Sự tích ngày Lễ Vu Lan báo hiếu (Lễ Vu Lan vào ngày rằm Tháng 7 còn được gọi là Lễ Báo Hiếu Cha Mẹ và cũng được coi là ngày "Xá tội vong nhân" (tức lễ Cúng Cô Hồn). Sự xuất hiện của ngày này có nguồn gốc từ Đức Phật) Ông Ma Ha Một Đặc Già La (thường được gọi là Mục Kiền Liên, gọi tắt là Mục Liên). Vốn là một trong các tu sĩ khác đạo, về sau Mục Liên đã "quy y" cửa Phật và trở thành một đệ tử lớn của cửa Phật, đạt được sáu phép thần thông. Mục Liên được xếp vào hạng thần thông đệ nhất trong hàng đệ tử của Phật. Sau khi đã tu thành chính quả A La Hán, Mục Liên không nguôi nhớ về mẫu thân (xưa kia "mẫu thân" là Mẹ) và muốn biết mẹ mình bây giờ ra sao, Mục Liên đã dùng huệ nhãn của mình để tìm kiếm mẹ. Trước kia, do gây phải nhiều nghiệp ác nên mẹ Mục Liên phải sanh làm quỷ đói (ngạ quỷ) ở nơi địa ngục A Tỳ, bị đói khát và hành hạ vô cùng khổ sở. Thân hình chỉ còn da bọc xương, bụng ỏng đầu to, cổ như cọng cỏ, vô cùng tiều tụy, khát cũng không có nước uống. Quá xót xa và thương cảm, Mục Liên đang mang cơm xuống tận cõi quỷ để dâng cho mẹ. Tuy nhiên, do ở xung quanh lâu ngày đều là quỷ đói lâu ngày không được ăn nên mẹ của Mục Liên đã dùng một tay che cơm của mình đi để khiến các cô hồn khác không đến tranh cướp. Vì thế, khi đưa cơm lên miệng thì đều hóa thành than đỏ rực, không sao có thể nuốt nổi. Mục Liên buồn bã quay về tìm Phật, bạch chuyện cùng Đức Phật và xin được chỉ dạy cách để cứu mẹ. Phật đã dạy rằng: Vì những nghiệp chướng mà các kiếp trước mẹ của Mục Liên mà bà phải sinh vào nơi ác đạo và trở thành ngạ quỷ. Dù Mục Liên có phép thần thông quảng đại hay tận hiếu với mẹ tới đâu cũng đều không thể đủ sức cứu mẹ. Cần phải nhờ đến uy đức của chúng tăng khắp nẻo và đồng tâm hiệp ý "cầu xin cứu rỗi" mới có thể thành được. Bởi thế, Phật đã dạy Mục Liên phải cúi mình thành kính đi rước các chư tăng khắp mười phương bốn hướng về, đặc biệt là những vị chư tăng đã được bốn quả thánh hoặc đạt đủ 6 phép thần thông. Nhờ những công đức của các vị này, vong linh mẹ của Mục Liên mới mong thoát được khỏi khổ đạo. Ngày Rằm Tháng Bảy là ngày thích hợp nhất để đến "cung thỉnh" chư tăng hay đi sắm sửa lễ cúng vào ngày đó. Mục Liên làm đúng theo những lời Phật dạy. Quả nhiên, vong linh mẫu thân của ông đã thoát khỏi kiếp ngạ quỷ mà sanh về cảnh giới lành. Ở Việt Nam, lễ Vu Lan được thực hiện vào Rằm Tháng Bảy âm lịch. Tuy nhiên, do ở ngày này, nhiều gia đình đã tổ chức làm lễ cúng "Xá tội vong nhân" nên nhiều người thường bị nhầm lẫn giữa hai lễ cúng này. Mặc dù vậy, cả hai lễ này đều mang đến ý nghĩa chung là làm phúc và báo hiếu. Không chỉ ngày lễ Vu Lan mà tất cả mọi ngày trôi qua, chúng ta đều cầu mong rằng cha mẹ luôn khỏe mạnh, cũng như câu: "Đêm đêm con thắp đèn trời, cầu cho cha mẹ sống đời với con".
