Đề thường có cấu trúc 3 phần: - Đọc hiểu :3 điểm. - Nghị luận xã hội: 2 điểm. - Nghị luận văn học: 5 điểm. I. Đọc hiểu: - Nếu nghị luận văn học yêu cầu phân tích THƠ thì thường đọc hiểu sẽ trích một đoạn văn xuôi. - Nếu nghị luận văn học yêu cầu phân tích VĂN XUÔI thì thường đọc hiểu sẽ trích một đoạn thơ. Câu 1: - Thường 0, 5 điểm, thuộc phần nhận biết. - Yêu cầu xác định phương thức biểu đạt, phong cách ngôn ngữ hoặc là thể thơ.. - Trong mấy năm gần đây, nếu thơ thường sẽ hỏi thể thơ, nếu văn xuôi sẽ hỏi phương thức biểu đạt. - Học sinh chỉ cần đọc đề và chỉ ra thể thơ hoặc phương thức biểu đạt là có điểm. Không cần phải giải thích gì thêm. Câu 2: - Thường 0, 5 đến 0, 75 điểm, thuộc phần hiểu. - Nếu trong câu này có cụm từ "Theo tác giả..", học sinh sẽ chép đáp án ngay trong đề. - Thường câu này sẽ hỏi định nghĩa hoặc khái niệm, tập chép lại nguyên văn trong đề sẽ tròn điểm. - Các trường hợp mất điểm thường là: Chép thiếu, chép dư, chép ba chấm, tự viết lại ý của tác giả theo văn phong của mình, chép sai nội dung yêu cầu.. Câu 3: - Thường 0, 75 đến 1, 0 điểm, thuộc phần vận dụng. - Yêu cầu xác định hiệu quả sử dụng của biện pháp tu từ hoặc nêu nhận xét, đánh giá về một chi tiết. - Nếu đề chỉ yêu cầu xác định hiệu quả của biện pháp tu từ thì vẫn phải gọi tên và chỉ ra biểu hiện của biện pháp tu từ như bình thường. - Nếu đề yêu cầu nêu suy nghĩ về chi tiết thì thực hiện các bước sau: + Nghĩa đen. + Nghĩa bóng: Tượng trưng cho điều gì? Tình cảm, thông điệp của tác giả. Câu 4: - Thường 1, 0 điểm, thuộc phần vận dụng. - Đề thường sử dụng cụm từ "Theo anh / chị..". - Nếu đề hỏi đồng ý hay không đồng ý với ý kiến thì cách tốt nhất là trả lời đồng ý để bước làm tiếp theo được thuận lợi. Hai chữ "đồng ý" thường chiếm"0, 25 điểm. - Có 2 cách giải thích: + Nêu 4 lí do cụ thể và không trùng lặp nhau. + Nêu 2 lí do và phân tích dẫn chứng làm rõ vấn đề. III. Làm văn: Câu 1: Nghị luận xã hội: - Thường phải đảm bảo cấu trúc 1 đoạn văn và 200 chữ: Sai sót trừ 0, 25 điểm. - 200 chữ tương đương 20 dòng. Tuy nhiên nếu lỡ viết lố số dòng thì vẫn được nhưng không quá dài đến 40, 50 dòng. Nếu viết quá ít vẫn bị trừ điểm cấu trúc. - Tốt nhất là tầm 22 đến 25 dòng, vừa đảm bảo cấu trúc, vừa không thiếu ý hay lan man. - Khi làm bài, cần nêu ít nhất 1 đến 2 dẫn chứng cụ thể, người thật việc thật, tên họ đầy đủ. Đồng thời phải phân tích dẫn chứng. Nếu muốn đạt con điểm tầm 1, 5 đến 1.75 thì cần phải đảm bảo có 2 dẫn chứng. - Nếu đề Bình luận cần thực hiện các bước: - Giải thích, bình, luận, phương hướng hành động. - Nếu đề Phương hướng hành động cần tập trung nhiều vào hành động.. Câu 2: Nghị luận văn học: - Cần đảm bảo cấu trúc mở bài, thân bài, kết bài. Phần thân bài phải tách đoạn để có điểm cấu trúc từ 0, 25 đến 0, 5 điểm. - Khi giới thiệu tác giả không nhất thiết phải học thuộc năm sinh, năm mất hay quê quán. Nhưng phải nêu được 2 ý trở lên về phong cách sáng tác của tác giả. - Khi giới thiệu tác phẩm cần nêu được hoàn cảnh sáng tác, chủ đề. - Nếu muốn đạt điểm khá giỏi, đối với đề phân tích nên giải thích cả luận đề, đối với đề bình luận nên giải thích ý kiến. - Khi phân tích phải trích thơ hay dẫn chứng đầy đủ, tránh có dấu ba chấm. Vì trích ba chấm xem như dẫn chứng không đạt yêu cầu. - Trong quá trình phân tích cần có nghệ thuật, tránh diễn xuôi, chém gió sẽ bị trừ điểm khá nhiều. - Sau khi phân tích cần có đoạn đánh giá hoặc bình luận, so sánh vấn đề. - Nếu dư thời gian có thể liên hệ với tác phẩm khác. Nhưng lưu ý: Tránh viết nhiều dẫn đến lan man và viết sai. Tránh làm mất thời gian do sa đà vào tác phẩm không liên quan dẫn đến bố cục chưa hoàn thành, bài chưa xong, mất điểm các phần còn lại. LƯU Ý: - Điểm sáng tạo không có nghĩa là trích nhiều thơ văn, nhận định của tác giả khác vào thì có điểm. - Điểm sáng tạo có được khi viết câu mạch lạc, rõ ràng, không sai chính tả. - Vài năm gần đây, người ta quy định: Ví dụ phần phân tích được 2/3 điểm thì hiển nhiên có điểm sáng tạo. - Vì thế tránh căng thẳng học quá nhiều nhận định, tác phẩm liên hệ mà bỏ bài trọng tâm cần phân tích. ĐÂY LÀ KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY VÀ CHẤM THI LỚP 12 NHIỀU NĂM NAY CỦA MÌNH. NẾU CÓ GÌ THẮC MẮC MỌI NGƯỜI CỨ HỎI, MÌNH SẼ HƯỚNG DẪN CỤ THỂ. CHÚC CÁC BẠN LÀM BÀI THẬT TỐT!
