Hoàn cảnh sáng tác: "Con cò" : Bài thơ "Con cò" sáng tác năm 1962, in trong tập "Hoa ngày thường - Chim báo bão" của Chế Lan Viên. Bố cục :3 phần - Khổ 1: Hình ảnh con cò theo lời ru đến với tuổi thơ con, đó là biểu tượng cho cuộc đời vất vả, lam lũ, gian khó của mẹ - Khổ 2: Hình ảnh con cò trong tiềm thức của con và theo con suốt cuộc đời dài rộng - Khổ 3: Ý nghĩa lời ru qua hình ảnh con cò, con cò là biểu tượng cho tấm lòng, tình yêu thương của mẹ dành cho con Phân tích khổ 3 bài thơ: "Con cò" của Chế Lan Viên Dù ở gần con Dù ở xa con Lên rừng xuống bể Cò sẽ tìm con Cò mãi yêu con Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con À ơi! Một con cò thôi Con cò mẹ hát Cũng là cuộc đời Vỗ cánh qua nôi Ngủ đi, ngủ đi! Cho cánh cò, cánh vạc Cho cả sắc trời Đến hát Quanh nôi Bài thơ: "Con cò" nói về người mẹ vất vả, lam lũ, nhọc nhằn, hy sinh cả cuộc đời vì con cái. Bài thơ ca ngợi tấm lòng, tình cảm, thương yêu của người mẹ dành cho con. Khổ 3 bài thơ: "Con cò" nói về những khó khăn, vất vả của người con luôn được người mẹ san sẻ, thương yêu, chở che và bảo vệ. Dù ở gần con Dù ở xa con Lên rừng xuống bể Cò sẽ tìm con Cò mãi yêu con Dù con đi đâu, ở đâu, làm gì thì luôn có hình ảnh người mẹ ở trong tâm trí của con làm nguồn sức mạnh, động lực, giúp con vững bước tiến tới thành công. Bao sóng gió, giông bão, thử thách của cuộc đời ập đến với người con thì người mẹ vẫn luôn là chỗ dựa vững chắc, luôn bên con dù giàu sang hay nghèo khó vẫn không rời xa. Người mẹ với tình yêu bao la, to lớn sẽ luôn chắp cánh giúp con vững tin, mạnh mẽ, kiên cường hơn trước cuộc sống đầy hiểm nguy. "Rừng", "bể" tượng trưng cho những khó khăn luôn hiển hiện trong cuộc sống thường ngày, nhưng với sức mạnh, nghị lực, niềm tin người mẹ dành cho con sẽ giúp bay cao bay xa hơn, sống biết ước mơ, khát vọng để thành công mỹ mãn. Hình ảnh con cò trở thành kiệt tác trong văn học để nói lên tình thương vô bờ vô bến của người mẹ. Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con Đối với mẹ, con mãi là đứa con bé bỏng, ngây thơ, hồn nhiên như thuở nào, nên đôi lúc con còn bồng bột, thiếu sót trong suy nghĩ lẫn hành động. Mẹ luôn lắng nghe, cảm thông, thấu hiểu, mở rộng tấm lòng bao dung, vị tha, nhân ái mỗi khi con phạm phải những sai lầm. Lòng mẹ yêu thương con không gì sánh bằng, bởi công ơn dưỡng dục, sinh thành của mẹ vô cùng to lớn nên phận làm con phải đặt chữ hiếu thảo lên hàng đầu. Câu hát ru của mẹ từ thuở con còn bé, cho đến lúc con trưởng thành sẽ theo con mãi trên bước đường đời. Lời hát ru ấm áp giàu tình yêu thương của mẹ chính là nguồn sức mạnh giúp con có niềm tin, ý chí, nghị lực tiến về phía trước. À ơi! Một con cò thôi Con cò mẹ hát Cũng là cuộc đời Vỗ cánh qua nôi Câu hát ru con ngủ: "À ơi!" mang vẻ đẹp, tượng trưng cho tấm lòng cao đẹp của người mẹ dành cho con. Chắc hẳn ai trong chúng ta sinh ra và lớn lên đều nghe câu hát ru chan chứa tình yêu thương của mẹ. Người mẹ nằm ru con ngủ trên võng hát à ơi là một hình ảnh hết sức đẹp, gây xúc động, nghẹn ngào dâng lên niềm yêu thương đối với biết bao người. Con cò xuất hiện trong câu ca dao, lời ca tiếng hát, văn học, thơ ca chỉ để nói lên tấm lòng người mẹ, tác giả Chế Lan Viên bày tỏ niềm thương yêu vô hạn đối với mẹ. Đó là tình cảm chân thành, sâu lắng, không màu mè, phô trương bằng những lời nói, sự thể hiện lố, quá đà. Đọc đoann thơ, ta cảm nhận được tâm tư, tình cảm của tác giả qua từng câu chữ chân thực, gần gũi, giản đơn mà hết sức lay động lòng người. Mẹ đã dành cả cuộc đời, hy sinh cả thanh xuân chỉ vì lo cho con từng miếng ăn, giấc ngủ. Sự hy sinh đó làm sao ngôn ngữ có thể diễn tả được hết chứ! Ngủ đi, ngủ đi! Cho cánh cò, cánh vạc Cho cả sắc trời Đến hát Quanh nôi Mẹ mong muốn con được yên giấc ngủ ngon dù mẹ đã bao ngày đêm thức trắng. Khó khăn, vất cả, giông bão của cuộc đời cứ để mẹ dang rộng vòng tay chở che, bảo vệ và yêu thương con. Câu hát ru cứ da diết trong từng giấc ngủ của con. Con cảm nhận được hơi ấm tình người, vòng tay nâng niu, yêu thương của mẹ nên con ngủ rất ngoan. Vì con biết mẹ luôn bên cạnh, canh cho con từng giấc ngủ. Rồi khi con giật mình, bất khóc mẹ lạ dỗ dành, ôm con vào lòng để nói với con rằng, mẹ ở đây con đừng sợ. Tác giả đã thể hiện mọi cung bậc cảm xúc thông qua bài thơ con cò đậm chất dân gian. Hình ảnh: Thân cò lặn lội không quản ngại vất vả, nhọc nhằn, hy sinh tất cả mọi thứ chỉ vì mong muốn cuộc sống của những đứa con được ấm no, yên bình đã giúp bao người đọc cảm nhận được tình mẫu tử hết sức thiêng liêng, cao quý. Bài thơ là thông điệp, ý nghĩa tích cực mà tác giả muốn gửi gắm đến độc giả, những người con hãy yêu thương, đối xử tử tế với mẹ vì mẹ đã dành cả cuộc đời cho con rồi. Hãy đặt chữ hiếu lên hàng đầu, phận làm con cái phải có nghĩa vụ và bổn phận biết vâng lời mẹ dạy, phụ giúp mẹ việc nhà và thương yêu mẹ khi còn có thể. Hạnh phúc của mẹ chỉ giản đơn là được nhìn thấy con khỏe mạnh, vui cười, no ấm lớn lên và trưởng thành. Mỗi khi ta cảm thấy bi quan, mệt mỏi, chán nản, áp lực nặng nề thì hãy nghĩ đến mẹ để tiếp thêm nguồn sức mạnh, giúp ta vững bước vượt qua mọi khó khăn, vấp ngã và thử thách nhé!
Bài thơ "Con Cò" của tác giả Chế Lan Viên là bài thơ xúc động, ca ngợi tình yêu thương to lớn, thiêng liêng của người mẹ dành cho con cái. Dù ngoài kia bao sóng gió, bão tố, người mẹ vẫn kiên cường, mạnh mẽ vượt qua để lo cho con đủ miếng ăn, cái mặc. Tôi chợt nhớ đến câu thơ thật hay và ý nghĩa khuyên nhủ, nhắc nhở mỗi người hãy đối xử với mẹ tử tế khi còn có thể: "Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không" Chế Lan Viên thật tài tình khi mượn hình ảnh con cò để nói lên sự hy sinh cao đẹp của người mẹ dành cho con.
