Đề số 1 Phần I. Đọc hiểu (4, 0 điểm) Đọc văn bản sau: (1) ".. Trách nhiệm đó bắt đầu bằng việc phải luôn suy nghĩ khác đi, sáng tạo hơn, thoát ra khỏi những khuôn mẫu cũ, không đắm chìm trong mớ kinh nghiệm đã tạo ra những thành công ngày hôm nay. Người ta hay nói rằng, tuổi trẻ là bồng bột, bởi tuổi trẻ là tuổi không ngại ngùng gì cả, luôn nghi ngờ mọi thứ - trừ khả năng của bản thân mình. Nhưng chính sự bồng bột, thiếu chín chắn lại là một loại năng lượng đặc biệt chỉ có duy nhất ở tuổi trẻ. Người giỏi, người nhiều kinh nghiệm thực ra lại đang sống trong một cái hộp có 6 tấm ngăn. Tấm ngăn dưới chân là tất cả dữ liệu mà họ có, tấm vách trên đầu là niềm tin, phía trước là những gì họ đã từng nhìn thấy, kinh nghiệm tạo ra tấm chắn phía sau, bên trái là tất cả những gì họ giả định, vách ngăn bên phải là tất cả hệ tri thức của họ. Tất cả những người giỏi, người nhiều kinh nghiệm, người đã có tuổi đều sống trong 6 vách ngăn ấy. Càng giỏi bao nhiêu thì các vách ngăn đấy càng cứng bấy nhiêu. Càng nhiều năm bao nhiêu thì các bức tường càng khó vỡ bấy nhiêu. Nhưng người trẻ thì lại không có các vách ngăn đó, họ không sống trong cái hộp 6 cạnh ấy. Không có cái hộp, không có bất kỳ một rào cản nào ngăn bước các bạn, các bạn sẽ nhìn thấy cả vũ trụ. Khi người trẻ tuổi nỗ lực hướng về một mục tiêu, đó là tư thế mạnh mẽ nhất, tươi đẹp nhất. Trên thế giới không tìm được điều gì đẹp đẽ hơn quá trình đấu tranh gian khổ của tuổi trẻ. Bởi vậy mà những người thông minh luôn ước mình được trẻ hơn. (2) Trách nhiệm đó còn là việc phải luôn có ý thức học hỏi. Điều đó không chỉ ở việc học hỏi các kiến thức chuyên môn, không dừng ở việc trau dồi kỹ năng ngoại ngữ để có thể hòa nhập toàn cầu. Nó cũng không dừng ở việc chúng ta phải rèn thói quen đọc sách để tiếp thu tri thức mới của nhân loại. Mà nó còn có nghĩa là các bạn phải không ngừng cố gắng, phải quyết tâm và kiên nhẫn vượt qua khó khăn. Các bạn sẽ không né tránh những việc khó, không ngại thử sức với những việc mình chưa từng làm, không ngừng dấn thân để khám phá chính mình.. (3) Trách nhiệm đó còn có nghĩa rằng bạn hãy tiếp tục dấn thân, chấp nhận rủi ro và không sợ việc khó. Đừng thất vọng nếu các bạn không giỏi ngay lập tức. Tất cả chúng ta, không ai có thể giỏi mọi thứ ngay lập tức được. Hãy coi mỗi thất bại là một bài học cần thiết để tiến tới thành công. Chỉ dấn thân mới có thể làm nên những điều vĩ đại trong cuộc đời mình. Thực đơn hay thực khách? – Đó là tên một cuốn sách nói về lịch sử của Singapore. Quyết định trở thành một món nhắm trên bàn cho các cường quốc trên thế giới định đoạt số phận của mình hay là trở thành một người ngang hàng với họ, cùng bàn thảo những vấn đề trọng đại với họ. Đó hoàn toàn là quyền lựa chọn của một quốc gia nhỏ bé như Singapore. Và họ đã chọn mình là thực khách, để rồi chỉ sau 25 năm tách ra khỏi Malaysia, Singapore, từ một quốc đảo đã trở thành một quốc gia thịnh vượng. (Thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng - Tổng giám đốc Viettel chia sẻ tại ĐH Đoàn Thanh niên Cộng sản Viettel) Trả lời các câu hỏi từ 1 đến 5: Câu 1. Theo đoạn trích, sự khác biệt giữa người trẻ so với những người giỏi, người nhiều kinh nghiệm, người có tuổi là gì? Câu 2. Phép tu từ nào được sử dụng trong mở đầu 3 đoạn văn? Câu 3. Theo em, vì sao: Khi người trẻ tuổi nỗ lực hướng về một mục tiêu, đó là tư thế mạnh mẽ nhất, tươi đẹp nhất? Câu 4. Nhận xét về nghệ thuật lập luận của tác giả trong đoạn trích trên. Câu 5. Thông điệp có ý nghĩa nhất với em sau khi đọc đoạn trích là gì? Vì sao? Phần 2. Làm văn (6, 0 điểm) Câu 1 (2, 0 điểm) Anh/chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về một phẩm chất cần có của người thành đạt trẻ tuổi Câu 2 (4, 0 điểm) Anh/chị hãy viết bài văn (khoảng 600 chữ) giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của văn bản" Trăng "của Xuân Diệu: Trăng (1) Trong vườn đêm ấy nhiều trăng quá, Ánh sáng tuôn đầy các lối đi. Tôi với người yêu qua nhẹ nhẹ.. Im lìm, không dám nói năng chi. (2) Bâng khuâng chân tiếc dậm lên vàng, Tôi sợ đường trăng tiếng dậy vang, Ngơ ngác hoa duyên còn núp lá, Và làm sai lỡ nhịp trăng đang. (3) Dịu dàng đàn những ánh tơ xanh, Cho gió du dương điệu múa cành; Cho gió đượm buồn, thôi náo động Linh hồn yểu điệu của đêm thanh. (4) Chúng tôi lặng lẽ bước trong thơ Lạc giữa niềm êm chẳng bến bờ Trăng sáng, trăng xa, trăng rộng quá! Hai người, nhưng chẳng bớt bơ vơ. (Xuân Diệu, Thơ mới 1932-1945 tuyển chọn, NXB Văn học, 2004, tr. 113) Chú thích: Xuân Diệu (1916 – 1985), còn có bút danh là Trảo Nha, tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu. Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho, quê ở làng Trảo Nha (nay là xã Đại Lộc), huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Xuân Diệu được mệnh danh là nhà thơ" mới nhất trong các nhà thơ mới "(Hoài Thanh). Ông đã đem đến cho thơ ca đương thời một sức sống mới, một nguồn cảm hứng mới, thể hiện một quan niệm sống mới mẻ, cùng với những cách tân nghệ thuật đầy sáng tạo. Ông là nhà thơ của mùa xuân, của tình yêu và tuổi trẻ với một giọng thơ sôi nổi, đắm say, yêu đời thắm thiết. Xuân Diệu là cây bút có sức sáng tạo mãnh liệt, dồi dào, bền bỉ, có đóng góp to lớn trên nhiều lĩnh vực của văn học Việt nam hiện đại. Ông xứng đáng với danh hiệu một nhà thơ lớn, một nghệ sĩ lớn, một nhà văn hóa lớn. *Đáp án tham khảo Phần I. Câu 1: Sự khác biệt của người trẻ so với những người giỏi, người nhiều kinh nghiệm, người có tuổi là: - Người trẻ bồng bột, không ngại ngùng, luôn nghi ngờ mọi thứ, trừ khả năng của bản thân mình; họ không có các vách ngăn ngăn cản, không sống trong cái hộp 6 cạnh, không có bất kỳ một rào cản - Người giỏi, người nhiều kinh nghiệm lại đang sống trong một cái hộp có 6 tấm ngăn; càng giỏi, càng nhiều năm vách ngăn càng cứng càng khó vỡ. Câu 2: Biệp pháp tu từ: Điệp ngữ (Trách nhiệm đó) Câu 3: Theo em, hhi người trẻ tuổi nỗ lực hướng về một mục tiêu, đó là tư thế mạnh mẽ nhất, tươi đẹp nhất vì: - Vì khi đó người trẻ tuổi luôn ở trong tư thế chủ động, sẵn sàng chấp nhận khó khăn, thử thách: Người trẻ thường có ít ràng buộc và trách nhiệm hơn so với người lớn tuổi, do đó họ có thể thoải mái hơn trong việc theo đuổi ước mơ của mình. Họ sẵn sàng đối mặt với khó khăn, thử thách và không ngại thất bại, coi đó là những bài học quý giá để trưởng thành. - Vì khi đó người trẻ có lòng quyết tâm, sự kiên trì: Khi lòng quyết tâm và sự kiên trì hòa quyện, chúng tạo nên một sức mạnh nội tại vô cùng lớn, giúp người trẻ vượt qua mọi thử thách và đạt được thành công. - Vì khi đó người trẻ tuổi đã biết nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, đã biết xác định hướng đi và đích đến cho mình: Khi người trẻ tuổi có ước mơ, hoài bão và biết xác định hướng đi, họ sẽ trở nên tự tin, mạnh mẽ và tràn đầy năng lượng. Đó chính là tư thế tươi đẹp nhất của tuổi trẻ. - Vì khi đó người trẻ đã biết tích lũy kiến thức, kĩ năng cho bản thân: Khi người trẻ không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức và kỹ năng, họ sẽ trở nên tự tin, bản lĩnh và sẵn sàng chinh phục mọi thử thách: Học ngoại ngữ, đọc sách. Câu 4: - Nhận xét cụ thể về nghệ thuật lập luận của đoạn trích: + Luận điểm rõ ràng, logic: + Lí lẽ thuyết phục + Dẫn chứng xác thực + Giọng điệu phong phú vừa mạnh mẽ vừa tha thiết + Ngôn ngữ giàu hình ảnh - Nhận xét chung: Nghệ thuật lập luận chặt chẽ, khoa học, sắc bén. Câu 5: - Thông điệp có ý nghĩa nhất với em sau khi đọc đoạn trích là: Luôn chủ động trong cuộc đời mình để không trở thành một" thực đơn ". - Vì: + Mỗi con người chỉ được sống một lần nên cần phải sống sao cho ý nghĩa nhất. Sống chủ động là lối sống đem lại nhiều ý nghĩa nhất cho mỗi người. + Sống chủ động khiến chúng ta biết xác định mục tiêu Sống chủ động đòi hỏi chúng ta phải luôn hành động, không ngừng cống hiến, và lập kế hoạch cho tương lai của bản thân từ đó đạt được nhiều thành tựu cao cả. + Sống chủ động giúp chúng ta nhạy bén với những biến đổi của xã hội và thế giới mà không bị cuốn vào sự bị động và tình trạng mất hướng. Hơn nữa, nó giúp chúng ta trở thành những người làm việc siêng năng, chăm chỉ, và luôn sáng tạo với tư duy phong phú. + Ngoài ra, phong cách sống này còn giúp ta được đánh giá cao trong mắt mọi người - Thông điệp có ý nghĩa đặc biệt với em sau khi đọc đoạn trích là: Không ngừng học hỏi, trau dồi bản thân . - Vì: + Thế giới không ngừng thay đổi, ta phải thay đổi để thích nghi. Thế giới xung quanh ta luôn thay đổi và phát triển với tốc độ chóng mặt, do đó kiến thức và kỹ năng cũ có thể nhanh chóng trở nên lỗi thời. Chỉ có việc không ngừng học hỏi và trau dồi bản thân mới giúp ta bắt kịp xu hướng và không bị tụt hậu. + Học hỏi không chỉ giúp ta có thêm kiến thức mà còn giúp ta phát triển tư duy, mở rộng tầm nhìn và hoàn thiện nhân cách. Việc trau dồi bản thân giúp ta khám phá tiềm năng của mình, trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình. + Trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, những người có kiến thức và kỹ năng tốt sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn. Việc không ngừng học hỏi và trau dồi bản thân giúp ta nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo dựng sự nghiệp vững chắc. + Khi có kiến thức và kỹ năng, ta sẽ cảm thấy tự tin hơn vào khả năng của mình. Việc trau dồi bản thân giúp ta trở nên độc lập, tự chủ và có khả năng giải quyết vấn đề một cách hiệu quả. Tóm lại, việc không ngừng học hỏi và trau dồi bản thân là chìa khóa để ta thích ứng với thế giới, phát triển bản thân và đạt được thành công trong cuộc sống. Phần II. Câu 1: *Dàn ý: 1 Mở đoạn Giới thiệu luôn vấn đề cần nghị luận (chọn một phẩm chất mà em định viết) 2. Thân bài: + Giải thích: Giải thích về phẩm chất đã chọn ở phần mở đoạn, nêu khái quát tầm quan trọng của phẩm chất ấy với cuộc sống con người + Phân tích: Phân tích kỹ về phẩm chất này: Vai trò, ý nghĩa.. + Chứng minh: Dùng những minh chứng xác thực, tiêu biểu để minh họa cho bài viết của mình + Phản biện: Lật ngược vấn đề. Nêu ra những trường hợp nếu không có phẩm chất thì cuộc sống bị ảnh hưởng ra sao? 3. Kết đoạn + Khái quát lại tầm quan trọng của vấn đề + Chốt vấn đề và đưa ra bài học cho bản thân *Đoạn văn tham khảo Trong hành trình chinh phục thành công, đặc biệt đối với những người trẻ tuổi, sự kiên trì đóng vai trò như ngọn hải đăng soi đường. Kiên trì không chỉ là khả năng duy trì nỗ lực trước khó khăn, mà còn là bản lĩnh không gục ngã trước thất bại. Người trẻ kiên trì là người biết biến thách thức thành động lực, biến vấp ngã thành bài học quý giá. Họ không dễ dàng bỏ cuộc khi gặp trở ngại, mà luôn tìm cách vượt qua bằng sự quyết tâm và nỗ lực không ngừng. Sự kiên trì giúp họ rèn luyện ý chí, sự bền bỉ và khả năng chịu đựng áp lực, những phẩm chất cần thiết để đạt được thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào. Trong một thế giới đầy biến động và cạnh tranh, sự kiên trì chính là chìa khóa giúp người trẻ mở cánh cửa tương lai, biến ước mơ thành hiện thực, và khẳng định giá trị bản thân. Nhắc đến sự kiên trì không thể không nhắc tới nhà bác học Edison, sau hàng nghìn lần thất bại trong việc chế tạo bóng đèn điện, ông tự nhắc mình kiên nhân và kiên trì hơn nữa. Cuối cùng, ông cũng đạt được mục đích của mình, thắp sáng toàn nhân loại. Bên cạnh những người trẻ mang trong mình sự kiên trì, kiên định và bền bỉ thì vẫn có một số bộ phận người trẻ kiên trì đến mù quáng, kiên trì đến bảo thủ, thậm chí là nản lòng, nhụt chí và bỏ cuộc trước một mục tiêu. Ngay từ bây giờ, mỗi người trẻ hãy rèn luyện đức tính kiên trì. Bởi lẽ, thành công không phải do may mắn mà là kết quả của nỗ lực, sự bền bỉ và ý chí quyết tâm không ngừng. Khi kiên trì dẫn lối, mỗi người sẽ tự tạo ra con đường dẫn đến thành công. Câu 2: *Dàn ý: 1. Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm. – Giới thiệu tác giả Xuân Diệu, được đánh giá là" nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ Mới " – Giới thiệu tác phẩm: Sáng tác năm 1938, in trong tập" Thơ Thơ " – Tác phẩm" Trăng ", chủ đề nói về tình yêu, thi phẩm đã để lại trong lòng người đọc những ấn tượng khó phai mờ. 2. Thân bài: Phân tích, đánh giá những nét đặc sắc, độc đáo của bài thơ: * Phân tích, đánh giá mạch ý tưởng, cảm xúc của nhân vật trữ tình: – Chủ đề: Tình yêu – quen thuộc trong thơ Xuân Diệu, một tình yêu ngây thơ, trong sáng, hồn nhiên và đôi chút mơ mộng. – Mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình: Mở đầu là hình ảnh" trăng "soi sáng cho tình yêu đôi lứa thẹn thùng, bối rối những buổi đầu hò hẹn. Tiếp theo là sự tiếc nuối chưa kịp bày tỏ, sự lo sợ, ngơ ngác tình yêu bị soi sáng chói quá sẽ mất đi cảm xúc. Sự lo lắng, bối rối khiến cho khung cảnh, sự vật trở nên buồn hơn khiến cảnh vật rơi vào yên lắng. Chúng tôi đã thấy được sự đồng điệu trong tâm hồn, cùng nhau mơ mộng về tình yêu không bến bờ nhưng Trăng sáng, trăng xa, trăng rộng quá! Khiến đôi lứa thấy bơ vơ. – Hình ảnh" trăng "xuyên suốt tác phẩm như nhân chứng soi sáng cho tình yêu đôi lứa. – Điểm nhìn: Từ ngoài vào trong. (từ ngoại cảnh đến tâm hồn) * Phân tích đánh giá sự phát triển của hình tượng chính và tính độc đáo của các phương diện ngôn từ. – Sự phát triển của hình tượng chính + Tình yêu đôi lứa thẹn thùng, ngơ ngác những buổi đầu dưới trăng sáng rõ. + Sự nuối tiếc khi chưa bày tỏ, lo sợ khi giãi bày. (Cảm xúc thường thấy trong tình yêu) + Cảm xúc bỗng rơi vào tĩnh lặng khiến cho cảnh vật đượm buồn. + Đôi lứa hòa vào những mơ mộng về tình yêu không bến bờ nhưng vẫn thấy bơ vơ. – Tính độc đáo của các phương diện ngôn từ: + Hệ thống từ vựng mới và cách sử dụng mới mẻ. + Lời thơ giàu tính nhạc. * Phân tích, đánh giá nét hấp dẫn riêng của bài thơ so với những sáng tác khác cùng đề tài, chủ đề, thể loại –" Trăng "của Xuân Diệu có bản sắc riêng không giống với nhiều thi nhân như" Trăng "của Hàn Mặc Tử gợi tan vỡ, chia ly; với Hồ Chí Minh" Trăng "là tri kỉ.." Trăng "của Xuân Diệu có bản sắc riêng, luôn luôn tràn đầy, tràn ngập 3. Kết bài: Khẳng định giá trị tư tưởng và giá trị thẩm mĩ của bài thơ. – Bài thơ" Trăng "thể hiện tình yêu đôi lứa với đầy đủ những cung bậc cảm xúc ngây thơ, bối rối, mơ mộng, lo sợ, bơ vơ. Rất đỗi giản dị nhưng lại chân thực sâu sắc. – Cách sử dụng từ ngữ mới mẻ độc đáo, tạo tính nhạc cho thơ. *Bài viết tham khảo: Xuân Diệu," nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ Mới ", đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả bằng những vần thơ tràn đầy cảm xúc và sự mới lạ. Bài thơ" Trăng ", sáng tác năm 1938 và in trong tập" Thơ Thơ ", là một minh chứng rõ nét cho phong cách thơ độc đáo của ông. Với chủ đề tình yêu, thi phẩm đã vẽ nên một bức tranh tâm trạng đầy tinh tế, để lại trong lòng người đọc những ấn tượng khó phai mờ. " Trăng "của Xuân Diệu không chỉ đơn thuần là một bài thơ tình, mà còn là một bản nhạc du dương, ghi lại những cung bậc cảm xúc tinh tế của tình yêu đôi lứa. Mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình được dẫn dắt bởi hình ảnh" trăng "huyền ảo, từ những buổi đầu hò hẹn thẹn thùng, bối rối, đến sự tiếc nuối chưa kịp bày tỏ, rồi lo sợ tình yêu bị soi sáng quá sẽ mất đi cảm xúc. Sự lo lắng, bối rối ấy khiến cho khung cảnh, sự vật trở nên buồn hơn, rồi lắng đọng trong sự yên tĩnh. Nhưng rồi, khi tâm hồn đồng điệu, họ lại cùng nhau mơ mộng về một tình yêu không bến bờ, để rồi lại thấy bơ vơ trước ánh trăng quá sáng, quá xa, quá rộng. Hình ảnh" trăng "xuyên suốt tác phẩm như một nhân chứng lặng lẽ, soi sáng cho mọi cung bậc cảm xúc của tình yêu. Điểm nhìn của bài thơ cũng rất độc đáo, từ ngoại cảnh đến nội tâm, từ ánh trăng bên ngoài đến những rung động sâu thẳm trong tâm hồn. Sự phát triển của hình tượng chính trong bài thơ cũng rất tinh tế. Tình yêu đôi lứa được miêu tả từ những buổi đầu thẹn thùng, ngơ ngác, đến sự nuối tiếc, lo sợ, rồi lắng đọng trong sự tĩnh lặng, và cuối cùng là những mơ mộng bơ vơ. Đó là những cung bậc cảm xúc rất đỗi quen thuộc trong tình yêu, nhưng dưới ngòi bút của Xuân Diệu, chúng trở nên sống động và chân thực hơn bao giờ hết. Tính độc đáo của các phương diện ngôn từ cũng góp phần tạo nên sức hấp dẫn của bài thơ. Xuân Diệu đã sử dụng một hệ thống từ vựng mới mẻ, cách sử dụng từ ngữ độc đáo, và tạo nên một lời thơ giàu tính nhạc. So với những sáng tác khác cùng đề tài, chủ đề, thể loại," Trăng "của Xuân Diệu mang một bản sắc riêng biệt. Khác với" Trăng "của Hàn Mặc Tử gợi lên sự tan vỡ, chia ly, hay" Trăng "của Hồ Chí Minh là tri kỷ," Trăng "của Xuân Diệu luôn tràn đầy, tràn ngập, thể hiện một tình yêu tươi mới, rạo rực. " Trăng "của Xuân Diệu không chỉ là một bài thơ tình, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc. Bài thơ đã thể hiện một tình yêu đôi lứa với đầy đủ những cung bậc cảm xúc ngây thơ, bối rối, mơ mộng, lo sợ, bơ vơ. Cách sử dụng từ ngữ mới mẻ, độc đáo, tạo tính nhạc cho thơ cũng góp phần làm nên giá trị thẩm mỹ của tác phẩm." Trăng"đã khẳng định tài năng và vị trí của Xuân Diệu trong nền thi ca Việt Nam.
ĐỀ 2. Phần I. Đọc hiểu (4, 0 điểm) Đọc văn bản sau: Đoàn viên thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hằng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa "hồng" vừa "chuyên". Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết. Bấm để xem Nhân dân lao động ta ở miền xuôi cũng như ở miền núi, đã bao đời chịu đựng gian khổ, bị chế độ phong kiến và thực dân áp bức bóc lột, lại kinh qua nhiều năm chiến tranh. Tuy vậy, nhân dân ta rất anh hùng, dũng cảm, hăng hái, cần cù. Từ ngày có Đảng, nhân dân ta luôn luôn đi theo Đảng, rất trung thành với Đảng. Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân. Cuộc kháng chiến chống Mỹ có thể còn kéo dài. Đồng bào ta có thể phải hy sinh nhiều của, nhiều người. Dù sao, chúng ta phải quyết tâm đánh giặc Mỹ đến thắng lợi hoàn toàn. Còn non, còn nước, còn người, Thắng giặc Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay! Dù khó khăn gian khổ đến mấy, nhân dân ta nhất định sẽ hoàn toàn thắng lợi. Đế quốc Mỹ nhất định phải cút khỏi nước ta. Tổ quốc ta nhất định sẽ thống nhất. Đồng bào Nam Bắc nhất định sẽ sum họp một nhà. Nước ta sẽ có vinh dự lớn là một nước nhỏ mà đã anh dũng đánh thắng hai đế quốc to - là Pháp và Mỹ; và đã góp phần xứng đáng vào phong trào giải phóng dân tộc. (Trích Di chúc, Hồ Chí Minh, Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, NXB Trẻ, tr. 4, 5). Trả lời các câu hỏi từ 1 đến 5: Câu 1. Theo đoạn trích, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định điều gì về đoàn viên thanh niên? Câu 2. Tác giả sử dụng những từ ngữ nào để miêu tả phẩm chất của đoàn viên thanh niên và nhân dân lao động trong đoạn trích? Câu 3. Biện pháp tu từ liệt kê có tác dụng gì trong đoạn văn sau: Đế quốc Mỹ nhất định phải cút khỏi nước ta. Tổ quốc ta nhất định sẽ thống nhất. Đồng bào Nam Bắc nhất định sẽ sum họp một nhà. Nước ta sẽ có vinh dự lớn là một nước nhỏ mà đã anh dũng đánh thắng hai đế quốc to - là Pháp và Mỹ; và đã góp phần xứng đáng vào phong trào giải phóng dân tộc? Câu 4. Tại sao đoạn văn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau? Câu 5. Dựa vào đoạn văn và tình hình thực tế, anh/chị hãy đề xuất một kế hoạch cụ thể để nâng cao đời sống của nhân dân lao động, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa. Kế hoạch này cần bao gồm các biện pháp phát triển kinh tế và văn hóa cụ thể nào? II. LÀM VĂN (6, 0 điểm) Câu 1 (2, 0 điểm) : Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về cảm hứng chủ đạo của bài thơ sau: Kìa bãi cát, nọ rừng thông Nước nước, non non, khéo một vùng Đang đợi nàng thơ cùng bạn vẽ Đến chơi cảnh núi với tình sông Tay đàn, cặp sách, ông đầu bạc Hồ rượu, xâu nem, ả má hồng Được phép ngao du cùng tuế nguyệt Vì rằng kháng chiến đã thành công (Cảm hứng, Hồ Chí Minh, Nguồn Thi Viện ) Chú thích: - Bài thơ này được chủ tịch Hồ Chí Minh làm ở Khuối Tát, Định Hóa, Thái Nguyên, năm 1954, sau ngày hòa bình đã được lập lại ở miền Bắc và trong thư gửi cho chị Huyền (tức chị Hà, vợ đồng chí Võ Nguyên Giáp). Bác viết cho chị Huyền xem. Câu 2 (4, 0 điểm) : Hãy viết đoạn văn (khoảng 600 chữ) trình bày tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên trong bối cảnh hiện nay. *Đáp án tham khảo Phần I. Đọc hiểu Câu 1: Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định rằng đoàn viên thanh niên nói chung là tốt, hăng hái xung phong, không ngại khó khăn và có chí tiến thủ. Câu 2: Tác giả sử dụng các từ ngữ như: "Tốt", "hăng hái xung phong", "không ngại khó khăn", "có chí tiến thủ" để miêu tả đoàn viên thanh niên; "anh hùng", "dũng cảm", "hăng hái", "cần cù" để miêu tả nhân dân lao động. Câu 3: - Biện pháp tu từ liệt kê: "Thắng giặc Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay", "Đế quốc Mỹ nhất định phải cút khỏi nước ta", "Tổ quốc ta nhất định sẽ thống nhất", "Đồng bào Nam Bắc nhất định sẽ sum họp một nhà". - Tác dụng: + Tạo nhịp điệu, sự hào hùng. + Liệt kê các sự kiện, hành động sẽ xảy ra trong tương lai sau khi chiến thắng, làm nổi bật niềm tin và quyết tâm của tác giả. + Để nhấn mạnh quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ, những điều tốt đẹp nhất định sẽ tới. Câu 4: Đoạn văn nhấn mạnh việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau vì đây là việc rất quan trọng và cần thiết để đảm bảo sự tiếp nối và phát triển của cách mạng, cũng như để những thế hệ sau có thể tiếp tục xây dựng và phát triển chủ nghĩa xã hội. Câu 5: Một kế hoạch cụ thể để nâng cao đời sống của nhân dân lao động ở vùng sâu, vùng xa có thể bao gồm các biện pháp phát triển kinh tế như: Khuyến khích và hỗ trợ sản xuất nông nghiệp bền vững, phát triển các ngành nghề thủ công truyền thống, và đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông. Về phát triển văn hóa, có thể tổ chức các chương trình giáo dục và đào tạo nghề, xây dựng các trung tâm văn hóa và thể thao và phát triển du lịch cộng đồng. Phần II. Viết Câu 1: *Dàn ý: - Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: - Giới thiệu chung về cảm hứng chủ đạo của bài thơ: Cảm hứng chủ đạo là niềm vui, sự tự do và thanh thản sau chiến thắng kháng chiến. - Phân tích các yếu tố thể hiện cảm hứng chủ đạo: + Hình ảnh thiên nhiên Các hình ảnh như "bãi cát," "rừng thông," "nước nước, non non" gợi lên cảnh vật thiên nhiên hùng vĩ và thanh bình của đất nước, phản ánh tâm trạng hào hứng, thanh thản của tác giả và nhân dân khi hòa bình đã trở lại. + Hình ảnh con người: "Tay đàn, cặp sách, ông đầu bạc" và "hồ rượu, xâu nem, ả má hồng" : Niềm vui đời thường thể hiện sự hòa quyện giữa cuộc sống tinh thần và vật chất, cuộc sống trở nên phong phú và trọn vẹn hơn sau chiến thắng. + Cảm xúc tự do và niềm vui: "Được phép ngao du cùng tuế nguyệt" Câu thơ này biểu thị sự tự do, thanh thản và niềm vui khi con người có thể tận hưởng thời gian và không gian sau những năm tháng chiến đấu. *Đoạn văn tham khảo Thơ Hồ Chí Minh là một phần quan trọng trong di sản văn học Việt Nam. Các tác phẩm của Người không chỉ phản ánh cuộc đời hoạt động cách mạng mà còn thể hiện một tâm hồn nghệ sĩ phong phú, đa dạng. Bài "Cảm hứng" của tác giả Hồ Chí Minh mang đậm cảm hứng ngợi ca vẻ đẹp thanh bình, yên ả của thiên nhiên đất nước sau chiến tranh. Bài thơ này được chủ tịch Hồ Chí Minh làm ở Khuối Tát, Định Hóa, Thái Nguyên, năm 1954, sau ngày hòa bình đã được lập lại ở miền Bắc và trong thư gửi cho chị Huyền (tức chị Hà, vợ đồng chí Võ Nguyên Giáp). Bác viết cho chị Huyền xem. Cảnh vật trong bài thơ được miêu tả tươi đẹp, thơ mộng với "bãi cát", "rừng thông", "núi", "sông", gợi lên một không gian thanh bình, trù phú. Tác giả còn khéo léo lồng ghép hình ảnh con người vào bức tranh thiên nhiên ấy: "Nàng thơ cùng bạn vẽ", "ông đầu bạc", "ả má hồng". Họ là những con người tự do, ung dung "ngao du cùng tuế nguyệt", tận hưởng cuộc sống thanh bình sau những năm tháng chiến tranh gian khổ. Bên cạnh đó, bài thơ còn thể hiện niềm vui, niềm hạnh phúc của con người khi đất nước đã giành được độc lập, tự do. Câu thơ cuối "Vì rằng kháng chiến đã thành công" như một lời khẳng định cho sự đổi thay của đất nước, của cuộc sống con người. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ chính là niềm vui chiến thắng, niềm tự hào về đất nước và khát vọng sống một cuộc sống thanh bình, hạnh phúc. Câu 2: *Dàn ý: 1. Mở bài Giới thiệu vấn đề: Tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên trong bối cảnh hiện nay. 2. Thân bài * Giải thích: - Đạo đức cách mạng là hệ thống các giá trị và phẩm chất đạo đức mà các cá nhân trong phong trào cách mạng cần tuân thủ, bao gồm sự trung thực, trách nhiệm và cam kết với lý tưởng cách mạng để xây dựng và phát triển xã hội theo hướng cách mạng. *Tầm quan trọng của thanh niên: Thanh niên là lực lượng quan trọng, tương lai của đất nước. Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên trong bối cảnh hiện nay là rất cần thiết. * Phân tích, chứng minh, bàn luận về tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên trong bối cảnh hiện nay. - Đạo đức cách mạng giúp thanh niên có lòng yêu nước và tinh thần trách nhiệm. - Đạo đức cách mạng giúp thanh niên có ý thức cộng đồng và đoàn kết: - Đạo đức cách mạng giúp thanh niên tránh xa các tệ nạn xã hội. - Nếu thanh niên không được giáo dục đạo đức cách mạng trong bối cảnh phúc tạp hiện nay có thể sẽ có một số hậu quả như: Kìm hãm sự phát triển xã hội, có những hành vi không đúng đắn.. 3. Kết bài - Khẳng định lại tầm quan trọng: Giáo dục đạo đức cách mạng là nền tảng cho sự phát triển toàn diện của thanh niên. - Kêu gọi hành động: Các cơ quan, tổ chức cần chú trọng giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên để xây dựng một thế hệ trẻ có trách nhiệm và ý thức cộng đồng cao. *Bài viết tham khảo Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết trong bối cảnh xã hội hiện nay. Thanh niên là lực lượng nòng cốt, là tương lai của đất nước, do đó việc giáo dục đạo đức cách mạng cho họ không chỉ là trách nhiệm của gia đình, nhà trường mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Đạo đức cách mạng là hệ thống các giá trị và phẩm chất đạo đức mà các cá nhân trong phong trào cách mạng cần tuân thủ, bao gồm sự trung thực, trách nhiệm và cam kết với lý tưởng cách mạng để xây dựng và phát triển xã hội theo hướng cách mạng. Trong bối cảnh hiện nay, khi xã hội đang phải đối mặt với nhiều thách thức, việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Thanh niên là lực lượng quan trọng, tương lai của đất nước. Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên trong bối cảnh hiện nay là rất cần thiết. Đạo đức cách mạng giúp thanh niên có lòng yêu nước và tinh thần trách nhiệm. Lòng yêu nước là nền tảng của đạo đức cách mạng, là động lực để thanh niên cống hiến sức trẻ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tinh thần trách nhiệm giúp thanh niên ý thức được vai trò của mình trong xã hội, từ đó có những hành động đúng đắn, góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Đạo đức cách mạng giúp thanh niên có ý thức cộng đồng và đoàn kết. Ý thức cộng đồng là sự quan tâm đến lợi ích chung của xã hội, là sự sẵn sàng giúp đỡ người khác. Tinh thần đoàn kết là sự gắn bó, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên trong cộng đồng. Ý thức cộng đồng và tinh thần đoàn kết giúp thanh niên tạo dựng được những mối quan hệ tốt đẹp, từ đó góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ. Đạo đức cách mạng giúp thanh niên tránh xa các tệ nạn xã hội. Tệ nạn xã hội là những hành vi vi phạm pháp luật, đạo đức, gây ảnh hưởng xấu đến xã hội. Đạo đức cách mạng giúp thanh niên có nhận thức đúng đắn về các giá trị đạo đức, từ đó có thể phân biệt được đúng sai, tốt xấu. Điều này giúp thanh niên tránh xa các tệ nạn xã hội, sống một cuộc sống lành mạnh, có ích. Nếu thanh niên không được giáo dục đạo đức cách mạng trong bối cảnh phức tạp hiện nay, có thể sẽ có một số hậu quả như: Kìm hãm sự phát triển xã hội, có những hành vi không đúng đắn.. Khi thanh niên không có đạo đức cách mạng, họ sẽ không có lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm, ý thức cộng đồng và tinh thần đoàn kết. Điều này sẽ dẫn đến sự suy thoái về đạo đức, lối sống, làm kìm hãm sự phát triển của xã hội. Giáo dục đạo đức cách mạng là nền tảng cho sự phát triển toàn diện của thanh niên. Các cơ quan, tổ chức cần chú trọng giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên để xây dựng một thế hệ trẻ có trách nhiệm và ý thức cộng đồng cao. Để làm được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường, xã hội và bản thân thanh niên. Gia đình là môi trường giáo dục đầu tiên và quan trọng nhất đối với thanh niên. Nhà trường là nơi cung cấp kiến thức và rèn luyện kỹ năng cho thanh niên. Xã hội là môi trường thực tiễn để thanh niên rèn luyện và trưởng thành. Bản thân thanh niên cần có ý thức tự giác rèn luyện đạo đức cách mạng, không ngừng học tập và tu dưỡng bản thân.
ĐỀ SỐ 3 I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4, 0 điểm) Đọc văn bản sau: (1) Những mặt đá phập phồng như giọt máu (2) Đang neo chặt lại giữa biển trời Những cánh chim bay mát lành mặt cát Nhịp bồi hồi cùng nhịp trái tim tôi Trường Sa dữ dằn sóng gió chẳng xa xôi Lá phong ba xanh mắt người lính đảo Cát Trường Sa trắng màu vai áo San hô đỏ màu máu đỏ Chảy nồng nàn từ dòng máu mẹ cho Bấm để xem (2) Anh đã mang về từ Trường Sa những tấm ảnh hiện lên từ lốc cát Từ bão xô gió giật Từ sương mù đậm đặc Từ khói súng bất ngờ [..] Như người lính kiên nhẫn lặng im Anh đặt tay lên nút bấm máy ảnh như đặt vào cò súng Trường Sa trồi lên, Trường Sa chìm xuống Trái tim đã chọn đúng tầm nhìn Trường Sa đầy một dáng đứng yêu thương Những tấm ảnh treo ở phố Ngô Quyền Đâu còn là của riêng người nghệ sĩ Trường Sa đau thương, Trường Sa gian khổ Gần kề vừa trong một cánh tay ôm. (Những tấm ảnh Trường Sa, Nguyễn Thành Phong, nguồn: Kho âm thanh, Đài TNVN) Thực hiện các yêu cầu từ 1 đến 5 (trình bày ngắn gọn) : Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản? (0, 5 điểm) Câu 2. Những hình ảnh nào về thiên nhiên Trường Sa được tác giả nói tới trong đoạn (1) ? (0, 5 điểm) Câu 3. Em hiểu được điều gì về cuộc sống của người lính Trường Sa qua các dòng thơ: Anh đã mang về từ Trường Sa những tấm ảnh hiện lên từ lốc cát Từ bão xô gió giật Từ sương mù đậm đặc Từ khói súng bất ngờ (1, 0 điểm) Câu 4. Tác giả thể hiện cảm xúc gì đối với quần đảo Trường Sa và những người lính Trường Sa? (1, 0 điểm) Câu 5. Từ nội dung văn bản, em có suy nghĩ gì về trách nhiệm của tuổi trẻ hôm nay đối với đất nước? (1, 0 điểm) PHẦN VIẾT (6, 0 điểm) Câu 1. (2, 0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích ngắn gọn giá trị tư tưởng của truyện ngắn sau: Một buổi tối mùa đông, chúng tôi ngồi trước lò sưởi, trong một căn buồng ấm áp. Tự nhiên trong câu chuyện, một người nói đến những cơn giận tự nhiên đến tràn ngập cả tâm hồn ta và có khi gây nên nhiều cái kết quả không hay. Rồi mỗi người đều bày tỏ ý kiến riêng của mình. Anh Thanh, từ nãy đến giờ vẫn lặng yên có vẻ trầm ngâm, cất tiếng nói: – Sự giận dữ có thể sai khiến ta làm những việc nhỏ nhen không ai ngờ. Tôi biết hơn ai hết, vì chính tôi đã trải qua sự đó. Tôi sẽ kể các anh nghe một câu chuyện mà cái kỷ niệm còn in sâu trong trí nhớ tôi. Cũng một buổi chiều mùa đông như hôm nay, tôi ở tòa báo ra về, trong lòng chán nản và buồn bực. Có những ngày mà tự nhiên không hiểu tại sao, ta thấy khó chịu, và hay gắt gỏng, không muốn làm việc gì. Tôi đang ở vào một ngày như thế mà chiều trời hôm ấy lại ảm đạm và rét mướt càng khiến cho cảm giác đó rõ rệt hơn. Tôi đi vài bước trên con đường phố vắng người. Một cái xe tay dằng xa đi lại, anh phu xe co ro vì rét, hai tay giấu dưới manh áo tơi tàn. Theo lệ như mọi khi, tôi mặc cả: – Xe đi không? Bốn xu về gần nhà bò Yên Phụ. – Thầy cho sáu xu. – Không, bốn xu là đúng giá rồi. Tôi vừa nói vừa bước đi. Người phu xe đã có tuổi, cứ kéo cái xe theo sau tôi mà lẩm bẩm: "Bốn đồng xu từ đây về nhà bò". Cái tiếng nhà bò anh ta nhắc đi nhắc lại làm cho tôi khó chịu. Tôi biết đó là một cách của các phu xe cứ đi theo sau khách để làm cho người ta bực tức, tôi lại càng ghét và quay lại gắt: – Có đi hay không thì thôi! Đừng có theo sau người ta mà lải nhải. Thấy tôi gắt, người phu xe đứng lại, không dám theo nữa. Nhưng để tôi đi một quãng xa, anh ta ới gọi: – Lại đây đi mà. Rồi anh ta hạ càng xe xuống, cứ đứng yên chỗ ấy đợi chứ không kéo lại phía tôi. Cái cử chỉ ấy làm tôi sinh ghét thêm, đã toan không đi, nhưng lúc ấy không có cái xe nào khác. Tôi giận dữ bước mạnh lên xe, vừa mắng: – Anh thật là lắm chuyện, không đi ngay lại còn vẽ. Anh xe cãi lại: – Từ đây về đấy thầy cho được bốn đồng xu thật rẻ quá! – Thì ai bảo anh đi? Không có tôi đã gọi xe khác. Người phu xe khẽ thở dài, yên lặng nhấc xe lên. Lúc bấy giờ tôi mới ngả mình ra phía sau, nhưng thấy cái đệm cứng như gỗ đập vào lưng, tôi cúi xuống bên nhìn cái tay xe. Tôi đoán không sai, chính là một cái xe hiệu "con lợn", cái tên hiệu cũng xứng đáng một hạng xe tàng ở ngoại ô mà tôi vẫn phải đi. Anh xe này đã vào đây kéo trộm, vì xe ngoại ô không được phép vào thành phố đón khách, nếu không tuân lệnh thì bị phạt từ ba đến bốn đồng bạc. Sự tồi tàn của cái xe làm tôi càng ghét anh xe nữa. – Xe khổ thế này mà anh lại còn đòi cao giá. – Xe thế mà thầy chê thì còn thế nào nữa! Anh xe bướng bỉnh cũng không chịu kém. Tôi nói câu gì là anh ta đối lại liền. Sau cùng, giận quá, tôi dẫm mạnh chân xuống sàn xe, gắt: – Thôi, câm họng đi, đừng lải nhải nữa. Sự giận dữ làm cho tôi quên rằng anh xe cũng chỉ có trả lời những câu mắng của tôi mà thôi, và chính tại tôi gắt với anh ta nhiều quá. Nhưng lúc bấy giờ tôi chỉ thấy tức người xe ấy đến cực điểm, vì hắn dám cãi lại tôi mà không sợ. Xe đi khỏi nhà máy nước thì gặp một người đội xếp tây đi xe đạp lại, theo sau một người đội xếp ta. Tôi nhận thấy anh xe kéo tôi có ý luống cuống và sợ hãi. Có lẽ vì thế mà người cảnh sát để ý, đi giáp vào cái xe kéo để xem dấu hiệu. – Ê! Đứng lại! Người kéo xe dừng chân.. Anh ta quay lại tôi hớt hải van xin: – Lạy thầy.. thầy nói giúp con.. thầy làm ơn.. Dưới ánh đèn tôi thấy mặt anh xe tái mét. Những vết răn in sâu xuống trên mặt già nua hốc hác, chân tay người khốn nạn ấy run bật lên và tôi thấy cái rung động chuyển cả vào chiếc thân xe. Người cảnh sát tây đến, nói bằng tiếng ta hơi sõi: – Mày chết nhé! Mày sẽ bị phạt! Người phu xe ấp úng nói thì ông ta khoát tay bảo im, rồi quay lại tôi hỏi, lần này bằng tiếng Pháp. – Người này kéo ông từ trong phố ra hay ông đi khứ hồi? Tôi liếc mắt nhìn anh kéo xe. Trong bóng tối của vành nón qua ngang mặt, tôi thấy hai mắt anh ta long lanh nhìn tôi, như khẩn cầu van xin yên lặng. Tôi biết lời nói của tôi sẽ làm anh ta bị bắt hay không. Những khi nói chuyện với các phu xe khác, tôi được biết rằng nếu người khách nói là đi khứ hồi từ ngoại ô, thì người xe không việc gì. Nhưng lúc ấy, lời van xin của anh xe kia không làm cho tôi động lòng, mà lại làm cho tôi ghét anh thêm. Tôi trả lời người đội xếp: – Tôi đi từ phố hàng Bún. – Vậy phiền ông xuống xe. Rồi anh ta nhìn anh phu xe, cười một cách tinh quái: – Allez! Đi về bót! Khi anh phu xe run sợ và hai người cảnh sát đã khuất đầu phố, tôi mới quay đi thong thả trên bờ hè. Cơn giận của tôi đã hết rồi. Sự hối hận dần thấm thía vào lòng tôi, tôi thấy một cái chán nản bực tức rung động trong người. Tôi rung mình nghĩ đến số phận của anh xe khốn nạn. Ba đồng bạc phạt! Anh ta phải vay cai xe để nộp phạt; nhưng ba đồng bạc nợ ấy, bao giờ anh ta trả xong, sau những ngày nhịn đói, bị cai xe hành hạ, đánh đập vì thù hằn? Tôi càng nghĩ đến bao nhiêu lại càng khinh bỉ tôi bấy nhiêu. Qua ô Yên Phụ, nhìn thấy những thợ thuyền tấp nập làm việc dưới ánh đèn trong những căn nhà lá lụp xụp, tôi rảo bước đi mau, hình như trông thấy tôi họ sẽ biết cái hành vi khốn nạn và nhỏ nhen đáng bỉ của tôi ban nãy. Những ngày hôm sau thực là những ngày khổ cho tôi. Lòng hối hận không để tôi yên. Hình như có một cái gì nặng nề đè nén trên ngực làm cho tôi khó thở, và lúc nào hình ảnh anh phu xe cũng hiển hiện ra trước mắt. [..] (Một cơn giận, Thạch Lam, in trong tập Gió đầu mùa, Nxb Đời nay, Hà Nội, 1937) Câu 2. (4, 0 điểm) Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày ý kiến của em về vấn đề: Nên sử dụng thời gian rảnh rỗi như thế nào cho hợp lí? *GỢI Ý ĐÁP ÁN Phần I. Đọc hiểu Câu 1: Thể thơ của văn bản là thể thơ tự do. Câu 2: Những hình ảnh về thiên nhiên Trường Sa được tác giả nói tới trong đoạn (1) là: đá, cánh chim, sóng gió, lá phong ba, cát, san hô. Câu 3: Qua các dòng thơ: Anh đã mang về từ Trường Sa những tấm ảnh hiện lên từ lốc cát Từ bão xô gió giật Từ sương mù đậm đặc Từ khói súng bất ngờ Ta thấy được cuộc sống gian khổ của những người linh Trường Sa: Họ thường xuyên phải đối mặt với thiên nhiên khắc nghiệt, dữ dội, đối mặt với kẻ thù. Câu 4: Tác giả thể hiện cảm xúc yêu thương tha thiết với quần đảo Trường Sa; thể hiện sự đồng cảm đối với những gian khổ mà người lính Trường Sa phải đối mặt, đồng thời cũng tự hào về họ. Câu 5: Suy nghĩ về trách nhiệm của tuổi trẻ hôm nay đối với đất nước: - Tuổi trẻ là chủ nhân tương lai của đất nước, do vậy, cần có trách nhiệm với đất nước. - Tuổi trẻ cần ra sức học tập để mai này cống hiến cho đất nước; biết hy sinh khi Tổ quốc cần; biết quảng bá hình ảnh của đất nước với bạn bè quốc tế. Phần II. Viết Câu 1: *Gợi ý: - Nhân vật Thanh vì một cơn giận vô cớ đã đẩy người phu xe nghèo khổ vào hoàn cảnh bi đát: Bị cảnh sát bắt về bóp và bị phạt một số tiền lớn mà anh ta sẽ không thể trả nổi. Điều đó đã khiến Thanh rơi vào tâm trạng day dứt, đau khổ, ân hận mãi về sau này. - Truyện chứa đựng trong nó giá trị tư tưởng sâu sắc: + Mỗi con người chúng ta, trong mọi hành xử của cuộc sống, cần phải biết kiểm soát cảm xúc của mình. Đừng để cảm xúc lấn át lí trí, dẫn đến gây tổn hại cho người khác và cũng khiến cho bản thân không thể sống thanh thản. + Truyện cũng cho ta thấy được tấm lòng nhân đạo của nhà văn Thạch Lam: Đồng cảm với những con người cùng khổ như anh phu xe, đồng thời lên án những thói hành xử nhẫn tâm trong cuộc sống. + Từ truyện ngắn trên, ta nhận thức được rằng mình cần biết sống bao dung và rộng lượng hơn. *Đoạn văn tham khảo Trong truyện ngắn "Một cơn giận", Thạch Lam đã khéo léo khắc họa tâm trạng day dứt, ân hận của nhân vật Thanh sau khi trút cơn giận vô cớ lên người phu xe nghèo khổ. Chỉ vì một chút bực dọc cá nhân, Thanh đã đẩy người phu xe vào hoàn cảnh bi đát: Bị cảnh sát bắt giữ và phải đối mặt với khoản tiền phạt lớn. Điều này đã gieo vào lòng Thanh nỗi ám ảnh khôn nguôi, khiến anh không thể thanh thản. Truyện ngắn này chứa đựng giá trị tư tưởng sâu sắc. Trước hết, nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc kiểm soát cảm xúc. Trong cuộc sống, ai cũng có lúc nóng giận, nhưng điều quan trọng là không để cảm xúc lấn át lý trí, dẫn đến những hành động gây tổn thương cho người khác. Thứ hai, qua câu chuyện về người phu xe, Thạch Lam thể hiện tấm lòng nhân đạo sâu sắc, sự đồng cảm với những mảnh đời bất hạnh, đồng thời lên án những thói hành xử nhẫn tâm. Cuối cùng, truyện ngắn này gửi gắm thông điệp về sự bao dung và lòng vị tha. Mỗi chúng ta cần học cách mở lòng, thấu hiểu và chia sẻ với những người xung quanh, để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Câu 2: *Dàn ý: 1. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm cá nhân về vấn đề: - Nên sử dụng thời gian rảnh rỗi như thế nào cho hợp lí? - Đây là một vấn đề rất cần được quan tâm, nhất là trong bối cảnh xã hội ngày nay. 2. Thân bài: Triển khai vấn đề nghị luận: 2.1. Giải thích: - Thời gian rảnh rỗi được hiểu là khoảng thời gian mà chúng ta không dùng để học tập và làm việc. - Sử dụng hợp lí nghĩa là chúng ta cần tận dụng khoảng thời gian này như thế nào để nó đem lại lợi ích cho bản thân cũng như cho người khác. 2.2. Nên sử dụng thời gian rảnh rỗi như thế nào cho hợp lí? - Nên sử dụng thời gian rảnh rỗi để tích lũy, nâng cao kiến thức: Đọc sách, học thêm một ngoại ngữ, tập một loại nhạc cụ.. - Nên sử dụng thời gian rảnh rỗi để suy ngẫm về bản thân, từ đó chúng ta sẽ hiểu hơn về chính mình, tìm ra được đam mê của mình, có được định hướng rõ ràng và hợp lí hơn cho tương lai. - Sử dụng thời gian rảnh rỗi để bên cạnh quan tâm, chăm sóc những người mà mình thương yêu, giúp cho các mối quan hệ ngày một thêm bền chặt. - Sử dụng thời gian rảnh rỗi để tham gia các hoạt động vì cộng đồng. - Thời gian rảnh rỗi cũng là thời gian, vì vậy, khi sử dụng nó, chúng ta cũng cần biết phân chia, lên kế hoạch sử dụng một cách khoa học. 2.3. Những việc không nên làm khi rảnh rỗi: - Sa đà vào những thú giải trí không lành mạnh. - Dùng thời gian rảnh rỗi để tụ tập đàn đúm, nói xấu người khác. 3. Kết bài: Rút ra bài học cho bản thân: - Ý thức được tầm quan trọng và sự hữu hạn của thời gian. - Lên kế hoạch để sử dụng thời gian rảnh rỗi một cách hợp lí và hữu ích nhất. *Bài viết tham khảo Thời gian là một khái niệm trừu tượng, nhưng lại vô cùng quý giá. Mỗi người chúng ta đều được ban tặng quỹ thời gian như nhau, nhưng cách chúng ta sử dụng nó lại tạo nên sự khác biệt. Đặc biệt, thời gian rảnh rỗi, khoảng thời gian không bị ràng buộc bởi công việc hay học tập, là cơ hội để chúng ta tự do lựa chọn cách thức sử dụng. Vậy, nên sử dụng thời gian rảnh rỗi như thế nào cho hợp lí? Đây là một vấn đề rất cần được quan tâm, nhất là trong bối cảnh xã hội ngày nay, khi mà cuộc sống ngày càng hối hả và con người dễ bị cuốn vào những thú vui vô bổ. Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm "thời gian rảnh rỗi". Đó là khoảng thời gian mà chúng ta không dùng để học tập và làm việc, là thời gian để chúng ta có thể tự do lựa chọn các hoạt động. Sử dụng thời gian rảnh rỗi hợp lí nghĩa là chúng ta cần tận dụng khoảng thời gian này để nó đem lại lợi ích cho bản thân cũng như cho người khác. Vậy, nên sử dụng thời gian rảnh rỗi như thế nào cho hợp lí? Một trong những cách sử dụng thời gian rảnh rỗi hiệu quả nhất là tích lũy, nâng cao kiến thức. Chúng ta có thể đọc sách, học thêm một ngoại ngữ, tập một loại nhạc cụ, hoặc tham gia các khóa học trực tuyến. Những hoạt động này không chỉ giúp chúng ta mở rộng hiểu biết, mà còn rèn luyện tư duy và khả năng sáng tạo. Bên cạnh đó, thời gian rảnh rỗi cũng là cơ hội để chúng ta suy ngẫm về bản thân. Trong cuộc sống bận rộn, chúng ta thường ít có thời gian để nhìn lại mình. Dành thời gian rảnh rỗi để suy ngẫm về những gì đã qua, những gì mình mong muốn, sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về chính mình, tìm ra được đam mê của mình, có được định hướng rõ ràng và hợp lí hơn cho tương lai. Ngoài ra, chúng ta cũng nên sử dụng thời gian rảnh rỗi để bên cạnh quan tâm, chăm sóc những người mà mình thương yêu. Những bữa cơm gia đình, những buổi trò chuyện thân mật, hay những chuyến đi chơi cùng bạn bè, người thân, sẽ giúp cho các mối quan hệ ngày một thêm bền chặt. Một cách sử dụng thời gian rảnh rỗi ý nghĩa khác là tham gia các hoạt động vì cộng đồng. Chúng ta có thể tham gia các hoạt động tình nguyện, giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, hoặc tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường. Những hoạt động này không chỉ mang lại niềm vui và sự hài lòng cho bản thân, mà còn góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, thời gian rảnh rỗi cũng là thời gian, vì vậy, khi sử dụng nó, chúng ta cũng cần biết phân chia, lên kế hoạch sử dụng một cách khoa học. Tránh lãng phí thời gian vào những việc vô bổ, hoặc sa đà vào những thú giải trí không lành mạnh. Ngược lại, những việc không nên làm khi rảnh rỗi bao gồm: Sa đà vào những thú giải trí không lành mạnh, dùng thời gian rảnh rỗi để tụ tập đàn đúm, nói xấu người khác. Những hoạt động này không chỉ lãng phí thời gian, mà còn gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và tinh thần của chúng ta. Tóm lại, thời gian là một tài sản quý giá, và chúng ta cần biết trân trọng và sử dụng nó một cách hiệu quả. Mỗi chúng ta cần ý thức được tầm quan trọng và sự hữu hạn của thời gian, từ đó lên kế hoạch để sử dụng thời gian rảnh rỗi một cách hợp lí và hữu ích nhất. Hãy biến thời gian rảnh rỗi thành cơ hội để phát triển bản thân, xây dựng các mối quan hệ, và đóng góp cho cộng đồng.
