Tại sao lại mắc bệnh ung thư? Ngày nay tỉ lệ người mắc bệnh ung thư ngày càng gia tăng không phải do một nguyên nhân gây ra. Tuỳ theo mỗi loại ung thư mà có những nguyên nhân riêng biệt. Mỗi loại ung thư có thể do một số tác nhân khác nhau. Vậy ung thư là gì? Nguyên nhân gây ung thư là gì? l. Ung thư là gì? Ung thư là một nhóm liên quan đến việc tăng sinh tế bào một cách mất kiểm soát và những tế bào đó có khả năng xâm lấn những mô khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc di chuyển đến những bộ phận khác trong cơ thể. ll. Nguyên nhân gây ung thư Có 3 nhóm nguyên nhân chính gây ung thư: Vật lý, hóa học và sinh học 1. Tác nhân vật lý - Bức xạ ion hóa Bức xạ ion hóa chính là nguồn tia phóng xạ phát ra từ chất phóng xạ tự nhiên hoặc hoặc từ nguồn xạ nhân tạo được dùng trong khoa học và y học có khả năng ion hóa vật chất khi bị chiếu xạ. Người ta biết rằng có nhiều cơ quan xuất hiện ung thư sau khi bị chiếu xạ nhưng loại nguyên nhân này chỉ chiếm gần 3% trong số khác trường hợp ung thư, chủ yếu là ung thư tuyến giáp, ung thư phổi và ung thư bạch cầu. - Tia UV Tia UV hay còn có cách gọi khác là tia cực tím có trong ánh sáng mặt trời. Càng gần với xích đạo thì tia cực tím càng mạnh. Tác nhân này chủ yếu gây ra ung thư da. Những người làm việc ngoài trời dưới ánh nắng mặt trời như thợ xây, nông dân, thợ làm đường.. có khả năng ung thư da cao hơn so với người làm việc trong nhà. Đối với những người da trắng sống trong vùng nhiệt đới có tỉ lệ ung thư hắc tố da cao hơn hẳn người da màu. Chúng ta cần phải lưu ý trào lưu tắm nắng ở người da trắng chịu ảnh hưởng nhiều của tia cực tím. Cũng có một số trẻ em, người bé tuổi trên thế giới đã mắc căn bệnh ung thư da này. Vậy nên trẻ em cũng không nên tiếp xúc với tia cực tím quá nhiều. 2. Tác nhân hóa học - Ung thư nghề nghiệp Khi làm việc trong môi trường nghề nghiệp quá lâu, con người tiếp xúc với cả bức xạ ion hóa và virut nhưng những tác nhân gây ung thư chính trong nghề nghiệp là các hóa chất được sử dụng. Uớc tính thì nhóm nguyên nhân này gây ra khoảng từ 2% đến 8% số ung thư tùy theo mỗi khi vực nghề nghiệp. Hiện nay công việc hóa chất phát triển mạnh mẽ, vậy nên ung thư nghề nghiệp không chỉ có ở các nước đã phát triển. Ung thư do nghề nghiệp thường xảy ra ở các cơ quan tiếp xúc trực tiếp với da và đặc biệt là cơ quan hô hấp, và đặc biệt phải kể đến ung thư ở các cơ quan có nhiệm vụ bài tiết các chất chuyển hóa còn hoạt tính như ở đường tiết niệu. - Thuốc lá Thuốc là là nguyên nhân chính gây ung thư phê quản. Tính chung thuốc lá gây ra khoảng 30% trong số các trường hợp ung thư chủ yếu là ung thư phế quản và một số ung thư mũi họng, ung thư tụy, ung thư đường tiết niệu. Trong khói thuốc chữa rất nhiều chất hiđrocacbon thơm. Qua thống kê cho thấy người nghiện hút có nguy cơ mắc ung thư phế quản gấp 10 lần người không hút. Đối với các trường hợp nghiện nặng với liều thuốc trên 20 điều 1 ngày có từ 15 đến 20 lần nguy cơ cao hơn với người không hút. Hút thuốc ở tuổi trẻ có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao. Đối với những người không hút nhưng sống trong không gian khói thuốc cũng có nguy cơ mắc ung thư, đặc biệt là trẻ em. Mặc dù hầu như ai cũng biết tác hại của ung thư do thuốc lá nhưng việc xóa bỏ thuốc lá giảm tần xuất và buôn bán thuốc lá là điều khó khăn nguyên nhân chính là vấn đề lợi nhuận. Đây cũng là vấn đề mà xã hội và các quốc gia cần quan tâm. - Dinh dưỡng Dinh dưỡng đóng vai trò khoảng 35% trong các nguyên nhân gây ra bệnh ung thư. Nhiều bệnh ung thư có liên quan đến dinh dưỡng như ung thư thực quản, ung thư dạ dày.. Đối với thị trường hiện nay hầu như trong những quán thịt các quán chế biến thực phẩm đều có chứa các chất bảo quản. Người ta đã nghiên cứu rằng những loại thực phẩm ướp muối như cà muối và nước mắm có hàm lượng nitrosamin cao, liên quan đến ung thư dạ dày. Ngoài ra sử dụng một số sản phẩm nhuộm phẩm có thể gây ra ung thư gan. Một số cách thức nấu ăn và bảo quản thực phẩm có thể tạo ra những chất gây ung thư như thức ăn hun khói có thể bị nhiễm Benzopyrene. Khi chúng ta đứng trực tiếp thịt ở nhiệt độ cao có thể tạo ra một số sản phẩm có khả năng gây đột biến gen. 3. Tác nhân sinh học - Virut gây ung thư • Virut Epstien -Bar Loại ung thư này đầu tiên thấy có mặt ở bệnh ung thư hàm dưới của trẻ em. Sau đó người ta còn phân lập được loại virus này ở trong các khối ung Thư vòm mũi họng, có nhiều ở bên các nước Thái Bình Dương đặc biệt là ở Quảng Đông - Trung Quốc và một số nước Đông Nam á trong đó có Việt Nam. Trong dân chúng tỉ lệ nhiễm loại virus này tương đối cao nhưng số trường hợp ung thư vòm không phải là nhiều. Chất benzen có thể gây chứng suy tủy và trong đó có một số biểu bệnh ung thư bạch cầu. Một số loại chất hóa học nghề nghiệp khác có nguy cơ gây ung thư đặc biệt là các nghề liên quan đến công nghiệp hóa dầu, khai thác tiếp xúc với sản phẩm thôi rửa dầu mỏ. • Virut gây u Loại virus thường lây qua đường sinh dục, được coi là có liên quan đến các ung thư vùng âm đạo và tử cung, các nghiên cứu đang tiếp tục. • Virut HTLV1 Đây là loại virut liên quan đến bệnh bạch cầu tế bào T gặp ở Nhật Bản vùng caribê. • Virus viêm gan B Virus này gây ung thư gan, nó thâm nhập vào cơ thể gây viêm gan cao. Đầu tiên bị viêm gan sẽ không có triệu chứng gì xảy ra, sau đó sẽ dẫn đến hai biến chứng quan trọng đó là sơ gan toàn bộ và ung thư tế bào gan. Điều này giải thích cho sự xuất hiện nhiều ố nhỏ trong ung thư gan và tái phát sau khi cắt gan. Xơ gan còn làm cho tiên lượng của bệnh ung thư gan xấu đi rất nhiêug - Vi trùng và ký sinh trùng có liên quan đến ung thư Đây chỉ là một loại ký sinh trùng được coi là nguyên nhân dẫn đến ung thư, đó là sản Schistosma. Loại này thường có mặt với ung thư bàng quang và một số ít ung thư niệu quản, cơ chế sinh bệnh ung thư của loại này chưa được giải thích rõ. Loại vi khuẩn mà chúng ta đang đề cập đến vai trò gây viêm dạ dày mãn tính và ung thư dạ dày là vi khuẩn Helicobacter Pylori. Các nhà nghiên cứu vẫn đang tiếp tục nghiên cứu nhằm mục đích giảm tần số ung thư dạ dày đặc biệt là ở các nước châu á. Kết luận Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan đến việc tăng sinh tế bào. Hiện nay bệnh này chia ra làm nhiều loại bênh ung thư khác nhau và chưa có biện pháp chữa bệnh hiệu quả
