A. Kiến thức ngữ văn 1. Tác giả * Tiểu sử - Hon-đa-sô-i-chi-ro (Soichiro Honda) sinh ngày 17 tháng 11 năm 1906, mất ngày 5 tháng 8 năm 1991), quê ở Si-dư-ô-ca, Nhật Bản - Ông là một kỹ sư và nhà công nghiệp Nhật Bản - Ông có tình yêu với máy móc và xe ô tô ngay từ khi còn là một đứa trẻ. Sau 6 năm là thợ sửa chữa ô tô tại 1 ga ra, ông đã về nhà mở hãng sửa chữa xe ô tô của riêng mình ở tuổi 22. Ông điều hành Honda Motor Co đến khi nghỉ hưu - Tạp chí People đã xếp ông vào danh sách "25 người hấp dẫn nhất năm" của họ trong năm 1980 - Ngoài niềm yêu thích với máy móc, ông cũng chơi nhiều môn thể thao khác như đua xe, trượt tuyết, chơi gôn, lướt ván.. - Ông nhận được nhiều giải thưởng danh dự như Viên chức lớn của Huân chương Công trạng của Cộng Hòa Ý.. - Là người sáng lập ra hãng xe Honda. 2. Tác phẩm - Thể loại: Hồi kí (Đặc điểm thể hồi kí được thể hiện ở việc tác giả đã ghi lại những sự việc, những quan sát, nhận xét và tâm trạng có thực mà tác giả đã trải qua) - Xuất xứ: Trích từ tác phẩm hồi kí Biển giấc mơ thành sức mạnh đi tới (còn gọi là Bản lí lịch đời tôi). - Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm. - Xuất xứ: In trong cuốn hồi kí: Biến giấc mơ thành sức mạnh đi tới (Bản lý lịch đời tôi), Nguyễn Trí Dũng dịch, NXB Văn hóa Sài Gòn - Báo Sài Gòn giải phóng, thành phố Hồ Chí Minh, 2006 (Cuốn sách Honda Soichiro bản lý lịch đời tôi-Biến giấc mơ thành sức mạnh đi tới này bao gồm "Bản lý lịch đời tôi" của ông Honda Soichiro và một số bài viết đã được đăng trong tờ nội san của công ty Honda. Ngoài ra, còn có một số bài viết về sự nghiệp lớn của ông lúc ông ở cương vị Giám đốc công ty cũng như sau khi ông đã về hưu). * Bố cục :3 phần + Phần 1 (từ đầu đến sung sướng không diễn tả được) : Xuất thân và tuổi thơ của nhân vật tôi. + Phần 2 (tiếp đến tôi lại cõng em chạy đi xem) : Quãng thời gian đi học và niềm hứng thú của nhân vật tôi với ô tô + Phần 3 (còn lại) : Kỉ niệm đi xem cuộc biểu diễn máy bay của nhân vật tôi. *Giá trị nội dung - Tác phẩm kể lại một cách chân thực, chi tiết và đầy đủ, sinh động về tuổi thơ của Honđa, giúp người đọc hiểu được hoàn cảnh gia đình, niềm yêu thích và sự quan tâm đặc biệt của ông đối với động cơ, máy móc cũng như những nghị lực phi thường, nỗ lực vượt lên hoàn cảnh để có điều kiện được tiếp xúc và chạm tay tới giấc mơ của mình - Hình ảnh của Honđa lúc nhỏ đã truyền động lực về niềm say mê sáng tạo và dám mơ ước tới những ai còn chần chừ, ngại khó và chưa dám quyết đoán để chạm tới ước mơ b. Giá trị nghệ thuật - Giọng kể chân thực, gần gũi, văn phong dễ hiểu - Kết hợp giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm B. Hướng dẫn soạn bài Thời thơ ấu của Hon-đa - văn 6 sách Cánh diều bài 1, Chuẩn bị (trang 61) * Tìm hiểu thêm thông tin về tác giả -nhà sáng lập hãng xe máy, ô tô Hon-đa nổi tiếng của Nhật Bản: - Xuất thân bình dân: +Hon-đa Sô-i-chi-rô (1906 – 1991), sinh ra ở Ha-ma-mát-su, tỉnh Si-dư-ô-ca, Nhật Bản. + Ông là anh trai cả của 9 đứa em. - Hoàn cảnh gia đình nghèo: + Cha làm nghề thợ rèn. Nhà rất nghèo, đời ông làm nông. + Là trưởng nam trong gia đình, hàng ngày phải cõng em gái đến trường, giúp cha đạp ống thổi lửa. - Thời thơ ấu có tình yêu với nghề cơ khí là điều mà tác giả thừa hưởng từ cha. + Lớn lên trong tiếng phì phò thổi của ống thổi lò, với âm thanh chan chát của tiếng đe, tiếng búa. + Hon-đa hay được ông cõng đến tiệm xay lúa chơi. + Thừa hưởng từ cha, ông có niềm hứng thú với kĩ thuật, máy móc từ rất sớm. - Là nhà sáng lập hãng xe máy, ô tô Hon-đa nổi tiếng của Nhật Bản và thế giới: +Năm 1922, ông cùng cha lên Tô-ki-ô, làm việc cho cửa hàng sửa chữa ô tô Art Shokai. Đây cũng là nơi ông học việc, giúp ông phát triển sự việc sau này. + Năm 1928, ông được phép mở chi nhánh A-a-tô Sô-ư-ka-i (Art Shokai) ở làng của mình tại Ha-ma-mát-su. Sau đó, ông làm ăn phát đạt và trở nên giàu có, nổi tiếng trong thị trấn. +Thành lập công ty lớn là một tập đoàn đa quốc gia giá trị hàng tỉ đô la chuyên sản xuất ra những xe máy bán chạy nhất thế giới. + Ông qua đời vào ngày 5 tháng 8 năm 1991 vì bệnh thận, thọ 84 tuổi. => Qua đây, có thể nói: Tuổi thiếu niên là thời gian chuẩn bị quan trọng cho giai đoạn trưởng thành của đời người. * Tìm hiểu về thể Hồi kí là một thể văn của kí dùng để ghi chép lại những sự việc, những quan sát, nhận xét và tâm trạng có thực mà tác giả đã trực tiếp trải qua. - Tác giả Hon-đa viết về chính bản thân trong những kỉ niệm thơ ấu tuổi thơ mà mình đã trải qua. Viết như thế nhằm mục đích mong muốn người đọc thấy rõ được sự đam mê dành cho ô tô, máy móc của tác giả ngay từ hồi rất bé. *Những yếu tố của văn bản cho biết tính xác thực của điều được kể: - Ngôi kể thứ nhất "tôi". Ngôi kể này dễ dàng thể hiện cái nhìn, bộc lộ rõ những suy nghĩ tình cảm của chính tác giả - Thời gian, địa điểm rõ ràng cụ thể: Tôi sinh năm 1906 tại làng Kô-mi-ô (Komyo), quận I-qua-ta (Iwata), nay là thành Ten-ri-u (Tenryu), thuộc thành phố Ha-ma-mát-su (Hamamatsu), tỉnh Si-dư-ô-ca (Shizuoka) ; Suốt thời gian học tập ở Trường Tiểu học Y-a-ma-hi-ga-si (Yamahigashi), từ lớp 1 cho tới lớp 5.. ; Mùa thu năm 1914.. cuộc biểu diễn máy bay ở Liên đội Bộ binh Ha-ma-mát-su.. ;.. 2. Hướng dẫn soạn Đọc hiểu văn bản Thời thơ ấu của Hon-đa – sách cánh diều a. Câu hỏi giữa bài: *Các thông tin ở phần 1 thể hiện đặc điểm gì của hồi kí? – trang 62 Trả lời: Các thông tin ở đoạn (1) thể hiện đặc điểm của hồi kí là: Hồi kí là thể văn nhớ lại, ghi những sự việc thuộc quá khứ, thể hiện tính tính chân thực, xác thực của câu chuyện; sự việc, số liệu, thời gian phải chính xác. *Nêu ý nghĩ của việc nhân vật tôi nhớ lại sở thích chơi với máy móc, động cơ hồi nhỏ - trang 62 Trả lời: Việc nhân vật tôi nhớ lại sở thích chơi với máy móc, động cơ hồi nhỏ có ý nghĩa là: Thể hiện tình cảm của cậu dành cho ông thông qua kể những kỉ niệm được ông cõng đến tiệm xay lúa; đồng thời cho thấy niềm đam mê với máy móc của một thiên tài được bộc lộ từ rất sớm. *Câu bé Hon-da học kém môn nào và thích thú những gì? – trang 62 Trả lời: Cậu bé Hon-đa từ lớp 1 đến lớp 5 học kém môn thực vật và sinh vật (sinh học) - ở phần (3). Cậu thích thú với pin, cân, ống nghiệm và máy móc, việc sửa chữa *Tranh minh họa cho chi tiết và sự việc gì trong truyện? Trả lời: Minh họa cho sở thích, sự tò mò và niềm say mê, yêu thích, thích khám phá của cậu bé với pin, ống nhiệm và máy móc. *Tìm các từ mượn có trong phần 3 này? Trả lời: Những từ mượn có trong phần 3 - trang 36, 37 là: Tivi, pin, cân, tuốc nơ ví, ô tô, ống nghiệm, dây cáp, kìm. *Chi tiết "tôi" gí mũi xuống đất ngửi mùi dầu máy nói lên điều gì? – trang 63 Trả lời: Chi tiết "tôi" gí mũi xuống đất ngửi mùi dầu máy nói lên - Nói lên sự tò mò, thích thú, muốn khám phá những điều mới lạ của Hon-đa - Nói nên óc quan sát tinh tường, nhanh nhạy của Hon-đa - Cho thấy từ bé, Họn-đa đã hứng thú, có niềm đam mê với máy móc. (giống như chi tiết: Chỉ cần nhìn máy móc chuyển động tôi cũng thấy sung sướng không diễn tả được – trang 62) * Câu bé Hon da đã làm những việc gì để xem được máy bay thật biểu diễn cách nhà 20 ki-lô-mét? Trả lời: Để lần đầu tiên trong đời được xem được máy bay thật biểu diễn, cậu bé Hon-đa đã làm: - Trước đó vài ngày, cậu đã én lấy 2 xu đề làm tiền lộ phí đi đường – mua vé (đến chỗ xem máy bay cách đó 20 ki-lô-mét. - Hôm đó trốn học, lén lấy xe đạp của cha đạp một mạch, không nghỉ đến Ha-ma-mát-su. - Vì không đủ tiền vé vào cửa (vé hết 10 xu, nhưng cậu chỉ có 2 xu) nên cậu bé leo lên cây thông lớn để xem bằng được, và còn bẻ cành lá ngụy trang phía dưới để tránh có người phát hiện. *Nhân vật tôi đã chọn bắt chước những trang bị nào của phi công? Vì sao? Trả lời: N hững trang bị của phi công được nhân vật "tôi" đã bắt chước là: - Mũ kết của phi công (cha mua cho), cặp kính đeo mắt của phi công (tự làm bằng bìa các tông) - Tự gắn quạt gió tre lên xe đạp - Bắt chước phi công đội mũ quay ngược vành ra phía sau. =>Giải thích: Bởi cậu vốn đã say mê máy móc và động cơ; đồng thời vì cậu còn quá yêu thích, mê mẩm, và quá ấn tượng về buổi trình diễn máy bay đầy lôi cuốn đó. b. Câu hỏi cuối bài trang 64 Ngữ văn 6, SGK Cánh Diều *Câu 1 - Trang 64: Những chi tiết nào chứng tỏ nhân vật "tôi" thời thơ ấu đã rất yêu thích máy móc? Trả lời: Những chi tiết chứng tỏ nhân vật "tôi" thời thơ ấu đã rất yêu thích máy móc là: - Tuy còn nhỏ, chưa hiểu việc rèn những miếng sắt vụn làm gì nhưng tôi rất thích thú với công việc đập búa "chùm cheng", sửa chữa đồ dùng và làm ra công cụ làm nông (phần 1 - trang 62) - Chưa được đi học, nhưng tôi rất thích chơi đùa với máy móc và động cơ (phần 2 - trang 62) - Bị lôi cuốn bởi âm thanh "bùm chát, bùm chát" của máy nổ và luồng khói xanh có mùi dầu cháy rất khó tả (phần 2 - trang 62) - Chỉ cần nhìn máy móc chuyển động, tôi cũng thấy sung sướng không diễn tả được (phần 2 - trang 62) - Tôi vẫn lân la sang ngắm nhìn và thích thú vô cùng [..] tôi cũng thấy sung sướng không diễn tả được (phần 2 - trang 62) - Lên lớp 6, tôi thích thú hơn khi bắt đầu thấy xuất hiện pin, cân, ống nghiệm, máy móc (phần 3 - trang 62) - Vô cùng cảm phục những chú thợ điện với túi đồ nghề gồm kìm, tuốc nơ vít.. trèo lên cột điện nối dây cáp (phần 3 - trang 62 - Năm lớp 2 hoặc lớp 3, khi thấy ô tô liền bám theo, phần khích. Dí mũi xuống mặt đất, ngửi khịt khịt như chó ngửi, lấy tay quệt dầu rồi đưa lên mũi hít vao đầy lồng ngực. Nảy ra ước mơ sau này làm một chiếc xe. Sau đó, cứ đi học lại cõng em đi xem ô tô (phần 3 - trang 62) - Trốn học, lén lấy tiền và xe đạp của cha, một mình đi xem biểu diễn máy bay (phần 4 - trang 62) - Khi trở về, vì quá thích thú nên đã bắt chước phi công (phần 3 - trang 62) * Câu 2 - Trang 64: Trong nhiều sự việc được nhân vật "tôi" kể lại, em có ấn tượng nhất với sự việc nào? Vì sao? Trả lời: Nội dung HOT bị ẩn: Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem * Câu 3 - Trang 64: Đặc điểm của thể hồi kí được thể hiện ở văn bản này như thế nào? Hãy chỉ ra một số biểu hiện cụ thể . Trả lời: Đặc điểm của thể hồi kí: - Ghi lại những sự việc, những quan sát, nhận xét và tâm trạng có thực mà tác giả đã trải qua. - Ngôi kể thứ nhất - Tác giả xưng tôi - Thời gian, địa điểm rõ ràng cụ thể: Tôi sinh năm 1906 tại làng Kô-mi-ô (Komyo), quận I-qua-ta (Iwata), nay là thành Ten-ri-u (Tenryu), thuộc thành phố Ha-ma-mát-su (Hamamatsu), tỉnh Si-dư-ô-ca (Shizuoka) ; Suốt thời gian học tập ở Trường Tiểu học Y-a-ma-hi-ga-si (Yamahigashi), từ lớp 1 cho tới lớp 5.. ; Mùa thu năm 1914.. cuộc biểu diễn máy bay ở Liên đội Bộ binh Ha-ma-mát-su.. ;.. sự có mặt của người khác như bố, ông. - Văn bản đưa ra những cảm nhận, quan sát chân thực của tác giả qua những câu chuyện mà tác giả trải qua và kể lại. *Câu 4 - Trang 64; Qua đoạn trích hồi kí trên, em thấy những dấu hiệu sớm bộc lộ thiên hướng về kĩ thuật của Hon-đa có liên quan gì đến sự nghiệp của ông sau này? Trả lời: Qua đoạn trích hồi kí trên, em thấy những dấu hiệu bộc lộ tài năng, thiên hướng về kĩ thuật của Hon-đa từ khi còn rất nhỏ có liên quan rất lớn đến sự nghiệp của ông sau này. Đó là: - Nó kích thích, bồi đắp ước mơ về máy móc, kĩ thuật của ông - Nó là nền tảng định hướng để ông tiếp tục tìm hiểu về kĩ thuật khi học lên cấp cao hơn. - Nó cũng xây dựng cho ông một niềm tin kiêm định và định hướng đúng đắn về con đường mà mình đang đi, dù có khó khăn vẫn không khuất phục khó khăn. + Có ước mơ, đam mê. Xem thêm: Kể Về Một Kỉ Niệm Của Bản Thân – Sách Cánh Diều - Văn Mẫu
