Soạn bài Giọt sương đêm - Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 6

Thảo luận trong 'Học Online' bắt đầu bởi Cute pikachu, 30 Tháng chín 2021.

  1. Cute pikachu

    Bài viết:
    1,890
    Kiến thức văn học

    * Tác giả:

    - Nhà văn Trần Đức Tiến quê ở thôn Cao Đà, xã Nhân Mỹ, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam.

    - Trần Đức Tiến viết nhiều tác phẩm dành cho thiếu nhi; truyện đồng thoại của ông tinh tế, hồn nhiên.

    * Tác phẩm- Giọt sương đêm

    - Phương thức biểu đạt chính: Tự sự.

    - Xuất xứ: In trong tập truyện Xóm Bờ Giậu, NXB Kim Đồng, 2018.

    - Giá trị nghệ thuật: Là truyện đồng thoại, sử dụng nhân cách hóa các loài vật kết hợp các biện pháp tu từ so sánh, liệt kê, điệp từ.

    - Giá trị nội dung: Qua câu chuyện của những loài vật và đặc biệt là nhân vật Bọ Dừa, tác giả vừa khắc họa thành công những đặc trưng của loài vật vừa thể hiện lời nhắc nhở con người đừng vì cuộc sống xô bồ mà quên mất quê hương mình.

    - Ý nghĩa của câu chuyện: Tác phẩm nhắc nhở con người đừng vì cuộc sống làm ăn xô bồ mà quên đi quê hương của mình.

    [​IMG]

    Soạn bài Giọt sương đêm - Chân trời sáng tạo, Văn 6

    Phần 1. Chuẩn bị đọc

    Câu 1. Em đã từng thấy bọ dừa chưa? Em đã biết gì về tập tính của bọ dừa? Nếu chưa biết gì về bọ dừa, em hãy hỏi người khác hoặc tìm hiểu thông tin từ sách và Internet.

    - Bọ dừa có tên khoa học là Brontispa longissima (Gestro), thuộc họ Ánh kim (Chrysomelidae), Bộ cánh cứng, lớp côn trùng, ngành chân đốt, giới động vật.

    - Bọ dừa sống trên cây dừa, gây hại đến sự sinh trưởng và phát triển của cây dừa.

    Trả lời:

    - Em đã từng thấy bọ dừa.

    Bấm để xem
    Đóng lại
    [​IMG]

    *Một số tập tính của bọ dừa:

    + Bọ dừa sống trên cây dừa, gây hại đến sự sinh trưởng và phát triển của cây dừa.

    +Chúng có thói quen ăn uống rất đa dạng (chủ yếu là thích ăn lá và vỏ cây mềm).

    + thuộc loài bọ cánh cứng, có tập tính săn mồi có xu hướng tấn công các động vật không xương sống khác trong đất hoặc trên thảm thực vật.

    - Thông tin từ trên mạng: Bọ dừa hay bọ cánh cứng dừa (tên khoa học: Brontispa longissima) là một loài bọ cánh cứng ăn các lá non của dừa và gây hư hại đọt dừa. Nó là loài gây hại nghiêm trọng gần đây đối với cây dừa ở nhiều nơi trong vùng Thái Bình Dương.

    Câu 2. Đã bao giờ có một sự việc bất ngờ xảy ra khiến em thay đổi quyết định của mình? Chia sẻ với các bạn về trải nghiệm ấy.

    Trả lời:

    - Em từng xảy ra sự việc bất ngờ: Một lần, em đã không nghe lời mẹ trốn đi chơi nắng cả buổi trưa và về bị say nắng, chóng mặt, buồn nôn. Từ đó, em rút ra bài học cần nghe lời người lớn, không đi chơi trời nắng gay gắt sẽ dễ bị ốm.

    - Hoặc: Sự việc bất ngờ xảy ra: Em không nghe lời mẹ, đi học không mặc đủ áo ấm. Hôm đó trời bất ngờ trở lạnh. Tối hôm đó em bị sốt. Mẹ rất lo lắng cho em, vất vả mua thuốc, nấu cháo, thức đêm trông em. Điều đó khiến em tự hứa sẽ ngoan, vâng lời bố mẹ.

    Phần 2. Trải nghiệm cùng văn bản

    Câu 1. Trang 92 Theo em, vì sao giọt sương lại làm cho Bọ Dừa quyết định về quê?

    Trả lời:

    Vì khi thấy giọt sương lạnh toát rơi bộp xuống cổ, ông bọ Dừa sực nhớ về quê nhà, vì bao nhiêu năm biền biệt đi xa, mải làm ăn nên ông quên khuấy đi mất quê nhà. Vì vậy giọt sương đã làm cho Bọ Dừa quyết định về quê.

    Câu 2. Lời của cụ giáo Cóc có ý nghĩa gì?

    Trả lời:

    Lời của cụ giáo Cóc: "Ấy đấy! Chú thấy chưa. Có khi người ta thức trắng đêm chỉ vì một giọt sương." ở cuối truyện có ý nghĩa:

    - Đôi khi, chỉ vì một giọt sương đêm rất bình thường, nhỏ bé nhưng cũng đủ khiến người ta thức trắng đêm. Nghĩa là đôi khi, chính kỉ niệm bình dị, giản đơn nhưng lại là biểu tượng của quê nhà, hình ảnh đó khiến ta giật mình, sực nhớ quê nhà, quyết tâm về quê.

    Phần 3. Suy ngẫm và phản hồi

    Câu 1. Trang 93 Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Nhân vật trong truyện gồm những ai?

    Trả lời:

    - Truyện Giọt sương đêm kể theo ngôi thứ ba, người kể là tác giả quan sát, nhân cách hóa, kể lại.

    - Nhân vật trong truyện gồm: Ông khách Bọ Dừa, Thằn Lằn, cụ giáo Cóc.

    Câu 2. Trang 93 Đoạn văn sau được kể bằng lời của người kể chuyện hay lời của nhân vật?

    Ai như Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm ở Bờ Giậu thanh vắng đến nỗi nghe rõ cả tiếng Ốc Sên đi làm về, nhẹ nhàng vén tà áo dài trườn qua chiếc lá rụng.

    Trả lời:

    Đoạn văn trên kể về cảnh đêm khuya thanh vắng ở xóm bờ giậu, đoạn văn được kể bằng lời của người kể chuyện (người kể giấu mình đi, không biết ai kể, nhưng người kể có mặt khắp nơi, kể như người ta kể).

    Câu 3. Trang 93 Dưới đây là một số đoạn văn tóm lược các sự việc trong truyện. Em hãy dùng sơ đồ sự việc đã học ở bài 1 (Lắng nghe lịch sử nước mình) để sắp xếp các sự việc ấy theo đúng trật tự được kể trong truyện.

    A. Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa khoác ba lô hành lý lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê.

    B. Thằn Lằn thông báo với cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của nhà buôn Cánh Cứng ở xóm Bờ Giậu đêm ấy.

    C. Thằn Lằn đến nhà cụ giáo Cóc kể cho cụ nghe câu chuyện Bọ Dừa mất ngủ.

    D. Bọ Dừa ngủ dưới vòm lá trúc, nửa đêm, sương rơi trúng cổ làm Bọ Dừa tỉnh ngủ.

    E. Bọ Dừa ghé đến xóm Bờ Giậu và hỏi thăm Thằn Lằn về một chỗ trọ qua đêm dưới vòm lá trúc.

    Trong những sự việc nêu trên, theo em sự việc là quan trọng nhất? Vì sao?

    Trả lời:

    Sắp xếp các sự việc: E -b - d - a - c.

    - Theo em sự việc a là quan trọng nhất: "Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa khoác ba lô hành lí lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê".

    Vì sự việc này có chứa đựng ý nghĩa sâu sắc:

    +Đó là về việc sau một đêm mất ngủ, Bọ Dừa sực nhớ quê nhà, quyết tâm lên đường quay trở về quê hương sau bao năm xa cách, quên lãng. Đó là thể hiện tình yêu quê hương.

    +Đồng thời nhắc nhở con người đừng vì cuộc sống làm ăn xô bồ mà quên đi quê hương của mình.

    Câu 4. Trang 93 Trong đoạn văn sau, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả các loại bọ cánh cứng? Qua đó cũng thể hiện đặc trưng gì của truyện đồng thoại?

    Anh sống trên cây. Anh đào hang dưới đất. Anh lặn xuống nước sâu. Anh béo tốt nhẵn nhụi. Anh gầy còm mảnh mai, Anh trọc đầu không râu. Anh ria dài như hai sợi ăng ten vắt vẻo. Anh hiền lành nhút nhát. Anh ngổ ngáo mọc sừng.

    Điều này thể hiện đặc điểm nổi bật gì của truyện đồng thoại?

    Trả lời:

    - Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật điệp ngữ, so sánh, nhân hóa. Cụ thể:

    Nội dung HOT bị ẩn:
    Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem
    Câu 5. Trang 93 Lý do đã khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ ở xóm Bờ Giậu?

    Trả lời:

    Lí do khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ: Từ sự việc trong đêm thănh vắng, ông nghe rõ được những âm thanh quen thuộc như ở nơi quê nhà. Đặc biệt là khi giọt sương rơi xuống cổ khiến ông sực nhớ quê nhà (giọt sương là hình ảnh đặc trưng của quê nhà ông). Những âm thanh, hình ảnh đó đã gợi nhắc ông về hình ảnh quê hương mà bao lâu nay vì mải làm ăn mà lãng quên -> từ đó ông quyết định về quê sau có một đêm.

    Câu 6. Trải nghiệm mà Bọ Dừa có được trong đêm ấy là gì? Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp gì?

    Trả lời:

    - Trải nghiệm của Bọ Dừa trong đêm ấy là ông đã ngủ ngoài trời và ông đã có cơ hội được ngắm nhìn trời mây, lắng nghe âm thanh của lá cây, côn trùng, tiếng gió, tiếng sương rơi.

    - Qua sự việc này, tác giả muốn gửi đến chúng ta 3 thông điệp chính là:

    Nội dung HOT bị ẩn:
    Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem
    Câu 7. Trang 93 Nhận xét về cách kết thúc câu chuyện của tác giả. Nếu là em, em sẽ kết thúc câu chuyện này như thế nào?

    Trả lời:

    - Cách kết thúc câu chuyện là kết thúc mở. Chỉ dừng lại kể việc Thằn Lằn đến kể cho cụ giáo Cóc nghe về việc Sọ Dừa mất ngủ, và lời nhận xét của cụ giáo: "Ấy đấy, chú thấy chưa. Có khi người ta thức trắng chỉ vì một giọt sương"; chứ không kể kết quả sự việc.

    - Cách kết thúc đó rất mới, sáng tạo, chứa đựng nhiều ý nghĩa, để mỗi người đọc sẽ tự cảm nhận, tự suy nghĩ và chiêm nghiệm về lời nói của cụ giáo.

    - Nếu là em: Em kết thúc câu chuyện theo cách: Bọ Dừa quay trở lại quê hương trong niềm vui, mong nhớ và chào đón hồ hởi của người thân, bạn bè. Vì cách kết thúc này dễ hiểu hơn, gần gũi với tâm lý của thiếu nhi hơn.
     
    Chỉnh sửa cuối: 22 Tháng mười 2021
  2. Đăng ký Binance
Trả lời qua Facebook
Đang tải...