Theo góc nhìn ếch ngồi đáy giếng của mình, thế giới này có 2 loại người, 1 là tự tin, 2 là tự ti.
Có 2 dạng tư ti:
+ Dạng 1: Dạng người không tin tưởng chính mình, luôn đánh giá thấp mình, luôn sợ người khác dè biểu, không dám thể hiện mặc dù họ có năng lực làm được. Nói gọn là bị áp lực trong cảm xúc của người khác.
+ Dạng 2: Dạng người biết mình yếu kém, thiếu kinh nghiệm.
----------
Có 2 thứ làm cho con người ta không thể nào tự ti được, mà còn có thể nổi máu hơn thua tranh đấu. 1 là những thứ mà họ thật sự giỏi, và có sự công nhận từ bên ngoài. 2 là những thứ mà họ đã dày công nổ lực trong 1 thời gian dài đến nỗi họ coi nó là nguồn sống của họ.
Ví dụ: Nếu bạn là trùm của bộ môn viết lách, bạn giỏi trong việc tạo dựng văn phong viết lách sao cho đặc sắc nhất, bạn đạt nhiều thành tích lượt xem, lời khen của fan, hay là đạt điểm cao môn văn bởi văn phong viết lách đặc biệt đó. Mình chắc chắn bạn sẽ không bao giờ tự ti về chuyên ngành viết lách của mình đâu. Mà bạn chỉ đang sợ thể hiện vì bạn biết rằng trong 1 tập thể đám đông, không phải ai cũng có góc nhìn nhận giống bạn. Nhưng dù bị chê bai, bạn vẫn sẽ không hề thay đổi cách văn phong viết lách của bạn vì người khác, vì bạn biết bạn giỏi trong việc viết lách, và văn phong viết lách của bạn là điểm nổi bật. Bạn chỉ che dấu đi nó thôi.
Vấn đề là gì, là bạn sống cho cảm xúc của người khác. Bạn không sống cho cảm xúc của chính mình. Bạn không muốn người khác xầm xì vào hình tượng của bạn. Bạn bị áp lực về đôi mắt của họ. Tâm trí của bạn bị giao động chỉ bởi lời nói, họ không cần phải cố gắng cản trở bạn nhiều đâu, họ chỉ sử dụng lời nói thôi, là đủ để cản trở bạn thể hiện ra những điểm sáng của bản thân rồi.
Vậy...
Tại sao bạn để tâm đến nó? Vì bạn muốn sự công nhận của họ đúng không? Hay để chiều lòng họ? Mà họ là ai để bạn phải làm vậy? Họ hiểu gì về bạn, bạn biết chắc rằng họ không hiểu một chút gì về bạn mà. Họ góp ý cho cuộc sống bạn tốt hơn đúng không? Nhưng mà chắc gì nó phù hợp với cuộc sống của bạn.
Vì vậy nên làm như thế nào?
+ Bạn có thể cứng đầu hơn một chút, lầm lì hơn một chút. Để giữ được tiếng nói bên trong mình.
Ví dụ: Mình từng rất mệt mỏi với những lời kỳ vọng kèm theo chê bai. Cứ như mọi người luôn dạy đời mình trong từng việc học, đi đứng hay ăn mặc. Và có một hôm, cảm xúc của mình đã quá mệt mỏi khiến mình dừng làm hài lòng họ lại. Ban đầu họ rất khó chịu ấy, nhất là những người thân trong nhà. Nhưng mà... Lâu dần, họ không quan tâm nữa, mà chỉ dừng lại ở mức độ xì xào mà thôi. Tại mình cũng đâu có làm những thứ họ yêu cầu nữa đâu, mệt rồi ai thèm làm.
Từ đó, mình càng có thời gian rảnh rỗi để làm những thứ mình thực sự thích hơn.
+ Bạn có thể nói thẳng ra là mình không thích việc họ nói. Bởi khi mà bạn chịu lên tiếng, thì bạn đã 1 phần thành công khẳng định một phần nào trong tiếng nói của mình. Không quan trọng họ tỏ thái độ như nào, mà quan trọng bạn đã sẵn sàng cất tiếng. (Hồi nhỏ không dễ để ta cất tiếng nói cho những chuyện quan trọng, nhưng mà càng lớn không ai có thể cản trở tiếng nói của chúng ta nữa đâu. Vì làm gì có ai kiểm soát được con người ta khi lớn lên)
Ví dụ: Làm những gì mình thích, những lời nói từ dạy đời đến ác cảm đến với mình vẫn là vũ bão. Mặc dù họ đang xì xào mà thôi, nhưng thực sự mình vẫn bị ảnh hưởng khá nhiều. Đặc biệt những lời nói của những lời trong nhà. Và đến 1 lúc, cảm xúc mình như một trái bom thật sự bùng nổ. Mình đã lên tiếng quát lại, à thì... Cũng có bị tác động vật lý á. Nhưng mà mình không chịu im lặng nữa, mà nói nhiều hơn, không cho họ áp đảo í.
Nhưng mà mình nhận ra một điều là.... Nói nhăn nói cụi trăm lần không bằng 1 lần nói chuyện thẳng thắn, với tâm trí tỉnh táo nhất. Mình đã dành 1 buổi để kết thúc vấn đề chỉ để khẳng định mình sẽ chịu trách nhiệm với bất kỳ những gì mình làm. 1 ăn cả ngã về không. Mình sẽ không đánh đổi cho bất cứ những thứ áp đặt từ người khác.
Từ cuộc trò chuyện nghiêm túc, mình nhận ra được ai thực sự là người quan tâm mình, và ai thực sự là người ghen ghét với mình. Có thể sẽ có một vài dấu hiệu không hài lòng từ họ, nhưng mình giờ đây không sợ bất cứ thứ gì, kể cả lời nói của người khác nữa.
+ Bạn có thể nỗ lực cho những điều mình thích (Nếu đã chịu khó đầu tư công sức và thời gian vào những điều mình thích rồi, thì lời nói phản bác là những tiếng ruồi bu xung quanh bạn. Vì lời nói của họ không tương xứng với những gì bạn bỏ)
Ví dụ: Là mình từng rất thích đi tập Gym. Mà ba mình thì luôn phản bác con gái nên thùy mị nết na chứ Gym ghiết cái gì. Ba mình làm cho mình khá tự ti về sức mạnh của mình, ngay cả mấy đám con trai trong lớp cũng thế. Và mình cũng ít dám nghĩ đến việc tham gia tập Gym vì sợ người khác cũng chê cười. Nhưng mà có 1 hôm phòng Gym kia mở với đợt ưu đãi cho những thành viên 1 năm là 2 triệu. Trong khi mấy phòng Gym ở khu mình là 4-5 triệu 1 năm.
Vì vậy mình đã bỏ túi tiền của mình ra để làm thành viên ưu đãi. Lần đầu tiên bỏ 2 triệu, số tiền lớn nhất đối với mình. Ôi, lúc đó dù ba mình có ngăn cấm cũng không cấm được, tại có ai ngu mà bỏ 2 triệu ra cho việc tập Gym lại không tận dụng triệt để trong 1 năm đó. Và càng nỗ lực, mình lại càng chú trọng về sức mạnh, ngoại hình của mình hơn. Nên mình không cảm thấy tự ti trong việc biểu thị sức mạnh của bản thân. Dù cho luôn có những lời nhận xét như "Đồ trâu bò" "Đồ con trai" cả, mình kiểu:
"Bà đây dành cả "2 TRIỆU" và công sức tập tành 1 năm để mạnh hơn, thì lời nói của bọn bây không có giá trị với bà"
Kiểu đấy!
+Tập trung vào những thứ bạn giỏi, đặc biệt là kiểm soát nó.
Ví dụ: Trước đây mình từng rất dựa dẫm vào làm việc nhóm, vì mình tự ti nói chuyện trước đám đông,. Mình chỉ có thể nép vào sau góc tường mà thôi. Nhưng khi lên đại học, tiếp xúc với bộ môn mình thích, thì mình không dựa vào bạn bè thân quen mà lập nhóm. Mà mình tự lập nhóm của chính mình, mình làm nhóm trưởng, vì mình muốn kiểm soát những gì mình đang làm. Nhóm trưởng có thể phân công, lắng nghe ý kiến, đặc biệt nhóm trưởng là chức mà thường bị đùn đẩy thuyết trình nhất. Quá hợp để cải thiện tâm lý sợ đám đông.
Tuy nhiên, khi mình thực sự làm nhóm trưởng và thực sự cảm nhận được sự kiểm soát tuyệt đối về đội nhóm, quy trình làm việc. Thì... Vốn đã có kiến thức về môn mình giỏi, và đã kiểm soát được nó. Thì buổi thuyết trình đầu tiên của mình làm tiền đề để mình có thể tự tin làm những dự án khác nhiều hơn. Nó thúc đẩy mình hành động nhiều lần hơn nữa. Mặc dù buổi thuyết trình đầu tiên non nớt và bị chê thậm tệ luôn. Dẫu sao.... Lần đầu là một bước tiến lớn đầu tiên, đừng bỏ lỡ nó.
Là bản chất sao ha? Bạn chỉ tự ti, khi bạn biết mình không kiểm soát được nó, hay không biết gì về nó. Đặc biệt, sẽ có nhiều lần tự ti của bạn trong 1 vấn đề. Bạn nên xác định rõ.
Dễ hiểu hơn là trong câu chuyện, mình có hai lần tự ti. Mình tự ti về việc thể hiện năng lực bản thân (Lần tự ti thứ nhất), tự ti về thuyết trình đám đông (Lần tự ti thứ hai) Trong vấn đề của mình, mình cải thiên tự ti về việc biểu thị năng lực là tự cho mình được bơi 1 mình, với cơ hội dẫn dắt 1 nhóm người không quen biết. Từ đó bắt mình phải thuyết trình trước đám đông(Cải thiện tự ti thứ hai)
Cái này là theo lập trường của mình thôi. Chúc bạn một ngày tốt lành nhé!