Soạn bài: Nếu cậu muốn có một người bạn - Ngữ văn 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống

Soạn văn 6: Nếu cậu muốn có một người bạn

- Kết nối tri thức với cuộc sống

* * *

Văn bản Nếu cậu muốn có một người bạn

​

Thế rồi một con cáo xuất hiện.

– Xin chào - con cáo nói.

– Xin chào - hoàng tử bé lịch sự trả lời rồi quay lại nhưng không nhìn thấy gì.

– Mình ở đây - giọng nói vang lên - dưới cây táo..

– Bạn là ai - hoàng tử bé hỏi – bạn dễ thương quá..

– Mình là cáo, con cáo trả lời.

– Lại đây chơi với mình đi, hoàng tử bé đề nghị nó - Mình buồn quá..

– Mình không thể chơi với bạn được – con cáo nói - Mình chưa được cảm hóa.

– À! Xin lỗi! – Hoàng tử bé thốt lên.

Nhưng sực nhớ ra, cậu hỏi lại:

– "Cảm hóa" nghĩa là gì?

– Bạn không phải dân ở đây – con cáo nói – bạn đi tìm gì vậy?

– Mình đi tìm con người – Hoàng tử bé nói - "Cảm hóa" nghĩa là gì?

– Con người - con cáo nói - họ có súng và họ đi săn. Thật là phiền toái! Họ con nuôi gà nữa. Đó là chuyện được nhất ở họ. Bạn có tìm gà không?

– Không, mình đi tìm bạn bè. "Cảm hóa" nghĩa là gì?

– Đó là thứ bị lãng quên lâu lắm rồi. Nó có nghĩa là "làm cho gần gũi hơn.."

– Làm cho gần gũi hơn?

– Chứ sao - con cáo lên giọng – Bạn đối với mình mới chỉ là một cậu bé giống như cả trăm nghìn cậu bé. Và mình không cần đến bạn. Còn bạn cũng chẳng cần gì đến mình. Mình đối đối với bạn chỉ là một con cáo giống như cả trăm nghìn con cáo. Nhưng, nếu như bạn cảm hóa mình, tụi mình sẽ cần đến nhau. Lúc đó, bạn đối với mình sẽ là duy nhất trên đời..

– Mình bắt đầu hiểu rồi. Có một bông hoa.. mình nghĩ là nó đã cảm hóa mình..

– Có thể lắm. Trên Trái Đất người ta thấy đủ thứ chuyện..

– Ồ! Không phải trên Trái Đất - hoàng tử bé nói.

Con cáo tỏ ra rất tò mò:

– Trên một hành tinh khác?

– Đúng vậy.

– Có thợ săn trên hành tinh đó không?

– Không.

– Chuyện này, đúng là thú vị! Còn gà?

– Không.

– Chẳng có gì là hoàn hảo – con cáo thở dài.

Nhưng rồi nó quay lại với ý nghĩ lúc nãy:

– Cuộc sống của mình thật đơn điệu. Mình săn gà, con người săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau. Cho nên mình hơi chán. Bởi vậy, nếu bạn cảm hóa mình, xem như đời mình sẽ được chiếu sáng. Mình sẽ biết thêm một tiếng chân khác hẳn mọi bước chân khác. Những bước chân khác chỉ khiến mình trốn vào lòng đất. Còn bước chân của bạn sẽ gọi mình ra khỏi hang, như là tiếng nhạc. Và nhìn xem! Bạn thấy không, cánh đồng lúa mì đằng kia? Mình không ăn bánh mì. Lúa mì chả có ích gì cho mình. Những đồng lúa mì chẳng gợi nhớ gì cho mình cả. Mà như vậy thì buồn quá! Nhưng bạn có mái tóc vàng óng. Nếu bạn cảm hóa mình thì thật tuyệt vời! Lúa mì vàng óng ả sẽ làm mình nhớ đến bạn.. Và mình sẽ thấy thích tiếng gió trên đồng lúa mì..

Con cáo ngừng lời và nhìn hoàng tử bé chăm chú. Nó nói:

– Bạn làm ơn.. cảm hóa mình đi!

– Mình muốn lắm – hoàng tử bé trả lời – nhưng mình không có thời gian. Mình còn phải đi kiếm bạn bè và tìm hiểu nhiều thứ.

– Người ta chỉ hiểu những gì họ đã cảm hóa [..] Nếu muốn có một người bạn, hãy cảm hóa mình đi!

– Cần phải làm sao? - Hoàng tử bé hỏi.

– Cần phải rất kiên nhẫn – con cáo trả lời – Trước tiên bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ. Mình sẽ liếc nhìn bạn, còn bạn thì không nói gì cả. Lời nói là nguồn gốc của mọi sự hiểu lầm. Nhưng mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn..

​

[..] Cứ thế, hoàng tử bé cảm hóa con cáo. Khi gần đến lúc phải ra đi, con cáo nói:

– A!.. Mình sẽ khóc mất.

– Lỗi do bạn đó – hoàng tử bé nói - mình không muốn làm bạn đau lòng chút nào, nhưng bạn lại muốn mình cảm hóa bạn..

–Tất nhiên rồi - con cáo nói.

– Nhưng bạn sẽ khóc - hoàng tử bé nói.

– Tất nhiên rồi - con cáo nói.

– Vậy thì bạn chẳng được gì cả.

– Mình được chứ - con cáo nói – bởi vì còn có màu lúa mì.

Sau đó nó nói thêm:

– Hãy thăm lại vườn hoa hồng đi! Bạn sẽ hiểu rằng bông hoa của bạn là duy nhất trên đời. Rồi khi bạn quay lại đây vĩnh biệt mình, mình sẽ tằng bạn một bí mật làm quà.

Hoàng tử bé đi thăm lại vườn hoa hồng.

– Các bạn chẳng giống bông hồng của tôi chút nào, các bạn chưa là gì cả - cậu nói với chúng. Chẳng ai cảm hóa các bạn và các bạn chẳng cảm hóa ai. Các bạn giống như bạn cáo của tôi ngày trước. Hồi đó, bạn ấy chỉ là một con cáo như cả trăm ngàn con khác. Nhưng tôi đã biến bạn ấy thành bạn của tôi, và bây giờ bạn ấy trở thành duy nhất trên đời.

[..] Rồi cậu quay trở lại chỗ con cáo:

– Vĩnh biệt – cậu nói..

– Vĩnh biệt - con cáo nói - Đây là bí mật của mình. Rất đơn giản: Người ta chỉ thấy rõ với trái tim. Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần.

– Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần - hoàng tử bé lặp lại, để cho nhớ.

– Chính thời gian mà bạn bỏ ra cho bông hồng của bạn đã khiến bông hồng của trở nên quan trọng đến thế.

– Chính thời gian mà mình bỏ ra cho bông hồng của mình.. - Hoàng tử bé lặp lại, để cho nhớ.

– Con người đã quên mất sự thật này - con cáo nói - Nhưng bạn thì không được quên. Bạn có trách nhiệm mãi mãi với những gì bạn đã cảm hóa. Bạn có trách nhiệm với bông hồng của bạn.

– Mình có trách nhiệm với bông hồng của minh.. - Hoàng tử bé lặp lại, để cho nhớ.

Tóm tắt Nếu cậu muốn có một người bạn

​

Truyện kể về nhân vật Hoàng tử bé, một cậu bé trong sáng, dễ thương. Hoàng tử bé sống ở hành tinh B612. Vì buồn chán, cậu tìm đến Trái Đất để tìm loài người, tìm bạn. Khi đến Trái Đất, Hoàng tử bé nhìn thấy một vườn hoa hồng, cậu rất buồn vì bông hồng của mình không phải là duy nhất. Sau đó, Hoàng tử bé đã gặp cáo. Cậu muốn cáo đến chơi với mình, nhưng cáo nói không thể chơi với cậu vì chưa được cậu cảm hóa. Dần dần, Hoàng tử bé và cáo đã trở nên thân thiết. Cả hai đã "cảm hóa" nhau. Nhờ tình bạn với hoàng tử bé, cáo sẽ không còn cảm thấy cô đơn, không còn cảm thấy trên đời chỉ còn sự đơn điệu và nguy hiểm. Nhờ những bí mật mà cáo đã nói cho Hoàng tử bé, Hoàng tử bé đã hiểu thế nào là tình bạn thực sự, cậu đã nhận ra bông hồng của mình không giống với những bông hồng khác mà là duy nhất. Sau đó. Hoàng tử bé đã từ biệt cáo để trở về hành tinh B612, trở về với bông hồng của mình.

Soạn văn 6: Nếu cậu muốn có một người bạn

​

"Nếu cậu muốn có một người bạn" trả lời câu hỏi trang 26

Câu 1 - Trang 26:

- Hoàng Tử bé đến từ một hành tinh khác: Tiểu tinh cầu B612

- Hoàng tử bé đến trái đất với mục đích: Đi tìm con người, đi tìm bạn bè và muốn tìm hiểu mọi thứ trên trái đất.

- Hoàn cảnh gặp gỡ:

+ Không gian: Trên bãi cỏ, dưới gốc táo

+ Tâm trạng của hoàng tử bé khi gặp cáo: Cậu đang buồn bã, thất vọng, nằm dài trên cỏ khi vừa xuất hiện trên trái đất, cậu đã phải đối diện với một nỗi thất vọng: Cậu phát hiện ra cả một vườn hồng trên trái đất, còn mình chỉ có một bông hoa bình thường, bông hoa của mình không phải là duy nhất. Tâm trạng ấy được thể hiện qua câu "Mình buồn quá!".

+ Tâm trạng của cáo khi gặp hoàng tử bé: Buồn bã vì phải trốn chạy sự săn đuổi của con người.

Câu 2 - Trang 26: Từ "cảm hóa" xuất hiện 15 lần trong đoạn trích.

Qua những lời giải thích của cáo, có thể hiểu "cảm hóa" là làm cho gần gũi hơn, là mang sự quan tâm, thấu hiểu, sẻ chia.. của mình đến với người khác để tạo dựng mối quan hệ gắn bó, là dành thời gian tìm hiểu về nhau, kiên nhẫn làm thân với nhau, làm cho tâm hồn xích lại gần nhau hơn..

Như vậy, cảm hóa chính là kết bạn, tạo dựng tình bạn.

Cảm hóa còn là đánh thức những điều đẹp đẽ, lành thiện, xóa bỏ mọi định kiến và khoảng cách để con người và vạn vật có thể trở thành bạn bè..

Quá trình cảm hóa cần phải kiên nhẫn, phải có thời gian tìm hiểu, kết nối. Điều này được thể hiện qua cách "cảm hóa" mà cáo nói với hoàng tử bé:

- Bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ.

- Mình sẽ liếc nhìn bạn, còn bạn thì không nói gì cả.

- Mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn.

Câu 3 - Trang 26:

Cáo thiết tha, mong muốn được kết bạn với hoàng tử bé vì:

- Trong suy nghĩ của con người trên trái đất, cáo là loài vật hoang dã, ranh mãnh, xảo quyệt, gây hại cho con người. Vì thế, chúng bị loài người xua đuổi, và nó cũng đang phải chạy trốn con người trong sợ hãi. Điều đó làm cáo buồn chán: "Chẳng có gì hoàn hảo cả", "Cuộc sống thật đơn điệu".

- Ngược lại, hoàng tử bé đã không nhìn cáo bằng cái nhìn cảnh giác, đầy định kiến xấu của loài người, mà còn lịch sự chào lại lời chào của cáo và khen cáo: "Bạn dễ thương quá!" - Hoàng tử bé nhìn cáo bằng bằng đôi mắt trẻ thơ, hồn nhiên, dễ thương.

Chẳng những không xua đuổi cáo, hoàng tử bé còn đưa ra lời đề nghị rất thân thiện: "Lại đây chơi cùng tớ đi!"

Cáo cảm thấy hoàng tử bé là cậu bé tốt bụng và có thể cảm hóa mình, có thể khiến "đời mình được chiếu sáng". Vì thế cáo mong muốn được kết bạn với hoàng tử bé. Cáo đã lặp đi lặp lại lời đề nghị ấy: "Bạn làm ơn.. cảm hóa mình đi!"; "Nếu muốn có một người bạn, hãy cảm hóa mình đi!".

- Mong muốn được cảm hóa của cáo không chỉ thể hiện khao khát muốn quay về với cái thiện, cái chân thật mà còn thể hiện ước mơ hạnh phúc, ước mơ có được một người bạn để thấu hiểu, chia sẻ tình yêu thương cho nhau..

Câu 4 - Trang 26:

- Nếu được hoàng tử bé "cảm hóa", cuộc sống của cáo sẽ thay đổi:

+ Nếu được hoàng tử bé cảm hóa, cuộc sống của cáo sẽ không còn đơn điệu nữa, cũng không còn lúc nào cũng phải chạy trốn và sống trong sợ hãi. Sự "cảm hóa" của hoàng tử bé khiến cáo "xem như đã được chiếu sáng", "Mình sẽ biết thêm một tiếng chân khác hẳn mọi bước chân khác.. Còn bước chân của bạn sẽ gọi mình ra khỏi hang, như là tiếng nhạc", "Lúa mì vàng óng ả sẽ làm mình nhớ đến bạn..".

Những bước chân con người lúc trước khiến cáo chạy trốn, thì bây giờ, bước chân của hoàng tử bé sẽ gọi cáo ra khỏi hang.

Những cánh đồng lúa mì lúc trước cáo chẳng thấy có gì là thú vị, vì cáo không ăn được lúa mì, bây giờ sẽ có ý nghĩa nhất định với cáo vì màu lúa mì ấy gợi nhớ đến màu vàng óng của tóc hoàng tử bé.

Nhờ tình bạn với hoàng tử bé, cáo sẽ không còn cảm thấy cô đơn, không còn cảm thấy trên đời chỉ còn sự đơn điệu và nguy hiểm. Thế giới xung quanh sẽ trở nên rực rỡ, những thứ nhàm chán trước đây sẽ trở nên ấm áp, đáng yêu. Cáo đã tìm thấy niềm vui, niềm hạnh phúc khi được cảm hóa, được sống trong tình bạn.

- Qua đó, ta có thể nhận thấy ý nghĩa của tình bạn: Tình bạn sẽ giúp cho con người trở nên gắn bó với nhau. Đồng thời, mỗi người còn tìm thấy niềm vui, niềm hạnh phúc trong cuộc sống nhờ có tình bạn.

Câu 5 - Trang 26: Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã có những cảm xúc:

- Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã cảm thấy buồn bã vì sắp phải chia xa. Tâm trạng đó của cáo được thể hiện qua câu nói: "Mình sẽ khóc mất".

- Cáo không hối hận về việc kết bạn với hoàng tử bé, vì cáo đã nhận được nhiều thứ: Cáo có được một người bạn, cáo cảm thấy cuộc sống đáng yêu hơn, không còn buồn tẻ, đơn điệu như trước nữa.

Câu 6 - Trang 26: Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời của cáo:

- Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần.

- Chính thời gian mà bạn bỏ ra cho bông hồng của bạn đã..

- Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình.

Ý nghĩa của những lời nói đó:

- Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần:

Điều cốt lõi là "cái chính và quan trọng nhất". Con mắt trần là "cái nhìn chưa có sự gắn kết, thấu hiểu". Cái nhìn của mắt trần khó có thể thấy được những điều ý nghĩa, những điều lớn lao, quan trọng. Mọi vật luôn tồn tại những mặt đối lập, nếu cứ nhìn bằng con mắt thờ ơ, vô cảm thì không thể thấy được những điều ẩn giấu bên trong. Vì vậy, con người cần phải nhìn mọi thứ bằng trái tim, bằng tình yêu và sự thấu hiểu. Khi nhìn bằng cái nhìn thấu hiểu, tin tưởng – cái nhìn sâu sắc, đa chiều, con người mới có thể nhận ra những điều đẹp đẽ, những giá trị cốt lõi để trân trọng và nâng niu chúng.

- Chính thời gian mà bạn bỏ ra cho bông hồng của bạn đã khiến bông hồng của bạn trở nên quan trọng đến thế..

Câu nói thể hiện giá trị của sự quan tâm, chăm sóc, của tình yêu.. đối với những gì mà mình gắn bó. Nếu không có sự gắn kết, cả một vườn hoa hồng cũng không có ý nghĩa nhiều với hoàng tử bé. Nhưng một bông hoa lại có thể trở nên quan trọng nhất với hoàng tử bé bởi cả hai đã dành thời gian cho nhau, để thấu hiểu, mang đến niềm vui cho nhau. Như vậy, ai đó, vật gì đó sẽ thực sự trở nên quan trọng và là duy nhất, khác với những người khác, những thứ khác khi ta kiên nhẫn thấu hiểu và nuôi lớn tình yêu.

- Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình..

Câu nói trên của hoàng tử bé thể hiện nhận thức của cậu sau khi được làm bạn với cáo và được cáo trao tặng "bí mật". Nhận thức đó là: Phải biết trân trọng tình bạn, không ngừng vun đắp cho tình bạn, phải có trách nhiệm trong tình bạn..

Câu 7 - Trang 26: Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn. Em thấy bài học có ý nghĩa gần gũi nhất đó là: Tình bạn được xây dựng dựa trên cơ sở của sự sẻ chia, quan tâm, thấu hiểu và kiên nhẫn. Mỗi người bạn đều có ý nghĩa đặc biệt và duy nhất đối với chúng ta. Chúng ta phải có trách nhiệm với người bạn của mình, có trách nhiệm xây dựng tình bạn thêm gắn bó, vững bền.

Câu 8 - Trang 26:

- Nhân vật cáo là một nhân vật của truyện đồng thoại.

- Bới vì:

Thứ nhất, nhân vật xuất hiện trong truyện Hoàng tử bé . Đây là truyện viết dành cho thiếu nhi.

Thứ hai, nhân vật cáo được nhân cách hóa (biết nói chuyện, biết cảm nhận về cuộc sống, biết suy nghĩ, có cảm xúc) nhưng vẫn vẫn mang những đặc điểm riêng của loài cáo (săn gà, ghét và sợ con người).

Thứ ba, qua nhân vật cáo, tác giả đã gửi gắm nhiều bài học nhân sinh về tình bạn, tình yêu..

"Nếu cậu muốn có một người bạn" viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn khoảng 5-7 câu miêu tả cảm xúc của nhân vật cáo sau khi từ biệt hoàng tử bé.

Vậy là hoàng tử bé trở về với hành tinh B612, về với bông hồng của mình. Chỉ còn lại một mình cáo trên cánh đồng lúa mì. Cáo buồn và nhớ hoàng tử bé rất nhiều. Cáo nhìn lên bầu trời xa xăm và nhớ những ngày hoàng tử bé cùng mình dạo chơi trên bãi cỏ, nhớ hoàng tử đã "cảm hóa" mình như thế nào, đã khiến mình hạnh phúc, vui vẻ như thế nào. Cáo mong rằng hoàng tử bé cũng sẽ luôn nhớ về mình, như mình mỗi khi nhìn thấy cánh đồng vàng óng mà nhớ đến mái tóc của cậu ấy vậy.

Xem thêm:

Soạn Bài Bắt Nạt – Ngữ Văn 6 Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

 

Điều đặc biệt là những nhận thức đó về tình bạn, giá trị của tình bạn lại được biểu đạt bằng một hình thức vô cùng đơn giản, dễ hiểu dưới dạng một câu chuyện đồng thoại.

Đây chỉ là một đoạn trích ngắn trong tác phẩm Hoàng tử bé rất nổi tiếng của Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri. Truyện mang những giá trị nhân văn sâu sắc phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi. Khi nào gặp nhất định sẽ mua. Chị đọc một đoạn trích đã thấy mê rồi. Hôm trước còn đọc được một bài rất hay của cô Tuyết về bài này nữa đó.

Viết bài về SGK 6 mới đi em!