Đọc hiểu: Đời ngắn, đừng ngủ dài: Chúng ta đang sống trong một thế giới bị sự dễ dàng cám dỗ

Đọc hiểu văn bản là một trong số những kĩ năng quan trọng cần được rèn luyện thường xuyên của người học sinh. Để đọc hiểu được văn bản, không chỉ là văn bản được hướng dẫn dưới sự định hướng của giáo viên mà còn là văn bản ngoài sách giáo khoa, người học phải vận dụng tất cả các kiến thức của ba phân môn: Văn học, tiếng Việt, làm văn trên nhiều phương diện như: Thể loại văn học, thể thơ, các yếu tố thuộc về hình thức, nội dung văn bản; phương thức biểu đạt, phong cách ngôn ngữ, phép liên kết, biện pháp tu từ..

Sau đây là một số bài đọc hiểu về đoạn trích trích trong Đời ngắn lắm, đừng ngủ dài của tác giả Robin Sharma nhằm luyện tập kĩ năng đọc hiểu cho các bạn học sinh:

Đọc hiểu: Đời ngắn, đừng ngủ dài - Robin Sharma

ĐỀ ÔN TẬP SỐ 1​

Đọc đoạn trích sau:

Chúng ta đang sống trong một thế giới bị sự dễ dàng cám dỗ. Ta muốn vẻ bề ngoài khỏe mạnh và cân đối, nhưng lại không muốn luyện tập để đạt được nó. Ta muốn thành công trong sự nghiệp nhưng lại tự nhủ giá như có một cách nào đó để thành công mà không phải làm việc vất vả và tuân theo kỉ luật. Ta ước mơ có một cuộc đời tràn đầy niềm vui, không nỗi sợ nhưng lại thường xuyên né tránh các biện pháp hiệu quả nhất (như dậy sớm, chấp nhận rủi ro, lập mục tiêu, đọc sách), những điều chắc chắn sẽ đưa ta đến ý tưởng của mình. Chẳng có gì miễn phí. Chẳng có buổi tiệc nào là buổi chiêu đãi. Điều tốt đẹp trong đời luôn đòi hỏi sự hi sinh và tận hiến. Mỗi chúng ta, để đạt tới một con người duy nhất và vượt trội trong nghề nghiệp đều phải trả giá..

Cuộc đời vĩ đại không từ trên trời rơi xuống. Mà phải được đẽo gọt và xây dựng. Như đền Taj Mahal, như Vạn Lý Trường Thành ngày qua ngày, viên gạch này nối tiếp viên gạch khác. Thành công đâu tự nhiên mà có. Chúng đến từ những nỗ lực và phát triển liên tục không ngừng. Đừng rơi vào ảo tưởng rằng cuộc đời tốt đẹp sẽ đến mà không cần nỗ lực. Hãy nỗ lực hết mình, và điều tốt đẹp sẽ đến với bạn.

(Theo Đời ngắn, đừng ngủ dài - Robin Sharma, NXB Trẻ, tr. 180)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.

Câu 2. Phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu văn sau và cho biết nó thuộc kiểu câu nào xét về cấu tạo ngữ pháp?

Cuộc đời vĩ đại không từ trên trời rơi xuống.

Câu 3. Chỉ ra thành phần biệt lập phụ chủ có trong câu văn:

Ta ước mơ có một cuộc đời tràn đầy niềm vui, không nổi sợ nhưng lại thường xuyên né tránh các biện pháp hiệu quả nhất (như dậy sớm, chấp nhận rủi ro, lập mục tiêu, đọc sách), những điều chắc chắn sẽ đưa ta đến ý tưởng của mình.

Câu 4. Phép liên kết nào được sử dụng trong các câu văn dưới đây? Nêu các từ ngữ thuộc phép liên kết ấy.

Thành công đầu tự nhiên mà có. Chúng đến từ những nỗ lực và phát triển liên tục không ngừng.

Câu 5. Nêu tác dụng của phép điệp cấu trúc trong hai câu văn:

Ta muốn vẻ bề ngoài khỏe mạnh và cân đối, nhưng lại không muốn luyện tập để đạt được nó. Ta muốn thành công trong sự nghiệp nhưng lại tự nhủ giá như có một cách nào đó để thành công mà không phải làm việc vất vả và tuân theo kỉ luật.

Câu 6. Anh/Chị có đồng tình với quan điểm sau đây của tác giả đoạn trích không? Vì sao?

Điều tốt đẹp trong đời luôn đòi hỏi sự hi sinh và tận hiến.

(Các câu hỏi trong đề ôn tập số 1 dẫn từ đề thi tuyển sinh THPT tỉnh Hưng Yên năm 2022. Phần định hướng làm bài chỉ mang tính chất tham khảo, chưa phải đáp án chính thức).

​

Định hướng làm bài

Câu 1. P hương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Phương thức nghị luận.

Câu 2. Phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu văn:

Cuộc đời vĩ đại: chủ ngữ

không từ trên trời rơi xuống: vị ngữ

Câu trên thuộc kiểu câu đơn xét về cấu tạo ngữ pháp (câu có 1 cụm chủ - vị)

Câu 3. Trong câu văn:

Ta ước mơ có một cuộc đời tràn đầy niềm vui, không nỗi sợ nhưng lại thường xuyên né tránh các biện pháp hiệu quả nhất (như dậy sớm, chấp nhận rủi ro, lập mục tiêu, đọc sách), những điều chắc chắn sẽ đưa ta đến ý tưởng của mình.

Thành phần biệt lập phụ chú là: như dậy sớm, chấp nhận rủi ro, lập mục tiêu, đọc sách – thành phần này giải thích rõ thêm cho nội dung các biện pháp hiệu quả nhất.

Câu 4. Trong các câu văn:

Thành công đâu tự nhiên mà có. Chúng đến từ những nỗ lực và phát triển liên tục không ngừng.

- Sử dụng phép liên kết: Phép thế;

- Từ dùng trong phép thế: "Chúng" thay thế cho "thành công".

Câu 5. Trong hai câu văn:

Ta muốn vẻ bề ngoài khỏe mạnh và cân đối, nhưng lại không muốn luyện tập để đạt được nó. Ta muốn thành công trong sự nghiệp nhưng lại tự nhủ giá như có một cách nào đó để thành công mà không phải làm việc vất vả và tuân theo kỉ luật.

- Phép điệp cấu trúc: Ta muốn.. nhưng lại

- Tác dụng: Nhấn mạnh sự đối lập giữa ý muốn và thực tế thực hiện; Làm cho câu văn thêm sinh động, tăng tính nhạc.

Câu 6. Em có đồng tình với quan điểm sau đây của tác giả đoạn trích:

Điều tốt đẹp trong đời luôn đòi hỏi sự hi sinh và tận hiến.

Vì:

- Con đường đến với thành công, đến với những điều tốt đẹp, ý nghĩa không hề dễ dàng mà luôn chứa đựng nhiều chông gai, thử thách. Có hi sinh và tận hiến chúng ta mới có được thành quả mong đợi.

- Nếu không chấp nhận hi sinh, tận hiến, bằng lòng với những thứ dễ dãi, hoặc khuất phục trước thử thách, chúng ta không thể đạt được thành công, khó có được những điều tốt đẹp.

Xem tiếp bên dưới: Đề ôn tập số 2

 

Đọc hiểu: Đời ngắn, đừng ngủ dài - Robin Sharma

ĐỀ ÔN TẬP SỐ 2​

Đọc đoạn trích sau:

Chúng ta đang sống trong một thế giới bị sự dễ dàng cám dỗ. Ta muốn vẻ bề ngoài khỏe mạnh và cân đối, nhưng lại không muốn luyện tập để đạt được nó. Ta muốn thành công trong sự nghiệp nhưng lại tự nhủ giá như có một cách nào đó để thành công mà không phải làm việc vất vả và tuân theo kỉ luật. Ta ước mơ có một cuộc đời tràn đầy niềm vui, không nỗi sợ nhưng lại thường xuyên né tránh các biện pháp hiệu quả nhất (như dậy sớm, chấp nhận rủi ro, lập mục tiêu, đọc sách), những điều chắc chắn sẽ đưa ta đến ý tưởng của mình. Chẳng có gì miễn phí. Chẳng có buổi tiệc nào là buổi chiêu đãi. Điều tốt đẹp trong đời luôn đòi hỏi sự hi sinh và tận hiến. Mỗi chúng ta, để đạt tới một con người duy nhất và vượt trội trong nghề nghiệp đều phải trả giá..

Cuộc đời vĩ đại không từ trên trời rơi xuống. Mà phải được đẽo gọt và xây dựng. Như đền Taj Mahal, như Vạn Lý Trường Thành ngày qua ngày, viên gạch này nối tiếp viên gạch khác. Thành công đâu tự nhiên mà có. Chúng đến từ những nỗ lực và phát triển liên tục không ngừng. Đừng rơi vào ảo tưởng rằng cuộc đời tốt đẹp sẽ đến mà không cần nỗ lực. Hãy nỗ lực hết mình, và điều tốt đẹp sẽ đến với bạn.

(Theo Đời ngắn lắm, đừng ngủ dài - Robin Sharma, NXB Trẻ, tr. 180)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.

Câu 2. Theo đoạn trích, thành công của con người có được là do yếu tố nào?

Câu 3. Anh/chị có đồng tình với quan điểm: Mỗi chúng ta, để đạt tới một con người duy nhất và vượt trội trong nghề nghiệp đều phải trả giá.. không? Vì sao?

Câu 4. Lời khuyên Hãy nỗ lực hết mình, và điều tốt đẹp sẽ đến với bạn có ý nghĩa như thế nào đối với anh/chị?

Câu 5. Từ nội dung đoạn trích, anh/chị hãy viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của bàn thân về vai trò của sự nỗ lực .

Định hướng làm bài

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Phương thức nghị luận.

Câu 2. Theo đoạn trích, thành công của con người có được là do nỗ lực và phát triển liên tục không ngừng .

Câu 3. Tôi đồng tình với quan điểm: Mỗi chúng ta, để đạt tới một con người duy nhất và vượt trội trong nghề nghiệp đều phải trả giá..

Vì:

- Không có ai tự nhiên lại trở nên vượt trội, trở thành con người xuất sắc mà không trải qua quá trình rèn luyện, học tập và lao động nỗ lực. Đó là một quá trình gian khổ, chông gai chứ không dễ dàng. Muốn trở nên vượt trội, ai cũng phải trải qua khổ luyện, trải qua vấp váp, thất bại, phải đổ mồ hôi, công sức, hoặc chất xám.. – đó chính là cái giá của thành công.

- Nếu không bỏ công sức vất vả, hi sinh.. thì con người khó có thể có được thành công và trở nên vượt trội.

Câu 4. Lời khuyên Hãy nỗ lực hết mình, và điều tốt đẹp sẽ đến với bạn có ý nghĩa đối với tôi: Giúp tôi nhận thức được rằng khi nỗ lực hết mình thì chúng ta sẽ có được những điều tốt đẹp. Từ đó, tôi nghĩ mình cần phải cố gắng, nỗ lực thật nhiều trong học tập cũng như trong công việc chuyên môn để có được thành quả tốt đẹp từ sự nỗ lực đó của mình.

Câu 5. Đoạn văn 200 chữ: vai trò của sự nỗ lực .

Tục ngữ Hàn Quốc có câu: Hạnh phúc bao giờ cũng là giá trị của sự nỗ lực. Như vậy, nỗ lực có vai trò rất lớn đối với thành công của mỗi người trong cuộc sống. Nỗ lực là cố gắng hết mình, là bền bỉ theo đuổi mục tiêu bằng quyết tâm sắt đá, bằng nhiệt huyết căng tràn. Có nỗ lực, con người mới có được sức mạnh vượt qua những khó khăn, thử thách trên con đường chinh phục thành công. Bởi con đường ấy không bao giờ bằng phẳng, dễ dàng mà luôn nhiều chông gai, đá sắc. Nỗ lực sẽ khiến con người tràn đầy quyết tâm để vượt qua chứ không dễ dàng bỏ cuộc. Sự nỗ lực không ngừng giúp chúng ta luôn bình tĩnh, tỉnh táo tìm ra cách thức vượt chướng ngại vật để đi đến đích thành công. Thành quả của sự nỗ lực chính là thành công, là sự vượt trội về giá trị con người, là niềm vui, niềm hạnh phúc khi sự nỗ lực cho ta quả ngọt. Người có tinh thần nỗ lực còn tao được niềm tin yêu, quý trọng của mọi người. Người có tinh thần nỗ lực còn mang đến nhiều cống hiến cho tập thể, cho xã hội. Có biết bao tấm gương về sự nỗ lực như thầy giáo Nguyễn Ngọc Kí kiên trì tập viết bằng chân, anh Nguyễn Sơn Lâm bị ảnh hưởng chất độc da cam vẫn thi đỗ hai trường đại học và chinh phục đỉnh Phan- xi- păng bằng nạng gỗ.. Trong hành trình cuộc sống, những điều tốt đẹp chỉ đến với những ai biết kiên trì, biết nỗ lực và dũng cảm đương đầu với thử thách. Không phải kết quả, chính sự nỗ lực mới là thắng lợi vinh quang nhất. Không có nỗ lực, ta không thể đạt được điều gì to lớn, suốt đời chỉ là kẻ vô dụng, sống được tới đâu, hay tới đó mà thôi.

 

Đọc hiểu: Đời ngắn, đừng ngủ dài - Robin Sharma​

ĐỀ ÔN TẬP SỐ 3​

(Bài tập do thành viên nhóm Dự án cộng đồng chia sẻ)

Đọc đoạn trích sau:

Chúng ta đang sống trong một thế giới bị sự dễ dàng cám dỗ. Ta muốn vẻ bề ngoài khỏe mạnh và cân đối, nhưng lại không muốn luyện tập để đạt được nó. Ta muốn thành công trong sự nghiệp nhưng lại tự nhủ giá như có một cách nào đó để thành công mà không phải làm việc vất vả và tuân theo kỉ luật. Ta ước mơ có một cuộc đời tràn đầy niềm vui, không nỗi sợ nhưng lại thường xuyên né tránh các biện pháp hiệu quả nhất (như dậy sớm, chấp nhận rủi ro, lập mục tiêu, đọc sách), những điều chắc chắn sẽ đưa ta đến ý tưởng của mình. Chẳng có gì miễn phí. Chẳng có buổi tiệc nào là buổi chiêu đãi. Điều tốt đẹp trong đời luôn đòi hỏi sư hi sinh và tận hiến. Mỗi chúng ta, để đạt tới một con người duy nhất và vượt trội trong nghề nghiệp đều phải trả giá. Càng trả giá nhiều, càng nhận nhiều.. Cuộc đời vĩ đại không từ trên trời rơi xuống. Mà phải được đẽo gọt và xây dựng, như đền TajMahal, như Vạn Lí Trường Thành ngày qua ngày, viên gạch này nối tiếp viên gạch khác. Thành công đâu tự nhiên mà có. Chúng đến từ những nỗ lực và phát triển liên tục không ngừng. Đừng rơi vào ảo tưởng rằng cuộc đời tốt đẹp sẽ đến mà không cần nỗ lực. Hãy nỗ lực hết mình, và điều tốt đẹp sẽ đến với bạn

(Trích "Đời ngắn đừng ngủ dài" - Robin sharma- NXB Trẻ- T180)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích?

Câu 2: Theo tác giả, những biện pháp nào giúp con người có một cuộc đời tràn đầy niềm vui, không nỗi sợ hãi?

Câu 3: Anh/ chị hiểu như thế nào về câu văn sau: "Chẳng có buổi tiệc nào là buổi chiêu đãi"?

Câu 4: Bài học ý nghĩa nhất mà anh/ chị rút ra được từ đoạn trích trên?

Câu 5: Từ đoạn trích phần đọc- hiểu, anh/ chị hãy viết 1 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về tầm quan trọng của sự nỗ lực trong cuộc sống?

Định hướng làm bài

Câu 1. Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận.

Câu 2. Theo tác giả, những biện pháp nào giúp con người có một cuộc đời tràn đầy niềm vui, không nỗi sợ hãi: dậy sớm, chấp nhận rủi ro, lập mục tiêu, đọc sách

Câu 3. Giải thích: Buổi tiệc là bữa ăn có đầy đủ các món ngon; Buổi chiêu đãi: Không phải trả tiền phí

Ý cả câu: Trong cuộc sống, thành công không tự nhiên mà đến. Muốn thành công, ta có có sự nỗ lực, cố gắng không ngừng, thậm chí là phải trả giá

→ Tác giả nhắn nhủ tới người đọc về sự nỗ lực không ngừng trong cuộc sống để có được sự thành công

Câu 4.

- Rút ra được bài học cho bản thân. Ví dụ: Trong cuộc sống, mỗi người cần phải có sự nỗ lực không ngừng.

- Lí giải hợp lí: Cần nỗ lực không ngừng vì: Cuộc sống luôn chứa đựng nhiều chông gai, thử thách, có nỗ lực mới vượt qua; có nỗ lực mới có được thành công, mới tạo nên giá trị cho bản thân, giá trị cho cuộc sống; không nỗ lực thì chỉ chìm đắm trong thất vọng và thất bại..

Câu 5.

Giới thiệu vấn đề: Tầm quan trọng của sự nỗ lực trong cuộc sống

Giải thích: Nổ lực là khả năng con người tự mình có ý thức và bản lĩnh cố gắng vượt qua khó khăn, thách thức để đạt được mục tiêu và ước mơ..

Phân tích: Tầm quan trọng của sự nỗ lực

+ Giúp con người chủ động trong mọi việc

+ Tạo động lực, sức mạnh vượt qua khó khăn

+ Lạc quan trong công việc, không sợ khó khăn..

+ Kiên trì, năng động, sáng tạo..

Bàn luận: Nỗ lực có vai trò quan trọng, là bước đệm giúp con người đi đến thành công..

Mở rộng vấn đề: Người không có tinh thần nổ lực dễ gặp thất bại, nản chí, lùi bước trước khó khăn..

Bài học: Cần rèn luyện tính tự giác, kiên trì nhẫn nại, nổ lực trong cuộc sống..