[Bài Thơ] Phong Kiều Dạ Bạc (Nửa Đêm Đậu Bến Phong Kiều) - Trương Kế

Phong Kiều Dạ Bạc

Hán ngữ:

月落烏啼霜滿天

江楓魚火對愁眠

姑蘇城外寒山寺

夜半鐘聲到客船

Phiên âm:

Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên,

Giang phong ngư hỏa đối sầu miên.

Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,

Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền.

Dịch nghĩa:

Trăng lặn, quạ kêu, sương phủ đầy trời.

Hàng phong bên sông, ngọn đèn thuyền chài ở trước người đang ngủ buồn.

Ngoài thành Cô Tô là chùa Hàn San,

Tiếng chuông lúc nửa đêm vẳng đến thuyền khách.

Dịch thơ:

Trăng tà, tiếng quạ kêu sương,

Lửa chài, cây bến, sầu vương giấc hồ.

Thuyền ai đậu bến Cô Tô,

Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San .

(Dịch: Nguyễn Hàm Ninh)

*Giới thiệu:

Tác giả: Trương Kế (张继 ) tự là Ý Tôn (懿孙 ), sinh ra tại Tương Châu tỉnh Hồ Bắc vào thời Trung Đường (766-835). Sống vào khoảng trước sau năm 756 - đời vua Đường Túc Tông. Ông đỗ tiến sĩ và có làm chức quan nhỏ.

Tác phẩm: Phong Kiều dạ bạc là bài thơ rất nổi tiếng của Trương Kế, sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt hàm súc, với nhiều địa danh quen thuộc (Cô Tô, Hàn San) được sáng tác vào khoảng năm 756 - Đường Túc Tông. Nguyên tác bài thơ đã được Khang Hữu Vi (1858 – 1927) đời Nhà Thanh khắc trên tấm bia lớn dựng ở cổng Chùa Hàn Sơn ngày nay.

Cảm nhận:

Bài thơ Phong Kiều Dạ Bạc được Trương Kế viết khi đang trong tình trạng buồn ngủ mơ màng, cảnh đêm lúc này trăng đã lặn, trên trời có từng tiếng quạ kêu khiến cảnh tĩnh lặng lúc đêm khuya càng thêm thâm trầm như đang báo hiệu điều gì lại giống như chỉ nhất thời kêu mấy tiếng, toàn bộ không gian được bảo phủ bởi màn đêm vĩnh cửu không thể nhìn rõ mọi vật con đường đi phía trước càng hoang mang mờ mịt, bên thành Cô Tô có một chiếc thuyền đang đậu lim dim chìm vào giấc ngủ như hòa mình vào khung cảnh đêm tối, xa xa là tiếng chuông chùa Hàn San vọng lại nhưng bến Phong kiều cách chùa Hàn San đến cả ngàn dặm làm sao có thể nghe được? Tiếng chuông chùa vang lên trong màn đêm như nhắc nhở con người hay chỉ là cảnh đêm mà tác giả liên tưởng đến khiến bài thơ thêm sinh động. Trương Kế viết bài thơ này để tả cảnh hay đang muốn truyền đạt điều gì? Đến tận bây giờ cho dù có bao nhiêu lời giải thích nhưng sự thật vẫn luôn là một ẩn số. Tuy nhiên có một số nhà thơ với sự tò mò của chính mình đã tìm hiểu và đưa ra lời giải thích cho bài thơ theo ý hiểu của riêng mình.