Soạn bài: Bức tranh của em gái tôi - Ngữ văn 6, Sách Cánh Diều

Thảo luận trong 'Học Online' bắt đầu bởi Cute pikachu, 5 Tháng mười một 2021.

  1. Cute pikachu

    Bài viết:
    1,890

    *Tác giả:

    - Nhà văn Tạ Duy Anh (các bút danh khác: Lão Tạ, Bình Tâm) tên khai sinh là Tạ Viết Dãng. Ông sinh năm 1959; quê quán: Hoàng Diệu, Chương Mĩ, Hà Tây; Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam; hiện công tác tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn.

    - Tác phẩm tiêu biểu: Hiệp sĩ áo cỏ (truyện vừa cho thiếu nhi, 1993), Quả trứng vàng (tập truyện thiếu nhi, 1998) ; Vó ngựa trở về (tập truyện thiếu nhi, 2000)..

    - Nhà văn đã được nhận: Giải thưởng truyện ngắn nông thôn (báo Văn nghệ, báo Nông nghiệp và Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức) ; Giải thưởng truyện ngắn của tạp chí Văn nghệ quân đội; Giải thưởng truyện ngắn trong cuộc thi viết "Tương lai vẫy gọi" của báo Thiếu niên Tiền phong; Hai giải thưởng của Nhà xuất bản Kim Đồng cho hai tập truyện: Quả trứng vàng và Vó ngựa trở về.

    *Tác phẩm:

    - Phương thức biểu đạt chính: Tự sự

    - Ngôi kể thứ nhất

    - Tóm tắt truyện:

    Truyện kể về người anh và cô em gái Kiều Phương. Cô em gái Kiều Phương hay lục lọi đồ và thường bôi bẩn lên mặt. Cô bé đặc biệt có sở thích vẽ tranh nên thường bí mật tự pha chế màu và vẽ. Khi mọi người phát hiện ra Kiều Phương có tài năng hội họa thì người anh cảm thấy mình bị bỏ rơi nên tỏ ra ghen tị và xa lánh em. Sau đó, Kiều Phương đạt giải nhất tại trại thi vẽ tranh quốc tế với bức vẽ "anh trai tôi". Đứng trước bức tranh đạt giải của em, lúc này người anh trai mới nhận ra tấm lòng nhân hậu của em dành cho mình và hối lỗi về bản thân mình.

    -Bố cục :3 phần

    + Phần 1 (Từ đầu.. đến "phát huy tài năng") : Tâm trạng người anh trước khi tài năng của Kiều Phương được phát hiện.

    + Phần 2 (Tiếp theo.. đến "cùng đi nhận giải") : Tâm trạng người anh khi tài năng của Kiều Phương được phát hiện.

    + Phần 3 (Còn lại) : Tâm trạng người anh khi đứng trước bức tranh đạt giải của em.

    [​IMG]

    Hướng dẫn Soạn ngữ văn 6 bài:

    Bức tranh của em gái tôi - Ngữ văn 6, Sách Cánh Diều

    1. Chuẩn bị

    Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

    + Truyện kể về việc gì? Thời gian và địa điểm xảy ra câu chuyện?

    - > Truyện kể về việc: Cô em gái Kiều Phương hay lục lọi đồ và thường bôi bẩn lên mặt. Cô bé đặc biệt có sở thích vẽ tranh. Khi mọi người phát hiện ra Kiều Phương có tài năng hội họa thì người anh cảm thấy mình bị bỏ rơi nên tỏ ra ghen tị và xa lánh em. Sau đó, Kiều Phương đạt giải nhất tại trại thi vẽ tranh quốc tế với bức vẽ "anh trai tôi". Đứng trước bức tranh "anh trai tôi' đạt giải nhất tại trại thi vẽ tranh quốc tế của em, lúc này người anh trai mới nhận ra tấm lòng nhân hậu của em dành cho mình và nhận ra phần hạn chế ở chính mình.

    + Truyện có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Nhân vật chính là người thế nào?

    - > Truyện có những nhân vật: Người anh, em gái, bố mẹ, chú Tiến Lê, con gái chú Tiến Lê.

    - >Nhân vật chính trong truyện là người anh và em gái. Vì hai nhân vật này được tác giả quan tâm nói đến xuyên suốt truyện. Tuy nhiên nhân vật người anh được tác giả kể về diễn biến tâm trạng nhiều hơn.

    +Người anh tự ti bản thân nên đó kị với tài năng của em, rồi thấy hối hận trước những gì mình đã làm

    + Người em: Hồn nhiên, trong sáng, đam mê vẽ, có lòng nhân hậu và rất yêu thương anh.

    + Truyện kể theo ngôi kế thứ mấy và tác dụng của ngôi kể ấy?

    - > Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, theo lời kể của anh.

    - > Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất có tác dụng:

    +Giúp người kể kể câu chuyện xảy ra với mình, để lời kể được chân thật hơn, chân thành hơn

    + Tạo ra sự gần gũi về tâm lí của nhân vật người anh và Kiều Phương

    + Giúp người kể dễ dàng kể lại mọi cung bậc cảm xúc trước sự việc xảy ra.

    +Giúp cho nhân vật kể chuyện tự soi xét, đánh giá những tình cảm, ý nghĩ của mình, bộc lộ một cách chân thành những ý nghĩ thầm kín.

    +làm nổi bật chủ đề của truyện (Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị. Không nên đố kị, ghen ghét trước tài năng của người khác mà cần phải biết vượt qua tất cả những mặc cảm, tự ti để khẳng định chính mình. Cần biết nhận ra nhược điểm của bản thân để sửa lỗi

    + Truyện nêu lên vấn đề gì? Vấn đề ấy có liên quan đến cuộc sống hiện nay và cá nhân em như thế nào?

    - > Truyện nêu lên 3 vấn đề:

    +Tình cảm hồn nhiên, trong sáng và tấm lòng nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ích kỉ, soi mói, ghen ghét, đố kị.

    +Không nên đố kị, ghen ghét trước tài năng của người khác mà cần phải biết vượt qua tất cả những mặc cảm, tự ti để vượt qua chính mình.

    + Cần biết nhận ra hạn chế của bản thân và sửa chữa.

    - Đọc trước truyện Bức tranh của em gái tôi: Tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Tạ Duy Anh.

    Trả lời:

    + Nhà văn Tạ Duy Anh (các bút danh khác: Lão Tạ, Bình Tâm) tên khai sinh là Tạ Viết Dãng. Ông sinh năm 1959; quê quán: Hoàng Diệu, Chương Mĩ, Hà Tây; Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam; hiện công tác tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn.

    + Tác phẩm tiêu biểu: Hiệp sĩ áo cỏ (truyện vừa cho thiếu nhi, 1993), Quả trứng vàng (tập truyện thiếu nhi, 1998) ; Vó ngựa trở về (tập truyện thiếu nhi, 2000)..

    + Nhà văn đã được nhận Giải thưởng truyện ngắn nông thôn (báo Văn nghệ, báo Nông nghiệp và Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức) ; Giải thưởng truyện ngắn của tạp chí Văn nghệ quân đội; Giải thưởng truyện ngắn trong cuộc thi viết" Tương lai vẫy gọi "của báo Thiếu niên Tiền phong; Hai giải thưởng của Nhà xuất bản Kim Đồng cho hai tập truyện: Quả trứng vàng và Vó ngựa trở về.

    [​IMG]

    Câu hỏi giữa bài

    - Từ nhan đề và hình minh họa trang 67, em có thể đoán nội dung chính của truyện này nói về việc gì?

    - >Từ nhan đề và hình minh họa, em có thể đoán nội dung chính của truyện này nói về việc người em gái rất đam mê vẽ tranh và em đang vẽ bức tranh về con mèo vằn từ hình mẫu con mèo đang ngồi bên cạnh cô bé.

    - Người kể câu chuyện ở ngôi nào? Kể với ai?

    - > Ngôi kể thứ nhất xưng tôi, được kể theo lời nhân vật người anh.

    - >Người anh kể về câu chuyện của chính mình xảy ra với em gái

    - Tại sao nhân vật tôi lại bí mật theo dõi em gái?

    - > Nhân vật tôi có hành động bí mật theo dõi em gái vì tò mò việc em gái đang âm thầm tự chế thuốc vẽ từ các vật dụng hàng ngày như thế nào mà vẽ được thành bức tranh.

    - Chú ý sự thay đổi của nhân vật" tôi "qua tâm trạng, suy nghĩ và hành động ở phần 3. Sự việc nào trong phần 4 làm cho câu chuyện tiếp tục hấp dẫn? Hấp dẫn ở chỗ nào?

    *Các sự việc ấn tượng, hấp dẫn, kịch tính ở phần 3:

    + Thấy em có năng khiếu thì tôi tự cảm thấy mình bị cả nhà đẩy ra ngoài, không quan tâm

    + Tôi chẳng tìm thấy ở tôi một năng khiếu gì

    + Chỉ cần một lỗi nhỏ ở nó và tôi gắt um lên.

    + Xem xong tranh của em, tôi lén trút một tiếng thở dài

    *Các sự việc trong phần 4 tiếp tục làm cho câu chuyện hấp dẫn là:

    + Bé Phương tham gia trại thi vẽ quốc tế, cả nhà vui, trừ người anh

    + Bé vẽ với chủ đề: Vẽ cái gì thân thuộc nhất với mình và được trao giải nhất.

    + Em muốn cả anh trai cùng em đi nhận giải, anh đành miễn cưỡng đi

    + Thật bất ngờ, bức tranh mà người em chính là vẽ người anh với dáng vẻ đẹp, tâm hồn rộng mở, thánh thiện.

    + Người anh thay đổi tâm trạng: Từ sững sờ, ngỡ ngàng đến hãnh diện, xấu hổ

    - Chú bé trong bức tranh được miêu tả như thế nào?

    - > Chú bé trong bức tranh được miêu tả: Một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của chú không chỉ sự suy tư mà còn rất thơ mộng nữa.

    - Chú ý sự thay đổi tâm trạng của nhân vật" tôi "

    -> tâm trạng của nhân vật" tôi "thay đổi nhanh, đột ngột, đan xen nhiều cảm xúc: Từ sững sờ, ngỡ ngàng đến hãnh diện, xấu hổ, lặng im hối hận.

    Câu hỏi cuối bài

    1. Truyện kể về việc gì? Hãy tóm tất nội dung câu chuyện trong khoảng 8- 10 dòng.

    Trả lời:

    Truyện tập trung kể về suy nghĩ của người anh trước tài năng hội họa của cô em gái Kiều Phương. Cô em gái Kiều Phương hay lục lọi đồ và thường bôi bẩn lên mặt. Cô bé đặc biệt có sở thích vẽ tranh nên thường bí mật tự pha chế màu và vẽ. Khi mọi người phát hiện ra Kiều Phương có tài năng hội họa thì người anh cảm thấy mình bị bỏ rơi nên tỏ ra ghen tị và xa lánh em. Sau đó, Kiều Phương đạt giải nhất tại trại thi vẽ tranh quốc tế với bức vẽ" anh trai tôi ". Đứng trước bức tranh đạt giải của em, lúc này người anh trai mới nhận ra tấm lòng nhân hậu của em dành cho mình và hối hận vì sự ích kỉ và lòng đố kị của bản thân mình.

    2. Hãy nêu ra một số chi tiết trong văn bản để thấy sự khác nhau giữa tính cách của nhân vật người anh và nhân vật người em (Kiều Phương).

    Trả lời:

    - Về Kiều Phương: Em là một cô bé hồn nhiên, trong sáng, hiền từ, có tấm lòng nhân hậu và đầy sáng tạo, có tài năng hội họa. Tuy có hơi tinh nghịch nhưng Kiêu Phương cũng là một cô bé dễ tha thứ cho mọi người.

    - Về anh trai của Kiều Phương: Lúc đầu là một người tỏ vẻ hơn người, soi mói tài năng của em gái, tự tin khi thấy mình không tài bằng em, sinh ra gắt gỏng, cau có và khó chịu với Kiều Phương. Mặc dù vậy, nhưng người anh cuối cùng cũng hiểu ra mặt xấu của mình và xấy hổ, hối hận.

    3. Nhân vật người em thường được tái hiện qua hành động, còn nhân vật người anh thường được tác giả chú ý miêu tả tâm trạng. Hãy chỉ ra các chi tiết cụ thể để làm sáng tổ điều đó. Ngôi kể có liên quan gì đến cách miêu tả hai nhân vật đó?

    Trả lời:

    - Những hành động tái hiện nhân vật người em:

    +Bôi bẩn chính mặt mình

    + Lục lọi các đồ vật

    + Tự chế các thứ bột vẽ

    +Sau khi có vẻ đã hài lòng, nó lôi trong túi ra ba bốn lọ nhỏ, cái màu đỏ, cái màu vàng, cái màu xong lục.. đều do nó tự chế.

    + Nó đưa mắt canh chừng rồi lại nhét tất cả vào túi sau khi cho màu đen nhọ nồi vào trong một cái lọ còn bỏ không.

    +Đưa toàn bộ tranh vẽ ra cho bé Quỳnh xem

    +Miệng dẩu ra

    + Nó lao vào ôm cổ tôi.. Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi:" Em muốn cả anh cùng đi nhận giải "

    - Những chi tiết thể hiện tâm trạng người anh:

    Nội dung HOT bị ẩn:
    Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem
    Câu 4, Đọc phần (5), cho biết:

    a) Tại sao người anh" muốn khóc quá "?

    Trả lời:

    - Người anh muốn khóc vì cậu cảm thấy xấu hổ đã đối xử với em không thiện cảm, thấy mình không xứng làm anh; thấy ân hận vì thói ích kỉ, đố kị của mình trước tài năng của em.

    b) Câu nói" Không phải con đâu. Đẩy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy! "Cho em hiểu gì về người anh?

    Trả lời:

    - Câu nói" Không phải con đâu. Đẩy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy! "Cho em hiểu rằng

    + Anh tự thấy mình ngoài đời không đẹp, không tốt như mình trong bức vẽ của em

    + Anh đã nhận ra tấm lòng nhân hậu, bao dung của em cũng như đã trân trọng tài năng của em

    + Anh nói được như vậy, chứng tỏ anh biết nhận ra hạn chế trong tính xấu của mình, biết hối hận, muốn sửa lỗi

    c) Điều gì đã tạo nên sự bất ngờ cho kết thúc truyện?

    Trả lời:

    - Điều bất ngờ là:

    + từ hình vẽ trong bức tranh đoạt giải của người em gái là vẽ chính người anh

    +Bức vẽ thể hiện tình cảm, tấm lòng nhân hậu của em, trái ngược với thái độ và tính cách của anh

    + Cả câu chuyện là suy nghĩ tự ti, đố kị của anh về tài năng của em, nhưng đến cuối truyện anh đã biết nhận ra sai lầm, hối hận, muốn sửa lỗi.

    + Lòng nhân ái của em đã thức tỉnh anh, giúp anh biết thay đổi, vươn lên, bỏ tính xấu.

    5. Cuối truyện, tác giả viết:" Tôi nhìn như thôi miễn vào dòng chữ đề trên bức tranh: "Anh trai tôi". Vậy mà dưới mắt tôi thì.. ". Em hiểu nội dung chưa được viết vào dấu ba chấm ấy là những gì? Điều đó thể hiện tâm trạng như thế nào của người anh? Em đã từng có tâm trạng ấy chưa?

    Trả lời:

    - Em hiểu nội dung của dấu ba chấm là thể hiện tâm trạng nghẹn ngào, không nói lên lời của người anh vì xấu hổ, ân hận.

    * Hầu hết, ai cũng từng có tâm trạng ấy. Ví dụ như:

    Nội dung HOT bị ẩn:
    Bạn cần đăng nhập & nhấn Thích để xem
    =》=》Đọc truyện hay cùng tác giả: Truyện Ngắn - Quả Trứng Vàng - Tạ Duy Anh - Việt Nam Overnight

    Soạn bài: Văn Mẫu: Cảm Nhận Về Tâm Trạng Của Người Anh Ở Phần Cuối Truyện Bức Tranh Của Em Gái Tôi - Việt Nam Overnight
     
    Chỉnh sửa cuối: 6 Tháng mười một 2021
Trả lời qua Facebook
Đang tải...