Giải đề cương ôn tập môn lịch sử khối 11 năm học 2021 - 2022

Đề Cương Ôn Tập Môn Lịch Sử Khối 11 Năm Học 2021 - 2022​

Bài 1: Nhật Bản

Câu 1: Trình bày những nét chính về tình hình Nhật Bản đầu thế kỷ 19 trước cuộc cải cách Minh Trị?

+ Đến giữa thế kỷ 19 chế độ Mạc Phủ Nhật Bản đứng đầu là tướng quân lâm vào khủng hoảng suy yếu.

- Về kinh Tế: Nông nghiệp lạc hậu, tuy nhiên những mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa đã hình thành và phát triển nhanh chóng.

- Về chính trị: Đến giữa thể kỷ 19, Nhật Bản vẫn là một quốc gia phong kiến. Thiên hoàng có vị trí tối cao nhưng quyền hành thực tế thuộc về tướng quân – Sôgun.

- Về xã hội: Giai cấp tư sản ngày càng trưởng thành và có thế lực về kinh tế, song không có quyền lực về chính trị. Mâu thuẫn xã hội gay gắt.

- Các nước đế quốc trước tiên là Mĩ đe dọa xâm lược Nhật Bản.

- > Nhật Bản đứng trước sự lựa chọn. Hoặc là tiếp tục duy trì chế độ phong kiến. Tiến hành cải cách Duy tân đưa đất nước phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa

Câu 2: Trình bày những nội dung chính của cuộc Duy Tân Minh Trị? Ý nghĩa, vai trò của những cải cách đó?

- Cuối năm 1867 – đầu năm 1868 chế độ Mạc phủ bị sụp đổ Thiên hoàng Minh Trị sau khi lên ngôi đã tiến hành một loạt cải cách tiến bộ

+ Về chính trị: Xác lập quyền thống trị của quý tộc, tư sản ban hành hiến pháp năm 1889, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến

+ Về kinh tế: Thống nhất thị trường, tiền tệ, phát triển kinh tế Tư Bản Chủ Nghĩa ở nông thôn, xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, cầu cống..

+ Về quân sự: Tổ chức và huấn luyện quân đội theo kiểu phương tây, thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự, phát triển công nghiệp quốc phòng.

+ Về giáo dục: Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc, chú trọng nội dung khoa học - kỹ thuật, cử học sinh ưu tú du học ở phương tây.

* Ý nghĩa và vai trò của cải cách.

Tạo nên những biến đổi xã hội sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực, có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản.

Tạo điều kiện cho sự phát triển CNTB, đưa Nhật Bản trở thành nước tư bản hùng mạnh ở Châu Á.

Câu 3: Tại sao nói cuộc Duy Tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc Cách Mạng Tư Sản là vì:

- Giải quyết những nhiệm vụ của cuộc CMTS, gạt bỏ những cản trở của chế độ phong kiến.

- Cải cách Minh Trị mở đường cho CNTB phát triển ở Nhật Bản.

Bài 6: Chiến Tranh Thế Giới Thứ Nhất

Câu 4: Trình bày nguyên nhân sâu xa và duyên cớ trực tiếp của chiến tranh Thế giới thứ nhất?

* Nguyên nhân sâu xa:

- Vào cuối Thế kỷ 19 đầu Thế kỷ 20, sự phát triển không đồng đều giữa các nước tư bản về kinh tế và chính trị đã làm thay đổi sâu sắc so sánh lực lượng giữa các nước đế quốc.

- Mâu thuẫn về vấn đề thuộc địa đã dẫn tới các cuộc chiến tranh đế quốc đầu tiên.

+ Chiến tranh Mĩ – Tây Ban Nha (1898)

+ Chiến tranh Anh – Boer (1899 – 1902)

+ Chiến tranh Nga – Nhật Bản (1904 – 1905)

- Để chuẩn bị một cuộc chiến tranh lớn nhằm tranh giành thị trường, thuộc địa các nước đế quốc đã thành lập 2 khối quân sự đối lập.

+ Khối liên minh Đức – Áo – Hung (1882)

+ Khối hiệp ước Anh – Pháp – Nga (1907)

- > Cả hai khối đều tích cực chạy đua vũ trang nhằm tranh nhau làm bá chủ thế giới.

* Nguyên nhân trực tiếp

- Tình hình căng thẳng ở Ban căng từ 1912 đến 1913 tạo cơ hội cho chiến tranh bùng nổ.

- 28/6/1914 thái tử Áo- Hung bị 1 phần tử Xéc bi ám sát

- > Giới quân phiệt Đức- Áo chộp lấy cơ hội đó để gây ra chiến tranh.

Câu 5: Trình bày diễn biến của chiến tranh thế giới I?

* Giai đoạn thứ nhất :(1914 – 1916)

- Sau sự kiện thái tử Áo – Hung bị ám sát

- Từ ngày 1 đến ngày 3/8 Đức tuyên chiến với Nga – Pháp.

- 4/8 Anh tuyên chiến với Đức è chiến tranh thế giới bùng nổ

+Ở giai đoạn này

– Đức tập trung lực lượng về phía Tây nhằm nhanh chóng thôn tính nước pháp.

- Do quân Nga tấn công Đức ở phía Đông nên nước Pháp được cứu nguy.

- Từ 1916 chiến tranh chuyển sang thế cầm cự đối với cả 2 phe.

* Giai đoạn thứ 2 :(1917-1918)

- Tháng 2/1917 cách mạng tháng 2 ở Nga diễn ra, phong trào cách mạng ở các nước dâng cao buộc Mĩ phải tham chiến và đứng về phe hiệp ước (4/1917)

- > Vì thế phe liên minh liên tiếp bị thất bại.

- Từ cuối năm 1917 phe hiệp ước liên tiếp mở các cuộc tấn công làm cho đồng minh của Đức lần lượt đầu hàng.

- 11/11/1918 Đức đầu hàng vô điều kiện, chiến tranh thế giới I kết thúc với sự thất bại của phe liên minh.

Câu 7: Nêu tính chất và hậu quả của chiến tranh thế giới thứ nhất?

* Tính chất : Là cuộc chiến tranh đế quốc, xâm lược, phi nghĩa (giải thích)

* Hậu quả:

- Chiến tranh gây lên nhiều hậu quả cho nhân loại, 10 triệu người chết, 20 triệu người bị thương.. nhiều thành phố, làng mạc, đường sá bị phá hủy. Chi phí cho chiến tranh lên tới 85 tỷ đô la.

- Chiến tranh chỉ đem lại lợi ích cho các nước Đế Quốc thắng trận, nhất là Mĩ, bản đồ chính trị thế giới đã bị chia lại. Đức mất hết thuộc địa, Anh – Pháp – Mĩ được mở rộng thêm thuộc địa của mình.

- Tuy nhiên vào giai đoạn cuối của chiến tranh, phong trào cách mạng thế giới tiếp tục phát triển, đặc biệt là sự bùng nổ và giành thắng lợi của cách mạng Tháng 10 Nga.

CHỦ ĐỀ: CÁCH MẠNG THÁNG 10 NGA VÀ CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ.

Bàì 9: Cách mạng tháng 10 Nga

Câu 8: Hãy nêu tình hình nước Nga trước cách mạng?

* Những nét nổi bật của nước Nga trước cách mạng:

- Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế với sự thống trị của Nga hoàng và những tàn tích phong kiến nặng nề (chế độ sở hữu ruộng đất lớn của địa chủ, quý tộc)

- Năm 1914 nước Nga tham gia chiến tranh thế giới I và càng bộc lộ sự lạc hậu, yếu kém của đất nước.

- Nước Nga còn là "Nhà tù" của các dân tộc, với sự thống trị tàn bạo của chế độ Nga hoàng đối với 100 dân tộc trong đế quốc Nga.

- > Từ tình hình trên nước Nga trở thành nơi tập trung các mâu thuẫn gay gắt của thời đại (mâu thuẫn giữa công nhân và chủ tư bản, giữa nông dân và địa chủ, giữa các dân tộc không phải Nga và chế độ Nga hoàng) Phong trào phản đối chiến tranh đòi lật đổ chế độ Nga hoàng lan rộng khắp cả nước, nước Nga tiến sát tới một cuộc cách mạng.

Câu 9: Trình bày những nét chính về diễn biến của cách mạng Tháng 2, Cách Mạng Tháng 10/1917? Vì sao nước Nga diễn ra 2 cuộc cách mạng.

* Cách mạng Tháng 2/1917

- 23/2/1917 cách mạng bùng nổ bằng cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân ở thủ đô Pêtơrôgrát

- Phong trào đấu tranh lan rộng cả nước, chuyển từ tổng bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang

- Lãnh đạo là Đảng Bôn sê vích

- Lực lượng cách mạng: Công nhân, nông dân, binh lính

* Kết quả: Chế độ quân chủ Nga hoàng bị lật đổ, nước Nga trở thành nước cộng hòa

- Nhưng ngay sau cách mạng Tháng 2 một tình hình phức tạp đã diễn ra đó là tình trạng 2 chính quyền song song (chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản và chính quyền Xô Viết của giai cấp công nhân nông dân, binh lính) Với mục tiêu đường lối khác nhau

* Chủ trương của Lênin

+ Lênin đã đề ra luận cương Tháng 4

- Mục tiêu chuyển cách mạng từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa.

- Phương pháp: Đấu tranh hòa bình

+ Đầu Tháng 10/1917 không khí cách mạng bao trùm cả nước. Lênin trực tiếp lãnh đạo khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền

* Diễn Biến:

- Đêm 24/10/1917 cuộc khởi nghĩa đã bùng nổ và thắng lợi ở thủ đô Pêtơrôgrat

- Chính phủ Lâm thời bị lật đổ

- Đầu năm 1918 cuộc cách mạng thắng lợi trên phạm vi cả nước cùng với sự thành lập chính quyền XV các cấp từ trung ương đến địa phương.

Câu 10: Nêu ý nghĩa lịch sử của cách mạng T10/1917

- Cách mạng Tháng10 Nga đã làm thay đổi hoàn toàn tình hình đất nước và xã hội Nga, nhân dân lao động, các dân tộc trong đế quốc Nga được giải phóng, làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình.

- Cách mạng Tháng 10 Nga đã làm thay đổi cục diện thế giới, với sự ra đời của chế độ Xã Hội Chủ Nghĩa ở nước Nga, cổ vũ, thúc đẩy phong trào cách mạng thế giới.

Bài 10: Liên Xô Xây Dựng Chủ Nghĩa Xã Hội

Câu 11: Trình bày nội dung chính sách kinh tế mới và tác động của nó đối với nền kinh tế Nga?

* Hoàn cảnh

+ Năm 1921 nước Nga Xô Viết bước vào thời kỳ hòa bình, xây dựng đất nước trong hoàn cảnh cực ký khó khăn.

- Nền kinh tế bị tàn phá nghiêm trọng

- Tình hình chính trị xã hội không ổn định, bạo loạn xảy ra ở khắp nơi.

+ 3/1921 Lê nin đề ra chính sách kinh tế mới bao gồm các chính sách quan trọng về nông nghiệp, công nghiệp, thương nghiệp và tiền tệ.

* Nội dung:

- Thay chế độ trưng thu lương thực thừa bằng chế độ thu thuế lương thực.

- Cho phép tự do buôn bán nhằm khôi phục, đẩy mạnh mối liên hệ giữa thành thị và nông thôn.

- Tư nhân và tư bản nước ngoài được khuyến khích kinh doanh

- Đầu tư ở Nga dưới sự kiểm soát của nhà nước, nhà nước chỉ nắm các ngành kinh tế chủ chốt.

* Tác động của nó đối với nền kinh tế Nga.

+ Chính sách kinh tế mới đã thu được kết quả to lớn

- Nền kinh tế nước Nga đã được khôi phục và đưa lại sự chuyển đổi kịp thời từ nền kinh tế nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt sang nền kinh tế nhiều thành phần, nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của nhà nước.

- Là bài học đối với công cuộc xây dựng của 1 số nước xã hội chủ nghĩa.

Câu 12: Trình bày sự thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

- Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước đòi hỏi các dân tộc trên lãnh thổ Xô Viết phải liên minh chặt chẽ với nhau nhằm tăng cường sức mạnh về mọi mặt.

- Tháng 12-1922, Đại hội Xô viết toàn Liên bang tuyên bố thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (gọi tắt là Liên Xô). Gồm 4 nước Cộng hòa (Nga, Ucraina, Bêlô rútxia, Ngoại cápcadơ đến năm 1940 có 15 nước cộng hòa.

- Tư tưởng chỉ đạo của Lê-nin trong việc thành lập Liên Bang Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Xô viết là sự bình đẳng chủ quyền về mọi mặt và quyền dân tộc tự quyết của các dân tộc, sự giúp đỡ lẫn nhau trong công cuộc xây dựng Chủ Nghĩa Xã Hội.

CHỦ ĐỀ: CÁC NƯỚC TƯ BẢN GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI

Bài 11: Các nước tư bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới

Câu 13: Trình bày sự hình thành trật tự thế giới mới theo hệ thống hòa ước Véc xai – Oasinhtơn?

- Ngay sau chiến tranh thế giới kết thúc, các nước tư bản đã tổ chức hội nghị hòa bình ở Véc xai và Oa sinh tơn đã ký kết hòa ước và các hiệp ước phân chia quyền lợi.

- Một trật tự thế giới mới đã được xác lập thường được gọi là hệ thống Véc xai – Oa sinh tơn. Các nước Anh – Pháp – Mĩ – Nhật Bản giành được nhiều quyền lợi về kinh tế.

- Hội nghị Véc xai – còn quyết định thành lập hội quốc liên nhằm duy trì trật tự thế giới mới. Với sự tham gia của 44 quốc gia thành viên.

Câu 14: Trình bày nguyên nhân, diễn biến cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933) và những hậu quả của nó?

* Nguyên nhân: Sản xuất ồ ạt chạy theo lợi nhuận, không tương xứng với việc cải thiện đời sống cho người lao động, dẫn tới cuộc khủng hoảng trầm trọng về kinh tế.

* Diễn biến:

- Tháng 10 /1929 cuộc khủng hoảng kinh tế bùng nổ ở Mĩ, sau đó nhanh chóng lan ra toàn bộ thế giới tư bản.

- Đây là cuộc khủng hoảng trầm trong nhất, kéo dài nhất trong lịch sử của Chủ Nghĩa Tư Bản.

- Đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, chính trị, xã hội đối với các nước tư bản và cả các thuộc địa.

* Hậu quả:

- Kinh tế: Tàn phá nặng nề nền kinh tế các nước tư bản

- Các nước tư bản đều ra sức tìm lối thoát ra khỏi khủng hoảng và duy trì ách thống trị của giai cấp tư sản.

+ Các nước Mĩ – Anh – Pháp đã tiến hành những cải cách về kinh tế xã hội.

+ Các nước khác như Đức – Ý – Nhật lại tìm lối thoát bằng hình thức thống trị mới với việc thiết lập các chế độ độc tài phát xít.