Thiện lương là gì? Bạn đã bao giờ tự hỏi bạn có tính thiện?
Con người khi mới sinh ra, đã mang bản tính lương thiện. Trong bạn, trong tôi, luôn tồn tại một 'tính thiện'.
* * *
Sau khi chị Thúy theo chồng sang Nga, tôi có thêm một người bạn mới. Người bạn này của tôi rất 'đặc biệt' theo cách nghĩ của tôi.
Tôi còn nhớ rõ cái ngày đầu tiên tôi gặp Lễ, em mặc một chiếc quần âu cũ kĩ kết hợp áo sơ mi caro cũng chẳng mới gì, cậu nhóc nhìn qua mới chỉ mười bảy mười tám. Quả thật, Lễ mới chỉ mười tám tuổi.
"Chị, em tới chỗ chị lau chà bể."
Lễ gãi đầu, ngượng ngùng nhìn tôi.
Tôi ngạc nhiên khi nhìn thấy 'lính mới'. Quần âu, áo sơ mi, mặc nguyên bộ này đi vệ sinh bể? Tôi liền nói:
"Em mới vào làm hả? Làm thời vụ hay chính thức?"
"Làm thời vụ thôi chị, khi nào cần lau chùi quét dọn thì em mới tới làm."
Giọng nói của em the thé, tay vẫn cứ gãi đầu bối rối. Nhìn dáng em cao gầy, tuổi còn nhỏ như vậy lại xin làm việc nặng nhọc, tôi liền cảm mến em ngay từ lần đầu gặp!
Sau mấy tháng quen thân, tôi hỏi em vì sao đi làm công việc vệ sinh lại ăn mặc chỉnh chu thế? Em gãi đầu nói:
"Ngày đầu ra mắt cho lịch sự mà chị."
Ban đầu quý mến em, về sau tôi lại thấy thương em. Em không có mẹ, ba em đã tái hôn, em sống với bà ngoại. Em nghỉ học từ năm lớp 9, kinh nghiệm làm việc vô cùng phong phú. Em từng làm chân chạy bàn cho quán bún phở, từng phụ bếp ở quán cơm, từng đi theo chú bác phụ hồ, cũng từng đi chăn bò mướn. Mới mười tám tuổi, em đã nhọc nhằn như thế đó.
Em nói: "Nay bà ngoại em yếu rồi, không còn đi cắt rau cho người ta nữa, em phải lo cho bà mà chị."
Có lần, Lễ cầm chiếc kéo của cô đầu bếp tới trước mặt tôi, em nói: "Chị, chị tỉa lại tóc cho em với, tóc nay sao nhanh dài quá!"
Lại có lần em hỏi tôi: "Chị có đem theo kim không? Khâu giúp em cái túi bị rách."
Tôi có hỏi em, tại sao lại bám theo tôi chơi? Công ty này thiếu gì người đâu? Em nói: "Em ở gần nhà chị Thúy, thấy chị hay đi chung với chị Thúy nên tự nhiên mến chị."
Hóa ra Lễ là hàng xóm của chị Thúy, tôi lúc ấy mới biết.
Một lần tôi đi làm sớm hơn mọi ngày, tôi thấy Lễ đi bộ đằng trước, trên tay còn xách lủng lẳng một ổ, à không, là nửa ổ bánh mì. Sau khi em ngồi lên xe, liền mở bọc, lấy bánh mì ra nhai ngấu nghiến. Tôi đùa em: "Ăn nửa ổ trước lấy sức đi bộ, gần tới công ty làm tiếp nửa ổ nạp lại năng lượng hả?"
"Đâu có! Nửa ổ chia cho ông Tư, còn nửa ổ em ăn." Lễ nói.
Tôi thờ thẩn người chốc lát, cách nhà Lễ mấy căn là ngôi nhà lụp sụp của ông Tư, lúc trước chị Thúy hay ghé qua chăm ông, nay không biết con cháu ông có thường ghé qua hay không?
Tôi hỏi: "Con cháu ổng có thường tới chăm ổng không?"
Lễ nói: "Thỉnh thoảng ghé qua, để lại cơm rồi đi. Lâu lâu có mấy người cháu tới giặt quần áo cho ổng."
"Có người chăm là mừng rồi." Tôi gật đầu nói.
Thằng nhỏ vừa nhai bánh vừa nói: "Đều là quả báo mà chị, nhưng cũng thấy tội ổng, ổng già rồi, lú lẫn rồi có nhớ gì nữa đâu."
Đúng vậy, gieo nhân nào thì gặt ngay quả đó. Nghe nói, ông Tư lúc còn trẻ rất điển trai, lại là công tử con nhà giàu, bản tính phong lưu. Ông từng bỏ vợ bỏ con, gom góp hết tài sản của cha mẹ để lại để chạy theo 'bồ nhí', đến khi số tài sản vơi dần, người tình cũng bỏ ông mà đi. Vốn công tử nhà giàu, ăn chơi đã quen làm sao có thể lao động nặng nhọc, rồi ông lại lao mình vào lô đề, nợ nần chồng chất. Đến khi trốn chạy quay trở về quê hương thì 'thân tàn ma dại', sống vất vưởng ở cái nhà đắp đất thịt, con cái hận ông nhưng vì công cha sâu nặng, họ không nỡ bỏ mặt ông, thỉnh thoảng lại thay phiên nhau tới chăm.
Tôi không ngờ, Lễ lại là người nối tiếp hành động cao đẹp của chị Thúy, một cậu nhóc mới mười tám tuổi lại có thể hiểu sâu và rõ hai từ "nhân quả". Em nói: "Biết đâu ông trời cũng tội nghiệp em."
Có thể Lễ không thật tâm như chị Thúy, cũng có thể em hi vọng và trông đợi phước báo sẽ tìm đến em như tìm đến chị Thúy. Dẫu cho tâm của em có bao nhiêu cái suy nghĩ, bao nhiêu điều chờ mong nhưng hành động của em đã là hành động tốt đẹp, chia sẻ yêu thương, chia sẻ thứ em có, dẫu có ít ỏi.
Một năm sau đó, tôi nghĩ làm, tôi không còn gặp Lễ nữa. Tôi nghe nói, Lễ đã đi Sài Gòn làm.
Rất lâu sau, có lẽ là ba năm sau đó, tôi tình cờ gặp được em trên Facebook, em kể: "Em vào Sài Gòn, đi theo người lớn phụ hồ trong này kiếm tiền nhiều hơn ở quê, sau em cũng học chút ít việc xây sửa, giờ em đã ăn theo công thợ chính rồi chị, một ngày được gần ba trăm nghìn."
Lễ không ăn chơi tiêu xài, tiền kiếm được đều gửi về cho bà ngoại. Em nói: "Đợi vài năm nữa kiếm được kha khá, em về quê luôn. Ở đây bon chen phức tạp, ở quê là sướng nhất."
Lễ khi mới mười tám tuổi đã cần cù lao động, tính tình thiện lương, nhiệt thành giúp đỡ người khó khăn hơn cả em. Sau bao nhiêu năm em vẫn vậy, vì em thiện lương nên ở đâu cũng có người yêu mến giúp đỡ, vì em thiện lương nên thợ cả mới truyền nghề cho em, sớm cho em lên thợ xây chính thức. Tôi không biết phước báo đã đến với em chưa, nhưng tôi đã nhìn thấy được tương lai của em không còn mờ mịt như trước.
Theo tôi, thiện lương chính là hành trang theo chúng ta trên chặng đường đời. Vì từ lúc chúng ta bắt đầu cất tiếng khóc chào đời, thiện lương đã ngự trị trong ta.
End
Thập Nhị Liên Hoa