632
0
Chất cadimi và vàng ô là gì?
Hình 1. Cadimi. (An toàn Việt Nam)
Tuần trước nhà mới gửi lên trái sầu riêng mà giờ đọc ngay bài này, thật đau lòng.
Cadimi và vàng ô là hai hợp chất từng được sử dụng phổ biến trong công nghiệp, tuy nhiên ngày nay đã bị kiểm soát nghiêm ngặt do ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và môi trường. Việc tìm hiểu rõ về hai chất này giúp nâng cao nhận thức trong tiêu dùng, đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm và vật liệu.
Cadimi (ký hiệu hóa học: Cd) là một kim loại nặng có màu trắng ánh bạc, mềm và dễ uốn. Cadimi không tồn tại ở dạng tự do trong tự nhiên mà thường được tìm thấy trong quặng kẽm, đồng hoặc chì. Nó từng được ứng dụng trong sản xuất pin, sơn, mạ kim loại và chất ổn định trong nhựa. Tuy nhiên, cadimi là một chất cực kỳ độc. Khi xâm nhập vào cơ thể qua đường ăn uống, hít thở hoặc tiếp xúc da, cadimi có thể tích lũy trong gan, thận và xương, gây ra các bệnh lý nghiêm trọng như suy thận, loãng xương, tổn thương gan và thậm chí là ung thư. Điều nguy hiểm hơn là cadimi có khả năng tồn tại lâu dài trong môi trường và khó phân hủy sinh học.
Hình 2. Cadmium. (Hóa chất Đông Á)
Vàng ô (tên hóa học là auramine O) là một loại thuốc nhuộm tổng hợp có màu vàng sáng, thường được dùng trong công nghiệp dệt may, sản xuất giấy, mực in và đôi khi trong phòng thí nghiệm sinh học như một chất nhuộm huỳnh quang. Tuy nhiên, một số cơ sở phi pháp đã sử dụng vàng ô để tạo màu bắt mắt cho thực phẩm như bún, miến, măng chua.. Điều này cực kỳ nguy hiểm vì vàng ô không phải là chất phụ gia thực phẩm được phép sử dụng. Khi đi vào cơ thể, vàng ô có thể gây kích ứng hệ tiêu hóa, ảnh hưởng đến gan và có khả năng gây ung thư. Do đó, việc sử dụng vàng ô trong chế biến thực phẩm bị nghiêm cấm hoàn toàn tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Cả cadimi và vàng ô đều là những ví dụ điển hình cho việc lạm dụng hóa chất độc hại trong sản xuất mà không tính đến hậu quả lâu dài đối với sức khỏe cộng đồng. Vì vậy, người tiêu dùng cần cảnh giác, lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đồng thời các cơ quan quản lý cần tăng cường kiểm tra, xử phạt nghiêm minh các hành vi vi phạm để bảo vệ sức khỏe cho toàn xã hội.
Chất cadimi và vàng o trong nhuộm sầu riêng
Việc dùng cadimi và vàng ô để nhuộm sầu riêng là một hành vi gian lận trong bảo quản và tiêu thụ thực phẩm, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe con người.
Hình 3. Màu vàng của sầu riêng. (Báo sức khỏe & đời sống)
Một số thương lái vì mục đích lợi nhuận đã sử dụng các chất nhuộm công nghiệp như vàng ô hoặc muối cadimi để tạo màu vàng bắt mắt cho múi sầu riêng, khiến quả trông chín đều, hấp dẫn hơn, dù thực chất sầu riêng có thể chưa đủ độ chín tự nhiên hoặc có chất lượng kém. Những chất này không phải là phụ gia thực phẩm được phép sử dụng, đặc biệt vàng ô là chất nhuộm dệt vải, còn cadimi là kim loại nặng độc hại.
Khi sầu riêng bị nhuộm bằng vàng ô, màu sắc có thể rất sặc sỡ, vàng tươi khác thường. Vàng ô có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa và tích lũy trong gan, thận, gây tổn thương tế bào và có khả năng gây ung thư. Tương tự, cadimi khi bị ăn phải cũng gây tích lũy lâu dài, ảnh hưởng đến thận, xương và hệ thần kinh, đặc biệt nguy hiểm với trẻ em và phụ nữ mang thai.
Đáng lo ngại là các chất này khó bị phát hiện bằng cảm quan thông thường, người tiêu dùng nếu không cẩn thận rất dễ mua phải sầu riêng bị nhuộm hóa chất. Một số dấu hiệu nhận biết có thể bao gồm: Múi sầu riêng có màu vàng gắt, đều một cách bất thường; mùi sầu riêng nhạt hoặc hắc; vỏ quả có lớp bột màu hoặc vết ố.
Việc sử dụng cadimi và vàng ô trong thực phẩm bị cấm tuyệt đối theo quy định của Bộ Y tế và các tổ chức quốc tế. Những hành vi vi phạm có thể bị xử phạt nặng và truy cứu trách nhiệm hình sự.
Do đó, để bảo vệ sức khỏe, người tiêu dùng nên chọn mua sầu riêng tại nơi uy tín, tránh ham rẻ, đồng thời cảnh giác với những quả có màu sắc quá đậm hoặc đồng đều bất thường. Nhà nước cũng cần tăng cường kiểm tra, giám sát và tuyên truyền nhằm ngăn chặn việc sử dụng các hóa chất độc hại trong bảo quản và chế biến thực phẩm.
Quy định của pháp luật
Cadimi và vàng ô là các chất có độc tính cao, bị cấm tuyệt đối trong thực phẩm tại Việt Nam. Việc sử dụng những hóa chất này trong quá trình sản xuất, chế biến thực phẩm như nhuộm sầu riêng không chỉ gây nguy hại nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng mà còn là hành vi vi phạm pháp luật. Các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam đã nêu rõ việc cấm sử dụng các chất không an toàn trong thực phẩm, bao gồm cả cadimi và vàng ô.
Theo Thông tư số 24/2019/TT-BYT của Bộ Y tế, vàng ô (Auramine O) không nằm trong danh mục phụ gia thực phẩm được phép sử dụng. Đây là chất nhuộm công nghiệp độc hại, tuyệt đối không được phép dùng trong chế biến thực phẩm. Tương tự, cadimi là kim loại nặng độc hại, có khả năng tích lũy sinh học và gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm như suy thận, ung thư, loãng xương.. Các hợp chất chứa cadimi cũng nằm trong danh mục các chất bị cấm sử dụng trong thực phẩm.
Luật An toàn thực phẩm năm 2010 quy định rõ những hành vi bị nghiêm cấm trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Trong đó, điều 6 cấm sử dụng phụ gia, chất hỗ trợ chế biến không có trong danh mục được phép sử dụng hoặc vượt quá giới hạn cho phép. Ngoài ra, luật cũng nghiêm cấm việc sử dụng nguyên liệu, phụ gia không rõ nguồn gốc hoặc đã quá hạn sử dụng.
Nếu cá nhân, tổ chức vi phạm, có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 115/2018/NĐ-CP. Cụ thể, việc sử dụng chất không được phép trong chế biến thực phẩm có thể bị phạt tiền từ 70 đến 100 triệu đồng và buộc tiêu hủy toàn bộ sản phẩm vi phạm. Trong trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 317 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung 2017), với mức phạt tù lên đến 20 năm hoặc tù chung thân nếu gây chết người.
Như vậy, việc sử dụng cadimi và vàng ô trong nhuộm thực phẩm là hành vi vi phạm nghiêm trọng cả về đạo đức kinh doanh và pháp luật. Cần có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng để kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và đảm bảo an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng cũng cần nâng cao cảnh giác và thông báo cho cơ quan chức năng khi phát hiện dấu hiệu thực phẩm có chứa chất cấm.
Cảm ơn mọi người đã ghé qua bài viết, nhớ cẩn thận khi lựa chọn hàng tiêu dùng nha.
