I. Lý thuyết - "Tôi đi học" thuộc loại truyện ngắn, - Phương thức tự sự, giàu cảm xúc, ít nhân vật, ít sự kiện và xung đột. - Giá trị nghệ thuật: Truyện được cấu trúc theo dòng hồi tưởng mơm man về buổi tựu trường của nhân vật "tôi". - Bố cục chia làm 4 phần: + P hần 1: "Từ đầu.. tưng bừng rộn rã". => Khơi nguồn nỗi nhớ. + Phần 2: "Buổi mai hôm ấy.. trên ngọn núi". => Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi trên đường đến trường. +Phần 3: "Trước sân trường.. chút nào hết=> Tâm trạng và cảm giác của tôi khi đứng trước sân trường. + P hần 4: Còn lại.. => Tâm trạng của tôi khi vào lớp học và bắt đầu tiết học mới - Giá trị nội dung: Theo dòng hồi tưởng của nhân vật, những cảm xúc, tâm trạng của cậu bé được diễn tả rất sinh động: Sự hồi hộp, băn khoăn lo lắng, thậm chí có cả tiếng khóc, đôi chút tiếc nuối vẩn vơ, vùa náo nức, vừa bỡ ngỡ.. Tác giả đã khơi gợi lại những rung cảm sâu xa trong tâm hồn bạn đọc bởi trong cuộc đời, ai cũng từng trải qua những cảm xúc, tâm trạng tương tự. II. Hệ thống đề - Câu hỏi - Bài tập Đề số 1 Đề bài: Cho đoạn văn sau: " Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.. Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng "? Mỗi lần thấy mấy em nhỏrụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã. Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp.. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học." 1. Đoạn văn trên nằm trong văn bản nào? Của ai? Nêu ngắn gọn nội dung đoạn văn. 2. Hãy nêu 2 trường từ vựng trong đoạn văn trên? 3. Chỉ rõ và phân tích giá trị biểu đạt của phép tu từ từ vựng trong các câu văn "Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng"? 4. Thế nào là câu ghép? Tìm cụm C – V (chủ ngữ, vị ngữ) trong câu ghép dưới đây và cho biết mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép? Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học. Trả lời: Nội dung HOT bị ẩn: Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem Đề số 2: Đề bài: Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi bên dưới: "Nhưng lần này lại khác. Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp. Sân nó rộng, mình nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ. Cũng như tôi, mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ đứng nép bên người thân, chỉ dám nhìn một nửa hay dám đi từng bước nhẹ. Họ như con chim con đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. Họ thèm vụng và ước ao thầm được như những người học trò cũ, biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè trong cảnh lạ." ( "Tôi đi học", Thanh Tịnh, Ngữ văn 8, Tập I, trang 6) Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính và nội dung đoạn trích? Câu 2. Tìm các từ thuộc trường từ vựng chỉ tâm trạng, cảm xúc? Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu Văn: "Họ như con chim con đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng Còn ngập ngừng e sợ." Câu 4. Từ tâm trạng của nhân vật tôi trong ngày đầu tiên đi học, em hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 6-8 câu bàn về vai trò của tính tự lập trong cuộc sống. Trả lời: Nội dung HOT bị ẩn: Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem Đề số 3: Đề bài: Theo dõi đoạn văn cuối của văn bản: "Một mùi hương lạ xông lên trong lớp. Trông hình gì treo trên tường tôi cũng thấy lạ và hay hay. Tôi nhìn bàn ghế chỗ tôi ngồi rất cẩn thận rồi tự nhiên nhận là vật riêng của mình. Tôi nhìn người bạn tí hon ngồi bên tôi, một người bạn tôi chưa hề biết, nhưng lòng tôi vẫn không cảm thấy sự xa lạ chút nào. Sự quyến luyến ấy tự nhiên và bất ngờ quá đến tôi cũng không dám tin là có thật. Một con chim con liệng đến đứng trên bờ cửa sổ, hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh bay cao." Câu 1. Nêu tên tác giả, tác phẩm. Câu 2. Hoàn cảnh sáng tác Câu 3. Chỉ ra 1 câu ghép, phân tích cấu tạo, mối quan hệ ý nghĩa Câu 4. Hình ảnh một con chim liệng đến đứng bên bờ cửa sổ, hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh bay cao cở cuối văn bản có ý nghĩa gì? Trả lời: Nội dung HOT bị ẩn: Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem Mời các em soạn bài tiếp theo: Ôn tập Văn bản Trong lòng mẹ - Hệ thống Câu hỏi + Đề cương kiểm tra