm

Và mùa đông, ngọn cỏ vẫn lên tươi

Trời rộng vô cùng, đất cũng rộng vô cùng

Bởi khoảng trống mỗi con người bỏ lại

Cái khoảng trống nhỏ nhoi bằng chính vóc họ thôi

Mà cả dãy Hoàng Liên không sao che lấp..

Tôi đi giữa nổi chìm bao số phận

Lòng lắng nghe muôn tiếng nói xa gần

Tôi không tin con người là ảo ảnh

Và cuộc đời là một thoáng giữa sân ga

Nhưng khoảng sống mỗi người quả là có hạn

Cái trái chín rụng rồi, hạt không nảy mầm đâu

Hãy thương yêu nhau và sống cho có ích

Đấy là lời hàng mộ bia nói với vạn đời sau..

Hà Nội, 25-3-1984

Nguồn: Trần Đăng Khoa, Bên cửa sổ máy bay, NXB Tác phẩm mới, 1985