Chọn vợ chồng theo "Thập Thiên Can" và "Thập Nhị Địa Chi" là phương pháp lấy Thiên Can của người đàn ông ghép với Địa Chi của người phụ nữ để nhận định, phán đoán tương lai khi kết hôn. Can – Chi hạp thì tốt, Can-Chi không hạp thì kỵ.

Trong đó, "Thập Thiên Can" gồm Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý. "Thập Nhị Địa Chi" gồm Tú, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi.

Trong bài chỉ đề cập đến sự kết hợp giữa chồng can Ất và 12 địa chi hay còn gọi là ẤT THỦ THẬP NHỊ ĐỊA CHI:

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi TÝ

(Rất xứng đôi vừa lứa)

Vợ chồng hợp nhau, cuộc sống an vui hạnh phúc, có con, có của.

Công danh thuận lợi, vinh hiển gia đình

Nghiêng vai tựa cửa thơ song

Gió xuân thoang thoảng hương lòng nở nang

Bóng nàng dưới ánh trăng vàng

Chập chờn ẩn hiện như hình tiên nga

Dịu dàng bóng liễu thướt tha

Mùi hương ngây ngất dễ say lòng người

Vợ chồng xứng lứa vừa đôi

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi SỬU và tuổi DẦN

(Duyên niên tác hợp)

Là sự kết hợp của duyên lành, cũng như trăng thu sáng tỏ.

Phú quý giàu sang, sinh con trai đầu lòng thì tốt hơn sinh con gái đầu lòng.

Thuận vợ thuận chồng, vợ chồng sống vui vầy đến đầu bạc răng long

Biển tình sóng vẫn yên gió lặng

Đã yêu nhau nên nghĩa vợ chồng

Trăm năm sắt đá tâm đồng

Khi ngâm ngợi nguyệt, khi cười cợt hoa

Sum vinh con cháu đầy nhà

Trở về vận cuối, cửa nhà yên vui

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi MẸO

(Lận đận tơ duyên nhưng tuổi già vinh hiển)

Vợ chồng sống với nhau thường bất hòa, khi hiệp khi tan.

Là nợ duyên từ kiếp trước

Nếu vượt qua được thì về già sung túc

Có những lúc buồn sa nước mắt

Có những hồi son sắt yêu thương

Chẳng qua là nợ trái oan

Lấy thân mà trả nợ tình cho xong

Ai ơi giữ chí cho bền

Xin đừng than oán trách trời sao nên

Kiếp này trả nợ cho xong

Đừng làm cho nặng nợ chồng kiếp sau

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi THÌN và tuổi TỴ

(Mái lều tranh đôi quả tim vàng)

Cũng như Lưu Lang vào động Thiên thai gặp vợ tiên, như Vương Song Phước gặp nàng Huệ Khôi trăm năm gắn bó.

Vợ chồng sống với nhau chứa chứa chan chan, đồng tâm đồng lòng nên mọi việc đều hanh thông

Lam điền gieo ngược đã thành sông

Loan phụng nên duyên đẹp chữ đồng

Thiên lý tương phùng do nguyệt taoh

Bá niên thanh khí hiệp mày rồng

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi NGỌ

(Căn duyên tiền định)

Cũng như người đi đêm có lúc gặp trăng mờ

Công danh lận đận, cơ nghiệp sụp đổ.

Vợ chồng không li tán thì cũng nguy cơ kẻ còn người mất

Cảnh góa bụa nỗi sầu chất ngất

Kẻ khuất người còn, dạ thắt chia phôi

Lắm cơn khi tủi khi hờn

Lòng thương chỉ có bóng đèn âm u

Từ đâu hai nẻo cách xa

Gần nhau chỉ có những hồi chiêm bao

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi THÂN

(Tùng nhất nhì chung)

Vợ chồng toại nguyện, danh phận rõ ràng.

Có nhiều người ganh ghét đố kị, vợ chồng có bất hòa nhưng cũng được bình an

Vợ chồng hay tranh cãi nhưng chung sống đến già

Con cái tuy có tài song thường trắc trở khoa danh

Câu khô nghe sấm nứt chồi

Đạo chồng nghĩa vợ giận rồi lại thương

Trăm năm vẹn đạo can trường

Tuy không xướng họa nhưng thông cảm nhiều

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi DẬU

(Bình tan gương vỡ)

Như thuyền đi ngược gió, tuy làm ăn chăm chỉ cố gắng nhưng không có kết quả.

Chừng nửa đời sẽ phân li.

Dương cầm sớm đứt đường tơ

Đứt dây lỡ dở khó khăn mạc sầu

Vóc mai gầy võ tuyết sương

Ngàn thu như chiếc cánh buồm bơ vơ

Bước đi đâu cũng ngại ngùng

Đừng chân đứng lại, ngẫm mình lẻ loi

* * *

Trách ai làm bát bể, hạt cơm rơi

Đĩa nghiêng cà đổ, rã rời duyên ta

Chồng chữ ẤT cưới vợ tuổi TUẤT và tuổi HỢI

(Số trời định vậy)

Làm ăn vất vả, công việc không như ý, công danh chẳng toại

Vợ chồng yêu thương nhau nhưng nửa chừng người vợ sẽ chết trước

Từ đây vắng bóng vợ hiền

Người thì đủ cặp, anh thì lẻ đôi

Chợ đời tan hợp không chừng

Đã buồn chợ sớm, vui chi chợ chiều

Thương nhau xin chứng lòng thành

Sầu vương ghi mãi trong lòng tâm tang