Ngôn ngữ là phương tiện để con người giao tiếp, trao đổi với nhau. Nó hầu như là một thứ không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Vậy nếu nói về ngôn ngữ, chúng ta thường bắt gặp ngôn ngữ dưới dạng nào? Có lẽ phần lớn ai cũng từng sử dụng qua ngôn ngữ ở hai hình thức là nói và viết. Vậy, sự khác biệt giữa chúng là gì, ưu điểm của hình thức này so với hình thức kia là như thế nào. Theo định nghĩa cơ bản thì ngôn ngữ nói "là ngôn ngữ âm thanh, là lời nói trong giao tiếp. Người nói và người nghe trực tiếp trao đổi với nhau, vì vậy họ có thể đổi vai (nói - nghe, nghe - nói) cho nên trong giao tiếp có thể sửa đổi. Người nói ít có điều kiện gọt giũa, người nghe ít có điều kiện suy ngẫm, phân tích". Ngôn ngữ nói giúp kết nối con người một cách trực tiếp, có thể thể hiện được tình cảm của mình một cách trực tiếp khi mặt đối mặt, hay có khi là qua phương tiện khác cũng sẽ có tính trực tiếp hơn ngôn ngữ viết. Đồng thời, với ngôn ngữ nói, người nói có thể điều chỉnh âm điệu của bản thân sao cho hợp lí, với sự đa dạng về ngữ điệu, có thể cao, thấp, nhanh, chậm, mạnh, yếu, liên tục hay ngắt quãng. Ngữ điệu là yếu tố quan trọng góp phần bộc lộ bổ sung thông tin. Hơn nữa, trong ngôn ngữ nói có sự phối hợp giữa âm thanh và cử chỉ, dáng điệu.. Ngoài ra, ngôn ngữ nói cũng thể hiện đặc trưng vùng miền sâu sắc hơn ngôn ngữ viết. Còn nói về ngôn ngữ viết, nó "được thể hiện bằng chữ viết trong văn bản và được tiếp nhận bằng thị giác". Qua đó, người đọc có thể hiện rõ sự trình bày của bản thân cho người khác xem, đồng thời thông qua đó người khác có thể biết được chữ viết của chúng ta. Qua chữ viết đó, một số người có thể đoán được tính cách của chính chủ, điều này không chắc chắn lắm nhưng dân gian thường có câu "nét chữ nết người". Nhờ vào việc viết, cũng có thể đánh giá được sự chính xác của ngôn ngữ qua chính tả chẳng hạn, và sự cẩn thận của người viết qua cách ngắt và sử dụng các dấu câu trong đó một cách phù hợp. Trong văn bản viết, tùy thuộc vào phong cách ngôn ngữ mà sử dụng từ ngữ. Thông qua việc viết, chúng ta có thể thể hiện cảm xúc qua các hình ảnh cảm xúc trên mạng xã hội. Khi thời đại thông tin phát triển như hiện nay thì việc thể hiện cảm xúc qua việc viết được hỗ trợ một cách đa dạng hơn. Có một điều chúng ta cần phân biệt rõ nữa đó là ngôn ngữ nói được lưu bằng chữ viết khác với ngôn ngữ viết trong văn bản được trình bày bằng lời nói miệng. Mỗi hình thức thể hiện ngôn ngữ có đặc thù và ưu điểm riêng, việc sử dung cả hai đều cần thiết trong cuộc sống, giúp cho tính biểu đạt thêm sinh động, đa dạng và phát triển giao tiếp nhiều hơn. Tuy nhiên, chúng ta nên tránh sự lẫn lộn giữa hai loại ngôn ngữ, tránh dùng những yếu tố đặc thù của ngôn ngữ nói trong ngôn ngữ viết và ngược lại.