Thống kê các tác phẩm lớp 11 - Học kì 1

VÀO PHỦ CHÚA TRỊNH

- LÊ HỮU TRÁC-

​

1. Nghệ thuật

- Khả năng quan sát tỉ mỉ.

- Ghi chép trung thực, miêu tả cụ thể sống động.

- Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, chân thực, hài hước.

- Kết hợp văn xuôi và thơ làm tăng chất trữ tình cho tác phẩm.

Đặc sắc bút pháp kí sự của tác giả.

2. Nội dung

Đoạn trích "Vào phủ chúa Trịnh" phản ánh quyền lực to lớn của Trịnh Sâm, cuộc sống xa hoa hưởng lạc trong phủ chúa đồng thời bày tỏ thái độ coi thường danh lợi của tác giả.

 

TỰ TÌNH II

- HỒ XUÂN HƯƠNG -​

1. Nghệ thuật

• Sử dụng từ ngữ độc đáo, sắc nhọn.
  
• Tả cảnh sinh động.
  
• Ngôn ngữ thơ giản dị, gần gũi với lời ăn tiếng nói hằng ngày.
  
• Nghệ thuật đảo ngữ, tương phản được sử dụng tài tình.
  
  2. Nội dung

Bài thơ thể hiện tâm trạng đầy bi kịch của Hồ Xuân Hương: Vừa buồn tủi, phẫn uất trước tình cảnh éo le, vừa cháy bỏng khát khao được hạnh phúc tròn đầy.

 

CÂU CÁ MÙA THU (THU ĐIẾU)

- NGUYỄN KHUYẾN -​

a) Nghệ thuật

- Ngôn ngữ, hình ảnh đậm đà chất dân tộc, giản dị và trong sáng đến kỳ lạ, có khả năng diễn đạt những biển hiện rất tinh tế của sự vật, những uẩn khúc thầm kín khó giãi bày của tâm trạng.

- Vần "eo", oái oăm, khó làm được Nguyễn Khuyến sử dụng một cách tài tình. Đây không đơn thuần là dùng hình thức chơi chữ mà chính là dùng vần để biểu đạt nội dung. Vần "eo" góp phần diễn tả một không gian vắng lặng, thu nhỏ dần, phù hợp với tâm trạng đầy uẩn khúc của nhà thơ.

- "Câu cá mùa thu" thể hiện một trong những đặc sắc nghệ thuật phương Đông: Lấy động tả tĩnh.

b) Nội dung

Cảnh thu mang vẻ đẹp điển hình trong mùa thu của làng cảnh Việt Nam. Cảnh đẹp nhưng phảng phất buồn, vừa phản ánh tình yêu quê hương đất nước, vừa cho thấy tâm sự của tác giả.

 

THƯƠNG VỢ

- TÚ XƯƠNG -​

1. Nội dung
   
   Tình cảm chân thành của tác giả làm người đọc xúc động. Hình ảnh bà Tú trở thành điển hình cho người vợ hiền thảo, đảm đang trong truyền thống Việt Nam.

2. Nghệ thuật

Kết cấu chặt chẽ, lời thơ tự nhiên chân thật như lời nói thường mà giàu sức biểu cảm, từ ngữ hàm súc, chính xác đến mức không thể thay thế bằng từ khác.

- > Nghệ thuật thơ Nôm đạt đến trình độ tinh vi, nhuần nhuyễn.

=> Tú Xương là nhà thơ lớn cuối cùng của thời kỳ trung đại.

 

BÀI CA NGẮN ĐI TRÊN BÃI CÁT - SA HÀNH ĐOẢN CA

CAO BÁ QUÁT​

1. Nội dung

• "Bài ca ngắn đi trên bãi cát" biểu lộ sự chán ghét của một con người trí thức đối với con đường danh lợi tầm thường đương thời và niềm khao khát thay đổi cuộc sống.

2. Nghệ thuật

Nhịp điệu bài thơ góp phần diễn tả thành công những cảm xúc, suy tư của nhân vật trữ tình về con đường danh lợi gập ghềnh, trắc trở.

Tác giả sử dụng hàng loạt biện pháp tu từ và hình ảnh giàu tính tượng trưng.

 

VĂN TẾ NGHĨA SĨ CẦN GIUỘC

- NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU -​

1. Nội dung

- Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu là tiếng khóc bi tráng cho một thời kì lịch sử đau thương nhưng vĩ đại của dân tộc, là bức tượng đài bất tử về những người nông dân nghĩa sĩ Cần Giuộc đã dũng cảm hy sinh vì Tổ quốc.

2. Nghệ thuật

- Bài văn tế cũng là một thành tựu xuất sắc về nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật kết hợp nhuần nhuyễn chất trữ tình, tính hiện thực, ngôn ngữ bình dị, trong sáng, sinh động.

 

CHIẾU CẦU HIỀN

- NGÔ THÌ NHẬM -​

a) Nghệ thuật

- Nghệ thuật thuyết phục đặc sắc

- Các luận điểm theo lối diễn dịch có sự chặt chẽ và lôgíc.

- Cách sử dụng từ ngữ khéo léo, thích hợp.

b) Nội dung

- Chiếu cầu hiền là một văn kiện quan trọng thể hiện chủ trương đúng đắn của nhà Tây Sơn nhằm động viên trí thức Bắc Hà tham gia xây dựng đất nước.

- Bài chiếu được viết với nghệ thuật thuyết phục đặc sắc và thể hiện tình cảm của tác giả đối với sự nghiệp xây dựng đất nước.

 

HAI ĐỨA TRẺ

- THẠCH LAM -​

1. Nghệ thuật

• Kết cấu truyện giống một bài thơ trữ tình, ít sự việc, hành động nhưng đầy ắp suy tư rung cảm.
  
• Miêu tả sinh động những biến đổi tinh tế của cảnh vật và tâm trạng của con người.
  
• Giọng văn nhẹ nhàng, điềm tĩnh, khách quan; nhưng trữ tình, sâu lắng.
  
• Bút pháp đối lập tương phản đặc sắc.
  
• Ngôn ngữ, hình ảnh giàu ý nghĩa tượng trưng.

2. Nội dung

• Truyện ngắn "Hai đứa trẻ" thể hiện niềm cảm thương chân thành của tác giả đối với những kiếp sống nghèo khổ, chìm khuất trong mỏi mòn, tăm tối, quẩn quanh nơi phố huyện trước cách mạng và sự trân trọng với những mong ước bé nhỏ, bình dị mà tha thiết của họ.
  
• "Hai đứa trẻ" chứa đựng một giá trị nội dung đáng quý với những đóng góp mới về tư tưởng nhân đạo đối với văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến 1945.

 

CHỮ NGƯỜI TỬ TÙ

- NGUYỄN TUÂN -​

A) Nội dung

- Trong truyện ngắn Chữ người tử tù, Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công hình tượng Huấn Cao - một con người tài hoa, có cái tâm trong sáng và khí phách hiên ngang, bất khuất. Qua đó, nhà văn thể hiện quan niệm về cái đẹp và bộc lộ thầm kín tấm lòng yêu nước.

B) Nghệ thuật

- Tác phẩm thể hiện tài năng nghệ thuật của Nguyễn Tuân trong việc tạo dựng tình huống truyện độc đáo; trong nghệ thuật dựng cảnh, khắc họa tính cách nhân vật, tạo không khí cổ kính, trang trọng; trong việc sử dụng thủ pháp đối lập và ngôn ngữ giàu tính tạo hình.

 

HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA

- VŨ TRỌNG PHỤNG -​

A) Nội dung

- Vạch trần sự thật xấu xa của xã hội thượng lưu, được gọi là "Âu hóa", "văn minh". Qua đoạn trích cũng gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về sự tha hóa đạo đức của một bộ phận người dân trong xã hội Việt Nam trước đây.

B) Nghệ thuật

- Bút pháp châm biếm mãnh liệt.

- Có nhiều tình huống khác nhau, tạo nên một màn hài kịch phong phú.

- Thủ pháp tương phản, đối lập với phóng đại tạo nên những bức chân dung biếm họa độc đáo.