[Tony Phat]

Giới thiệu Sách Sức Mạnh Của Thói Quen

Tác giả: Charles Duhigg

​

1. Thói Quen Là Gì Và Cách Chúng Hình Thành

• Thói quen là hành vi tự động: Charles Duhigg giải thích rằng thói quen được hình thành để não bộ tiết kiệm năng lượng. Khi một hành động được lặp lại nhiều lần, não chuyển nó vào chế độ tự động, giúp bạn không cần phải suy nghĩ nhiều. Ví dụ: Lái xe đi làm trên cùng một tuyến đường hằng ngày mà không cần chú ý đến từng ngã rẽ.
  
• Vòng lặp thói quen (Habit Loop): Đây là trung tâm của cuốn sách.
  
  • Gợi ý (Cue) là yếu tố kích hoạt, như thời gian, địa điểm, hoặc cảm giác (chẳng hạn nhìn thấy một quán café quen thuộc khiến bạn thèm cà phê).
    
  • Hành động (Routine) là phản ứng quen thuộc, ví dụ như bạn đi vào quán và mua một ly
    
  • Phần thưởng (Reward) là cảm giác bạn nhận được sau hành động (niềm vui hoặc sự tỉnh táo sau khi uống cà phê).
    
    => Hiểu rõ cấu trúc này giúp bạn phân tích thói quen của mình và điều chỉnh chúng.

2. Thói Quen Ảnh Hưởng Đến Cuộc Sống

• Vai trò của thói quen tốt và xấu: Duhigg nhấn mạnh rằng hầu hết các quyết định của chúng ta không thực sự là quyết định mà là phản xạ thói quen. Thói quen tốt (như đọc sách, tập thể dục) sẽ đưa bạn đến thành công, trong khi thói quen xấu (như thức khuya, tiêu xài quá đà) có thể kéo bạn lại.
  
• Ảnh hưởng tiềm ẩn: Có những thói quen mà bạn không nhận ra, nhưng chúng ảnh hưởng mạnh mẽ đến kết quả dài hạn, như thói quen ăn uống, giao tiếp hay xử lý căng thẳng.

3. Cách Thay Đổi Thói Quen

• Thay thế hành động trong vòng lặp: Charles Duhigg khuyến khích không cố gắng loại bỏ thói quen, mà thay đổi nó bằng cách giữ nguyên gợi ý và phần thưởng, nhưng thay thế hành động. Ví dụ, nếu bạn thèm đồ ngọt mỗi chiều (gợi ý), thay vì ăn bánh, hãy thử ăn trái cây (hành động mới) để vẫn giữ cảm giác hài lòng (phần thưởng).
  
• Hiểu rõ mục tiêu: Thói quen thường được duy trì bởi nhu cầu tiềm ẩn. Duhigg khuyến nghị tự hỏi: "Tại sao tôi làm điều này?" để khám phá nhu cầu thực sự và từ đó chọn hành động thay thế hiệu quả hơn.

4. Thói Quen Then Chốt (Keystone Habits)

• Hiệu ứng domino: Một thói quen then chốt là một thói quen quan trọng mà khi thay đổi, sẽ kéo theo nhiều thay đổi tích cực khác. Ví dụ, khi bạn bắt đầu thói quen tập thể dục, bạn có xu hướng ăn uống lành mạnh hơn, ngủ ngon hơn và tự tin hơn.
  
• Tìm thói quen then chốt cá nhân: Không phải tất cả thói quen đều có tác động lớn. Hãy tập trung vào một thói quen cốt lõi có thể thay đổi cuộc sống của bạn (ví dụ: Bắt đầu ngày mới bằng việc lập kế hoạch).

5. Sức Mạnh Của Ý Chí

• Ý chí không phải là nguồn tài nguyên vô hạn: Duhigg giải thích rằng ý chí có thể bị cạn kiệt nếu bạn sử dụng nó quá nhiều trong một ngày. Ví dụ, nếu bạn dành cả ngày chống lại cám dỗ ăn đồ ngọt, buổi tối bạn dễ bỏ cuộc và ăn nhiều hơn.
  
• Xây dựng môi trường hỗ trợ: Thay vì dựa hoàn toàn vào ý chí, hãy điều chỉnh môi trường để giảm sự cám dỗ. Ví dụ: Không để snack ở nơi dễ thấy nếu bạn muốn giảm cân.

6. Thói Quen Ở Cấp Độ Tổ Chức Và Xã Hội

• Ứng dụng trong doanh nghiệp: Cuốn sách trình bày cách các công ty lớn như Starbucks và Alcoa đã sử dụng thói quen để thay đổi văn hóa và nâng cao hiệu quả. Starbucks đào tạo nhân viên theo thói quen đối phó với khách hàng khó tính, trong khi Alcoa cải thiện an toàn lao động, dẫn đến hiệu quả kinh doanh vượt trội.
  
• Thói quen tập thể: Duhigg cũng phân tích các phong trào xã hội (như phong trào dân quyền ở Mỹ), chỉ ra rằng thói quen của một nhóm người có thể thay đổi xã hội.

Bài Học Rút Ra Từ Sách

1. Hiểu và Kiểm Soát Thói Quen:
   
   Nhận thức rõ cách thói quen vận hành giúp bạn kiểm soát chúng thay vì bị chúng chi phối. Hãy quan sát bản thân để tìm ra các gợi ý, hành động và phần thưởng trong thói quen của bạn.
   
2. Tập Trung Vào Thói Quen Then Chốt:
   
   Thay đổi một thói quen quan trọng có thể dẫn đến nhiều thay đổi tích cực khác. Hãy tìm ra "đòn bẩy" để tối ưu hóa cuộc sống của bạn.
   
3. Kiên Trì Với Quá Trình Thay Đổi:
   
   Thay đổi thói quen không phải là điều xảy ra ngay lập tức. Duhigg nhấn mạnh rằng bạn cần lặp lại hành động mới thường xuyên để nó trở thành tự động.
   
4. Áp Dụng Ở Nhiều Cấp Độ:
   
   Thói quen không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn đến tổ chức và xã hội. Hãy cân nhắc cách bạn có thể sử dụng sức mạnh này để cải thiện công việc, mối quan hệ và cộng đồng.

Kết Luận

Sức Mạnh Của Thói Quen là một cuốn sách không chỉ đơn thuần nói về việc hình thành hay phá vỡ thói quen. Nó đi sâu vào bản chất của hành vi con người, cung cấp một cái nhìn sâu sắc và khoa học để bạn áp dụng vào cuộc sống. Qua việc hiểu rõ và sử dụng thói quen một cách thông minh, bạn không chỉ cải thiện bản thân mà còn tạo ra một cuộc sống cân bằng, hiệu quả và thành công hơn.

Tony Phat

Mua Sách Tại Đây: Link

​