Kiến thức Ngữ Văn * Văn bản Lao xao ngày hè - Tác giả Nguyễn Duy Khán - Xuất xứ: Trích chương 6 của tập hồi kí Tuổi thơ im lặng. - Thể loại: Hồi kí. - Phương thức biểu đạt chính: Tự sự. - Nội dung: Lao xao ngày hè là hồi ức của nhân vật tôi về những ngày hè tươi đẹp. Qua việc miêu tả chi tiết từ cảnh vật thiên nhiên đến hoạt động của con người, tác giả đã thể hiện tình yêu thiên nhiên, - Nghệ thuật: Hồi kí kết hợp với các biện pháp tu từ: Liệt quê hương cũng như những hiểu biết sâu sắc về đồng quê cũng như tâm lí trẻ con. Kê, so sánh, ẩn dụ.. * Văn bản Thương nhớ bầy ong - Tác giả: Huy Cận (1919-2005), ông là nhà thơ lớn, một đại biểu xuất sắc của phong trào Thơ Mới với hồn thơ ảo não. Thơ Huy Cận hàm súc, giàu chất suy tưởng triết lí. - Xuất xứ: Tác giả đặt tên là Tổ ong "trại" trích từ tập 1 Hồi kí Song đôi. - Thể loại: Hồi kí. - Phương thức biểu đạt chính: Tự sự. - Giá trị nội dung: Thương nhớ bầy ong là hồi ức của nhân vật tôi về những đõ ong mà nhân vật tôi đã từng được nhìn thấy, cảm nhận, mê đắm ngày nhỏ. Kèm theo những hồi ức tươi đẹp ấy là nỗi buồn không dứt, buồn đến phát khóc khi chúng rời xa. Từ đó nêu lên triết lí, những vật nhỏ bé, vô tri vô giác đều gây vương vấn, ám ảnh vào tâm hồn, ảnh hưởng đến thơ ca, nghệ thuật của mỗi người. - Giá trị nghệ thuật: Hồi kí kết hợp các biện pháp tu từ: So sánh, câu hỏi tu từ, đối lập. Thể loại hồi kí có đan xen giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm (kể chuyện với giọng văn thấm đẫm chất trữ tình) giúp diễn tả đầy đủ, sâu sắc chủ đề văn bản. * Văn bản Một năm ở Tiểu học: - Tác giả: Nguyễn Hiến Lê - Ngôi kể thứ nhất, tác giả là người kể - Nội dung: Tác giả kể lại chuỗi sự việc có thật diễn ra tại quá khứ gắn với quãng đời học sinh của nhân vật "tôi", là hình ảnh của tác giả trong tác phẩm và là hình bóng của tác giả Nguyễn Hiến Lê ngoài đời. - Nghệ thuật: Văn bản có sự kết hợp giữa kể chuyện với miêu tả và biểu cảm. Ôn tập (Hướng dẫn Soạn bài Ôn tập - Ngữ văn 6, Sánh Chân trời sáng tạo, trang 130) Câu 1. Trang 130 Văn bản nào trong các văn bản Lao xao ngày hè, Thương nhớ bầy ong, Đánh thức trầu, Một năm ở tiểu học thuộc thể loại hồi kí? Dựa vào đâu em khẳng định như vậy? Trả lời: - Trong các văn bản Lao xao ngày hè, Thương nhớ bầy ong, Đánh thức trầu, Một năm ở tiểu học thì 3 văn bản: Lao xao ngày hè, Thương nhớ bầy ong, Một năm ở tiểu học thuộc thể loại hồi kí. - Em khẳng định như vậy vì: + Các văn bản đều có đặc điểm của thể loại hồi kí: Tái hiện quá khứ người thật, việc thật; mà tác giả chính là người trong cuộc hoặc chứng kiến. Như vậy, hồi kí là một dạng thức thuộc loại hình kí. Hồi kí kể lại những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ mà tác giả là người tham dự hay chứng kiến. Nội dung phản ánh trong hồi kí mang tính xác thực cao. Đó là những sự việc và con người để lại ấn tượng sâu sắc, gắn với những kỉ niệm riêng nhưng đồng thời tái hiện chân thực đời sống lịch sử – xã hội và văn hóa của thời đã qua. + Các văn bản đều kể lại một chuỗi sự việc, trong đó người kể là tác giả. + Mỗi văn bản đều kể lại chuỗi sự việc đã xảy ra trong quá khứ gắn với quãng đường thơ ấu của tác giả. + Nhân vật kể chuyện xưng "tôi", kể lại câu chuyện theo ngôi thứ nhất +Hình ảnh của tác giả trong văn bản là hình bóng của tác giả ngoài đời. + Văn bản có sự kết hợp giữa kể chuyện với miêu tả và biểu cảm. +Giọng kể chuyện thấm đẫm chất trữ tình giúp diễn tả đầy đủ, sâu sắc chủ đề văn bản. Câu 2. Trang 130 Trong các văn bản hồi kí đã học, em thích nhất văn bản nào? Vì sao? Hãy tóm tắt nội dung văn bản ấy. Trả lời: *Trong các văn bản đã học, văn bản thích nhất là: Lao xao ngày hè. Vì văn bản đã cung cấp cho em biết những thông tin thú vị về các loài chim ở làng quê; văn bản còn giúp em hiểu về hồi ức của nhân vật tôi về những ngày hè tươi đẹp gắn với cảnh vật thiên nhiên, cuộc sống con người; vì văn bản còn bồi đắp cho em tình yêu thiên nhiên sâu sắc. *Tóm tắt nội dung văn bản: Trời chớm hè, cây cối um tùm, ngát hương hoa, bướm ong rộn rịp xôn xao. Thế giới các loài chim ở đồng quê hiện lên thật sinh động dưới ngòi bút của tác giả. Bồ các to mồm. Chị Điệp nhanh nhảu. Rồi sáu sậu, sáo đen, tu hú, chim ngói, chim nhạn hiền lành, gần gũi với con người. Bìm bịp suốt ngày đêm rúc trong bụi cây, diều hâu hung ác bắt gà con, quạ lia lia láu láu dòm chuồng lợn, chèo bẻo kẻ cắp nhưng hung hăng, thích đánh nhau, đánh cả diều hâu lẫn quạ. Chim cắt hung dữ, không một loài chim nào trị được thế mà bị chèo bẻo đánh cho ngắc ngoải. Trong những ngày hè, nhân vật tôi đã có những quan sát và nhận xét về các loài chim ở vùng quê cùng với những trải nghiệm thú vị về thiên nhiên và con người ở làng quê. Câu 3. Trang 130 Khi viết một bài văn tả cảnh sinh hoạt, em cần lưu ý đến những gì? Trả lời: Khi viết một bài văn tả cảnh sinh hoạt, em sẽ: - Em sẽ đọc kĩ yêu cầu của đề để xác định đúng thể loại và nọi dung sẽ viết. - Sau đó em sẽ quan sát, nhớ, liên tưởng, hình dung cảnh sinh hoạt sẽ tả Nội dung HOT bị ẩn: Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem Câu 4. Trang 130 Em rút ra được những lưu ý gì khi chuẩn bị và trình bày bài nói về cảnh sinh hoạt mà mình quan sát? Trả lời: Khi chuẩn bị và trình bày bài nói về cảnh sinh hoạt mà mình quan sát, em sẽ lưu ý về: - Xác định được đề tài, mục đích, người nghe, không gian và thời gian nói. - Tìm ý và lập dàn ý. - Luyện tập trình bày theo dàn ý. - Nội dung trình bày đầy đủ, kết hợp giọng điệu, ngôn ngữ hình thể.. Câu 5. Trang 130 Hãy chia sẻ với bạn học cùng nhóm cảm nhận của em về vẻ đẹp thiên nhiên của một mùa trong năm. Trong khi nói, có gắng sử dụng biện pháp tu từ phù hợp. Trả lời: - Mở bài: Dẫn dắt, giới thiệu, nêu cảm xúc về vẻ đẹp thiên nhiên của một mùa trong năm mà em yêu thích. - Thân bài +Giới thiệu khái quát thời gian, không gian, thời tiết + Cảm xúc về vẻ đẹp nổi bật của mùa đó (thiên nhiên, cảnh vật, sản vật, cảnh sinh hoạt đặc trưng trong mùa đó) + Cảm xúc cảu em về một kỉ niệm đẹp trong mùa đó.. - Kết bài: Cảm nhận của em về mùa đó. Câu 6. Trang 130 Theo em, "thiên nhiên muốn trò chuyện cùng ta" điều gì? Trả lời: Trong cuộc sống, thiên nhiên có vai trò vô cùng quan trọng với con người. Con người muốn tồn tại, muốn có cuộc sống tốt tốt đẹp thì phải sống chan hòa với thiên nhiên. Như thế, theo em, thiên nhiên muốn nói với chúng ta: Nội dung HOT bị ẩn: Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem * * *bài tiếp Biểu Cảm (Cảm Nhận) Về Một Mùa Trong Năm – Văn Mẫu ** Soạn Bài Ôn Tập Cuối Học Kì I - Chân Trời Sáng Tạo, Ngữ Văn 6
