SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN 1. Khái niệm giai cấp công nhân Giai cấp công nhân là: Một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại Là giai cấp đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến Là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ CNTB lên CNXH Ở các nước TBCN: GCCN là người không có hoặc về cơ bản là không có tư liệu sản xuất, phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư Ở các nước XHCN: GCCN cùng nhân dân lao động làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu và cùng nhau hợp tác lao động vì lợi ích chung của toàn xã hội trong đó có lợi ích chính đáng của mình. 2. Nội dung sứ mệnh - Về kinh tế: + Ở các nước tư bản chủ nghĩa: GCCN cải tạo quan hệ sản xuất tư nhân tư bản chủ nghĩa, xây dựng quan hệ sản xuất mới - xã hội chủ nghĩa + Ở các nước xã hội chủ nghĩa: GCCN tiếp tục củng cố và xây dựng quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa và phát triển lực lượng sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất, kĩ thuật cho chủ nghĩa xã hội. - Về chính trị: + Ở các nước tư bản chủ nghĩa: Mục tiêu đấu tranh trước mắt của giai cấp công nhân là chống bất công và bất bình đẳng xã hội, đòi quyền dân sinh, dân chủ, tiến bộ xã hội. Mục tiêu lâu dài là giành chính quyền về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Điều đó, được nêu rõ trong Cương lĩnh chính trị của các đảng cộng sản ở các nước TBCN hiện nay. + Ở các nước xã hội chủ nghĩa: Dưới sự lãnh đạo của ĐCS, GCCN tiếp tục sự nghiệp cải cách, đổi mới để xây dựng chủ nghĩa xã hội, xây dựng đảng cầm quyền trong sạch, vững mạnh, thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản, chống chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân, chống sự áp đặt, can thiệp của các nước lớn vì độc lập, chủ quyền quốc gia dân tộc, vì sự tiến bộ xã hội và chủ nghĩa xã hội - Về văn hóa, tư tưởng: Đấu tranh ý thức hệ giữa hệ giá trị của GCCN với hệ giá trị của giai cấp tư sản. Đấu tranh để bảo vệ nền tảng tư tưởng của ĐCS, giáo dục nhận thức và củng cố niềm tin khoa học đối với lý tưởng, mục tiêu của chủ nghĩa xã hội cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động, giáo dục và thực hiện chủ nghĩa quốc tế chân chính của giai cấp công nhân trên cơ sở phát huy chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc. 3. Đặc điểm sứ mệnh - Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân vừa mang tính dân tộc, vừa mang tính quốc tế - Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là sự nghiệp cách mạng của chính bản thân GCCN và quần chúng, mang lại lợi ích cho đa số - Xóa bỏ triệt để tư hữu về tư liệu sản xuất, xóa bỏ sở hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa - nguồn gốc sinh ra những áp bức, bóc lột, bất công trong xã hội hiên đại - Giành chính quyền về tay giai cấp công nhân là tiền đề để cải tạo toàn diện, sâu sắc và triệt để xã hội cũ, xây dựng thành công xã hội mới với mục tiêu cao nhất là giải phóng con người. 4. Điều kiện quy định - Điều kiện khách quan. + Xu hướng vận động của mâu thuẫn trong chủ nghĩa tư bản. Trong đó, mâu thuẫn cơ bản là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất phát triển đến trình độ xã hội hóa ngày càng cao với quan hệ sản xuất dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản.. Chủ nghĩa tư bản ngày càng phát triển, mâu thuẫn ngày càng gay gắt, đòi hỏi phải giải quyết thông qua cách mạng xã hội. + Địa vị kinh tế - xã hội của GCCN: GCCN là bộ phận quan trọng nhất của LLSX và là đại diện cho LLSX tiên tiến, là lực lượng quyết định trong việc phá vỡ quan hệ sản xuất TBCN, xây dựng phương thức sản xuất mới cao hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Trong xã hội TBCN, GCCN không có tư liệu sản xuất chủ yếu, phải bán sức lao động cho các nhà tư bản và bị bóc lột giá trị thặng dư nên có lợi ích cơ bản đối lập trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản + Đặc điểm chính trị - xã hội của GCCN Trong tương quan với các lực lượng chính trị của CNTB GCCN là giai cấp tiên tiến nhất GCCN là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật cao GCCN là giai cấp có tinh thần cách mạng triệt để GCCN có bản chất quốc tế - Điều kiện chủ quan: + Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng. Thông qua sự phát triển này có thể thấy sự lớn mạnh của giai cấp công nhân cùng với quy mô phát triển của nền sản xuất vật chất hiện đại trên nền tảng của công nghiệp, của kỹ thuật và công nghệ. Chất lượng của GCCN biểu hiện ở: Trình độ trưởng thành về ý thức chính trị của một giai cấp cách mạng, tức là tự giác nhận thức được vai trò và trọng trách của giai cấp mình đối với lịch sử, do đó giai cấp công nhân phải được giác ngộ về lý luận khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin Năng lực và trình độ làm chủ khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại, nhất là trong điều kiện hiện nay. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (4.0) đang tác động sâu sắc vào sản xuất, vào quản lý và đời sống xã hội nói chung, đang đòi hỏi sự biến đổi sâu sắc tính chất, phương thức lao động của công nhân, lao động bằng trí óc, bằng năng lực trí tuệ, bằng sức sáng tạo sẽ ngày càng tăng lên, lao động giản dơn, cơ bắp trong truyền thống sẽ giảm dần bởi sự hỗ trợ của máy móc, của công nghệ hiện đại, trong đó có vai trò của công nghệ thông tin. Trình độ học vấn, tay nghề, bậc thợ của công nhân, văn hóa sản xuất, văn hóa lao động đáp ứng yêu cầu của kinh tế tri thức là những thước đo quan trọng về sự phát triển chất lượng của giai cấp công nhân hiện đại + Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình Đảng Cộng sản – đội tiên phong của giai cấp công nhân ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng là dấu hiệu về sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng. Quy luật chung, phổ biến cho sự ra đời của Đảng Cộng sản là sự kết hợp giữa chủ nghĩa xã hội khoa học, tức chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân Giai cấp công nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực lượng quan trọng nhất của Đảng, làm cho Đảng mang bản chất giai cấp công nhân trở thành đội tiên phong, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp. Đảng Cộng sản đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp công nhân, của dân tộc và xã hội. Sức mạnh của Đảng không chỉ thể hiện ở bản chất giai cấp công nhân mà còn ở mối liên hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, với quần chúng lao động đông đảo trong xã hội, thực hiện cuộc cách mạng do Đảng lãnh đạo để giải phóng giai cấp và giải phóng xã hội + Sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác do giai cấp công nhân thông qua đội tiên phong của nó là Đảng Cộng sản lãnh đạo. 5. Đặc điểm giai cấp công nhân Việt Nam - Đặc điểm vốn có: + Ra đời đầu thế kỉ 20, gắn với cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp, trong hoàn cảnh một nước thuộc địa, nửa phong kiến + Có tinh thần dân tộc, truyền thống yêu nước, đoàn kết + Có nguồn gốc chủ yếu từ nông dân + Gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân lao động, đối kháng trực tiếp với tư bản thực dân Pháp, không đối kháng trực tiếp với tư sản dân tộc, liên minh chặt chẽ với nông dân, trí thức và các tầng lớp lao động khác + Trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính trị, thống nhất tư tưởng và tổ chức, sớm có Đảng lãnh đạo nên được giác ngộ lý tưởng, mục tiêu cách mạng, có tinh thần cách mạng triệt để. + Trong điều kiện lịch sử của VN, GCCN chưa được rèn luyện trong môi trường của nền công nghiệp hiện đại, trình độ học vấn và tay nghề chưa cao, còn bị ảnh hưởng nhiều bởi tâm lý, tác phong của người sản xuất nhỏ - Đặc điểm hiện nay + Tăng nhanh về số lượng và chất lượng, là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên và môi trường. + Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, có mặt trong mọi thành phần kinh tế. Trong đó, đội ngũ công nhân ở khu vực kinh tế nhà nước là tiêu biểu, đóng vai trò nòng cốt, chủ đạo trong sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước + Hình thành đội ngũ công nhân tri thức, nắm vững khoa học - công nghệ tiên tiến, lao động chủ yếu ở những ngành kinh tế mũi nhọn. Công nhân VN ngày càng trẻ hóa, được đào tạo nghề theo chuẩn nghề nghiệp, có trình độ học vấn, văn hóa, được rèn luyện trong thực tiễn sản xuất và thực tiễn xã hội, là lực lượng chủ đạo trong cơ cấu giai cấp công nhân, trong lao động và phong trào công đoàn. 6. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân VN hiện nay Trong giai đoạn hiện nay, giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn: "Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là ĐCSVN; giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng CNXH, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp CNH, HDH đất nước; lực lượng nòng cốt trong liên minh GCCN với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng." Biểu hiện - Kinh tế - xã hội: GCCN là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh CNH, HDH đất nước, làm cho nước ta trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại, định hướng XHCN. - Chính trị - xã hội: GCCN cùng với nhân dân lao động dưới sự lãnh đọa của ĐCS củng cố và hoàn thiện hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Bảo vệ thành quả của cách mạng XHCN, - Văn hóa - tư tưởng: Xâu dựng và phát triển nền văn hóa VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng con người mới XHCN. Bảo vệ sự ttrong sáng của chủ nghĩa MLN và tư tưởng HCM, chống lại những quan điểm sai trái, sự xuyên tạc của các thế lực thù địch, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.