Lời Tri Ân Bạn Đọc Từ Thanh Trắc Nguyễn Văn

Phố cổ
Nhạc: Giai điệu Thi Ca
Thơ: Thanh Trắc Nguyễn Văn
Video: Giai điệu Thi Ca



Phố Cổ

Ta về như chiếc lá
Rụng rơi xuống cội nguồn
Lang thang chiều phố cổ
Gió mỏng mềm như sương.

Nhà em xưa ngõ vắng
Một thuở qua ngại ngùng
Giờ nhặt mùi hoa cũ
Cầm nắng vàng run run...

Hỏi hoa hoa đã úa
Hỏi nắng nắng sang sông
Hỏi người người chẳng nhớ
Biết em còn hay không?

Phố cổ hóa phố chợ
Đèn nhấp nháy ngược xuôi
Nhà mái bằng thay ngói
Tường sơn nước thay vôi.

Cổng đình giờ quét đỏ
Phừng phực lửa hoàng hôn
Ta về nghèn nghẹn nhớ
Phỏng rát cháy tâm hồn.

Mảnh sân rêu cổ tích
Mọc lênh khênh dãy lầu
Nửa đau đau chìm lắng
Nửa buồn buồn dâng cao.

Ta về như mây trắng
Gục khóc cuối chân trời
Tìm em chiều phố cổ
Sương khói mờ chơi vơi.

1998
(Tập thơ Cỏ hoa thì thầm – NXB Thanh niên 2002)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Con Thuyền Giấy
Nhạc: Giai điệu Thi Ca
Thơ: Thanh Trắc Nguyễn Văn
Video: Giai điệu Thi Ca



Con Thuyền Giấy

Con thuyền xưa bằng giấy
Anh thả vào ước mơ
Thuyền trôi giữa dòng mưa
Bập bềnh trên sóng nước.

Em ngồi bên cửa lớp
Con thuyền ghé làm quen
Em đẩy. Thuyền lật nghiêng
Lắc lư rồi trôi tiếp!

Em cười đôi mắt biếc
Màu áo trắng như mơ
Con thuyền cũng ngẩn ngơ
Lặng trôi và trôi mãi...

Con thuyền nay bằng giấy
Anh thả về tuổi thơ
Thuyền trôi giữa dòng mưa
Cũng bồng bềnh sóng nước.

Nhưng người em thuở trước
Năm tháng ấy về đâu?
Con thuyền cũ nghiêng chao
Giữa đôi dòng thương nhớ.

Trời mưa bong bóng vỡ
Phượng rụng ướt mùa thi
Có một chiếc thuyền đi
Bên thềm xưa trôi mãi...

1994
(Tập thơ Hạ Nhớ - NXB Tổng hợp Đồng Nai 1999)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Rất cảm ơn nhà thơ nữ hải ngoại Võ Thị Như Mai đã dịch bài thơ Ký ức mùa thu của Thanh Trắc Nguyễn Văn ra tiếng Anh và đăng trên trang thơ hải ngoại THE RHYTHM OF VIETNAM.

Memories Of Autumn

One afternoon, father picked up a fallen yellow leaf
Your gray hair bent low, shrouded in quiet sorrow
You remembered those war days, mother's lifetime of hardship
Carrying the burden of love
Waiting for her husband to be back at war

Many spring-times have silently passed
Father remains alone, lost in memories of mother
In the day of honeymoon, youthful heart of hope
Yet you had to part, separated miles away

Can any tears quench this deep sorrow
Any scent of incense soothing this ache of longing
I grew up through the nights when father lay awake
Hearing the distant sea, yearning to bring you home

And day by day, under the blazing sun by the dike
Father still walks, dragging his feet to class
That school with its shade of trees
With mother's old dreams, sweet and passionate

One foot you left behind in the deep forest
One aching heart you sent into the past
Old memories are supposed to sink into time
All of a sudden they returned
and sparkling
in autumn!

Võ Thị Như Mai chuyển ngữ



Ký Ức Mùa Thu

Có một chiều cha nhặt chiếc lá vàng rơi
Mái đầu xám bạc chợt cúi buồn u ẩn
Nhớ thuở chiến tranh mẹ một đời lận đận
Gồng gánh thương chồng đánh giặc miền xa.

Mấy mươi mùa xuân rồi lặng lẽ trôi qua
Cha cô độc trong nỗi buồn nhớ mẹ
Thời trăng mật, trái tim hồng tươi trẻ
Lại phải chia xa cách trở hai đầu...

Có nước mắt nào dập tắt được nỗi đau
Có hương khói nào làm nguôi ngoai nỗi nhớ
Con khôn lớn trong từng đêm cha trăn trở
Nghe biển khơi xa khắc khoải gọi về.

Rồi ngày lại ngày nắng rực chân đê
Cha vẫn bước lê trên con đường đến lớp
Ngôi trường ấy có tàng cây bóng rợp
Có mơ ước mẹ xưa tha thiết, ngọt ngào...

Một bàn chân mình cha đã gởi lại rừng sâu
Một trái tim đau cha cũng gởi vào dĩ vãng
Ký ức cũ tưởng đã lặn vào năm tháng
Lại chợt hiện về
lấp lánh
mùa thu!

1996
(Tập thơ Hoa sứ trắng - NXB Đà Nẵng 1997)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Xin giới thiệu nhạc phẩm Chiều trên sông Hàn của nhạc sĩ Thanh Ngọc. Nhạc phẩm này được phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của Thanh Trắc Nguyễn Văn.

Chiều Trên Sông Hàn

Em xa rời bến sông Hàn
Nắng chao chát đổ, gió ràn rạt bay
Lắt lay một mảnh trăng gầy
Câu yêu gởi lại với ngày rụng rơi.

Bời bời đêm rủ lơi lơi
Thuyền nghiêng nghiêng nổi, mây rời rời trôi
Sợi buồn, tóc rụng ngang môi
Giọt buồn, sao rụng ngang trời mưa sa.

Bến xưa, bướm cũ, vườn cà...
Cung đàn đứt nhịp theo tà áo bay
Em đi sương lạnh hương đầy
Ta về yêu mãi những ngày yêu em.

Đà Nẵng 1994
(Tuyển tập thơ Lục bát tình - NXB Đồng Nai 1997)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Xin giới thiệu nhạc phẩm Nắng lụa của nhạc sĩ Thanh Ngọc. Nhạc phẩm này được phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của Thanh Trắc Nguyễn Văn.

Nắng Lụa

Nắng lụa là em áo lụa bay
Áo bay trắng nắng, trắng vai gầy
Em đi sợi nắng cài trên tóc
Nửa chìm trong áo, nửa trong mây.

Ta đã thầm theo để nhớ thương
Lá rơi gởi nhớ xuống con đường
Tình ta gởi nhớ theo hương nắng
Nắng đốt phượng hồng gởi khói sương.

Ta chép bài thơ lên cánh mây
Câu thơ ngờ nghệch rớt trên cây
Em xa sao chẳng ngày quay lại
Để thấy thơ buồn hóa bướm bay.

Em có về không, có đợi không?
Hàng me phấp phỏng đứng như mong
Con đường xưa ấy mờ hun hút
Gió bụi thời gian cứ chất chồng.

Xin hãy dừng chân hỡi tháng năm
Lá rơi trên lá bước âm thầm
Nắng xưa vụn vỡ giờ vương vãi
Mảnh buồn, mảnh nhớ, mảnh xa xăm.

2001
(Tuyển tập thơ Khúc xạ mùa thương - NXB Thanh niên 2006)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Rất vui khi được nhà thơ nữ Võ Thị Như Mai gửi tặng thi ảnh Bầu trời và ánh trăng. Xin cảm ơn nhà thơ nữ Võ Thị Như Mai rất nhiều, chúc nhà thơ nữ luôn hạnh phúc và thật nhiều may mắn.

Bầu Trời Và Ánh Trăng

Bầu trời dịu nắng
Bầu trời của cha
Ánh trăng hiền hòa
Ánh trăng của mẹ.

Những ngày đi học
Mưa lạnh ngập đường
Cõng con đến lớp
Cha cười yêu thương.

Nhặt từng hạt thóc
Nâng từng phấn hoa
Cha là cánh gió
Dìu con bay xa.

Đêm nằm mẹ kể
Chuyện cổ tích xưa
An Tiêm trồng dưa
Sơn Tinh trị thủy.

Lời ru, điệu lý
Ngấm vào chiêm bao
Hương đêm ngọt ngào
Từng câu mẹ hát.

Bầu trời dịu nắng
Bầu trời của cha
Ánh trăng hiền hòa
Ánh trăng của mẹ.

2016
(Tập thơ Nghêu ngao ca - NXB Hội nhà văn 2018)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Rất cảm ơn nghệ sĩ ngâm thơ Phan Lan Hương đã tặng video.

PHỐ CỔ
Thơ: Thanh Trắc Nguyễn Văn
Nghệ sĩ ngâm thơ: Phan Lan Hương



Phố Cổ

Ta về như chiếc lá
Rụng rơi xuống cội nguồn
Lang thang chiều phố cổ
Gió mỏng mềm như sương.

Nhà em xưa ngõ vắng
Một thuở qua ngại ngùng
Giờ nhặt mùi hoa cũ
Cầm nắng vàng run run...

Hỏi hoa hoa đã úa
Hỏi nắng nắng sang sông
Hỏi người người chẳng nhớ
Biết em còn hay không?

Phố cổ hóa phố chợ
Đèn nhấp nháy ngược xuôi
Nhà mái bằng thay ngói
Tường sơn nước thay vôi.

Cổng đình giờ quét đỏ
Phừng phực lửa hoàng hôn
Ta về nghèn nghẹn nhớ
Phỏng rát cháy tâm hồn.

Mảnh sân rêu cổ tích
Mọc lênh khênh dãy lầu
Nửa đau đau chìm lắng
Nửa buồn buồn dâng cao.

Ta về như mây trắng
Gục khóc cuối chân trời
Tìm em chiều phố cổ
Sương khói mờ chơi vơi.

1998
(Tập thơ Cỏ hoa thì thầm – NXB Thanh niên 2002)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

GHEN, LẠI GHEN...

(Vài dòng cảm nhận nhân đọc bài thơ GHEN của nhà thơ Thanh Trắc Nguyễn Văn)

Ghen – Lửa Hờn Và Tro Lạnh Của Một Cuộc Tình

Có những bài thơ không cần dài, không cần cầu kỳ, không cố gắng phô diễn kỹ thuật ngôn từ – nhưng lại chạm đến phần sâu thẳm nhất trong tâm hồn người đọc. "GHEN" của Thanh Trắc Nguyễn Văn là một bài thơ như thế.

I. Cảm xúc đầu tiên: Một cơn mưa ngang qua ký ức

"Giận em đập nát câu thề
Nắng hồng rơi vỡ dầm dề mưa tuôn
Bão dông giăng kín mây buồn
Gió tan tác nhớ, sóng cuồn cuộn đau..."

Câu thơ đầu tiên như một nhát rạch cảm xúc, gọn nhưng đau. Tình yêu, lời thề, nắng hồng – tất cả bị xé vụn bởi một cơn "giận em". Nhưng cái giận ở đây không hề nhỏ nhen. Nó là hệ quả của một tình yêu sâu đậm, yêu đến mức khi mất đi, mọi thứ xung quanh cũng hóa thành bão dông.

Ngôn ngữ thơ đầy hình ảnh, nhưng không gượng ép. Từng câu là một trạng thái tâm lý, từng dòng là một cơn sóng lòng. Người đọc không đứng ngoài – mà bị kéo vào tâm bão, nơi giông gió không phải ở trời mà chính là trong lòng người

II. Ký ức tan trong thời gian: Một người đi, một người đứng lại

"Bây giờ người ấy trầu cau
Dửng dưng qua bến sông sâu, xuống đò
Lơ ngơ tôi đứng trên bờ
Lời thương hóa đá... Hết chờ, hết mong!"

Đây là phân đoạn đắt giá. Không cần kể quá nhiều, chỉ vài hình ảnh – "trầu cau", "bến sông sâu", "lời thương hóa đá" – đủ để độc giả cảm nhận được cái lạnh của chia xa và sự vô nghĩa của việc chờ đợi trong cô đơn.

Trong thi ca Việt Nam, hình ảnh bến sông – con đò – người đứng lại vốn đã là biểu tượng cho chia ly. Nhưng trong thơ Thanh Trắc Nguyễn Văn, hình ảnh ấy không còn thi vị hay thơ mộng, mà trở thành bi kịch của người yêu còn đứng, khi người kia đã qua sông.

Cái "lơ ngơ" không chỉ là trạng thái bối rối mà còn là sự trống rỗng, hụt hẫng đến vô thức. Người đọc, nếu từng yêu – từng bị bỏ lại – sẽ không thể không thấy chính mình trong câu thơ ấy.

III. Ghen – không chỉ là cảm xúc, mà là vết khắc trên linh hồn:

"Vung tay bỏng lửa ghen hờn
Dở dang giờ nhặt cô đơn bốn mùa..."

Ở hai câu cuối, bài thơ như lặng đi, không còn giận, không còn bão – chỉ còn tro tàn và nỗi cô đơn lạnh ngắt. Cơn ghen một thời rực lửa giờ trở thành nỗi lặng câm, người tình giờ không còn ở đó để trách, để nhớ, để giận. Chỉ còn một người lượm nhặt những mảnh vụn ký ức suốt bốn mùa trôi.

Ghen – trong góc nhìn của bài thơ – không còn mang ý nghĩa tiêu cực. Đó là dấu hiệu của tình yêu thật, tình yêu dám tổn thương, dám mất mát, và dám... chịu đựng chính mình.

IV. Lời kết: Mỹ học của đau thương – và sự tiếp nhận đầy ám ảnh

Ở góc nhìn của người đọc hôm nay – người sống giữa thế giới đầy thay đổi, đứt gãy và hững hờ – bài thơ "GHEN" không chỉ gợi nỗi buồn, mà còn gợi một sự đồng cảm sâu xa. Đó là thứ cảm xúc không đến từ chữ nghĩa, mà đến từ sự thật rằng: đã từng có lúc chúng ta cũng đứng trên bờ – và ai đó đã xuống đò mà không ngoái lại.

Và nếu thi ca là một cách để con người được cảm, được hiểu, được thanh tẩy chính mình, thì bài thơ này – nhỏ bé, lặng lẽ – chính là một bài kinh buồn cho những trái tim đã từng yêu quá nhiều. (Viết tại Quy Nhơn, một chiều buồn)

Trần Như Luận



Lời tác giả bài thơ: Xin vô cùng cảm ơn nhà văn Trần Như Luận đã dùng những cảm nhận đầy tính nhân văn để bình bài thơ Ghen. Xin chúc nhà văn Trần Như Luận luôn vui vẻ, trẻ trung và có thêm nhiều sáng tác mới.

Ghen

Giận em đập nát câu thề
Nắng hồng rơi vỡ dầm dề mưa tuôn
Bão dông giăng kín mây buồn
Gió tan tác nhớ, sóng cuồn cuộn đau...

Bây giờ người ấy trầu cau
Dửng dưng qua bến sông sâu, xuống đò
Lơ ngơ tôi đứng trên bờ
Lời thương hóa đá... Hết chờ, hết mong!

Lội đò tiễn sáo sang sông
Câu thơ xưa thả bềnh bồng hoàng hôn
Vung tay bỏng lửa ghen hờn
Dở dang giờ nhặt cô đơn bốn mùa...

1997
(Tuyển tập thơ Thơ Nhà giáo TP.HCM - NXB Trẻ 1997)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Bài thơ viết tặng cô Yến Phương, giáo viên toán trường THPT Võ Thị Sáu, được phát trên đài truyền hình. Vui mà buồn. Vui vì bài thơ được phát trên Đài Phát thanh và Truyền hình Huế (TRT Hue), thành phố thơ mộng của thi ca. Buồn vì nghệ sĩ ngâm thơ đã diễn ngâm sai mất lời của câu thơ thứ nhất.



Nắng Lụa

Nắng lụa là em áo lụa bay
Áo bay trắng nắng, trắng vai gầy
Em đi sợi nắng cài trên tóc
Nửa chìm trong áo, nửa trong mây.

Ta đã thầm theo để nhớ thương
Lá rơi gởi nhớ xuống con đường
Tình ta gởi nhớ theo hương nắng
Nắng đốt phượng hồng gởi khói sương.

Ta chép bài thơ lên cánh mây
Câu thơ ngờ nghệch rớt trên cây
Em xa sao chẳng ngày quay lại
Để thấy thơ buồn hóa bướm bay.

Em có về không, có đợi không?
Hàng me phấp phỏng đứng như mong
Con đường xưa ấy mờ hun hút
Gió bụi thời gian cứ chất chồng.

Xin hãy dừng chân hỡi tháng năm
Lá rơi trên lá bước âm thầm
Nắng xưa vụn vỡ giờ vương vãi
Mảnh buồn, mảnh nhớ, mảnh xa xăm.

2001
(Tuyển tập thơ Khúc xạ mùa thương - NXB Thanh niên 2006)

Thanh Trắc Nguyễn Văn

 

Xin giới thiệu nhạc phẩm Bầu trời và ánh trăng của nhạc sĩ Đình Minh. Nhạc phẩm này được phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của Thanh Trắc Nguyễn Văn.



Bầu Trời Và Ánh Trăng

Bầu trời dịu nắng
Bầu trời của cha
Ánh trăng hiền hòa
Ánh trăng của mẹ.

Những ngày đi học
Mưa lạnh ngập đường
Cõng con đến lớp
Cha cười yêu thương.

Nhặt từng hạt thóc
Nâng từng phấn hoa
Cha là cánh gió
Dìu con bay xa.

Đêm nằm mẹ kể
Chuyện cổ tích xưa
An Tiêm trồng dưa
Sơn Tinh trị thủy.

Lời ru, điệu lý
Ngấm vào chiêm bao
Hương đêm ngọt ngào
Từng câu mẹ hát.

Bầu trời dịu nắng
Bầu trời của cha
Ánh trăng hiền hòa
Ánh trăng của mẹ.

2016
(Tập thơ Nghêu ngao ca - NXB Hội nhà văn 2018)

Thanh Trắc Nguyễn Văn