Tại sao ruồi bay nhanh? Những chiếc tiêm kích tí hon

Tại sao ruồi bay nhanh? Những chiếc tiêm kích tí hon

​

Bẹp!

Hụt.

Bẹp!

Hụt.

Nhanh vãi! Cùng mình tìm hiểu xem tại sao ruồi bay nhanh như vậy nhé!

Tiểu sử của một con ruồi..

Xem thêm:

• Tại Sao Ruồi Thích Bâu Vào Người?
  
• Tại Sao Ruồi Sợ Bịch Nước? Đôi Mắt Sáng Nhưng Không Thấy Đường Bay

Ruồi (bộ Diptera) là một trong số lượng lớn các loài côn trùng được đặc trưng bởi việc chỉ sử dụng một cặp cánh để bay và cặp cánh thứ hai bị giảm thành những chiếc núm (gọi là halteres) được sử dụng để cân bằng.

​

Thuật ngữ "ruồi" thường được sử dụng cho hầu hết mọi loại côn trùng nhỏ có cánh. Tuy nhiên, trong ngành côn trùng học, thuật ngữ này cụ thể chỉ khoảng 125.000 loài ruồi, hoặc "ruồi thật", được phân bố khắp thế giới, bao gồm cả vùng cận Bắc Cực và núi cao.

Ruồi có rất nhiều loại, bao gồm ruồi ngựa, ruồi nhà, ruồi nhặng và ruồi quả, ruồi ong, ruồi cướp và ruồi sếu. Nhiều loài côn trùng khác được gọi là ruồi (ví dụ: Chuồn chuồn, bọ nước cánh lông (caddisfly) và phù du), nhưng cấu trúc cánh của chúng giúp phân biệt chúng với ruồi thật. Nhiều loài ruồi hai cánh có tầm quan trọng kinh tế lớn, và một số loài, chẳng hạn như ruồi nhà phổ biến và một số loài muỗi, có tầm quan trọng như là vật mang bệnh.

Vòng đời của một con ruồi có thể được chia thành bốn giai đoạn riêng biệt: Trứng, ấu trùng (sâu bọ), nhộng và trưởng thành.

​

Giai đoạn 1

​

Vòng đời của một con ruồi bắt đầu khi một con cái đẻ trứng. Là những loài sinh sản mạnh, một con ruồi cái đơn lẻ có thể đẻ hàng trăm trứng trong suốt vòng đời của nó. Thông thường, chúng sẽ đẻ trứng vào chất hữu cơ đang thối rữa, bao gồm rác thải, phân và thậm chí cả thức ăn thừa. Không lâu sau, trứng sẽ nở thành ấu trùng nhỏ, thứ mà chúng ta thường gọi là giòi.

Giai đoạn 2

​

Giai đoạn ấu trùng của ruồi rất quan trọng, vì đây là lúc chúng ăn nhiều nhất và phát triển. Giòi được biết đến với việc có một khẩu vị lớn, phát triển mạnh trong môi trường chất thải thối rữa xung quanh chúng (do đó tầm quan trọng của nơi con cái đẻ trứng). Bằng cách phân hủy vật liệu thành các hạt nhỏ, chúng có thể hỗ trợ trong quá trình phân hủy, cho phép chúng tiếp tục ăn.

Tùy thuộc vào loài và điều kiện môi trường, giai đoạn phát triển này có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.

Giai đoạn 3

​

Sau khi đạt kích thước tối ưu, giòi chuyển sang giai đoạn nhộng. Tại thời điểm này, giòi bao bọc mình trong một cái kén - đây là một vỏ bọc bảo vệ đặc biệt, trong đó giòi có thể biến đổi cơ thể của mình. Quá trình biến thái có thể mất vài ngày hoặc vài tuần, nhưng khi hoàn thành, nó sẽ tổ chức lại cơ thể thành hình dạng quen thuộc hơn của một con ruồi.

Giai đoạn 4

​

Cuối cùng, một con ruồi trưởng thành sẽ xuất hiện từ vỏ bọc, bắt đầu cuộc hành trình ngắn để sinh sản thêm và tiếp tục vòng đời chung. Đây là thời điểm mà chúng ta nhận thức rõ hơn về chúng, với sự hấp dẫn của chúng đối với chất thải và thực phẩm, tìm kiếm thức ăn và sinh sản. Vì tuổi thọ của một con ruồi trưởng thành có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng, nên thường cảm thấy như thể chúng đang thực hiện một nhiệm vụ nào đó.

Tại sao ruồi nhanh hơn con người rất nhiều?

Tại sao lại khó bắt ruồi đến vậy? Nhiều người cho rằng vì nhóm côn trùng này có thính giác rất phát triển và do đó có thể phát hiện bất kỳ chuyển động nào, dù nhỏ đến đâu nhưng sự thật không phải vậy. "Hầu hết ruồi không nghe thấy, chúng phát hiện ra những kẻ săn mồi chủ yếu bằng cách sử dụng thị giác của mình."

Trên thực tế, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng ruồi và các loài côn trùng nhỏ khác cảm nhận thời gian khác nhau. "Có những nghiên cứu chứng minh rằng ruồi nhìn thấy thế giới chậm động", Rui Andrade giải thích, đồng thời cho biết đặc điểm này "liên quan đến kích thước của động vật và quá trình trao đổi chất của nó".

​

Não bộ của động vật xử lý thời gian không giống nhau, và điều này tạo nên sự khác biệt thú vị giữa các loài. Đối với những loài nhỏ hơn, như côn trùng, tốc độ xử lý hình ảnh của chúng nhanh đến mức thời gian dường như trôi qua chậm lại. Một con muỗi, chẳng hạn, sẽ thấy chiếc kim đồng hồ như đang lề mề, và nếu bạn định vỗ tay bắt nó, hành động của bạn chẳng khác nào một màn trình diễn quay chậm – đủ thời gian để nó nhàn nhã bay đi.

Điều này không chỉ đúng với côn trùng mà còn áp dụng cho hầu hết các động vật nhỏ. Quy tắc chung là: Càng nhỏ, tốc độ trao đổi chất càng nhanh, và thời gian đối với chúng càng như "kéo dài."

Hãy nghĩ về điều này: tốc độ tín hiệu thần kinh ở con người khoảng 300 mét/giây. Với chiều dài dây thần kinh trung bình khoảng một mét, chúng ta mất ít nhất 1/150 giây để gửi tín hiệu từ não đến tay . Nhưng đó mới chỉ là tín hiệu đi và về; bộ não phức tạp của chúng ta còn cần thêm thời gian để xử lý.

Ngược lại, dây thần kinh của một con ruồi chỉ dài khoảng 1 cm, nghĩa là tín hiệu di chuyển từ mắt đến não và đến cánh chỉ mất 1/15.000 giây – nhanh hơn chúng ta cả trăm lần. Và vì bộ não nhỏ bé của chúng xử lý thông tin với tốc độ kinh hoàng, nên phản xạ của chúng cũng nhanh gấp trăm lần, nếu không muốn nói là hơn.

Vì vậy, nếu bạn cần khoảng 0, 2 giây để vỗ tay, thì ruồi đã phản ứng chỉ trong 0, 002 giây. Điều này khiến chúng cảm nhận thời gian rất khác so với chúng ta. Chúng có khả năng thay đổi đường bay trong tích tắc, trong khi bộ não "chậm chạp" của chúng ta vẫn đang cố hình dung ra chúng đang ở đâu.

Đặc biệt, một số loài ruồi thuộc nhóm Calliphoridae – như ruồi nhà hoặc ruồi nhặng – còn có một "vũ khí bí mật." Chúng sở hữu hai cấu trúc nhỏ như que ở phần cánh sau, giúp ổn định và tăng cường khả năng điều hướng. Nhờ đó, ngay cả khi bị săn đuổi, chúng vẫn cất cánh một cách ngoạn mục, để lại con người chúng ta bối rối và tay không.

Tóm lại, thế giới của những sinh vật nhỏ bé này không chỉ nhanh hơn mà còn phức tạp hơn chúng ta tưởng – nơi thời gian trôi qua như chậm lại và mỗi tích tắc đều là một cơ hội để thoát hiểm.

Bạn không đủ nhanh để đánh bại một con ruồi. Tại sao vậy?

Ruồi chắc chắn là khá ngu ngốc. Chúng có bộ não nhỏ xíu, sẵn sàng đâm đầu vào những ánh đèn diệt côn trùng chết người. Bạn sẽ nghĩ rằng chúng có thể dễ dàng hạ gục một con ruồi, nhưng không, con ruồi hầu như luôn vượt qua sự tấn công của bạn và trốn thoát, sống sót để nhìn thấy một con ruồi khác trong 28 ngày của nó.

​

Giống như bạn đang di chuyển trong chuyển động chậm.

Thực ra, từ góc nhìn của loài ruồi, bạn thực sự đang di chuyển chậm rãi, bởi vì mỗi loài đều trải qua thời gian một cách khác nhau. Nguyên nhân do đâu? Chính là bởi sự khác biệt về tầm nhìn.

Tất cả các loài động vật, bao gồm cả con người, nhìn thế giới về cơ bản là một bộ phim liền mạch. Tuy nhiên, điều thực sự đang xảy ra là bộ não đang lấy các hình ảnh riêng lẻ được gửi từ mắt với tốc độ cố định mỗi giây dưới dạng các tia sáng riêng biệt và ghép chúng lại với nhau.

Tốc độ xảy ra hiện tượng này được gọi là "tần số nhấp nháy kết hợp", được đo bằng cách xác định tốc độ bật và tắt ánh sáng trước khi nó xuất hiện với động vật dưới dạng một luồng liên tục. Các nhà khoa học đo lường điều này ở côn trùng bằng cách nối các điện cực thủy tinh nhỏ vào cơ quan cảm quang của mắt nó và nhấp nháy ánh sáng với tốc độ ngày càng nhanh, trong khi máy tính vẽ đồ thị các tín hiệu được gửi từ cơ quan cảm quang.

​

Hóa ra tỷ lệ này là khác nhau ở mỗi loài động vật. Nguyên tắc chung là: loài càng nhỏ thì tốc độ nhìn càng nhanh.

Con người nhìn thấy khoảng 60 tia sáng mỗi giây trong khi ruồi nhìn thấy khoảng 250 tia sáng - nhanh gấp bốn lần so với con người.

​

Trên thực tế, phần lớn các loài động vật biết bay, bao gồm cả động vật có xương sống, có tầm nhìn nhanh hơn con người - có thể vì điều cực kỳ quan trọng là chúng phải phản ứng nhanh và tránh chướng ngại vật.

(Một lưu ý nhanh về việc cố gắng cho chú chó của bạn xem TV: Tốc độ làm mới trên TV truyền thống là khoảng 60Hz, ngang bằng với tần số kết hợp nhấp nháy của con người. Tuy nhiên, chó nhìn thấy ở khoảng 80Hz, có nghĩa là trừ khi bạn có TV chất lượng cao, bộ phim yêu thích của bạn sẽ xuất hiện dưới dạng hình ảnh tĩnh có tốc độ nhanh cho chú chó của bạn)

Những con ruồi có khả năng nhìn nhanh nhất có tốc độ nhanh đến mức chói mắt, thậm chí so với đồng loại của chúng. "Ruồi sát thủ", một loài săn mồi được tìm thấy ở châu Âu, có thể phóng lên không trung từ vị trí nghỉ ngơi, vòng vài vòng quanh một con ruồi khác trong khi đang bay, bắt nó và đưa cơ thể co giật của nó xuống đất trong thời gian ngắn hơn. Hơn một giây.

Tại sao ruồi sát thủ bay nhanh hơn nhiều? Các tế bào phát hiện ánh sáng trong mắt của nó chứa nhiều ty thể hơn, về cơ bản là "pin" của tế bào, so với các loài ruồi khác và điều này giúp tăng cường thị lực cho nó. Đối với loài côn trùng này, thời gian chuyển động cực kỳ chậm – chậm hơn khoảng sáu lần so với con người.

Nó đặt ra câu hỏi: Nếu một số con ruồi nhìn nhanh hơn những con ruồi khác, thì liệu một số người có trải nghiệm thời gian khác với những người khác không? Điều đó có liên quan gì tới việc tại sao thời gian dường như trôi nhanh hơn khi chúng ta già đi không?

Rất có thể, theo Andrew Jackson, phó giáo sư tại Trinity College Dublin ở Cộng hòa Ireland, người đã nghiên cứu tốc độ hợp nhất nhấp nháy giữa các loài khác nhau.

"Thật hấp dẫn khi nghĩ rằng đối với trẻ em, thời gian trôi chậm hơn so với người lớn và có một số bằng chứng cho thấy điều đó có thể xảy ra," ông nói với The Guardian. "Người ta đã chứng minh ở người rằng tần số nhiệt hạch nhấp nháy có liên quan đến nhận thức chủ quan của một người về thời gian và nó thay đổi theo tuổi tác. Chắc chắn là nhanh hơn ở trẻ em."

Nhưng trận chiến giữa người và ruồi không chỉ dừng lại ở đó.

Vì ruồi được trang bị tốc độ tối tân, nên loài người để chống lại khả năng đó cũng đã luyện cho mình những tuyệt kỹ tốc độ, đi cùng các loại vũ khí từ búng thun đến gậy đập ruồi, bẫy ruồi..

Và lũ này còn có một điểm yếu lớn, thứ mà loài người đã nắm được và sử dụng để chống lại chúng, một thứ vũ khí hủy diệt từ thuở sơ khai.

Bịch nước..

​

Bài viết kế tiếp, chúng ta sẽ tìm hiểu vì sao ruồi lại sợ bịch nước nhé!

Bài trước: Tại Sao Chồng Nghén Thay Vợ?

Bài sau: Tại Sao Ruồi Sợ Bịch Nước? Đôi Mắt Sáng Nhưng Không Thấy Đường Bay

Trong trường hợp các bài viết của mình cách xa nhau nên mình không chèn link vào được, các bạn có thể copy từ khóa và tìm kiếm kèm theo từ khóa "dembuon" là được nhé!

1000 câu hỏi khác: [Thảo Luận - Góp Ý] 1000 Câu Hỏi Của Ngáy