I. Đọc hiểu Đọc văn bản: Hoa Và Đất (1) Khi con ra đời Cha gọi con là nụ hoa Cha gọi con là ngọn gió Cha gọi con là mặt trời Cha gọi con bằng tất cả Những từ ngữ đẹp nhất trên đời. (2) khi ấy Phía sau vầng trán của con là bóng mẹ rất âm thầm Mẹ không làm thơ không viết văn nên chỉ gọi con bằng con của mẹ. Đôi mắt mẹ thâm quầng thiếu ngủ Bao nhiêu đêm con khó nhọc trong người Mẹ gầy đi, mẹ nhỏ nhoi Đi đứng, ra vào như chiếc bóng Để dành cho cha niềm hạnh phúc Cho cha chạy nhảy trong nhà Cho cha đích thực được làm cha Mẹ tiêu hao quá nhiều sinh lực Cha chỉ thức vài hôm Mẹ có mấy khi được ngủ Nằm xuống, ngồi lên đêm hóa thành ngày Dòng sữa dành cho con Mẹ nổi gân tay Đã có bài thơ nào cho mẹ của con đây Cha không nhớ ra một điều đơn giản nhất Nụ hoa nào có thể ra đời Thiếu sự cưu mang của đất. (Hoa Và Đất, Đỗ Trung Quân) Câu 1: Đoạn trích được viết theo thể thơ nào? Câu 2: Hãy chỉ ra những dòng thơ nào trong đoạn (2) nhắc đến mối quan hệ không thể thiếu giữa "Hoa" Và "Đất"? Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của phép điệp ngữ, điệp cấu trúc trong đoạn (1) ? Câu 4: Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất với anh/chị? II. Làm văn Câu 1: Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa đức hi sinh của người mẹ. Câu 2: Trong phút chốc, ngồi trước mặt chúng tôi lại vẫn là một người đàn bà lúng túng đầy sợ sệt, nhưng có vẻ thông cảm với chúng tôi hơn. Mụ bắt đầu kể: - Từ nhỏ tuổi Tôi đã là một đứa con gái xấu, lại rỗ mặt, sau một bận lên đậu mùa. Hồi mấy giờ nhà tôi còn khá giả, nhà tôi trước ở trong cái phố này. Cũng vì xấu, trong phố không ai lấy, tôi có mang với một anh con trai một nhà hàng chài giữa phố hay đến nhà tôi mua bả về đang lưới. Lão chồng tôi khi thấy là một anh con trai cục tính nhưng hiền lành lắm, không bao giờ đánh đập tôi. Người đàn bà bỗng chép miệng, con mắt như đang nhìn suốt cả đời mình: - Giá tôi để ít đi hoặc chúng tôi sắm được một chiếc thuyền rộng hơn, từ ngày cách mạng về đã đỡ đói khổ chứ trước kia vào các vụ bắc, ông trời làm động biển suốt hàng tháng, cả nhà vợ chồng con cái toàn ăn cây xương rồng luộc chấm muối.. cũng nghèo khổ, túng quẫn đi vì trốn lính - bỏng mụ đỏ mặt - nhưng cái lỗi chính là đám đàn bà ở thuyền đẻ nhiều quá, mà thuyền lại chật. - Vậy Sao không lên bờ mà ở - Đẩu hỏi. - Làm nhà trên đất ở một chỗ đâu có thể làm được cái nghề truyền lưới vó? Từ ngày cách mạng về, cách mạng đã cấp đất cho nhưng chẳng ai ở, vì không bỏ nghề được! - Ở trên thuyền có bao giờ lão ta đánh chị không? - Tôi hỏi. - Bất kể lúc nào thấy khổ quá là lão xách tôi ra đánh, cũng như đàn ông thuyền khác uống rượu.. Giá mà lão uống rượu.. thì tôi còn đỡ khổ.. Sau này con cái lớn lên, tôi mới xin được với lão.. đưa tôi lên bờ mà đánh.. - Không thể nào hiểu được, không thể nào hiểu được! - Đẩu và tôi cùng một lúc thốt lên. - Là bởi vì các chú không phải là đàn bà, chưa bao giờ các chú biết như thế nào là nổi vất vả của người đàn bà trên một chiếc thuyền không có đàn ông.. - Phải, phải, bây giờ tôi đã hiểu, - bất ngờ Đâu trút một tiếng thở dài đầy chua chát, - trên thuyền phải có một người đàn ông.. dù hắn man rợ, tàn bạo? - Phải, người đàn bà đáp - cũng có khi biển động sóng gió chứ chú? Lát lâu sao mụ lại mới nói tiếp: - Mong các chú cách mạng Thông cảm cho, đám đàn bà hàng chài ở thuyền Chúng tôi cần phải có người đàn ông để chèo chống phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng đặng một sắp con, nhà nào cũng trên dưới chục đứa. Ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con, rồi nuôi con cho đến khi khôn lớn cho nên phải gánh lấy cái khổ. Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ không thể sống cho mình như ở trên đất được! Mong các chú lượng tình cho cái sự lạc hậu. Các chú đừng bắt tôi bỏ nó! - lần đầu tiên trên khuôn mặt xấu xí của mụ chợt ửng sáng lên như một nụ cười - Vả lại, ở trên chiếc thuyền cũng có lúc vợ chồng con cái chúng tôi sống hòa thuận, vui vẻ. - Cả đời chị có một lúc nào thật vui không? Đột nhiên tôi hỏi. - Có chứ, chú! Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó được ăn no.. (Trích Chiếc Thuyền Ngoài Xa, Nguyễn Minh Châu, Ngữ văn 12, tập 2, NXB Giáo Dục Việt Nam, 2008, tr. 75 - 76) Anh/chị hãy phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong đoạn trích trên: Từ đó, rút ra nhận xét về tư tưởng nhân tạo của nhà văn Nguyễn Minh Châu được thể hiện trong đoạn trích.
